Lögrétta - 25.05.1927, Blaðsíða 2

2
LÖGRJETTA
■■ ..— ■ ■ I
LÖGRJBTTA
Utgefandi og ntstjórl
f’orgtetnn 6ftlai«n
Þingholts8trœtl 17. Blmi 178.
Innhelrata ogr ofgrelðsla
I Þingholtsstrœtt 1. Slmi 185.
| , ..........................i |
því er ásköpuð af Guði, getur
það ekki gert það sekt við skap-
arann, svo fremi að það vilji vita
eins mikið og því er kostur. En
að það sje dómur greinarhöf. er
vafalaust af orðum hans, og eins
því er hann talar um fyrirgefn-
inguna í forspjallinu (Þau orð
hans vil jeg ekki taka upp. Finst
nóg að þau sjeu prentuð einu
sinni). Hverjum manni ætti að
vera það deginum Ijósara, að sá,
sem þráir að vita alt sem sann-
ast, og leitast við það á allan hátt,
getur ekki samkvæmt fyrnefndri
skoðun syndgað. Sæll er sá, er
svo lítur á sjálfan sig. Hingað til
vissi jeg aðeins um einn, sem
sagði sig syndlausan, Jesús Krist.
Nú koma nýju spámennimir fram
og lýsa því sama yfir um sig. Jeg
játa fúslega að þeir gera það
samkvæmt þeirri skoðun, sem
þeir eru sannfærðir um. En það
er bara eftir að vita hvort hún
er rjett — hvort þeir eru synd-
iausir. Það fer nokkuð fjarri því
að þeir sjeu það. Þeir eru stór-
syndarar eins og jeg. Og við er-
um ekki sekir gagnvart Guði fyr-
ir „villu og vanþekking" okkar,
sem er óskapleg — nei, einmitt
ekki fyrir hana, heldur hið gagn-
stæða. Við erum bersyndugir,
eins og allir þeir sem kristið nafn
bera (og um þá eina ræði jeg
hjer) vegna þess, að við breytum
vitandi vits og af frjálsum vilja
gegn vilja alheilags og almáttugs
Guðs. Þetta er að syndga í mín-
um augum, að gera það viljandi,
sem maður veit, að Guð vill ekki.
Og þess vegna eru syndir vorar
fleiri og meiri, en tölum verði
talið, og það vegið á mannlegum
vogarskálum.
Jeg get ekki komist hjá að játa
það, að jeg breyti móti þeim boð-
um Guðs, sem mjer eru fullkunn-
ug, ekki einungis einu sinn á dag,
heldur svo að segja hvert augna-
blik lífs míns. Jeg get tekið þess
mörg dæmi. Jeg veit það, að jeg
á að elska náungann eins og
sjálfan mig, en jeg geri það ekki.
Jeg veit, að jeg á að blessa þá,
sem mjer bölva, en jeg geri það
ekki af heilum hug. Jeg veit að
jeg á aldrei að tala ljótt, en
jeg geri það þó samt. Jeg
veit að jeg á að líkjast Kristi í
öllu, en jeg líkist honum í fæstu.
Nei, syndir manna eru ekki að
kenna vanþekkingu þeirra. Þjófn-
um er það fullljóst, að hann gerir
sig sekan gagnvart Guði með því
að stela, meinsærismaðurinn veit
vel, að hann syndgar fyrir Guði,
sömuleiðis hórkarlinn og svona
gæti jeg haldið áfram nálega
endalaust.
En nú kynni einhver að segja.
Þetta er að vísu rjett. En nokkuð
má úr því draga. Það verður að
taka tillit til þess hve holdið má
sín mikils, er sterkt. Það er
flestum líkt farið og Páli, að það
góða sem þeir vilja gera þeir ekki,
en hið illa sem þeir vilja ekki,
það fremja þeir. Síst mun jeg
því neita. En — jeg veit svo vel
að flestar syndir mínar og ann-
ara, eru ekki sprottnar af því að
viljinn til góðs er svo veikur í
samanburði við holdsviljann, held
ur vegna þess, að hann er svo lít-
ill, hann vantar oft alveg. Þetta
eru víst hörð orð — því verra að
þau eru sönn. Jeg veit að jeg á að
verða með sama hugarfari og
Kristur var, en að þó jeg væri
allur að vilja gerður lánaðist
mjer það aldrei algerlega í þess-
um heimi. En jeg veð ekki 1 villu
um það fremur er aðrir að jeg
gæti líkst Kristi miklu, miklu
meira en jeg geri, ef jeg tæki á
því, sem jeg á til. Jeg þarf ekki
annað en huga til ýmsra helgra
manna til að geta kannast við
það. Jeg hugsa til Frans frá
Assisi, til Bónaventúra, til Bem-
harðs frá Clairvaux, eða bara til
Jóns ögmundssonar og Þorláks
helga. Þetta voru alt menn eins
og jeg, en hve miklu lengra kom-
ust þeir ekki í að breyta eftir
Kristi, — af því að þeir vildu það
langt um einlægar. Og þegar jeg
hugsa um það, finn jeg skýrt til
syndar minnar, til sektar minn-
ar gagnvart Guði. Jeg er ekki í
vafa um að jeg þarf að biðja
hann um fyrirgefning á öllu.
Hver skilur nú ekki hvílík fjar-
stæða það er að kalla syndina
vera fólgna í vanþekking. Krist-
ur vissi glögt vilja Guðs. En hann
var ekki syndlaus sakir þess. Nei,
hann var syndlaus af því að hann
breytti aldrei gegn því sem hann
vissi að var rjett, að hann gerði
altaf Guðs vilja.
Syndameðvitund kynslóðar vorr-
ar er harla sljó. Og næsta lítið er
gert til að vekja hana. Svo er
víða komið, að prestar veigra sjer
við að deila hart á bresti sína og
annara, vita að það skapar þeim
litla lýðhylli, halda líka sumir
hverjir að betri bótaleið sje, að
draga sem mest fram það góða í
fari manna, ætla að þá muni þeir
gera sjer sem best far um að
glæða það og auka. Jeg er þeirrar
skoðunar, að þegar talað er til
þeirra, sem hafa sundurmarin og
sundurkramin hjörtu, sem liggur
við örvinglun yfir sektartilfinn-
ing sinni og þrá ekkert eins og
syndalausn, þá sje hárrjett að
færa þeim sálum frið með því að
lýsa fyrir þeim kærleika Guðs og
fúsleik hans til að fyrirgefa öll-
um þeim sem i ð r a s t. Því að
þessir menn og þeir einir skilja
þann fagnaðarboðskap og geta
veitt honum viðtöku. En þeir eru
sárfáir, sem jeg hefi rekist á sem
skilið hafa ógnarþunga sektar
sinnar gagnvart Guði. Bæn toll-
heimtumannsins: Guð vertu mjer
syndugum líknsamur, borin fram
af heilum hug og sorgþjáðu
hjarta, er að jeg held nálega
undantekning nú. Hugsunarhátt-
ur Fariseans er hinsvegar al-
mennur -— því ver og miður,
bæði hjá mjer og öðrum. Þess
vegna finst mjer ekkert infn
nauðsjmlegt nú, som það, a«' ;r
— og aðrir prestar — lritist á
allan hátt við, að færa mjer og
öðrum heim sanninn um, hve vjer
erum syndug, hve oss vantar til-
finnanlega viljann til að gera það
sem Guð æskir, hve oss liggur
lífið við, að biðja um kraft af
hæðum til að taka sinnaskiftum,
og verða nýir menn — og hve
vjer þurfum óhjákvæmilega á
frelsara að halda, Guðs lambinu,
sem burt ber syndir vorar. Eng-
in skjallyrði og velgjuleg mælgi
um, að alt sje fyrirgefið (sem
ekki er, sjá Mk. 3,28 v.), koma
því til leiðar, heldur þarf til þess
anda Krists, sem hefur andstygð
á sjerhverri synd og knýr fram
orð, sem eru svipuð og sverðs-
högg og sem blæðir undan líkt
og svipuslögum. Jeg sje það
hvergi, hvemig sem jeg blaða í
Nýja-testamentinu, að nokkrum
manni verði fyrirgefið nema
hann i ð r i s t synda sinna. Jeg
sje þar heldur ekki að nokkur
komist inn í himnaríki, að öðr-
um kosti en þeim, að hann geri
það. Því er mjer svo umhugað
um að vekja iðrun bæði í eigin
brjósti og annara.
Jeg hef vikið að því, að eng-
um manni muni fært að komast
hjá að syndga eitthvað í þessum
heimi. En jeg þykist einnig hafa
gert það ljóst, að sá möguleiki
sje fyrir hendi, að margur muni
v i 1 j a syndga miklu meira en
hann þarf. Jeg get meira að
segja vel hugsað mjer þá menn,
sem* verða blindari og blindari
fyrir syndum sínum og fjarlægj-
ast Guð með hverri stund. Jesús
talaði altaf — þó nú sje lítið að
því gert — um vegina tvo, veg-
inn til Guðs, og veginn frá Guði,
veg glötunarinnar og veg lífsins.
Mjer dylst það ekki að jeg og
hver einasti maður á um þessa
tvo vegi að ræða. Jeg get altaf
farið minkandi og versnandi, eins
og jeg get líka stöðugt verið vax-
andi og batnandi. Jeg veit að jeg
verð sjálfur að velja á milli
þessa. Og jeg veit líka að frá
fæðingu eru þær tilhneigingar
sterkari í sál minni sem toga mig
út á breiða veginn, sem lokka
mig á hálar leiðir syndarinnar.
Til þess að velja þrönga veginn,
leið lífsins — verð jeg að taka
sinnaskiftum. Jeg verð að fá við-
bjóð, já hatur á syndinni, og
segja henni stríð á hendur. Jeg
verð að láta alt líf mitt beinast
að því marki, að fá alt ilt upp-
rætt úr sál minni. Annars get
jeg ekki verið bam Guðs og
komist í himnaríki. Sjálf skyn-
semin sýnir mjer fram á þetta.
Jeg get ekki unað samvistum við
aðra en þá sem jeg skil og elska.
1 ríki alheilags og algóðs Góðs,
fæ jeg heldur ekki þrifist um ei-
lífið, nema jeg verði heilagur
sjálfur að lokum og hjarta mitt
gagntakist af kærleikanum. Synd
er brot á móti vilja Guðs — Þar
sem hann er alt í öllu — getur
enginn syndgað.
Leiðimar eru tvær og enda-
mörkin tvö; himnaríki og helvíti.
Það leiðir af sjálfu sjer. Um það
i. "-n',; himnaríki sje og sömu-
1 'ðis hrlvíti, veit jeg ekki nema
rö mjög litlu leyti. Kristur hefur
h 'vmgu lýst til hlýtar, og eng-
um opinberast það öðru vlsi en
mjög lítillega. Að í helvíti kvelj-
ist menn í eldi brennandi trúl
jeg ekki — það er aðeins líking-
armál. Þess vegna ký3 jeg heldu»
að nefna það myrkrið, eins og
Jesús gerir oftlega. Það táknar
best andstæðuna við ljósríkið og
fjarlægðina frá Guði. Hvort
nokkur maður lendi í myrkrinu
um alla eilífð veit jeg ekki — en
jeg veit að það er möguleiki til
að allir geti það. Einmitt af þvi
að algildur Guð „útskúfar" eng-
um, en allir menn geta „ú t -
Bkúfað" sjálfum sjer —
valið leið syndarinnar um alla el-
lífð. Guði sje lof, að margir taka
sinnaskiftum og gera slíkt ekki,
heldur velja þrönga veginn og
leita inngangsins frá myrkrinu tD
Ijóssins. Guð gefi að þeir sjeu
sem flestir, að allir geri það að
endingu. Jeg vona það altaf, en
um leið óttast jeg að vonin kunni
ekki að rætast. Sá uggur veldur
ekki minstu um ábyrgðarþung-
ann, er presturinn finnur til.
Frh.
----o---
Fáknr.
lslendingar hafa verið hesta-
menn frá fomu fari. Þeir hafa
ekki einungis þurft að hafa hesta
af knýjandi nauðsyn vegna sam-
gangna í landinu, og þá mikið al
hestum, heldur hafa hestar einnig
um langt skeið verið kærasta
skepna þeirra og reiðmenska ein
helsta íþrótt þeirra og þá lagt
kapp á það, að eignast einstaka
fáa góðhesta, enda góður reið-
hestur talin ein besta og dýr-
mætasta eign.Upp af þessu hestar-
dálæti hefur m. a. sprottið sjer-
kennileg íslensk kveðskaparteg-
und, hestavisumar alkunnu og
lýsa vel þeli manna til hestanna
Hins hefur þess ekki ávalt gætt
að sama skapi, að ástin á hest-
unum og ánægjan af þeim, hafi
komið mönnum til þess, að leggja
alvarlega áherslu á skipulags-
bundna og skynsamlega hrossa-
rækt í þeim tilgangi að bæta
kynið. Einstakir hestamenn hafa
samt ávalt haft glögt auga fyrir
ýmsu slíku og á síðustu árum
hefur verið reynt að ýta undir
þessi mál með hrossaræktar-
fjelögum enda er hjer um að
ræða ekki óverulegan þátt í bú-
skap sumra sveita, þar sem er
uppeldi útflutningshrossa.
Fyrir 5 árum bættist nýr liður
í þessa starfsemi, þegar stofnað
var hestamannafjelagið Fákur i
Reykjavík. Verkefni þess er að
vísu fyrst og fremst hesta íþrótt-
in, en það átti einnig að „efla
áhuga og þekkingu á ágæti
hesta“ og „stuðla að rjettri og
góðri meðferð á þeim“. Hefur
fjelaginu orðið ýmislegt ágengt
og er nú farið að gefa út sjer-
stakt tímarit um þessi mál (Fák-
ur, ábyrgðarmaður Dan. Daníels-
son). Reyndar er orðin hálfgerð-
ur faraldur að þessum sjerstöku
málgögnum fyrir alt mögulegt og
ómögulegt, en oftast meinlaus að
vísu, en ýmislegt hefur þó verið
óþarfara rætt um en hestamálin.