Lögrétta - 15.06.1927, Blaðsíða 4

4
LOGftiETTA
eða fáir vita svo nokkru nemi um
orsökina. Og þeir sem eitthvað
vita, vilja langhelst þegja. En þá
koma blöðin til skjalanna og
hrópa hátt um „heimting þjóðar-
innar um að vita hið sanna í
málinu“. Sú krafa er tekin til
greina. Lögreglumenn eru sendir
af stað. Vitnum er smalað saman
í stórhópum. Rjettarþing eru
haldin í tugatali. Dómarar og
iagalallar sitja mánuðum saman
með sveitt ennin og sýnist sein-
lega horfast. Loksins auðnast
þeim þó að fræða þjóðina um hið
sanna.Og hverju er hún svo nær?
Jú, kjaftakindumar fá nýjan
texta til að leggja út af og for-
vitni fólksins fær augnabliks
saðning!! Annars er þjóðin engu
bættari. —
Jeg skal játa það hreinskilnis-
lega, að jeg áttaði mig ekki nærri
gtrax á ágæti sættarinnar. Mjer
fanst eins og mörgum öðrum, að
deilan yrði að skríða til skarar.
Síðan hef jeg komist á þá skoð-
un, að sættin hafi verið hin heppi-
legustu málalok. Og jeg vona þess
og bið að hún megi vel og lengi
haldast, svo að þeir sem öndverð-
astir stóðu í áburðarmálinu sæla,
fái með sameinuðum kröftum
flýtt fyrir fjölgun smjörstráanna
á landi hjer. En það starf tel jeg
mest aðkallandi hjá þjóð vorri
nú.
Helgi Hannesson.
----<».-..
Lamleyiðr. --Jveitii m.
Breiðfelda, sólríka sveit!
í kvöld horfi jeg um öxl mjer,
yfir 'liðin 24 ár, — jeg horfi heim
til þín, og sje þig glöggt, þrátt
fyrir fjarlægð og ómælishöf, sem
skilja mið við þig. Jeg sje þig,
breiðar strendur þínar; fjöllin
sem standa í hæfilegri fjarlægð
að baki þjer og halda vörð um
þig. Og hugur minn hvílir sæll í
skauti þínu, eftir langferð, sem
varað hefur um mörg ár, eftir
breytilegum erlendum slóðum. Á
brjóstum þínum stóð bemsku-
rúmið mitt.Hjá þjer óx fífill æsku
minnar. En mjer er sjerstaklega
hlýtt til þín, sökum þess, að um
langan aldur hafa forfeður mín-
ir unað hjá þjer, fæðst og dáið
í fangi þjer. Hjá þjer lærði
mamma mín fyrst að ganga.
Æskuglöð og ljett í lund hljóp
hún um holtin þín, hól af hól
og tíndi áhyggjulaus blóm og ber,
sem spruttu um holtin þín. Hjer
lifði hún í draumheimi. Huldu-
fólkið bjó í hverjum steini, þar
sem bamslegt ímyndunarafl var
annarsvegar. Vafurlogar vom
kyntir í rökkrinu, æfintýri lesin
og sögð. Hjer lifði mamma mín í
draumkendri æsku, uns alvara
lífsins tók við. Og þú sveitin mín
kæra, fóstraðir pabba minn. Sem
drengur ljek hann sjer hjá þjer,
Ijettur í spori, með útþrá í ungu
hjarta. Vart meira en drengur
stýrði hann fiskibát við strend-
ur þínar, og þreytti, ásamt fje-
lögum sínum, ofurkapp við brim-
ið sem oft verður ægilegt við
strendur þínar. Þeir fjelagar
drógu oft björg á land, en hörð
var sóknin, snör vom handtökin,
— við ofurefli brims og strauma.
Hjá þjer, sveitin mín, háðu þau
pabbi og mamma baráttu fyrir
lífstilvemnni, með bamahópinn
sinn. Stór var hópurinn og hörð
var sóknin, og ýms voru örlögin.
Þau urðu loks að flýja þig, bros-
hýra sveit, en söknuðu þín æ
síðan.
En þótt þau flyttu í burt,
varst þú þó fóstra mín eftir sem
áður, því þig eina þekti jeg, og
hjá þjer dvaldi hugurinn oft, —
þegar heim var hugsað.
Jeg kvaddi þig þegar haust-
fölvinn hafði sett merki sitt á
blóm og grös, og engjateigamir
vom orðnir bleikir. Jeg kvaddi
þig með sársauka tilfinningu
unglingsins. Mig langaði að sönnu
að dvelja hjá þjer, starfa þjer,
helga þjer krafta mína. En út-
þrá heillaði sálu mína. Þegar út-
rænan sveiflaði hressandi blæ-
væng sínum á fögmm sumardegi,
þá gat jeg tekið undir með skáld-
inu, sem lýsti sálarlífi íslensks
unglings, að:
„Þá fanst honum eins og
ótal fleirum,
að utan af hafsins rönd,
þar dagaði af hamingju
heiðri og frægð, —
það heillaði ’ann burtu af
strönd“. (G. M.).
Útþráin heillaði mig. Undra-
land hins ókunna, fjarlæga, snart
spenta strengi í ungri sál. Jeg
kvaddi ástkæra foreldra, systkini
og vini, — jeg kvaddi þig. Og
árin hafa liðið hjá, starfsrík
blessuð ár. Ekki hafa allar vonir
æsku minnar náð lendingu á
landi virkileikans, en björt hefur
leiðin oftast verið; — betri ef til
vill, en í skauti þínu. — En ást-
vinahópurinn sem jeg kvaddi er
nú tvístraður, af hendi dauðans
og örlaganna. Sumir þeirra hvíla
í skauti þínu, og þú breiðir yfir
hvílurúm þeirra nýja glitábreiðu
á hverju sumri. Aðrir ástvina
minna dvelja í fjarlægð við þig.
Þær slóðir sem þeir dvelja á, era
mjer Mtt kunnar. Eiginlega em
það örlög mín, sem margra ann-
ara, að þekkja eingöngu þær
slóðir, þar sem starf mitt hefur
verið. En með fjölgandi áram
þrengist sú tilfinning inn í sálu
mína, að:
„Jeg á orðið einhvemveginn
ekkert föðurland“
— nema þig. Ef til vill er nú
brekkan fagra mót suðri, þar sem
jeg ljek mjer bam, ekki lengur
til, en þar hefi jeg oft hugsað
mjer sjálfan mig, í sælh ró, sem
áður fyr. Litli lækurinn, þar sem
jeg fleytti skipum mínum, smá-
um og stóram, sem pabbi þreytt-
ist aldrei á að búa til, er orðinn
að straumþungri á. Alt breytist.
Jeg er heldur ekki lengur litli
áhyggjulausi drengurinn. Að
eðlilegleikum finn jeg til ýmsrar
ábyrgðar, sem fjölgandi áram
fylgir.
En ef þú bara vissir, kæra
sveit, hve oft jeg hefi í anda
flúið þreyttur til þín, dvalið við
brjóst þjer, og fundið hugðnæma
hvíld, og komið aftur úr flugför
minni endurhrestur og ungur!
Efamál er það, að jeg fái þig
oftar augum litið, en oft hugsa
! jeg heim með þakklátum huga,
og er hinsta langferð að höndum
ber, kem jeg við og kveð þig,
broshýra bemskusveitin mín.
Sigurður Ólafsson,
frá Ytri-Hól.
----o----«
Stórstúkuþing hefur setið hjer
undanfarið með um 170 fulltrú-
um og er það meira en nokkru
sinni fyr. Reipdráttur nokkur
hefur verið um það, hvort fram-
kvæmdanefndin ætti að sitja
syðra eða nyrðra og var hún nú
flutt til Rvíkur og kosinn stór-
templar Sigurður Jónsson skóla-
stjóri, í stað Brynleifs Tobías-
sonar. Stórkanslari er Pjetur
Zophoníasson, stór-varatemplar
frú Gróa Andersen, stórgæslum.
ungl. Magnús V. Jóhannesson, st,-
gæslum. löggjafarstarfs Vilh.
Knudsen, stórritari Jóh. ögm.
Oddsson, stór-fregnritari Jón
Brynjólfsson, st.-fræðslustjóri
Hallgr. Jónsson, st.-gjaldkeri
Rich. Torfason, st.-kapílán sr.
Ámi Sigurðsson, umboðsm. há-
templars er Borgþór Jósefsson.
Árni Jóhannsson bankamaður
varð sextugur 13. þ. m. Kom þá
út eftir hann þýðing á sögunni
Hvar era hinir níu? eftir E. Aa-
gaard, með lofsamlegum formála
eftir sr. Bjama dómkirkjuprest.
Á. J. er mörgum kunnur af trú-
málaáhuga sínum og ýmsum
skrifum um kristindóms- og
kirkjumál.
Áttræð varð nýlega ekkja Hall-
gríms biskups Sveinssonar, og
býr hún stöðugt hjer í bænum.
Flóaáveitan. Hvítá var nú ný-
lega veitt á Flóann í fyrsta sinni
aðall. í tilraunaskyni. Segjast
flestir eystra hyggja gott til á-
rangurs áveitunnar, þegar lagað-
ir hafi verið eftir fyrstu tilraun-
imar nokkrar misfellur, sem þeir
telja.
Dómkirkjan í Rvík. Um það
er nú rætt, að Rvíkursöfnuðurinn
taki að öllu leyti við dómkirkj-
unni og jafnframt verði bygð ný
kirkja (í austurbænum) og hefur
verið farið fram á 250 þús. kr.
ríkisframlag til hennar.
Landhelgisbrot. Chamberlain
utanríkisráðherra lýsti því ný-
lega yfir í neðri málstofu enska
þingsins, að rannsókn yrði hafin
út af sektardómi eins bretsks
togara (í Vestmannaeyjum).
Þýskir útgerðarmenn hafa einn-
ig kvartað um meðferð sinna tog-
ara í landhelgisdómum.
Þingframboð. Framboðsfrestur
er nú útrunninn og er kunnugt
um þessi framboð, auk þeirra,
sem áður era nefnd. 1 Rvík, frá
jafnaðarm.: Hjeðinn Valdimars-
son, Sigurjón Ólafsson, form.
Sjómannafjel., Ág. Jósefsson,
heilbr.fulltrúi, Kristófer Gríms-
son, búfræðingur; frá íhaldsfl.:
Magnús Jónsson dócent, Jón Ó-
lafsson, framkv.stjóri, Sigur-
björg Þorláksdóttir kenslukona,
Stefán Sveinsson verkstjóri, frá
frjálslyndum mönnum, Jakob
Möller bankaeftirUtsmaður, Páll
Steingrímsson ritstj., Baldur
Sveinsson ritstj. 1 Snæfellsnesg.
Guðm. Jónsson fyrv. kaupfje-
lagsstjóri (jafnaðarm.), í Dala-
sýslu: Sig. Eggerz (frjálsl.),
Þorsteinn sýslum. (utanfl.). I
Barðastrandas. Pjetur A. ólafs-
son (frjálsl.), A. Straumland
(jafnaðarm.). í V.-lsafj.s. sr.
Böðvar á Rafnseyri (íhald). I
N.-ísfj.s. Finnur Jónsson póstm.
(jafnaðarm.). í V.-Húnav. Egg-
ert Leví bóndi (íhald). í Eyjafj.
Steingrímur sýslum. og Sigurjón
læknir í Dalvík (íhald), Steinþór
Guðmundsson og Halld. Friðjóns-
son (jafnaðarm.). Á Akureyri
Sig. Hlíðar (frjálsl), Erl. Frið-
jónsson (jafnaðarm.), Björn
Líndal (íhald). 1 S.-Þingeyjars.
hefur Sig. á Amarvatni teMð
aftur framboð sitt, en Sigurjó*
Friðjónsson bíður sig fram. I
N.-Þingeyjars. Pjetur Zóphonías-
son (íhald) Ben. Sveinsson
(framsókn). 1 N.-Múlas. Gísli í
Skógargerði og Ámi frá Múla
(íhald) Jón á Hvanná og Jón
Sveinsson bæjarstjóri (frjálsl.).
Á Seyðisf. Jóh. Jóhannessoa
bæjarf. (íhald), Karl Finnbogar-
son (jafnaðarm.). í S.-Múlas.
Arnfinnur Jónsson og Jónas Guð-
mundsson (jafnaðarm.). 1 Rang-
árvallas. Sig. Sigurðsson búnaðar-
málastjóri, Björgvin sýslum. og
Gunnar á Selalæk (utanfl.),
Skúli Thorarensen (íhald). I Ár-
ness. Sig. Heiðdal (frjálsl.), sr.
Ingimar Jónsson (jafnaðarm.). I
Gullbringu- og Kjósarsýslu Stef-
án Jóh. Stefánsson hæstarjett-
arlögmaður og Pjetur G. Guð-
mundsson (jafnaðarm.), Bjöm B.
Bimir í Grafarholti og Jónas
Bjömsson í Gufunesi (frams.). I
Vestmannaeyjum Jóh. Þ. Jósefs-
son ræðismaður (íhald), Bjöm Bl.
Jónsson* (jafnaðarm.). Á Isafirði
Har. Guðmundsson (jafnaðarm.).
sr. Sigurgeir Sigurðsson (utanfl.).
Danskir verkfræðingar, 30 að
tölu, eru hjer nú staddir í kjmnis-
för. Meðal þeirra er Neergaard,
form. danska verkfræðingafjel. og
Flensborg, forstjóri ríkisjám-
brautanna.
Huitfeld sendiherra Norðmanna
í Kaupmannahöfn og frú hans era
stödd hjer í kynnisför.
Wedel Wedelsborg danskur
greifi og ferðalangur er hjer í
kynnisför.
Matthías Þórðarson þjóðminja-
vörður er nýkominn heim frá
Khöfn. Varð samkomulag milU
hans og danska þjóðminjavarð-
arins um heimflutning ýmsra ísl.
gripa, þ. á. m. er hökull Jóns
Arasonar og fleiri kirkjugripir.
Um ýmsa gripi fekst samt ekki
samkomulag og mun dansk-ísl.
nefndin gera tillögur um þá á
fundi í sumar.
Jón Þorláksson forsætisráðh. er
nýkóminn heim af konungsfundi.
Nori-ænn lyfsalafundur var ný-
lega haldinn í Khöfn og sátu hann
hjeðan þ. Scheving Thorsteinsson
og Kampmann.
Sigurður Ólafsson, sem skrifar
um Landeyjar hjer í blaðið, er
prestur hjá Vestur-lslendingum.
----o----
Prentsm. Acta.