Lögrétta - 04.12.1929, Blaðsíða 2

2
LÖGRJETTA
LÖGRJETTA
3

11—-----------— -----———-J l
LÖGRJETTA
Útgeíandi og ritatjóri:
porsteinn Gíslason
)>ingholtsstræti 17. Sími 178.
Innhstmta og aignltgla
1 Lækjargötu 2. Simi 185.
1---------—----------------—Jl
rjettindunum og 6.7% af frajn-
ieiðslunni, aðallega í höndum
Shellfjelagsins í Califomíu.I þessu
er eftirtektarverðastur vöxtur
Standard Oil fjelaganna og sagð-
ar horfur á því, að þau vaxi enn,
því þau eiga mikið af lindum
þeim, sem enn eru ónotaðar og
ráða mestu af olíuflutningunum.
En á seinni árum hefur ríkið tek-
ið sjer íhlutunarrjett um olíu-
veiturnar, svo að fjelögin eru
ekki einráð um verðið. Standard
Oil fjelögin eru milli 30 og 40
og voru eitt fjelag þangað til
hringasambönd (trusts) voru
bönnuð. Nú er upplausnin í þess-
um fjelögum altaf að verða meiri
og eruþau í raun og veru sjálfstæð
hvert um sig og hlutafje þeirra
orðið mjög dreift nú orðið.
Rockefeller var aðalstofnandi og
höfuðeigandi hinna upprunalegu
Standard-fjelaga, en sonur hans
átti árið 1929 aðeins 11% af hlut-
um í stærsta fjelaginu, en minna
en 1% af hlutum 9 annara fje-
laga,' en átti hinsvegar langmest
í ýmsum hinna.
Útávið koma þessi fjelög
samt enn fram sem ein heild,
enda leyfir amerísk löggjöf
(Webblögin frá 1918) hringa-
myndun eða samtök til þess að
minka frjálsa samkepni útávið,
þó að slíkt eigi að vera bannað
inn á við.
Þrátt fyrir hina miklu olíu-
framleiðslu í Bandaríkjunum hef-
ur meira verið flutt inn þangað
en ut þaðan af olíu síðan 1925
og kemur innflutningurinn eink-
um frá Mexico, en þar eiga
Standard Oil fjelögin flestar lind-
irnar og í þágu þeirra Lagsmuna
hafa Bandaríkjamenn beitt
stjórnmálum sínum suður þar.
Ensk-hollensku olíufjeiögin starfa
einnig í Mexico og má svo að
orði kveða, að öll stjórnmál, þar
í landi snúist um olíumálin, á bak
við hverjar forsetakosningar og
hverja stjórnarbyltingu standa
annarsvegar Bandarík:amenn og
hinsvegar enskir olíuauðmenn, í
sambandi við hinn ráðandi rót-
tæka flokk, sem lagt hefur ýms-
ar hömlur á eignarrjett útlend-
inga, en ensku hagsmunirnir
starfa í löglegum, innlendum fje-
lögum.
Bandaríkjamenn eiga einnig
olíuítök í Venezuela, einkum eftir
1926, þegar Standard Oil komst
yfir rjettindi ensks fjelags þar.
Sama ár náði fjelagiö fótfestu í
Trinidad, þar sem Bretar höfðu
áður verið einráðir og jafnvel í
hollenskum nýlendum hefur
Standardfjelagið komið sjer fyr-
ir, en þar höfðu Shell-íjelögin
áður einskonar einokun, sem
brotin var á bak aftur með því
að Bandaríkjastjórnin beitti sjer
mjög harðlega fyrir olíufjelögin
gegn hollensku stjóminni.
Bretar eru helstu olíunofendur
utan Bandaríkjanna og ráða stór-
u m f jelögum (Anglo-Persian og
Royal Dutch Shell) og miklum
lindum í Persíu og Mesopotamíu
og víðar. Loks framleiða Rússar
mikið af olíu, einkum eftir 1926,
en áhrif rússnesku olíunnar og
deilumar um hana hafa áður
verið raktar í Lögrjettu. En af
þessu sem nú var sagt, má sjá
að olíubaráttan er enn í fulliun
gangi og hefur sífelt margvisleg
áhrif á stjórnmál þjóðanna.
Vanþroski barna
og framtíð menningarinnar.
Dr. A. F. Tredgold heitir einn
af helstu læknum Englands og
er víðfrægur fyrir ýmsar rann-
sóknir sínar á óheilbrigðu eða
ófullkomnu sálarlífi og fábjána-
hætti og vanþroska. En það er
viðfangsefni, sem nú veldur
mönnum vaxandi áhyggjum víða
um lönd. Dr. Tredgold hefur
ritað um þessi efni merkar bæk-
ur og margar greinar. Nýlega
skrifaði hann t. d. um þetta í
„British Medical Joumal“ og er
heldur svartsýnn á framtíðina.
Hann telur það hið mesta alvöru-
mál, að mannfjölgunin verði nú
mest úr dreggjum þjóðfjelagsins
og sje slíkt staðreynd í Bret-
landi. Fæðingum fer hlutfallslega
örar fækkandi hjá mentaðra og
duglegra fólkinu en hjá hir.u og
getur slíkt ekki haft aðrar af-
leiðingar en þær, að menning og
dugnaður þverri. Læknaskoðun á
enskum skólabömum hefur sýnt
það, að sjöttungur þeirra að
minsta kosti er andlega eða lík-
amlega ófær til þess að geta haft
skvnsamleg not af venjulegri
fræðslu. I Bretlandi eru nú ekki
færri en 600 þúsund böm sem
eru aftur úr að hæfileikum og úr
hópi þeirra koma árlega 50 þús-
und nýir, ófærir verkamenn. sem
gera iðnaðinn verri en hann var
o g auka atvinnuleysið, glæpina
og eymdina. Heilbrigðisskýrslur
sýna það, að á einu ári eru veik-
indi í Englandi og Wales á borð
við það, að 26Vó milljón vinnu-
daga færu forgörðum. Rannsókn
á ca. 2(4 milljón herskyldra
manna á árihu 1918 sýndi það,
að einungis þriðjungur þeirra gat
talist algerlega hæfur og heil-
brigður. Árið 1906 sýndi rann-
sókn að 4.6 af þúsundi íbúanna
voru andlega vanþroska, eða 150
þúsund í Englandi og Wales. En
nefnd, sem rannsakaði þetta
rjett nýlega, komst að því, að nú
væru 8 af þúsundi, eða 314 þús-
und andlega vanþroska. Að
nokkru leyti er hækkunin talin
koma af því, að athugun er ná-
kvæmari og strangari nú en þá,
en hins vegar dylst það ekki, að
andlegur vanþroski fer í vöxt.
Sannleikurinn er sá, að heilbrigð-
is- og mentunarráðstafanir einar
eru ekki nægilegar, þótt merkar
sjeu margar. Menn hafa lagt of
ríka áherslu á ytri aðstöður, of
litla á meðfætt innra eðli. En
það er einmitt á því, á kynstofn-
inum og kyngöfginni, sem alt
veltur fyrst og fremst, segja nú
margir fræðimenn.
Síðustu fregnir.
Byrd hefur flogið yfir suður-
pólinn og þykir mikil frægðarför
og svaðilför. Bardagar eru enn
milli Rússa og Kínverja og Rúss-
ar skjóta á borgir í Mansjúríu.
Frakkar eru nú að ljúka smíðum
á miklum virkjun á norðaustur-
landamærum Frakklands og eiga
þau að geta staðist stórskota-
hríðar, loftárásir og éiturgas-
árásir. Richardson og Broglie
hafa fengið eðlisfræðisverðlaun
Nobelsjóðsins, sá fyrri fyrir
endurbætur á radiolampanum, sá
seinni fyrir athuganir á x-geisl-
um. Friðarverðlaunum Nóbels
verður ekki úthlutað í ár. Mikil
hátíðahöld eru í Þýskalandi
vegna heimfarar setuliðsins úr
Rínarlöndum.
Manndráp
oe þjófnaður.
Óvenjulegar og hryllilegar
fregnir bárust hjer út um bæinn
síðastl. laugardag. Menn höfðu
um morguninn komið inn í bíla-
vinnustofu Sveins Egilssonar á
Laugav. 99 og fundið Jón Egils-
son, bróður Sveins, meðeiganda
og umsjónarmann vinnustofunn-
ar, drepinn þar á gólfinu, sleg-
inn með barefli í höfuð, svo að
heilinn lá úti, og bar alt þar inni
vott um að miklar ryskingar
hefðu átt sjer stað á undan
drápinu. En úr peningaskáp
vinnustofunnar hafði verið stolið
eitthvað á þriðja þúsundi króna.
— Jón Egilsson hafði íbúðarher-
bergi og svefnherbergi við hlið
vinnustofunnar og hafði dráps-
maðurinn brotist inn til hans um
nóttina.
Alt var látið óhreyft þarna
inni, þangað til lögreglustjóri
kom til, og gerði hann þá ná-
kvæma rannsókn á staðnum. Hóf-
ust svo vitnarannsóknir og fjell
grunur á einn marin, er settur
var fastur. Og daginn eftir ját-
aði hann á sig glæpinn. Þetta er
ungur maður, 19 ára, Egill
Hjálmarsson að nafni, til heim-
ilis í Túngötu 18, fæddur og upp
alinn hjer í bænum, og hafði
hann öðru hvoru á undanfömum
árnm starfað þarna á bílavinnu-
stofunni. Frásögn hans er á
þessa leið:
Kl. milli 2 og 3 á laugardags-
nótt fór hann inn í vinnustof-
una. Var þá Jón Egilsson sof-
andi og logaði á náttlampa í her-
berginu. Gekk Egill inn í svefn-
herbergið og náði lyklunum að
peningaskápnum án þess að Jón
vaknaði. Tók síðan peningana og
ætlaði sömu leið út, en rak sig
á stól í næsta herbergi við svefn-
herbergi Jóns, og varð af því
nokkur hávaði. Jón vaknaði,
hljóp upp og fyrir dyrnar. Þar
mættust þeir og tókust þegar
ryskingar með þeim, sem munu
hafa staðið yfir í nokkrar mín-
útur. Hafði Egill einu sinni lent
undir, en í þeim svifum segist
hann hafa náð í koparstöng all-
þunga og lostið Jón með henni í
höfuðið, og kveðst hann svo ekk-
ert hafa vitað, hvað hann hafðist
að eftir það. — Hann sagði lög-
reglustjóra, hvar hann hefði fal-
ið peningana heima hjá sjer, og
fundust þeir þar. Eftir þessari
frásögn er drápið ekki framið að
yfirlögðu ráði, eins og þó ætla
mátti í fyrstu að verið hefði.
Jón sál. Egilsson var miðaldra
maður, ókvæntur. Hafði hann áð-
ur verið starfsmaður í gasstöð-
inni og var mörgum kunnugur
hjer í bænum, sagður vandaður
maður og viðkynningargóður.
----------------o----
Jarðarför Boga Th. Melsteð,
sem fram fór í Klausturhólum 28.
f. m., var sótt af nálægt 100
manns þar úr nágrenninu. Tekið
var á móti gestunum í stóru
tjaldi, sem reist var þar á túninu,
og fóru þar veitingar fram, bæði
matar og drykkjar, af mestú
rausn. Sjera Guðmundur á Mos-
felli flutti útfararræðuna. For-
stöðu útfararinnar, bæði hjer og
þar, hafði á hendi Páll Melsteð
búfræðingur og verslunarmaður
hjer í bænum.
Alþingi er kvatt saman 17.
janúar.
Eitt er nauðsynlegt.
það ómar í eyrum mjer alla daga
alkunn og gömul saga.
í skólum er hún kend, i kirkjum
boðuð,
í klaustrum var ætlað skjól.
Við móðurknje um ár og aldir
hvcrt einasta bam hjá kristnum lýð
numið hefur hana og nema mun,
numin verður hún ár og síð.
Hún gerðist þar sem grundin var
guðlegum fótum stigin
og sorglegast sigraði lýgin,
þar Jórdán rennur í djúpum dal
og dauðinn lá fallinn í vat,
en líkþráir fengu læknuð mein
og ljómandi sólin blindum skein,
en illu' andarnir flýðu.
María sat við meistarans fætur,
mildin var henni sárabætur.
þar heyrði hún lífsins hjartaslátt,
og hófst yfir rúm og tíma.
Nú sá hún hann í heilagri dýrð
og himnana opna standa.
Hennar þrá var í eilífðar eldi skírð,
það voru englar til beggja handa.
1 hi-ifningu fann hún, að himinn
og jörð
voru heilagt musteri, og fórnargjörð
það lif, sem vegsemdir veitir.
Hún fagnandi kraup að fótum hans,
vildi fræðast og skilja
hans eilífa vísdómsvilja.
Himneski bróðir, svo hjartað bað,
helga þú krafta mína,
Ó, tak mig i þjónustu þina.
En Marta bar áhyggjur ytra lífs,
annir og dagleg störf.
Hennar guðsdýrkun var að gefa
og veita
og greiða úr stundarþörf,
en það var erfitt einni að sinna
öllu, sem þurfti að vinna.
Hún vænti þar hjálpar sem veikir
fengu
vonir og bætur meina,
og var þeirra athvarfið eina.
Hirðir þú ekki, herra, um það,
hnuggin og armædd hún kvað,
að systir mín lætur mig eina
ganga um beina?
það bergmála ávalt um ótal lönd
orðin af Jesú vörum.
Brimið þau kallar við klettaströnd,
þeim er kvakað í fuglanna óði,
með blænum þau líða um lönd
og höf
og lífið þau mælir við hverja gröf,
alt hvíslar frá tímanna táli og nekt,
tárum og þrautum og sekt:
„Eitt er nauðsynlegt".
þeir búa með oss um ár og aldir
andar systranna beggja.
þeir kveikja vonir og vekja þrótt
og viljann til framkvæmda eggja.
Mörtueðlið til ytri dáða
eflt hefir dug og þor,
en á vegum þcim eru villigötur,
þar verða oft blóðug spor.
En María kallar: Komið bræður
og kriúpið með mjer.
Hjer fáið þjer traust og trúarþrótt,
sem tárin þerrar, og breytir nótt
í sólríkan sumardag.
Hann stilt getur æðandi storm og jel
og straumana bundið og fjötrað Hel.
Hann flytur fjöllin úr stað.
Vitið ei, hvemig frá hverri gröf
er hvíslað út yfir láð og höf,
og lífið talar i táli og nekt,
tárum og þrautum og sekt,
„Eitt er nauðsynlegt11.
Kristján Sig. Kristjánsson.
-----O-----
Stórviðri af austri var hjer og
um alt land um síðastl. helgi, en
ekki er þess getið að það hafi
valdið verulegu tjóni nokkurs-
staðar.
Sigvaldi Kaldalóns læknir er
nýlega kominn heim hingað frá
Khöfn.
DOSTOJBVSJOJ • Glæpur og refsing.
stundar hann, hann er heima hjá mjer á þessari stundu,
hann er ekki fullur, hann er aldrei fullur. Jeg dreg hann
til Rodja og er svo eftir andartak aftur kominn til ykk-
ar. Með öðrum orðum, á hálftíma fáið þið tvisvar frjettir
af honum, og frjettimar frá lækninum, sjáið þið til, frá
sjálfum lækninum, eru miklu meira virði en frjettirnar
frá mjer. Ef honum skyldi svo líða ver, þá fylgi jeg ykk-
ur sjálfum aftur til hans, þess sver jeg dýran eið. En
ef öllu líður vel, þá leggist þið rólegar til svefns. En jeg
ætla sjálfur að sofa hjerna í göngunum í nótt — hann
skal ekki heyra nokkurt hljóð. Sossimof skipa jeg að sofa
hjá húsmóðurinni, svo að hann geti verið við hendina,
ef á honum þarf að halda. Segið þið mjer nú, hvort er
betra fyrir Rodja, þið eða læknirinn. Læknifinn er nauð-
synlegur, er ekki svo? Hann er afdráttarlaust nauðsyn-
legri. Jæja, þið eigið með öðrum orðum að fara heim í
háttinn. Þið getið ómögulega snúið ykkur til húsmóðurinn-
ar. Það getur borið sig að jeg geri það, en alls ekki þið
... hún hleypir ykkur ekki inn ... hún er sem sje, skal
jeg segja ykkur, allramesta himpigimpi. Hún fyllist undir
eins afbrýðissemi mín vegna gegn Avdotju Romonovnu,
ef þið viljið endilega fá að vita það, og gegn yður líka,
en mest gegn Avotju Romanovnu. Hún er, skal jeg segja
ykkur, hreint og beint alveg gersamlega óáreiðanleg
manneskja. En hinsvegar — jeg er svo sem líka labba-
kútur —. En hirðið þið ekki um það. Komið þið, nú skul-
um við fara. Treystið þið mjer, eða treystið þið mjer
ekki?
— Köndu, við skulum fara mamma mín, sagði Av-
dotja Romanovna — hann stendur áreiðanlega við það,
sem hann segir. Hann hefur einu sinni áður orðið Rodia
til viðreisnar, og ef læknirinn vill vera hjer í nótt, þá
verður ekki á betra kosið.
— Rjett, hárrjett. Já, þjer ... þjer ... þjer skiljið
mig af því að þjer eruð engill, sagði Rasumikin frá sjer
numinn. Komið þið þá. Nastasja, farðu tafarlaust upp
til hans með ljósið og sittu hjá honum. Jeg kem aftur
eftir stundarfjórðung ...
Pulkeria Alexándrovna spyrnti ekki lengur á móti
þótt hún væri ekki alveg sannfærð. Rasumikin bauð þeim
báðum handlegg sinn og dró þær ofan stigann. Hún hafði
mestar áhyggjur af einu, því, hvort hann gæti fram-
kvæmt alt það, sem hann lofaði í því ástandi, sem hann
var í, þótt hann væri annars efalaust góður og duglegur
maður.
— Ójá, jeg skil. Þjer eruð hræddar af því að þjer
haldið, að jeg sje ekki alveg klár í höfðinu, sagði Rasum-
ikin og skundaði stórum skrefum ofan götuna án þess að
taka eftir því, að konurnar áttu fult í fangi með að fylgj-
ast með honum. — Þvættingur, hreint og beint. Það er að
segja, jeg er reyndar fullur eins og svín, en það er alt
annað mál. Jeg er ekki fullur af víninu, jeg er fullur af,
skiljið þjer! Nei, — í sömu svipan og jeg sá yður fór alt
að snarsnúast í höfðinu á mjer. En þið skuluð ekki hirða
hót um mig, ekki hætishót, jeg lýg! Jeg er yðar ekki
verður. Jeg er yðar í mesta máta óverðugur ... Þegar jeg
hef fylgt ykkur heim fer jeg hjerna niður að sýkinu og
steypi yfir hausinn á mjer tveimur vatnsfötur, og svo
er það búið ... Ef þið vissuð hvað mjer er farið að þykja
vænt um ykkur báðar . .. Hlægið þið ekki að mjer, en
verið þið ekki heldur reiðar ... Verið þið reiðar við alla
aðra, en ekki við mig. Jeg er vinur hans, ergo er jeg líka
vinur yðar. Og það er einmitt það, sem jeg vil. Jeg hef
haft hugboð um það einu sinni áður, eitt augnablik einu
sinni í fyrra ... þvættingur, jeg hef eiginlega aldrei haft
hugboð um nokkum skapaðan hlut, því það er rjett eins
og þjer hafið fallið af himnum ofan. Sennilega kemur
mjer ekki blundur á brá í alla nótt ... Þessi Sossimof
hjelt rjett áðan, að hann mundi ganga af vitinu ... Þess-
vegna, skiljið þjer, má ekki æsa hann upp.
— Hvað segið þjer? kallaði móðirin.
— Hefur læknirinn virkilega sagt það? spurði syst-
irin óttaslegin.
— Já, reyndar, sagði hann ... ekki það, en það var
alt annað, sem hann sagði. Hann gaf honum líka meðal,
eitthvert duft, jeg horfði 4 það, en þá komið þið ... æ.
Ef þið hefðuð ekki komið fyr en á morgun! Það var gott
að við fórum frá honum. ftir klukkutíma mun ’Sossimof
sjálfur skýra ykkur frá ö’lu saman. Sjáið þjer til, hann
er ófullur. Jeg mundi held r ekki vera fullur núna, ef ...
En af hverju hef jeg hel öllu þessu í mig? Þeir drógu
mig út í deilur, bölvaðir asnamir. Jeg hafði þó heitið
sjálfum mjer því, að rífas • ekki við þá. En það, sem þeir
hjeldu fram, var þvílík úrþvættis, endemis della ... Finst
ykkur það trúlegt? Þeir ^tlast til þess að hver maður
verði algerlega ópersónuleíúr, og halda því fram að slíkt
sje takmark. mannkynsinS Menn mega umfram alt ekki
vera neitt út af fyrir sig> eiga að vera sem allra minst
sjerkennilegir. Og þetta ^alda þeir að sjeu dýrðlegustu
framfarir. Ef þeir gætu svo logið í samræmi við sann-
færingu sína, en í þess stað segja þeir ...
— Heyrið þjer ... tók Pulkeria hikandi fram í fyrir
honum, en við það varð áJ;efð hans alveg glóandi.
— Já, hvað finst yð”* eiginlega? skrækti Rasum-
ikin ennþá hærra en áður. ■— HaJdið þjer að jeg segi
þetta af því að þessir náthgar fari með lýgi? Hjegómi,
elskan mín. Nei, jeg segi rinmitt — má jeg biðja um
lygina? Lygamar eru eiú1' forrjettindin, sem mennimii-
njóta umfram aðrar lífsve’"ir. Ef þú lýgur, þá finnur þú
sannleikann. Jeg er maður f því að jeg lýg. Aldrei hefur
fundist svo einn einasti sa’inleikur, að honum hafi ekki
áður verið logið fjömtíu siflnum eða máske hundrað og
tuttugu sinnum og þetta er að því leyti fullkomlega
heiðarlegt. Ojæja, en við kúnnum ekki svo mikið sem að
ljúga í samræmi við sanri «eringu okkar og skapgerð.
Ljúgðu — ljúgðu af hjartíris sannfæringu og þá skal jeg
kyssa þig. Ósvikin lýgi frl sjálfum manni er betri en
lánaður sannleikur. I fyr^ tilfellinu ertu maður, í því
seinna ekkert annað en pá^&aukur. Sannleikurinn skýtst
ekki burtu, það er öldung5 Jett. En það er hægt að girða
fyrir lífið með honum, þess eru svo sem dæmi. Ojæja, hvað
skyldum við svo sem vera? Að því er kemur til vísinda,
þróunai-, hugsunar, uppfyndina, hugsjón, óska, frjáls-
lyndis, skynsemi, reynslu, alls, alls, alls, þá skal jeg segja
ykkur að í þessu landi erum við öll undantekningarlaust
í allralægsta undirbúningsbekk skólans! Við látum okk-
ur í öllu nægja aðfengna þekkingu, aðfenginn sannleika.
Er þetta ekki rjett hjá mjer? Er það ekki rjett? — sagði
Rasumikin og kreisti hendur kvennanna — er það ekki
rjett?
— Já, drottinn minn dýri, jeg hef ekkert vit á því,
sagði vesalings Pulkeria Alexándrovna.
— Jú, það er rjett, en samt er jeg yð:ur ekki sam-
mála að öllu leyti, bætti Avdotja Romanovna við alvar-
lega,en rak svo upp hljóð af sársaukanum af því hvemig
hann kreisti hönd hennar.
— Er það rjett? Þjer segið að það sje rjett? Gott,
þá eruð þjer líka, ... þjer eruð ... þjer eruð . .. æpti
hann gersamlega frá sjer numinn ... þjer eruð upp-
spretta hreinleikans, vitsins og gæskunnar ... og full-
komnunarinnar. Rjettið þjer mjer hendina, rjettið þjer
mjer hana .. . og þjer líka. Jeg ætla að kyssa hendur ykk-
ar, hjerna á þessu augnabliki, hjema á hnjánum. Og hann
fjell á knje á miðri gangstjettinni, sem var mannlaus til
allrar hamingju.
— Hættið þjer, í öllum bænum, hættið þjer. Hvað er-
uð þjer eiginlega að gera? Sagði Pulkeria ringluð og undr-
andi.
— Standið þjer upp, maður, standið þjer upp, sagði
Dúnja hlæjandi, en dálítið óróleg.
— Ekki til að tala um. Rjettið þjer mjer fyrst hend-
ina! Svona, nú er jeg staðinn upp, nú höldum við áfram.
Jeg er vesæll skarfur, jeg er yðar ekki verðugur, jeg er
fullur, blátt áfram, jeg skammast mín . .\ jeg er ekki
verður þess að elska yður, en að krjúpa fyrir yður, það
hlýtur hver og einn, sem ekki er hreinasta skepna, að
telja skyldu sína. Jeg hef líka kropið fyrir yður ... Jæja
þá, hjerna er gistihúsið ykkar og þó að það væri ekki
út af neinu nema þessu húsi, þá var Rodia í sínum fulla
rjetti þegar hann rak Pjotr Petrovitsj á dyr. Hvernig
hefur hann dirfst að hola ykkur niður í þessar kytrur?
Það er hreint og beint hrieyksli. Vitið þjer hvaða fólki
er komið hjer fyrir? Þjer eruð þó heitmey hans. Þjer er-
uð heitmey hans eða er ekki svo? Og nú, eftir þetta get
jeg sagt yður það hreint og beint að unnusti yðar er
þorpari.
Hvað er að tarna, herra Rasumikin, þjer gleymið
því ... sagði Pulkeria Alexándrovna.
— Rjett, alveg rjett, þjer hafið hárrjett fyrir yður,
jeg hef gleymt sjálfum mjer, jeg skammast mín fyrir
það, sagði Rasumikin skelkaður. En ... en þjer getið
ekki verið mjer reiðar þó að jeg tali sisona, því jeg segi
það af hreinni sannfæringu, en ekki af því, að jeg ...
nei, það væri auðvirðilegt. I einu orði, ekki af því að jeg
... nei, hm, þess þarf ekki, jeg ætla ekki að segja það,
jeg þori það ekki. ... Undir eins og hann kom inn úr dyr-
unum skildum við það allir þrír, að þessi maður var ekki
af okkar sauðahúsi. Það var ekki af því, að hann kom
beint frá hárskeranum og ekki af því, að hann flýtti sjer
að láta sinn litla anda skína, heldur af því, að hánn er
snuddarasál, braskari, af því að hann er nurlaramenni,
labbakútur, eins og allir geta sjeð. Haldið þjer að hann
sje eitthvert ljós? Nei, hann er fífl, hreint og beint fífl.
Jæja, skyldi hann þá vera hæfur handa yður? 0, guð
minn góður. Sjáið þið til, dömur mínar — og hann nam
alt í einp staðar í stiganum — þó að náungamir heima
hjá mjer sjeu allir fullir, þá eru þeir heiðarlegir. Og þó
að við ljúgum — og jeg lýg líka,þá ljúgum við okkur að
lokum til sannleikans, af því að við erum á ærlegri leið.
En Pjotr þessi Petrovitsj ... hann fer enga ærlega leið.
Þó að jeg hafi nýlega ausið skömmunum yfir þá alla, þá
virði jeg þá alla saman. Jafnvel Sametof, já, þó að jeg
virði hann ekki beinlínis, þá kann jeg rjett vel við hann
... hann er svo sem eins og hvolpur. Jafnvel skepnan
/