Alþýðublaðið - 15.04.1921, Qupperneq 1

Gefið út af Alþýduflokknum.
1921
Fóstudaginn 15. april.
85. tölubi.
R æ 5 a
aiþm. Jóns Baldvinssonar, forseta Alþýðufiokksins,
í vantraustsmáiinu.
------ %
Það mun þykja hlýða, að gera
greia fyrir atkv. sinu i ekki
vaudaminna máli en því, sem
hér liggur fyrir, hvort menn vilja
iýsa trausti eða vautrausti á þeirri
stjórn, sem með völdiu fer i
Isndinu. Stjómiu er eins og kunn
ugt er aðeins ársgömul, en sam
steypustjórnarfyrirkomulagið er
siðan í ársbyrjun 1917 Þá voru
flokkarnir svo lauiaðir að þingið
sá sér ekki annað fært en að búa
til þessa þrihöfðudu stjórn.
Þessi stjórn, sem ræður manna
hafa nú snúist um í 2 d--ga, er
mynduð úr öllum flokksforo’um
þingsins, sem á síðasta þingi
tókst að koma upp dálitlum meiri
hluta í biii. Það geta þvi varla
hngsast ósamstæðari öfl en þsu
sem þessi stjórn bygðist á. Og
þetta e.r aða! meinið.
Hæstv. forsætisráðh. (J. M)
sagði að í nágrannaiöndunum
væru sainskoasr samsteypustjómir
eins og hér. Ea þetta er ekki
rétt.
Stjórnirnar þar eru myndaðar
af heilsteyptum flokkum, þar sem
menn skipast um ákveðaar stefn-
ur og þessir flokkar bera svo á-
byrgð á stjórninsi.
En hér er alt öðru máli að
gegna. Engir fastir og ákveðnir
flokkar standa á bak við þessa
stjórn. Og þegar hún var mynd-
uð á þinginu í fyrra, töidust stuð-
ingsmenn hennar vera úr flestum
eða öllum flokkum eða flokka-
brotum á þinginu, þó að aðrir í
þeim sömu flokkum viidu hvorki
heyra hana né sjá. — Þannig er
talið að stjórnin hafl verið mynd-
uð með stuðningi 1 manns úr
Sjálfstæðisflokkaum, liklega óskift-
ma stuðningi Heimastjórnarfiokks-
ias sáluga — því hann lagði tíl
2 ráðherrana, — aokkrum hluta
L&ngsum-bandalagsins, þaðan er
hæstv. fjármálaráðherra kominn í
stjórnina •— og loks með stuðn
ingi eða hlutleysi Framsóknar-
flokksins, eða meginþorra manna
úr honum.
Sá meinh'u’i. sem á þennan
hátt er myndaður um núverandi
stjórn með alisendis óskveðnum
stefnum i stórmálum þjóðarinnar,
getur ekki venð haldgóður.
Stjórnin heflr ekki haft tæki-
færi á að ieggja mál fyrir þingið
fyr en nú, en af þeim má einnig
sjá, hversu alt ráð stjórnarinnar
er á reiki og hversu fjærskyldar
stefnur rekast á i þessum málum,
og má nefna þess mörg dæmi.
Hæstv. fjármálaráðh. leggur nú
fyrir þingið ýms frv. um tekju-
suka. Meðal þeirra er frv. um
einkasölu ríkisins á tóbaki — og
áfengi. Hér er mái á ferðinni,
sem ætla mætti að dregið gæti
að sér fylgi þeirra manna, sem
þeirri steínu fylgja, að ríkið afli
sér tetena með veralunarrekstri.
Meðal þeina manna er eg, og
gæti eg því fylgt hæstv. stjórn
að miklu leyti um þetta mál. Ea
svo fer að vandast málið, því
samhíiða þessu frv. leggur hæstv.
fiármálaráöh. fyrir þingið skatta-
frv, sem gengur svo nærri þeim
sem littar tekjur hafa, að fádæm-
um sætir. Skattalögin gömlu frá
1877 og sem nú gilda, mega
sanaarlega hátíð heita hjá þessu
frv ; þar er ekki gert ráð fyrir,
að skattur sé tekiaa af lægri tekj-
um en xoco kr. og var þó verð*
gildi peninga margfait hærra þá
en nú. Enda mun áætlunin þá
hafa verið sú, að verkalýður allur
og fátækara fóikið slyppi við
skattgreiðslu. En í þessu frumv.
er skift um og eftir því á að
heimta skatt af 500 kr. tekjum,
og mega allir sjá, hve ranglátt
þetta er gagavart fátækunr og
tebjulitlum verkalýð landsins. —
Þeir sem hafa háar tekjur, sleppa
aftur á móti ágætlega eftir frumv,,
á þeim á að lækka frá þvf, seqa
nú er. Þetta frumv er þvi feá-
„kapitaliskt". og menn freistast
til að imynda sér, að hæstvirt;
stjórn hefði með þessum tveiai
frumv. haft þá tvo flokka fyrir
augum, annarsvegar socialista og
þá aðra sem rfkisverzlun fylgja,
en hinsvegar með skattafrumv.
kapitalistana. En tolifrumv. hæstv.
fj xrmálaráðherra mætti ætla að
væri handa hinum frjálslyndari
mönnum, sem standa á milli þese-
ara flokka. Ea eftir þessu virðist
svo, scm hæstv. fjái málaráðherra
hafí ætlað sér að hafa eitthvað
handa ölium.
Hæstv, forsætisráðherra hefir
lagt fyrir þingið frumv. tiMaga
um einkasölu á lyfjum. Það gæti
á sama hátt verið gert til þess,
að draga að sér fyigi þeirra, seœ
rfkisrekstri fylgja. Eu svo er nú>
eftir að vita, hvort þeir ætla sér
að standa við þessi frumv., eða
hvott þeir ætla að falla frá þeim,
ef andblástur verður gegn þeim í
þinginu. (Frh.)
Hinn dáni.
Nú já, jál — Ég er þá dauður,
og jörðin fær senn mitt Hk.
Þó verð ég ei blautur né blauður,
þó burt kasti’ eg ónýtri flíkl
En hvað ertss — heimsms auður?
Og hvað ertu, pólitfkí
Ég var aldres wsnkaður sauður;
ég var ekki heldur snauður.
En nú er ég dauður, — dauðurl
G. Ó. Fells.
A. Y.s Hafið þér gerst kaup-
andi að Eimreiðinni ?