Mjölnir - 22.01.1914, Blaðsíða 4

MJ0LN1R.
20
Hvergi
eins fjölbreytt og ódýrt úrval af
Reykfóbaki og Vindlum
og í verzlun
Sig. SJgiu ðsson qí .
Hús til sölu
á Siglufirði með afarlágu verði og góðum borgunarskilmálum.
Semja ber við
ý\rmann Sigurðsson,
Þorgeirsfirði.
Aðalfundur
»Gufubátsfjelags Norðlendinga«
verður haldinn á „Hótel Akureyri" hjer í bænum laugardaginn
pann 7. marz n. k. og byrjar kl. 6 e. h.
Áríðandi er að hluthafar mæti.
Akureyri, 20. jan. 1914.
Stjómin.
Saltfiskur
fæst í verzlun
Sig. Sigurðssonar.
Ofnar
í stofur og samkomu-
hús, frá beztu verksmiðj-
um á norðurlöndum, eru
seldir með verksmiðju-
verði í
Carl Haepfners
verzlun.
■^MimtniiíiiilíliiiiiimiiiimiimiMniiiHÍiiiiiiiHinÁiiMHMiiiiiiiimmiiiiiiiimiiiiiMiiiimiiHtMtiimiitimiiHiiii..
Loptskeytastöðin.
Það hefir verið á það minnst í ,Ing-
ólfi' ii. des. s. 1. að ráðherra væri í
ráðabruggi við Dani um, að reist yrði
loptskeytastöð í Reykjavík, er heíði
nægan krapt til að hafa skeytasam-
band við Færeyjar. Þetta ráðabrugg
er megnasta fjarstæða, sem hugsast
getur. Kostnaður við stöð, er hefði
krapt t’.l sambands við Skotland og
Noregs yrði mjög lítið meiri en á þeirri,
er aðeins hefði krapt á sambandi við
Færeyjar. Aptur á móti legðist tölu-
vert gjald á hvert skeyti, er lengri
leið ætti að fara en til Færeyja—og
það mundu þau flest fara — með því
að Færeyjar yrðu að taka ómaksgjald
sem millistöð. Það eru töluverð lík-
indi til þess, að kæmi upp öflug lopt-
skeytastöð á íslandi, þá mundi ísland
verða millistöð skeyta, er send yrði
frá og til Vesturheims. Norðmenn íá
bráðlega sterka stöð á vesturströnd-
inni og er þá eigi lítill munur á að
hafa nægilega styrka stöð hjer, með
því ólíkt eru um viðskipti vor við
Norðmenn eða Færeyinga. Þá er það
ekki sízt varhugavert að varpa sjer al-
gerlega í skaut þess »stóra norræna*.
Eptir 12 ár eru samningarnir við »hið
stóra norræna* útrunnir og eru þeir
samningar eigi hagkvæmari en svo, að
engi væri það skaði, að vjer þá hefð-
um svo öfluga loptskeytastöð, að vjer
gætum sýnt þeim góðu herrum, að
vjer værum eigi upp á þeirra náð
komnir. Sá virðist nfl. tilgangurinn,
með þessu ráðabruggi, að negla oss
algerlega á krossinn hjá Dönum , reyia
svo allsstaðar að oss, að vjer getum
hvorki hreyft legg nje lið. Þá er hæg-
ur nærri að húðstrýkja okkur eptir á.
Það er ekkert, sem mælir með þess-
ari stöð. Ekki er lengur hægt að strá
því f vitin á fólki, að svo skammt sjeu
loptskeytin á veg komin, að eigi sje
full vissa um, að þau nái áætlunarstað
sínum á lengri vegalengd. Loptskeyti
eru daglega send margfalt lengri leið
og svo nákvæm er samstilling mót-
töku-verkfæranna orðin, að ekki er
nokkur hætta á, að þau fari annað en
þeim er ætlað; það má sem sje sam-
stilla upp á sveiflu.
Loptskeytamálið er framtfðarspurs-
mál og megum vjer íslendingar ekki
binda oss þann veg í því máli, að vjer
verðum eptirbátar annara þjóða þar;
það er ekki sjeð enn, hverju við get-
um tapað við það. Hitt er skiljanlegt,
að »hið stóra norræna« geri sitt til
að halda oss. Því er sennilega ekkí
vel við vöxt og viðgang loptskeyt-
anna. — Það er fortfð að berjast við
nútíð. — Loptskeytin ryðja sjer óðfluga
braut. en síminn er brátt úreltur. O «
er því nauðsynlegt að fá þannig lagað
loptskeytasamband við heiminn um-
hve fis oss að ti! nokkurrar frambúð-
ar megi verða; en eigi það að verða,
er vfsast að einhver yrði heppilegri
til samninga en »hið stóra norræna*
eða Danir. n.
Vantraust.
Vatnsleiðslunefnd Akureyrarbæjar
lagði fram tillögur í vatnsleiðslumáli-
nu á síðasta bæjarstjórnarfundi, sem
að mörgu leyti voru mjög hyggilegar.
En þó var þar eitt atriði, er ekki er
vert að láta sig engu skifta. Nefndin
lagði þar til að leitað yrði eftir að
fá verkstjóra utan Akureyrarbæjar til
að standa fyrir grefti á vatnsleiðslu-
skurðinum fyrirhugaða, og gerði jafn-
framt ráð fyrir að fá verkafólk frá
Reykjavfk til að vinna eð lagningu
vatnsleiðslunnar. Jafnframt gaf nefnd-
in það í skyn, að lítil ástæða væri
til að leitast fyrir um verkafólk hjer
á Akureyri. Það vildi ekki vinna um
síldartímann, nema fyrir afarhátt kaup
og væri ósanngjarnt í kröfum sínum.
Um verkstjóra við skurðgröftinn fanst
henni ekki vera að tala hjer nærlendis.
Gaf einn nefndarmanna þær upþlýs-
ingar, að nefndin hefði loforð lands-
verkfræðingsins fyrir því að útvega
henni bæði verkstjóra og verkafólk
frá Rvfk og gaf þar með í skyn, að
verkamenn Akureyrar þyrftu ekki að
að ætla sjer að ráða kaupgjaldi við
vatnsleiðsluna.
Ekki er gott að segja, á hverju hin
heiðraða vatnsleiðslunefnd byggir þessa
fáránlegu tillögu sína Og hvað kemur
henni til að álíta að heillavænlegt sje
að taka bitann frá munni bæjaibúa
til að stynga honum upp í munn ein-
hverra annara manna, sem ekkert
koma bænum við. Nefndinni er þó lík-
Iega ljóst, að það, sem mest stendur
verkamönnum Akureyrar fyrir þrifum,
er atvinnuskortur og ekkert annað.
Einnig ætti nefndin að vita, að verka-
menn hjer vinna möglunarlaust fyrir
afarlagt kaup mestan hluta ársins Og
í þriðja lagi œtli nefndinni að vera
það ljóst, að peningar þeir, sem verka-
mönnum Akureyrar eru goldnir fyrir
vinnu þeirra, renna inn í bœinn, en
ekki út úr honum. Og svo miklir
hagíræðingar skipa þó vatnsleiðslu-
nefndina, að ætla mætti að þeir sæju
það, að rjettara er að láta fje bæjar-
ins renna til íbúa hans, en að kasta
þvf í aðkomufólk. sem engan ey,i legg-
ur til bæjarins þarfa.
Þá er að athuga verkstjóraleysið,
Það hljóta allir heilskygnir menn að
viðurkenna, að þar fer nefndin með
helbera vitleysu, er hún heldur því
fram, að ekki sje til maður á Akur-
eyri eða í nágrenninu, sem fær sje að
segja fyrir verkum við gröft á vatns-
leiðsluskurðinum. Hvernig haía vatns-
leiðsluskurðir verið graínir hjer áður?
Hafa þeir ekki verið grafnir af rjett-
um og sljettum Akureyringum. Og
hvaðan kemur nefndinni vizka sú, að
hjer sje enginn maður, sem kann að
grala skurðspotta eftir uppdrælti? Oss
er fullkunnugt að hjer eru margir
menn, sem eru því starfi vaxnir. Og
þegar líka er tekið tillit til þess,
að ætlast er til að verkfræðingur verði
fenginn til að hafa umsjón með verki-
nu, sýnist sjerstakur verkstjóri yfir
skurðgreftinum algerlega óþarfur. Þeg-
ar farið verður að vinna verkið, verð-
ur verkamönnunum skift niður í smá-
flokka, og hverjum flokki stjórnar svo
einn maður undir umsjón og eftirliti
verkfræðingsins. Þetta ætti öllum
sæmilega verkhyggnum mönnum að
vera Ijóst, og fyrst þörf er á að spara
fje bæjarins eins og hægt er, ætti
alls ekki að koma til roála að halda
dýra menn einungis upp á »stáss«.
En finnist hinni háttvirtu vatnsleiðslu-
nefnd og bæjarstjórn það full nauð-
syn að hafa þenna aukaverkstjóra, þarf
hún ekkert út úr bænum til að fá
hann.
Þess er skylt að geta, að þessum
tillögum vatnsleiðslunefndar var mót-
mælt í bæjarstjórn, og er því vou-
andi, að hún verði ekki látin einvöld
í þessu máli. En það sem mestri undr-
un sætir, er það, að nefndinni skyldi
hugkvæmast þessi endileysa. Var það
vantraust á Akureyringum ? Eða vill
nefndin alla aðra trekar nota í þarfir
bæjarins, en þá menn sem bera bæinn
á herðum sjer? Vatnsleiðslunefndin
leysir sjálfsagt úr þessum spurning-
um, þegar til framkvæmda málsins
kemur.
Til þings.
/ Borgarfirði syðra býður sig fram
til þingmensku Halldór Vilhjálmsson
skólastjóri á Hvanneyri. — Hvaða
flokki hann fylgir er enn ókunnugt.—
/ Vestmannaeyjum verður Karl Ein-
arsson sýslumaður í kjöri af hálfu
Sjállstæðismanna. — Hefir hann þeg-
ar fengið skriflega áskorun um það
frá miklum meirihluta kjósenda í Ey-
junum.
Mega þar heita fullsjeð afdrif þing-
mannsefnis 5fl/w/ianí/sflokksins, Jóns
Magnússonar bæjarfógeta og er hann
þó án efa mikilhæfasti maðurinn í
þeim flokki, Enda er fullyrt að hann
muni hætta við að bjóða sig, fram.
Sama er fullyrt um Jóh. Jóhannes-
son sýslumann Seyðfirðinga og for-
mann Sambamtsíi okksins á síðasta
þingi. Hann kvað vera hættur við að
sækja fram til þings Sjá þessir menrt
sjálfsagt fyrir afdrif flokksins me$
samsuðuna daunillu og yfirgefa hann
því í andarslitrunum í von um að
bjarga þannig einhverju af stjórnmála-
mannsheiðri sínum.
Prentsmiðja Odds Björnssonar.