19. júní - 01.02.1920, Blaðsíða 7

19. JÚNl
63
styrkurinn muni nema árlega 1,900,000
krónum.
Heimilið.
Hvernig1 vér eyðnm. Margt er um það
ritað, hvernig spara megi — og eigi. Pess
vegna væri ekki úr vegi að minna á það,
hvernig oft er eytt í hugsunarleysi.
Kjðti má eyða á margan hátt. Með því
að kaupa of mikið í einu. Einkum á þetta
við um nýtt kjöt, þegar heitt er í veðri.
Kaupið ekki meira en áreiðanlegt er að
borðist upp meðan kjötið er óskemt-
Geymslan flýtir oft fyrir að kjötið spill-
ist. Geymið kjöt og flsk á köldum stað,
þar sem flugur komast ekki að því. —
Hangibjöt má ekki geyma í raka, þar
sem það myglar. Kjöt ódrýgist við ó-
hentuga suðu. Hún sé hvorki of né van.
Ofsoðið kjöt er laust í sér og ódrjúgt.
Illa soðið kjöt borðast ver og heflr ekki
hið fulla næringargildi. Kjöt ætti ávalt
að sjóða undir hlemm, það missir þá
minna næringargildi og verður meyrara
og bragðbetra. Grænmeti er gott að sjóða
með kjötinu og yfirleitt má drýgja kjöt
mikið með því. Við notum kannske ekki
nógu vel kjötleifarnar. Ur þeim — með
grænmeti — má búa til marga góða smá-
rétti. Soð og sósuafganga má nota saman
við. Brúkum eigi of oft kjöt. Hæfileg til-
breyting i mataræði er holl og ómiss-
andi.
Fiskinum eyðum við syndsamlega, ef
við fleygjum haus og lifur úr nýjum
þorski eða þyrsklingi. Fisk þarf að skera
í hæfileg stykki og láta hann ekki sjóða
i sundur. Sjóðið flskinn ekki i of þröng-
um potti. Fiskleifar má nota í fiskkökur,
gratin, plokkfisk o. fl. Af fiski, sem á að
geyma soðinn, er bezt að taka roðið
áður en hann kólnar.
Brauðið okkar ódrýgist, ef við geym-
um mélið í sagga eða þar sem mýs eða
önnur kvikindi komast að því. Korn-
byrðuna eða méltunnuna ætti að viðra
vel og sópa innan áður en nýjar birgðir
eru látnar í hana. Neyðarúrræði er að
geyma mél og grjón í bréfpokum. Gamlír
smjörlíkis-blikkbaukar eru ágæt ílát undir
það, þar sem lítið er keypt í einu, eins
og venja er í kaupstöðum. Látið ekkert
verða eftir á brauðfjölinni, þegar brauðið
er hnoðað. Brauðin þurfa góða og nógu
mikla bökun; linbökuð brauð súrna og
kökur með eggjum skemmast fyr, séu
þær of lítið bakaðar. Geymið brauðið
þar sem það harðnar ekki, helzt í blikk-
ilátum. Að vefja því innan í rýju eða
pappír er ekki ráðlegt. Pað dregur rak-
ann úr brauðinu. Gamalt, hart hveiti-
brauð verður ijúfi'engt á ný, sé það skor-
ið í sneiðar og bakað við glóð. Enginn
brauðmoli er svo smár, að ekki megi
nota — ef ekki til annars, þá handa smá-
fuglunum í vetrarharðindunum.
Garðávöxtur spillist oft við óhentuga
geymslu. Verjið hann frosti. Sumir sjóða
kartöflurnar afhýddar. Pá fer */» af matu-
um til spillis með hýðinu, og næringar-
efnin úr kartöfiunum fara mestöll út í
vatnið. Sjóðið ekki of mikið í einu. —
Grænmeti geymist illa soðið.
Súra mjólk má nota í kökur og í áfa-
súpu. Mysa er ágæt í hveitibrauð i stað
mjólkur.
Pað er svo margt, sem við eyðum í
hugsunarleysi eða látum fara til spillis.
En er það ekki heilög skylda vor altaf
að »taka saman leifarnar, sem afgangs
eru, svo ekkert spillist«. Og þá eigi sízt
nú, er hungur og harðrétli sverfur að
mörgum miljónum manna, og í heimin-
um er almennur skortur lífsnauðsynja —
auk þess sem alt það, er til daglegs við-
urværis þarf, er í afarverði.
Myudtn á fremstu siðu hefir eigi fyr
sést í íslensku blaði. Hún er uppruna-
lega birt i tímariti Norðurlandamanna í
Vesturheimi (The American Scandinavian
Review) og hefir ritstjóri þess góðfúslega
útvegað »19. júni« mót það, er myndin er
preutuð eftir.