Alþýðublaðið - 04.09.1963, Síða 15
sjálfa mig nokkurs konar Jean
d'Arc á þessari stundu, — en
Listin átti að vera sverð mitt
og skjöldur, — hvað um það, —
ákvörðunin var tekin.
Hr. Drew tók ekki vel í þetta,
þegar ég sagði honum frá á-
kvörðun minni. Hann sagði, að
ég héldist þarna aldrei lengur
við en mánaðartíma og að ég
væri augljóslega viti mínu fjær
að taka slíku tilboði, þegar stæðu
áliar leiðir opnar undir hand-
leíðslu hans, ég gæti einn góð-
an veðurdag orðið verzlunarstjóri
í bókaverzlun eða bókavörður ein
hvers bókasafnsins í nágrenninu.
Að svo mæltu fór hann inn á
bak við og skrifaði upp langan
lista af bókum, sem senda ætti
á Redstone-sjúkrahúsið, sem
„smávægilegan þakklætisvott".
Fjölskylda mín hló, þegar ég
sagði frá þessu um kvöldið, en
þetta var í fyrsta skipti sem mér
lærðist, að það er varhugavert
að dæma fólk eftir svipnum. Hr.
Drew bölvaði yfirhjúkrunarkon-
unni og öllu starfsliðinu í sand
og ösku, samt gaf hann forða af
vel seljanlegum bókum úr eigin
verzlun með glöðu gleði.
Ég var búin að vera á Red-
stone-bólcasafninu í meira en ár,
þegar hér var komið sögu og
regnið streymdi niður á rauðu
regnkápuna mína. Ég mundi
aldrei reyna að lýsa fyrstu mán-
uöunum þar, þegar ég glímdi
við það, meðal annars, að breyta
gamalli misnotaðri biðstofu í við
kunnanlegt, sómasamlegt bóka-
safn. Þegar yfirhjúkrunarkonan
var einu sinni komin í gang stóð
ekkert fyrir henni og ég gat
aldrei annað en dáðst að því,
hvernig henni tókst að kveikja
hugsjónaeld í brjóstum raun-
særra verkamanna. Hún veitti
mér óskorað vald, en ef ekki
liefði hennar notið við er ég
hrædd um, að gamla biðstofan
væri ekki orðin eins og hún er
i dag. Þetta var stærðar herbergi
með risavöxnum gluggum á út-
veggnum. Hingað til hafði það
verið málað í þeim dapurlega
brúna lit, sem oft er allsráðandi
í Victoriönskum byggingum, en
yfirhjúkrunarkonan vildi umfram
allt, að bókasafnið væri hvítmál
að frá gólfi til lofts. Við ræddum
þetta lengi, vegna þess að mér
dauðleiðist kríthvítur litur á her
bergjum og við héldum áfram að
deila, þar til yfirhjúkrunarkonan
bauð mér upp á tebolla inni hjá
sér. Þar var allt bleikmálað. Hún.
sá að ég virti fyrir mér skreyting
una og hún hallaði sér aftur á
bak í þægilegum stól og hló
alveg eins og manneskja.
— Allt í lagi Shirley Martin,
sagði hún vingjarnlega. Þér ber
ið sigur úr býtum. Þér ráðið lit-
unum, — en ég skil ekki hvers
vegna þetta er svona mikilsvert.
Það kemur hvort eð er enginn
til með að sjá þessa litadýrð
nema þér sjálfar.
Þeir, sem hafa fótavist, —
sagði ég ákveðin. Við ákváðum,
að þeim væri leyft að koma á
bókasafnið á ákveðnum tímum.
Bókasafnið verður að vera við-
kunnanlegt og heldur til þess að
létta skapið en þyngja. Ég veit
nákvæmlega, hvernig ég vil hafa
þetta, og ég er viss um, að þér
fallizt á niðurstöðuna.
Svo fór. Þegar hún sá nýmál-
að rjómagult herbergið með blá
leitum trélistum kinkaði hún
kolli. Hún fór út og kom aftur
með marga metra af gardínuefni
og við sátum uppi fram á nótt
við að sauma gardfnur fyrlr
gluggana og tjöld fyrir inn-
byggðu skápana. Bækurnar
þöktu annars veggina frá gólfi
til lofts og langt borð var sett
á mitt gólfið ofan á langa tepp-
isrenninginn sem náði endanna á
milli í herberginu. Aðalskemmt-
unin við þennan undirbúning var
að finna sívakandi áhuga og elju
yfirhjúkrunarkonunnar og ég
beld, að sá skilningur, sem mynd
aðist okkar á milli á þessum anna
sömu vikum hafi aldrei horfið
okkur að fullu.
Vinnan var ströng og yfirhjúkr
unarkonan gat alltaf smeygt ein
hverjum aukastörfum inn á milli,
— en ég naut þessa. Ef ég háfði
gert mér einhverjar vonir um
hrifningu og viðurkenningu af
hendi læknanna þá varð ég fyr-
ii sárum vonbrigðum. Ég held,
að þeim hafi að vísu fundizt hug
myndin um bókasafnið ágæt út
áf fyrir sig, — en einskis virði.
Stundum kom einhver læknastúd
entanna eða lijúkrunarkvennanna
inn og ætlaði að fá lánaða ein-
hverja „góða bók“ eins og það
var orðað — og það tók tals-
verðan tíma að láta alla skilja, að
bókasafnið var eingöngu ætlað
sjúklingunum. Auðvitað þurftu
næturhjúkrunarkonurnar, —
sem voru stærstu syndararnir —
ekki annað en bíða eftir að ég
sneri við þeim bakinu, þá fóru
þær inn og fengu sér bók — oft
ast nær eintök, sem voru sérstak
lega merkt þeim sjúklingum, sem
látið höfðu í ljósi sérstaka ósk
um að fá þessa bók. Við höfðum
móttekið stórar bókagjafir og
áttum brátt talsvert safn en
naumast eins innihaldsrikt og ég
hefði viljað.
Þótt yfirhjúkrunarkonan
hvetti mig til starfa, leit hún
raunverulega aldrei á bókasafn
ið, sem mikilsverða deild á sjúkra
húsinu hennar. Bók var í henn-
ar huga aldrei annað og meira
en bók. Það hverfur enginn að
lestri, — að hennar áliti, nema
hann hafi ekkert annað að gera
— og hreinskilnislega sagt býst
ég við, að hún hafi ekki getað
ímyndað sér, að slíkt ástand
gæti skapazt. Hún var berserk-
ur til starfa — og umgekkst bæk
ur með sams konar hugarfari og
ópíum og önnur deyfilyf, — sem
nauðsynleg eru fyrir sjúklinga,
— en nautnalyf fyrir heilbrigt
fólk.
Chrimes gamli hafði verið yf
irskurðlæknir á sjúkrahúsinu
eins lengi og elztu menn mundu
— og skyndileg veikindi hans
komu okkur öllum úr jafnvægi.
Ekki aðeins vegna þess, að hann
var mjög fær í sínu starfi held-
ur jafnframt vegna þess, að hann
var í uppáhaldi hjá okkur öllum.
Þegar yfirhjúkrunarkonan sagði,
að eftirmaður hans, Colin Mast-
ers, væri miklum mun yngri mað
ur, vissi ég, að það mundi kosta
fjaðrafok í hjúkrunarkvennahópn
um. Janice, vinkona mín virtist
sérstaklega ánægð méð þessa til
högun, hún sagðist hafa kynnzt
Masters lækrii, þegar hún var að
læra. Það var meðal annars
vegna þessa sem mér var sér-
stáklega umhugað um að verða
henni samferða þennan morgun,
ef nýi læknirinn væri kom-
inn, — þá gæti hún gefið mér
nána skýrslu.
Ekki svo að skilja, að ég ætl-
•aðist til, að hann yrði einhver
þáttur í mínu lífi. — ég ákvað
að svo skyldi ekki verða um
leið og ég óð yfir blautt grasið
og inn um jámhliðið fyrir fram-
an Redstone. Læknar yfirleitt
virtust ekki sérlega áhugasamir
um bókasöfn, — nema hvað sum
ir þeirra létu í ljósi dálitla undr
un á því, að slíkt fyi'irfyndist á
sjúkrahúsinu.
. Næturhjúkrunarkonurnar voru
að koma af vakt, þegar ég kom
inn í aðalbygginguna. Þær voru i
stuttum sloppum og kæruleysis-
legar í útliti eins og næturhjúkr
unarkonur eru alltaf, þegar þær
koma af vakt. Þær hröðuðu sér
eftir aðalganginum og héldu ým-
ist til matsalarins eða til eigin í-
búða. Janice kom siglandi niður
stigann með skjannahvíta svuntu
og frísklegt andlit. Hún heilsaði
mér svo hljóðlega, að ég vissi,
að yfirhjúkrunarkonan myndi
vera í nánd.
Ég get aldrei varizt undrun,
þegar ég lít Janice. Hún er svo
falleg, að þú gripur andann á
lofti, — ef þið vitið, hvað á við.
Mér verður alltaf þannig innan
brjósts, þegar ég sé fallega
hluti, — ég þarf ekki annað en
líta fallega mynd, heyra nokkra
fallega tóna eða sjá fallegt barn,
— þá gríp ég andann á lofti og
mér finnst hálsinn herpast sam
an, og fæ tárin í augun. Janice
hefur oft þessi áhrif á mig, þegar
ég rekst á hana. Hún er smávax
in og alltaf eins og lítil stúlka,
sem er að leika það, að hún sé
orðin fullorðin, ég hef aldrei séð
ævintýralegra en hve einkennis-
búningur Redstone-sjúkrahússins
fór Janice minni vel. Ég kallaði
hana Janice mína vegna þess, að
þannig hefur það einhvern veg-
inn alltaf verið, allt frá' þvi að
hún fyrst kom til Chestonly —
sem feimin telpuhnyðra með ein-
hvern dularljóma yfir sér, sem
erfitt var að átta sig á. Ég man,
að mér fannst foreldar hennar
eins og hjónin í gamla veðurhús-
inu heima, þar sem gamli maður
inn kom út þegar þurrviðri var
í aðsigi en gamla konan í rign-
ingu. Þau skiptast á við að vera
með Janice úti, pabbi, sagði ég.
Það hlýtur að vera sniðugt! Þau
eru aldrei bæði með henrii.
Hjónaskilnaður var mér þá ó-
þekkt fyrirbrigði. En síðar meir
komst ég að raun um, hvers vegna
Janice bjó í litla einb.húsinu með
frú Crips gömlu, sem hafði einu
sinni verið barnfóstra hjá
mömmu hennar . . . og hvers
vegna mamma hennar og pabbi
skiptust á að heimsækja hana.
Þegar mér skildist þetta til fulln
ustu reyndi ég í fyrsta sinn, að
allt er ekki eins og þú helzt
vilt. Ég skýrði Peter frá þessum
ósköpum með Janice og við sór-
um henni fóstbræðralag um alla
eilífð. Okkur datt aldrei í hug að
velta því fyrir okkur, hvort
henni væri þægð í þeirri vináttu
— við tökum hana einfaldlega að
okkur. Þótt heima væri nóga
munni að metta — ekki einung-
is þá, sem tilheyrði fjölekyld-
unni í strangasta skilningi —
heldur og Péturs, því að hann,
sem var einkabarn fremur aldr-
aðra foreldra var löngu orðinn
heimagangur hjá okkur—tókum
við Janice svo að segja inn á
heimilið. Mamma tók barnið
strax að sér og veitti henni sömu
töfrandi, varnarlausu ást og húri
veitti okkur öllum. Það var ekki
alltaf auðvelt að vera vinur Jan-
ice, því að hún hóf lífsferiiinn
svolítið bækluð og á því var ekki
ráðin nein bót. Hún var alltaf
feimin og ákaflega tilfinninga-
næm, svo að minnsta óþolinmæði
eða kæruleysisleg gagnrýni
nægði til þess að hún hljóp heim
og lét ekki sjá sig dögum sam-
an.
Þegar hún var orðin nægilega
gömul, ákvað hún að fara í hjúkr
un og strax og námi lauk hóf hún
störf á Redstones, — og var þar,
að ég held talsvert að þakka
dugnaði frú Grips. Gamla kon-
an dáði Janice og ég hafði oft
samvizkubit af því, að vinátta
okkar hafði laðað hana að okk-
ur en ekki gömlu konunni. For-
eldrar hennar voru fyrir löngu
gift að nýju sitt í hvoru lagi og
mamma hennar var nú flutt til
Bermuda með seinni manni sin-
um, en pabbi hennar bjó í lr-
landi með konu númer tvö, og
hvorugt þeirra virtist skipta sér
af Janice. ,
Ég vildi, að ég gæti lýst Jan-
ice, — en þótt ég segi, að hún
væri smávaxin en þó stælt,
mjúklega vaxin, smáfætt og
handnett, — þá lýsir það henni
lítið. Að segja að hár hennar
væri gullið og rennislétt eins og
dúkkuhár og augnahárin tinnu-
svört gefur litla hugmynd um
barnslegt litaraft fíngerðs and-
litsins, bláma augnanna í hinni
dökku umgiörð. Mér fannst eins
og hún væri alltaf nýstigin upp
úr baði, — kinnarnar glóðu, aug
un tindruðu og allur líkami henn
ar var fagur og lireinn. Stífaða
— Heyrðu nú Dísa mín. Ef þú ætlar að láta ósldna ræt-
ast, þá verður þú að blása þessu í garðinn hjá þér!
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 4. sept. 1963 J5