Norðri - 28.01.1909, Qupperneq 4
NR. 3
NORÐRI.
11
að ganga. Nú hefur skattamálanefndinni
meðal annars verið falið að athuga, hvort
haganlegt muni vera að breyta gildandi
ákæðum um gjöld til prests og kirkju.
Nefndin er ekki í neinum vafa um, að
svo sé, og álítur það enda sjálfgefið,
í hvaða stefnu sú breyting eigi að ganga,
þegar tekið er tillit til, hvers konar
starfsemi það er, sem kirkjan og henn-
ar þjónar hafa með höndum.
Eins og það er víst, að trú eftir eðli
sínu, og þá einnig hver sá félagsskap-
ur, er menn bindast, til að fullnægju
trúarþörf sinni, er persónulegt mál, svo
er það og eðlilegt, að fjárframlög þau,
er slíkur félagsskapur hefur í för með
sér, hvíli á sama grundvelli. Af þessu
virðist það vera bein afleiðing, að öll
gjöld, er standa í sambandi við kirku-
legt félagslíf, hvort heldur til prests,
kirkna eða annara áafnaðarþarfa, eigi að
vera persónuleg, að því leyti, sem kirkj-
an ekki er fjárhaldslega sjálfstæð stofn-
un, Það er því í fullu samræmi við
þessa grundvallarskoðun, að nefndin
leggur það til, að í staðinn fyrir nú-
verandi sóknartekjur presta, að undan-
skilinni borgun fyrir aukaverk, sé leitt
í lög persónugjald, er hvíli jafnt á öllum
sóknarmönnum innan þjóðkirkunnar, er
náð hafafermingaraldri eða eru orðnir 15
ára, og sömuleiðis séu núverandi kirkju-
gjöld og önnur safnaðargjöld sameinuð í
eitt gjald, er komi jafn niður á alla safn-
aðarlimi i hverri kirkusókn. Nefndin er
því síður hikandi við að koma fram með
þessa tillögu, þar sem hin nýja kirkju-
málalöggjöf veitir hverjum fullveðja
sóknarmanni, körlum og konum at-
kvæðisrétt í safnaðarmálum, en í þeim
efnum, sem öðrum, er eðlilegt, að aukn-
um réttindum fylgi nýjar skyldur.
í álitsskjali milliþinganefndarinnar í
kirkjumálum (bls. 93) eru sóknartekjur
presta, auk borgunar fyrir aukaverk, reikn-
aðar tæplega 70 þús. kr., að meðtöld-
um tekjuauka samkvæmt lögum frá 3.
apríl 1900. Sá tekjuauki er þar áætl-
aður 2500 kr.. en eftir upplýsingum, er
nefndin hefur fengið, mun sú áætlun
vera alt of lág, svo að nær lagi sé að
telja sóknartekjurnar 75 þús. kr. Sam-
kvæmt skýrslum um messur og altar-
isgöngur árið 1906 eru fermdir menn
innan þjóðkirkunnar rúm 50 þús. sbr.
meðfyigjandi yfirlit yfir tölu fermdra og
tekjur kirkna. Ef’sóknartekjum presta
Hús til söln með kostakjörum.
Nýtt og vandað hús vlð Strandgötuna á Oddeyri 20X15 al.
einlyft, mjög rúmgott og haglega útbúið, verzlunarbúð niðri, með stórri skrif-
skrifstofu og geymsluklefa.
Hús á Oddeyri, 16X9 al. með stóru geymsluhúsi og pen-
ingshúsi, alt í mjög góðu ástandi.
Verðið er afar lágt. — Borgunarskilmálar ágætir. — Selt sakir pen-
ingaskorts og atvinnubreytingar. — Stórgróði fyrir þá sem kaupa. — Umboðs-
maður seljanda er
Björn Líndal
cand. jur., Brekkugötu 19.
Til sölu hjá undirrituðum er
ágætis undirsængurfiður á 60 aura pundið og
fyrirtaks yfirsængurdúnn á 2 kr. pundið.
5. Jóhannesson.
Otto Mönsteds
danska smjörlíki
er bezt.
BIÐJIÐ kaupmann yðar um
Edelstein, Olsen & Col
beztu og ódýrustu
Cylinderolm
Vélaolíu,
Cunstvélafeiti,
Purkunartvist.
Karbólineum,
Tjöru o. fl. o. fl.
Mótorolín
er jafnað niður eftir manntali, kemur
því 1 kr. 50 au. á hvern fermdan mann.
Sóknartekjur allra kirkna á landinu eru
samkvæmt ofannefndu yfirliti rúm 38
þús. kr. f*að lætur því nærri, að núver-
andi gjöld til kirkju samsvari 75 aurum
á hvern fermdan safnaðarlim, að með-
altali. En auðvitað verða hlutföllin milli
tekjuupphæðarinnar og manntalsins mis-
munandi í einstökum sóknum. Með fast-
ákveðnum nefskatti, sem miðaður væri
við meðaltal, mundu» því kirkjutekjurn-
ar verða meiri en nú í fjölbygðum sókn-
um, einkum við sjávarsíðuna, en aftur
á móti minni í fámennum sóknum til
sveita. Það verður því að álítast ó-
hjákvæmilegt, að gjaldið sé ýmist fær-
anlegt, sem auðveldlega má koma við
í þeim sóknum, þar sem söfnuður hefir
á hendi umsjón og fjárhald kirkju, eða
það sé þegar í upphafi ákveðið mis-
munandi fyrir hverja kirkjusókn, er mun
verða nauðsynlegt í þeim sóknum, þar
sem eru bændakirkjur eða lénskirkjur
presta.
Jörðin Syðri-Bægisá
í Skriðuhreppi fæst til ábúðar í næstu
fardögum. — Jarðirnar
Hraunshöfði og
hálft Bakksel
fást keyptar ef viðunanlegt boð er gjöit.
Menn snúi sér til Stefáns bónda
Bergsson á Þverá í Öxnadal.
Skiftaráðandi Eyjafjarðasýsu 26, jan. 1909.
Guðl. Guðmundsson.
Sölubúd
Edinborgar-
verzlunar
verður
lokuö
frá 1. — 8. febrúar næstk.
vegna vörukönnunar.
Hás
til sölu og leigu.
Semja má við
S. Jóhannesson.
Lögrétta,
gefin út af hlutafélagi í Reykjavík,
stjórnað af ritstjóra Þorsteini Gíslasyni
og ritnefnd Guðm. Björnssyni landlækni,
Jóni Magnússyni bæjarfógeta og Jóni
Porláksyni verkfræðing, er nú eftir ára-
mótin orðin stærsta blað landins að um-
máli og tölublöðum fjölgað að mun.
Areiðanlega bezta og áreiðanlegastafrétta-
blað landsins. Nýir kaupendur, er vilja
láta senda sér blaðið beint, snúi sér til
afgreiðslumannsins, bóksala Arinbj.
Sveinbjarnarsonar, Reykjavík eða út-
sölumanns blaðins á Akureyri, Hallgr.
Valdemarssonar Aðalstræti 13.
Priggja krónu
virði
fyrir ekki neitt
í ágætum sögubókum fá nýir kaupend-
ur að VIII. árg. »Vestra» ef þeir senda
virði blaðsins (kr. 3,50) með pöntun.
Arg. byrjar 1. nóv.
otsölumaður á Akureyri er
Hallgrímur Pétursson
bókbindari.
Silfurbúinn pískur ómerktur tapaðist
næstliðið haust hjá þjóðveginum
neðan við Vagli á Relamörk. Finn-
andi beðinn að skila undirrituðum gegn
fundarlaunum.
Rverá í Öxnadal 22. jan. 1909.
Bernharð Stefánsson.
,Norörl* kemur út á fimtudag fyrst um
sinn, 52 blöð um árið. Árgangurinn kostar 3kr.
innanlands en 4 kr. erlendis; í Ameilku einn
og hálfan dollar. Ojalddagi erfyrir 1. júlí
er hvert. Uppsögn sé bundin við árganga-
mót og er ógild nema hún sé skrifleg og
afhent ritstjóra fyrir 1. seft. ár hvert.
Auglýsingar kosta eina krónu fyrir hvem
þuml. dálkslengdar og tvöfaltmeira á fyrstu
síðu. Með samningi við ritstjóra geta inenn
sem auglvss tniWifl tengið mjöfr mikinn afslátt.
Prentsmiðja Bjorns Jón'ásÖnar.
I.
Skamt frá sjónum, þar sem landinu með svört-
um og flötum mýrarflóum og sefkrýndum pollum
milli hæðanna, hallaði örlítið upp að fjöllunum; þar
sem kjarrið var smávaxið innan um stórgrýtið, —
stóðu nokkur lítil og eyðileg bændabýli á víð og dreif.
Vegurinn, sem var ekki annað en greinileg hjól-
spor, er lágu í bugðum milli þúfna og steina, eins
og ráðsettir klárar höfðu lagt hann á þeim tímum,
er þeir voru notaðir til áburðar: og enginn hestur
— því síður nokkur mannleg vera, hafði nokkurn-
tíma rent huganum út fyrir þetta nákvæma hjólspor.
Ofan eftir veginum kom hávaxinn og sterklegur
sveitapiltur, með Ijósrautt hár og freknóttur í and-
liti. — Hann sneri stórleitu skegghýungsandlitinu i
norðvestur, út að hafinu, og til bæjarins beint á móti
gullroða kveldsólarinnar, sem gylti kjarrið ofan
að vatninu, og bærðist í bylgjum í beinni línu alla
leið til hins lága bfikubands í vestrinu, dg gldði