Norðri - 25.02.1909, Page 1

Ritstjóri: BJORN 'LINDAL Brekkugata 19.
IV. 8.
Til minnis.
Bæjarfógetaskrifstofan opin kl. 10—2, 4—7
Bæjarsjóður, Lækjargötu 2, mánud. mið-
vikud. og laugardaga kl. 4—6
Ritsímastöðin virka daga 8 f. h. til 9 e. h.
helga daga 8—11 og 4—6
Bókasafnið, þriðjud.. fimtud. og laugard.
5—8. Sunnudögum 10—11 og 4—8.
l’ósthúsið 9—2 og 4—7.
Utbú Islandsbanka 11—2
Utbú Landsbankans 11—12.
Stúkan Akureyri fundad. þriðjud.kv. kl. 8.
Brynja miðvikudagskvöld kl. 8.
Isafold Fjallkonan sunnudagskv. kl. 4.
Trúföst mánudagskv. kl. 8.
Jarðskjálftinn
við
Messina.
•cPá kom stormur, sem sundurmol-
aði klettana. En Drottinn var ekki í
storminum, og eftir storminn kom jarð-
skjálfti. En Drottinn var ekki í jarð-
skjálftanum. Eftir það kom eldur. En
ekki var drottinn heldur í eldinum. En
eftir það kom hægur andvari. Og Drott-
inn talaði----.« Konungabók, 19. kap.
**
Við Messína sund
um miðmorgun stund,
er enn var nótt yfir Etnu grund,
Þá heyrðust hróp —
hundruð þúsunda neyðaróp:
«Herra guð! Heimsslit!»
— slepti hendinni hann, sem skóp!»
Sá dynur, sá hvinur!
Á hálfri mínútu hrynur
borg eftir borg með ódæma org.
En utar frá hafinu drynur
í hafgerðingum. Og hrönnin blá,
sem heljar-veggur stígur úr sjá.
Og meðan í rústunum bál við bál
brennir og steikir og pínir,
mátt sinn ei minni sýnir;
hún hvolfir úr sinni heiftarskál,
og heljar fádæmin krýnir.
Eitt augnablik kafnar ógn og org,
þvf alt er sjór, er fyr var borg;
en bráðum fjarar út flæði.
Og háreysti ný, í því heiptar-ger
af hræfugla svarmi veltir sér
sem ferlegt fjanda stóð
yfir feiknánna heljarslóð . . .
þó heyrðist enn þá hér og þar
hamslaus og vitstola —óp :
«Heimsslit! heimsslit!
— «Slepti hendinni hann, sem skóp!»
Alt þagnar, alt—þagnar.
Og þá kom svar:
** **
**
Því engill drottins ofan fór
— öndina byrgir land og sjór;
og dauðinn flýr í felur.
þann engil bar yfir Etnu tind
sem fmynd Hans og fyrlrmyhd,
Akureyri, Fimtudaginn 25. febrúar
1909.
er líf og anda elur.
Og yfir dauðans ógnarslóð
sá engill guðs fékk bezta hljóð,
er tímans saga telur.
** **
**
»Lögmál drottins lætur ei að sérhæða;
lát það fræða, meir en hræða
sálu þína, fávís foldarþjóð.
Mundu sjálfs þíns sök, að allar aldir
ótal fleiri menn í hel þú kvaldir
heldur en eldur, himinn, jörð og flóð.
Fær þú aldrei fest í vitund þinni
forsjón þá, er býr í sálu manns,
vex þar upp með viti, reynd og minni,
vilja, dáð og kærleik hans?»
•* **
**
Hræðstú ei þótt líkams-lífið þrotni:
lífið sanna bíður þín hjá Drottni, —
eilíf vist, þótt alt sé sköpum háð.
það er guð, sem þessa jarðteikn sendir.
Það er hann, sem vekur, kennir, bendir:
þekkið, herðið hjartans rauða þráð!
Sérhvert fó!k, er síngirninni þjónar,
svíkur heiminn, tilgang hans og lán.
Fleiri en þessir léttu Lazzarónar
leika sér á veikri skán.
Þetta tákn á þessum stað skal segja :
þjóð, sem hvorki lifa kann né deyja,
tíu þúsund eftir bernsku-ár,—
þjóð, sem varla þekkir hönd frá hendi
heldur en borgin sú, er Jónas kendi:
hún er dæmd, og hennar bíður fár. —
Voða-Eden, Etnu ströndin bjarta,
ár og daga sælan við þér hló,
alt til þess, er skall á skruggan svarta,
skelfinganna tími sló.
** **
**
Sjáið tákn, og trúið heimsins lýðir,
tákn, er kenna allar tíðir:
lærið, lærið, bræður, bróður-þel!
Sikiley, er sundurkramin flakti,
samhug yðar skyndilega vakti.
Hvað var þetta þó? Eitt stundar-él!
Græðið þau hin þúsundára sárin,
þýðið eigin glæpafreðinn hyl.
Brott með víl og vonarlausu tárin;
vekið andans sólaryl!
** **
**
Mammonbrott, sem myrðir hjartansgæði,
Mólok brott, hinn grimmi, vígaskæði!
Fyrir heiðni komi kriStin stjórn.
Fleiri í ár en liggja lík við sundið
lestir tímans hafa pínt og bundið:
reiknið alla ársins syndafórn!
Ómar nú frá hæstum himna Drottni
heilagt orð um gervalt jarðar svið:
«Hverfi heiftir, sverðin sundurbrotni,
samúð lærið, grið og frið!» —
M.J.
Dr. Valtýr.
Fyrsta afreksverk meiri hluta þingins
var að ónýta kosningu dr. Valtýs Guð-
mundssonar, eins og kunnugt er orðið.
Hér skal engin dómur á það lagður,
hvort málum vorum á þingi sé betur
komið eða ver eftir en áður. En hitt
er full ástæða til að reyna að gera sér
ljóst, hvort hér haf iverið löglega aðfarið,
og hverjar hvatir hafi ráðið gjörðum
meiri hlutans í þessu efni. —
Sú kjörbréfadeild, er þingsetningar-
daginn varð fyrir því að rannsaka kjör-
bréf doktorsins, lagði til að kosning hans
yrði viðurkend lögleg. Kjörbréfanefnd
sú, er valin var sama dag í sameinuðu
þingi til þess að rannsaka málið og
koma fram með tillögur um það var
skipuð fjórum lögfræðingum, og á því
getur- eingin efi leikið, að þrír þeirra
eru meðal hinna allra beztu lögfræðinga
landsins. Getur nokkur maður efast um
að þessir þrír menn, háyfirdómarinn,
lagaskólastjórinn, og sá maður, er verið
hefir skrifstofustjóri fyrstu skrifstofu í
nokkur ár, beri fullkomið skyn á þetta
mál ? Er það líklegt, að menn, er hafa
slík embætti á hendi, útskurði rangt
mál rétt að vera? Þyrfti ekki meir en
meðal ósvífni til þess að gera sjálfum sér
og embættisstöðu sinni slíka svívirðing?
Þótt gert sé ráð fyrir, að blöðum
fumvarpsandstæðinga hafi nú loksins tekist
að gjörspilla svo hugsunarhætti flokks-
mannasinna,að þeir geti trúað beztu mönn-
um frumvarpsmanna til þess að drýgja
glæpi.ef sliktgætistuttað framgangifruin-
varpsins, þá erekkihægtað gera ráð fyrir
því, að nokkur heilvita maður geti ætlað
þeim slíkt, þegar þeir eða þeirra flokkur
getur ekkert við það unnið. Dr. Valtýr
virðist vera harla blendinn í frumvarps-
málinu, en þó má mikla fremur telja
hann til frumvarpsandstæðinga en frum-
varpsmanna. Er það sennilegt, að nokk-
ur frumvarpsmaður hefði viljað gera sig
sekan um glæpsamlegt athæfi til þess að
koma slíkum manni inn á þingið? Frum-
varpsandstæðingar eru í svo miklum
meirihluta á þingi, að engu skiftir það
úrslit frumvarpsins, hvort þeir hafa þar
einu atkvæði fleira eða færra-. Mátti þeim
því málefnisins vegna standa á sama,
hvort dr. Valtýr átti sæti á þinginu eða
ekki. Flokksmaður þeirra,háyfirdómarinn,
úrskurðaði kosningu hans löglega, en
þó greiða' þeir atkvæði með því, að
hún sé ólögleg. Annað hvort eru þess-
irmenn svogjör blindaðir af sjálfsáliti og
hroka, og hafa svo vitleysislega oftrú á
vitsmunum sjálfra sín, að þeir hyggja sig
sjálfa færari um að dæma um hvað lög-
legt sé eða ólöglegt, heldur en beztu
lögfræðinga landsins, eða þeir hafi greitt
atkvæði með röngu máli gegi> betri
vitund. Annað hvort skortir því þenna
meiri hluta þingsins fyrsta skilyrðið fyr-
ir því að geta talist skynsamir menn:
það að sjá og skilja, á hvaða málum
þeir hafa vit og þekkingu og á hverjum
ekki, eða þá skortir fyrsta og síð-
asta skilyrðið fyrir því að geta talizt
heiðárlegir menn: það, að géra aldrei
vísvitandi rangt. Slíkt ástand er svo hrylli-
legt og sorglegt, að full ástæða er til
þess að örvænta algerlega um heill og
heiður þjóðarinnar ef slíkir menn eiga
lengi að ráða lögum og lofum í landi
hér.
Menningu og siðferðisþroska þjóðar-
innar verður naumast gerð meiri skömm
og svívirðing en það, að meiri hluti
löggjafarfulltrúa hennar beiti augljósu
ofbeldi og rangindum fyrir eigin hags-
muna sakir, eða til þess að hefna sín á
gömlum flokksforingja, fyrir það eitt, að
honum varð á, í fljótfærni og gáleysi
að láta sannfæringu ráða orðum sínum
um sambandsmálið á stúdentafundi í
Höfn, án þess að houum væri þá kunn-
ugt um, að flokksmenn sínir ætluðu að
snúast við þessu máli á annan hátt. —
Sumir þeirra* manna, er “greitt hafa
atkvæði gegn kosningu doktorsins, hafa
»vitanlega» og ómótmælanlega ekki
snefil af þekkingu eða viti á slíkum mál-
um. Þó skammast þeir sín ekki fyrir
það að koma opinberlega fram með
sleggjudóma um þessa kosningu.
Er það ekki viðbjóðslegt að heyra
þingmann Akureyrarkaupstaðar spú því
í blað sitt gegnum símann, að »stór-
gallar» hafi verið á kosningu dr. Vaitýs,
eftir að háyfirdómari landsins hefir lýst
því yfir að, að hún sé lögleg? Hafa ekki
Akureyrarbúar fulla ástæðu til þess að
skammast sín fyrir slíkan þingmann?
Hvers vegna var meiri hlutanum svo
mikið áhugamál að ónýta kosningu dr.
Valtýs? Málefnisins vegna getur það
ekki hafa verið, eins og áður er tekið
fram. Ástæðan getur því naumast verið,
önnur en sú, að þá yrði keppinautarn-
ir um ráðherrasætið einum manni færri,
eða jafn vel tveimur. Þvf að ólíklegt
er, að meiri hlutinn geti mælt með há-
yfirdómaranum til þeirrar tignar, eftir að
hafa lýst því óbeinlínis yfir, að annað
hvort hafi hann, háyfirdómari landsins,
ekkert vit á lögum, eða hann gefi lög-
fræðislega úrskurði gegn betri vitund.
Er nú ekki að ásannast það, sem áður
hefir verið gert ráð fyrir hér í blaðinu,
að á þessu þingi mundi baráttan um
völdin ráða mestu um gjörðir frum-
varpsandstæðinga? —
Dr. Valtýr er mæðumaður hvað af-
skifti hans af pólitík snertir. Hann hefir
einu sinn áður verið í meirihluta á
þinginu og þá fór alt í handaskolum
fyrir honum. Þegar svo að hans flokk-
ur, sem hann hefir stofnað og verið for-
ingi fyrir, verður í annað sinn í miklum
meiri hluta, er það fyrsta verk hans að
sparka honum út af þingbekkjununi án
nokkurrar lögmætrar ástæðu og það er
jafnvel ekki hikað við aðfremjatil þess
lagabrot. En sá flokkur, sem hann hefir
í langan aldur ofsótt bæði leynt og ljós
verður til þess, að styrkja hann að réttu
máli ,þrátt fyrir það, þótt hann sé ennþá
andvígur þeim flokki. Skyldi honum
nú ekki loksins vera farið að skiljast,
hverskonar lýð hann hefir haft undir
merkjum sínum til þessa, hafi honum
eigi skilist það áður?
Sálmaskáldið Hallgrímur Pétursson
segir um drbttinn alshérjar: