Norðri - 25.08.1913, Blaðsíða 1

VIII. 27. Akureyri, 25. ágúst. 1913.
Bréf af Akureyri.
19. ágúst.
Veðrátta og heyskapur.
Vorið var hér kalt og gróðurlaust
fram undir miðjan júní. Um miðjan maf
kom að vísu dálítil! sauðgróður, sem
aldrei dó út til fulls og sem studdi
að því að skepnuhöld urðu þolanleg,
svo var kalt um sauðburðinn að stöku
lamb króknaði þó ær væru vænar, í
þeim kuldum urðu ær alment magrar,
þótt þær kæmu fram lömbum, fyrir það
að víðast eru þær vel fóðraðar á vetr-
um. Kýr höfðu ekki ofan í sig fyr en
um og eftir Jónsmessu. F*á, sem skorti
hey handa þeim fyrir þann tíma, urðu
að beita þeim á sinuna og halda þeim
við með matargjöf. Heyfyrningar í vor
voru alment litlar. Síðan um Jónsmessu
hefur veðrátta verið hagstæð. Jörðin
altaf verið að spretta. Votengi og áveitu-
engi víðast sprottið í bezta lagi og
nýting góð á því sem búið er að
losa. Uppsláttartaða verður mikil víða.
horfur því til að héyin verði almennt
meiri og betri en í fyrra.
Aflabrögð.
Sjávarútvegnum við Eyjafjörð má að-
allega skifta í fernt. 1. Fiskiveiðar á
þilskipum með færi, 2. fiskiveiðar á
stærri vélabátum með lóðum á vorum
og síldveiðar með herpinót á sumrum,
3. fiskiveiðar á smærri vélabátum með
lóðum og 4. hákarlaveiðar á vorum á
gömlum þilskipum.
Um hinn síðast nefnda útveg er það
að segja, að hann er stöðugt að ganga
saman. Enginn stundar hann nú lengur
en þar til 12 vikur eru af sumri, og
þeim skipum fer fækkandi, sem til slíkra
veiða fara. F*au voru í vor ekki nema
4 eða 5 af Eyjafirði og álíka mörg af
Siglufirði. Afli þeirra var yfirleitt rýr og
misjafn. Utgerðarmenn munu engan
hag hafa haft og skipverjar (flestir upp
á hlut) lágt kaup.
Aftur fjölgar heldur þilskipunum sem
til þorskveiða fara með færi, og mun
sú útgerð alment bera sig með því verði
sem nú er á söltuðum fiski. Skipin byrja
vanalega um mánaðamótin marz og apríl
og eru við veiðar fram í miðjan sept-
ember. í ár hefur þessi útvegar mátt
heita ganga vel og flestir sem á þeim
skipum eru, bera frá borði sæmilegt
sumarkaup.
Nokkrir stærri vélabátar ganga frá
Eyjafirði til fiskiveiða með lóð, og hafa
árabáta meðferðis, sem þeir draga á lóð-
irnar. Þeir byrja eins og færaskipin
snemma í apríl og fara þá vestur fyrir
Horn. Pessi skip öfluðu flest illa í vor
og mun útgerð þeirra ekki hafa borið
sig, þrátt fyrir háa verðið á fiskinum.
Pegar kemur fram í júlímánuð hætta
SD (/>
Q» <
o
5' =“
FS n>
• 5' §
TT 2T ^ ‘CT
D3 “t
C O zr.
CTQ GT.
Sl .------
c m
ctq =:
CTQ 3
c c
kj' JD
&3 -t
-t 3
W
5T 9f
3 S-
CTQ
EJ
JUx
W ^
nJ
3» rD
_ 5T
O orq
pq w
Q»
Ox
O
GfQ Fti
xr
3 I-
(t 3
” o
D3 ffQ
Q»
95*
m q-
3: 95*
= =■
C “t
„ FS
O pr
TO 3.
tr 1
H •
c 1
C ____
B3
3
ni
Q» c
3 g
& s
Qx
3
Cv
Ö5
Qx
C£_
05'
W
O:
c
<
s
o
Crq’
C5 ^
§ s
o» a.
to a-
s 5'
,03 ö
Vá- Cq
CS ö
O Ox
03 C5
r-K

I. §»
§•>!
I S-
c;
ci
8:^
■ ^
. o
Ox

<
05
03\
ai
| 3
§ °§:
CS CS
3 CO
^ J
Q»
co n
O' crq
Qjr
05 ^3\
s*
tt c:
05 Qð
3
3
Q 3.
a ctq E n
=? “t
n>
05
Qx
O
—t
Qx
3* TT
ro O)
3 co
=* m
cr cr
o
o c*
* K
Q
Qv
O Qx
-t 03
Qx "t
ZS. co
~ J
r 's. §
§
s §
Q*
*"* Q
l £
g ^
o
QTQ
<
n>
n>
3
22
05
TT
03
Qx
05
3
03
05
03 C'
=r 3
3» XT
’ n> w
< 3* —.
s? 5 "*
s s §
3 3 S
n> cr
Q* Cv
Or
1 1 03
— -r— Í*Z
CTQ
. <
n> Q
Qx -t
< Qx ^
03 —
2. _ 2^
r rD -•
-• Qx
c/) ^
3*
r\3
?T 3
C g
J2L Qx
C
3 3
5. C'
O)
CfQ
O
CfQ
O'
?r
05
3
Q-
TT
03%
cr
n>
N
03
Qx
05
Qx
XT
n>
GfQ n>
3
03'
c: <
Qx
C'
BL
05
TT ?r
:* fi>
3 </>
C/3
C/> 05
03 "t
3 £3
§ 2?
n>
< 2
—• Qx
Qx -•
3 ~
3 |
1- Z
3 p>
C/3 5’
a>' 3 C'
O)
?r <
—• n>
3 °
3\ GfQ
3
=r
•^ W
GfQ
fT c§
I §
” «
vO
O
3-
Or
9^1 -
°* m ?
M 3
TT q
< 3
3'
cr a
•< 3-
2- 03
03 Os
OTQ Qx
r* <
p
cr
m
3
Q-
<
P
n>
3
GfQ
3T
n>
rp.
32 QfQ*
O) 3
5* o
— Qx
^3 C/3
i—t-
2- 3
p 3
" O:
-t
n> GTQ
-t
O 3
CTQ ‘
</>
95*
crq «
O' ~
2. TT
SS.
5 O*
<i> m
Qx C
Q»
6 s
O' =
7 Qx
flest þeirra við lóðaveiðina og byrja síld-
veiðar með herpinót eða reknetum og
eru þá stundum tvö i félagi með eina
herpinót. Síldveiðin hefir enn sem kom-
ið er gengið fremur tregt, enda er síld-
in langsólt en þau ferðlítil. F*au veiða
bezt er síld er inn í firði eða fjarðar-
minni.
Fjórði liður útvegsins, lóðaveiði af
smærri vélabátum, hefur lánast fremur
vel. Hálfan mánuð í júní var uppgrips-
afli djúpt af Siglufirði, og þeim fiski
náðu bátar af Eyjafirði og Húsavík, sem
þá tóku stöðu á Siglufirði. Allan júlí
var fiskitregt, svo róðrar þóttu naumast
borga sig. En með ágústmánuði kom
stórþorskurinn aftur í leitirnar og má
heita að hlaðafli hafi verið að öðru
hvoru síðan og gæftir allgóðar, en langt
er sótt, fram fyrir Grímsey. Allar horfur
eru því til að mótorbátaútgerðin beri
sig vel í sumar og að flestir sem að
henni standa beri ríflegan hlut frá borði.
Fiskiverkun hér nyrðra hefur lánast vel
í sumar, svo ekki hafa óþurkarnir spilt
ágóðanum af veiðinni.
Síldveiðl stórskipanna.
Útbúnaður til herpinótasíldveiðanna hér
fyrir norðan land hefur aldei verið meiri
en í sumar. Öllum hinum eldri sjóbrúm
á Eyjafirði og Siglufirði var ráðstafað
til síldarsöltunar fyrir svo mörg skip,
sem frekast var fært að koma að þeim,
og auk þess voru bygðar þrjár nýjar
brýr á Siglufirði og 5 við Eyjafjörð, og
tvær risavaxnar síldarbræðsluverksmiðjur
voru í smíðum. Um mitt sumar fóru
tunnuskipin að koma hvert af öðru og
sum fóru hverja ferðina eftir aðra að
sækja tunnur. Hver kolafarmurinn kom
eftir annan og kolabyngirnir lágu við
sjóbrýrnar eins og hraunborgir á Mý-
vatnsfjöllum. Svo þegar ait var sæmi-
lega urdirbúið fóru sjálf síldveiðaskipin
að koma, flest fremur smá en hrað-
skreið, svo sum munu jafnvel hafa get-
að boðið Fálkanum út. Norsku skipin
voru langflest, Svíar og Færeyingar voru
og á ferðinni. Vestfirðingar sendu Egg-
ert Ólafsson og Reykvíkingar komu með
nokkra af sínum nýtízku togurum og
bárust mikið á. Eyfirðingar sýndu lit
með Súlunni og Helga magra (svo var
skírður togari Ásgeirs og Stefáns), Svo
hófst veiðin þegar eftir miðjan júlí,
framan af var hún dræm og langsótt.
varð að sækja síldina að mestu leyti
austur á F’istilfjörð og jafnvel austurfyrir
Langanes, en til slíkra langferða dugðu
ekki nema hin hraðskreiðari eimskip.
Mótorskipin urðu því útundan framan
af. Fyrstu dagana í þessum mánuði fór
að verða vel síldarvart fram af Eyjafirði
og jókst þá veiðin allmjög og komu
skipin hvað eftir annað með fult þilfar
inn til verkunarstöðvanna, svo síldar-
verkunarfólkið hafði naumast undan að
taka á móti og verka, einkum var vinnu
skortur á Siglufirði annað veifið, tíma-
vinnukaup fór því hækkandi, Þessi
landburður af síldinni heldur enn áfram.
og eru nú taldar saltaðar fyrir Norður-
landi 160,000 tn. síldar auk margra
tuga þúsunda tunna, sem látnar hafa
verið í verksmiðjurnar.*
Atvinna
fyrir verkafólk hefur verið mikil á Eyja-
firði í sumar. 30 aura kaup var um
klt. fyrir karlmenn í vor en 20 aura kaup
fyrir kvenfólk. Með júlfbyrjun hækkaði
kaupið alment í 40 aura fyrir karlmenn
en 25 aurar fyrir kvenfólk. 18 kr. um
vikuna og fæði var heyskaparmönnum
boðið og var mikil ekla á þeim; 100
kr. kaup á mánuði var boðið til fiski-
og síldveiða og var ekla á mönnum.
J/s var borgað meira fyrir að salta síld
en undanfarin ár.
Verzlun
Verð á fiski og síld er með hæsta
móti. Landbúnaðarafurðir, svo sem kjöt,
smjör, skyr, mjólk, leður o. fl. eru nú
í hærra verði en fyrirfarandi ár. Dilka-
kjöt í ágúst t. d. á 1 kr. kiló, en er-
lendar nauðsynjavörur með svipuðu
verði og í fyrra
Pólitíkin.
Um hana er nú lítið rætt um þessar
mundir. Mörgum þykir flokksklofning-
ur Heimastjórnarmanna á þingi undar-
legur og óheppilegur viðburður, og hef-
ur blaðið Norðurland farið þungum orð-
um um þingmenn fyrir þann klofning.
En alment telja kjósendur hér að fram-
koma ráðherra i lotterímálinu sé full-
komlega afsakanleg og rétt, og eru ráð-
herra megin í því máli, en telja rök-
studda dagskrá í því máli selbita í vas-
ann, sem eigi hefði átt að koma fram.
Sá sem þetta skrifar spurði einn af
kjósendum ráðherra í Eyjafirði, hvernig
hann og aðrir fylgismenn hans hér í
firðinum mundu taka því, að H. H. væri
farinn úr Heimastjórnarflokknum á þingi
og svaraði hann eitthvað á þessa leið:
»Eg og margir fleiri hér gátum búist
við því, og höfum búist við því, að H.
H. yrði ef til vill eigi svo fastur í flokki
á þingi, einkum þá hann skipaði ráð-
herrasæti. Hann er of mikill samninga-
maður á aðra hliðina og of sprettharð-
ur og hraðfara á hina, þegar hann hefur
tekið í sig að koma máli fram, til þess
að geta verið fastur í flokki, og þessara
eiginleika hans höfum við kjósendur eigi
gengið duldir. Honum svipar eitthvað
til Bismarks, þegar hann var að berja
fram mál í þýzka þinginu (þótt hann ef
til vill vanti sigursældir hans annað veif-
ið) þá sleit hann af sér öll flokksbönd
sæi hann málinu með því bétur borgið
í það sinn. Eg hefi enga blinda trú á
hæfileikum H. H. til að koma fram mál-
um á þingi, og mér finst hann stund-
um hafa geysað fram með góð en ótíma-
bær mál, sem hann hefði heldur átt að
láta bíða en sigla þeim til skipbrots, t. d.
einkasölumálið. En hann er lang um-
brotamesti og umbótahvatasti maðurinn
á þingi, þegar til sóknar er stefnt, og hann
megum við því sízt missa. Það eru
nógir að draga úr og stilla til hófs, þeg-
þegar hann fer of geyst. Raó má segja
*) Síðan þetta var skrifað hefir minna aflast
vegna ógæfta.