Alþýðublaðið - 16.04.1921, Síða 1
1921
Laugardaginn 16 apríl.
86 tölubl.
Ivora megin er olbeldiö?
Jarðarför konunnar minnar sál, Guðrúnar Svanborgar JóhannS"
dóttur, fer fram mánud. 18. þ. m. kl. I, frá heimili okkar, Bergstað^
stræti 3. — Það var ósk hinnar látnu, að peir, sem gefa vildu kransa,
létu heldur Dýraverndunarfélag Islands njóta andvirðisins.
KarB H. Bjarnason.
10. aprfl byírtist grein f Morg-
unbiaðinu, sem, kðlluð er „Qfbeldi
alþýðuleiðtoganna'. Greio þessi
svarar sér. í raun og veru sjalf,
en vegna þess, að lesendur Al-
þýðublaðsins sjá margir hverjir
ekki málssyara eigingiminnar og
postula hins illa málstaðar, Morg
unblaðið, þykir mér hlýða að
fara nokkrum orðum um ritsmíð
þessa.
Grr^inarhöfundurinn, sem vafa-
laust er útgerðarmaður, byrjar
með því að fara með blekkingar
— það er greinin aðArísu öll —
þar sem hann segir að foringjar
alþýðuflokksios (sem hann reyndar
hefir í fleirtölu) hafi „bægt verka
mönnum frá þvf, að stunda vinnu
þá. er þeir hafa ráðið sig til “
En hvernig höfðu þessir menn
ráðið sig til eftirvmnuf Þannig,
að hf Kveldúlfur lét það boð út
ganga, að peir einir fengju hjá
sér vinnu, sem vildu vinna eftir
vinnu fyrir kr. i yo á tímann,
eða fyrir helmingi Itegra kauþ
en þessir menn höfðu sett upp
Vegna erfiðra kringumstæða verka
manna og undanfarandi atvinnu
leysis, ætlaði Kve’dúlfur að nota
sér neyð þeirra til þess að fá þá
til að svíkja félsgsskap sinn og
— það sem er miður drengilégt —
draga sér réttmœtt kaup þeirra.
Vicnuna, eða likamsþrótt sinn,
eiga verkamennirnir sjálfir, og þeir
ejnir hafa rétt til þess að verð
leggja hana. Vinnukaupendurnir
(atvinnurekendur) verða eftir öllum
verzlunarreglum að sætta sig við
það, þeir geta aðeins hafnað kaup
unum, ef þeim finst verðið ósann-
gjarnt. En þeir hafa enga heimild
til að segja við verkamanninn:
„Þetta borga eg fyrir vinnu þína
og ekki meira," og krefjast þess
um Ieið, að hann gangi að kaup
unum. Þetta er ofbeldi. Og þessu
oibeldi vilja allir heiðariegir verka-
menn gera samtök gegn. En eins
og .gefnp, að skilja eru þeir, sem
forústuna hafa, ekki vel séðir hjá
kaupnfðingunum, og þess vegna
verða verkamenn glaðir við og
meta að verðleikum þegar einhver
sem utan við kaupdeiluna stendur
tekur málstað þeirra — og þeir
kjósa þessa menn íyrir full
trúa síirá. -s En þ»ð viljájkaup-
nfðingarnir ekki þola, og iíta á
ailar gerðir þessara fulltrúa frá
sínu eigingjarna og þrönga fjár-
græðgissjónarmiði. Þeir skilja það
ekki, að nokkur geti barist fyrir
hag smælingjanna í alvoru. Þeim
finst það nægiiegt að kasta bein-
um til smælingjanna einstaka sinn
um, en sjálfir þykjast þeir sjáif-
kjörnir til að sitja að öllum þeim
gæðum, sem lffið hefir að
bjóða.
Svona er hugsunarháttur auð-
mannanna, hvar sem er í heim-
inura. Og því meiri peningar, því
meiri ágirnd og eigingirni.
Af skiljanlegum ástæðum reyna
þessir auðvaldsmenn að svívirða
og sverta andstæðinga sfna og
þeir nota til þess öll meðöl. Þeir
hafa jafnvel gengið svo Iangt, að
hvetja til ritskoðupar og heimta
miðalda íhaidssemi, þannig, að
banna andstæðingunucn ritfrelsi.
Það kalla þeir eklti ofbeldi. Þeir
kalia það ekki ofbeldi, að hóta
mönnum að reka þá úr vistinni,
ef þeir kjósi ekki eins og þeir
vilja f vísar stöður. Þeir kalla það
ekki ofbeldi, að nota sér neyð
almehnings og þrýsta niður kaup-
gjaldinu. En þeir kalla það of-
b?5di, ef varkamaðurinn neitar að
vinna hjá þeim gagnstætt sam-
þykt félagsins sem hann sjálfur
hefir stofnað og sem stendur eða
fellur með staðfestu hans.
Það er. ofbeldi að verja ritt,
iítilmagnam, eftir Morgunblaðinu
að dæma, en að ganga á rití
hans er sjálfsagt og auðmönnunum
heimilt
En, hvoru megin finst þér, les-
ari góður, vera beitt ofbeldi?
Kvásir.
Hvalfjöröur
Og
mjólkurmálið
(Niðurl.)
Annars tel eg að fleiri ástæður
en fullnæging á snjólkurþörf þessa
bæjar mæli með því, frá sjónar-
miði okkar Reykvíkinga, að fastar
og reglubundnar ferðir komist á
héðan inn i Hvaifjörð. Það er nú
orðið nokkuð algengt og verður
þó vonandi f framtíðinni miklu al-
gengara, að þeir menn, srm ein-
hver tök hafa á því, sendi fjöl-
skyldur sínar upp í sveit yfir
sumartímann, þótt þeir verði
sjálfir að dveija f bænum vegns
atvinnu sinnar. Nú er Hvalfjörður
eitthvert hið allrafallegasta hérað
þessa lands, og enga sveit hafa
beztu skáldin okkar keppst svo
um að lofa fyrir fegurðarsákir.
Líklega er loftslag hér hvergi
heslnæmara en sæ og fjallaloftið
í kringum „þetta glitrandi bláfjaila
bað*, sem Þorsteinn) Erlingsson
svo kallar. Þetta fagra hérað hefir