Norðurland - 16.07.1904, Page 1
RÐURLAND.
Ritstjóri: Einar Hjörleifsson.
42. blað. Akureyri, 16. júlí 1904. j III. ár.
í H
jaltadal
eru lausir til ábúðar frá 14. maí
1905. Þeir, sem óska að taka jörð-
ina á leigu með búfé, búsgögnum
og fleiru eða án þess, eru beðnir
að snúa sér sem fyrst til undirrit-
aðs, sem gefur allar nauðsynlegar
upplýsingar viðvíkjandi leigunni.
Skrifstofu Norður- og Austuramtsins,
Akureyri 15. júlí 1904.
9áll ‘Briem.
r' : ý. ' ' ' ' . • " , ' 'ý ' . 'vt'
l’: . .ílll' .Jill., . . tfhu. .ilk. jlkl. i. ..l'lh riilh. rifc’v jRh. ri'U,.!Í'u JiU. rifcll.rilj'll. -rilY. tllb'. .,'11 .'Hh 'tbl r4'
Jlæktunarfélag
Jforðurlands.
Ágrip af fundargjörð aðalfundar
2. - 4. júlí 1904.
Ar 1904 hinn 2. júlímánaðar kl. 4
e. h. var aðalfundur Ræktunarfélags
Norðurlands settur á Sauðarkróki.
Fundinn setti forseti félagsins, amt-
maður Páll Briem á Akureyri.
Þetta gerðist á fundinum:
1. Leitað var eftir, hverjir af full-
trúum félagsins væru mættir og reynd-
ist svo að mættir voru:
I. Ur Húnavatnssýslu:
Sýslunefndarmaður Arni Þorkelsson
á Geitaskarði, búfræðingur Magnús
Jónsson á Sveinsstöðum, búfræðingur
Magnús Þorláksson á Vesturhópshól-
um, síra Þorvaldur Bjarnarson á Mel-
stað.
II. Ur Skagafjarðarsýslu:
Kaupmaður C. Knudsen á Sauðár-
króki, búnaðarskólakennari Jósef J.
Björnsson á Vatnsleysu, umboðsmað-
ur Olafur Briem á Alfgeirsvöllum,
bóndi Tobías Magnússon í Geldinga-
holti.
III. Ur Eyjafjarðarsýslu og Akureyrar-
kaupstað:
Tóvélastjóri Aðalsteinn Halldórsson
á Akureyri, prófastur Jónas Jónasson
Hrafnagili, búfræðingur Jóhann P. Jóns-
son á Syðra Hvarfi, amtmaður Páll
Briem á Akureyri, bóndi Sigurgeir
Daníelsson í Núpufelli, járnsmiður Sig-
urður Sigurðsson á Akureyri, hrepp-
stjóri Stefán Stefánsson í Fagraskógi,
bóndi Vilhjálmur Einarsson á Bakka
í Svarfaðardal.
IV. Ur Suður-Þingeyjarsýslu:
Búfræðingur Baldvin Friðlaugsson á
Húsavík, bóndi Haraldur Sigurjónsson
á Einarsstöðum, bóndi Sigurjón Frið-
jónsson á Sandi, kaupmaður Þórður
Gunnarsson í Höfða.
2. Fundarskrifarar voru kosnir Jósef
J. Björnsson og Baldvin Friðlaugsson.
3. Forseti félagsins lagði fram reikn-
ing félagsins síðastl. ár, athugasemdir
endurrskoðenda, svör reikningshaldara
og tillögur til úrskurðar.
Reikningurinn samþyktur í heild sinni.
4. Forseti skýrði frá störfum félags-
ins síðastliðið ár og frá hag þess og
störfum á ári því, sem nú er að líða.
5. Forseti skýrði frá að Ræktunar-
félagið hefði fengið gjafir frá öðrum
löndum frá:
a. Stórkaupmanni Moritz Fraenckel
í Gautaborg f Svíþjóð 300 kr.
b. Dr. P. Hellström Luleá Svíþjóð.
c. Landtbruks Akademiens Experi-
mentalfált Landtbruksafdelingen og
d. Bastian Larsen yfirkennara við
landbúnaðarháskólann í Asi, ýmis kon-
ar fræ og útsæði.
Fundurinn fól forseta í einu hljóði
að votta gefendunum þakklæti félagsins.
6. Forseti lagði fram fjárhagsáætlun
fyrir 1905 og var því næst ákveðið
að kjósa í fjárhagsnefnd. Kosningu
hlutu Ólafur Briem, Páll Briem, Sig-
urjón Friðjónsson, Stefán kennari Stef-
ánsson, Aðalsteinn Halldórsson. Hinn
síðastnefndi var kosinn eftir hlutkesti
milli hans, Þórðar Gunnarssonar og
Sigurðar Sigurðssonar skólastjóra.
Fundi frestað til næsta dags kl.
4V2 e. h.
7. Kennari Jósef J. Björnsson á
Vatnsleysu hélt fyrirlestur um búnað
í Skagafjarðarsýslu.
8. Stefán kennari Stefánsson flutti
kvæðið »Skagafjörður« eftir Matthías
Jochumsson.
Þá var fundarhlé um fjóríung stundar
til kl. 6.
9. Sigurður Sigurðsson skólastjóri
hélt fyrirlestur um tilbúinn áburð og
sýndi sýnishorn af ýmsum tilbúnum
áburðartegundum í glösum. Enn frem-
ur sýndi hann áhrif áburðartegundanna
á hafragras, er vaxið hafði síðan í
vor í kössum, er kaupmaður C. Knud-
sen á Sauðárkróki hafði góðfúslega
annast fyrir félagið, og myndir yfir
efnasamsetning í gulrófum, jarðeplum,
fóðurrófum, töðu o. s. frv.
10. Eftir að fundi hafði verið frest-
að um stund, voru sýnd ýms verkfæri,
sem Ræktunarfélagið hefir keypt, svo
sem plógar, herfi, skóflur, gaflar, garð-
plógur, sáningaverkfæri, arfajárn og
ýms önnur verkfæri.
11. Um kveldið var til sýnis eitt
af kennsluáhöldum Hólaskóla, skugga-
myndavél, og sýndar allmargar skugga-
myndir.
Fundi frestað til næsta dags kl.
8 f. h.
12. Framsögumaður fjárhagsnefnd-
arinnar, Ólafur Briem, Iagði fram álit
nefndarinnar. Stjórn Ræktunarfélagsins
hafði í áætlun sinni miðað við, að fé-
lagið fengi að eins tillag úr landssjóði,
eins og ákveðið er í fjárlögunum, en
fjárhagsnefndin áleit, að félagið mundi
bíða svo mikinn hnekki við það, að
það yrði að leggja alt kapp á að fá
10 þús. króna styrk til félagsins; en
ef þessu gæti eigi orðið framgengt,
þá yrði stjórn félagsins að hafa heim-
ild til að taka lán handa féla^inu, til
þess að það gæti leyst störf sín vel
af hendi.
Eftir allmiklar umræður var sam-
þykt í einu og öllu svo hljóðandi
Áætlun
um tekjur og gjöld Ræktunarfélags
Norðurlands árið 1905.
Tekjur. Kr
1. Tillög og gjafir.......... 1600.00
2. Landsjóðsstyrkur .... 6500.00
3. Aukafjárveiting úr lands-
sjóði.................... 3500.00
Alls . . . 11600.00
Gjöld.
I. Skuld frá f. á 600.00
2. Til aðalstöðvarinnar og
til verklegrar kenslu . . 3500.00
3- Til aukatilraunastöðva . 1 500.00
4- — verkfærakaupa . . . 500.00
5- Fyrir fræ og útsæði . . 700.00
6. — tilbúin áburðarefni 1200.00
7- — plöntur og tréfræ 300.00
8. Ferðir til leiðbeiningar
fyrir félagsmenn .... 1200.00
9- Stjórn félagsins .... 300.00
10. Styrkur til að nema
verklega jarðyrkju . . . 500.00
I I. Prentun á ársskýrslu fé-
lagsins 0. fl 400.00
12. Til að safna fræi af ís-
lenzkum fóðurjurtum . . 400.00
13- Til óvissra útgjalda . . 500.00
AIIs . . . 11600.00
13. Meðan stóð á umræðum um
fjárhagsáætlunina, gerði Vilhjálmur
Einarsson fyrirspurn um það, hvort
eigi mundi vera rétt að veita ein-
stökum mönnum styrk til þess að
koma upp aukatilraunastöðvum, ef
þeir vildu leggja fram hæfilegan
kostnað til þess, þar sem svo stæði
á að sveitamennn vildu ekki leggja
fram kostnaðinn. Um þetta urðu all-
miklar umræður og tóku þátt í þeim
auk forseta Árni Þorkelsson, Ólafur
Briem, Sigurjón Daníelsson, Stefán
Eiríksson bóndi á Refsstöðum, Stefán
kennari Stefánsson og Vilhjálmur Ein-
arsson.
Fundi frestað um stund, en hófst
aftur kl. II f. h.
14. Sigurjón bóndi Friðjónsson hélt
fyrirlestur um búnað í Suður-Þing-
eyjarsýslu og urðu eftir hann nokk-
urar umræður.
15. Tóvélastjóri Aðalsteinn Hall-
dórsson hélt fyrirlestur um stefnu og
markmið Ræktunarfélagsins.
16. Forseti leitaði fyrir hönd stjórn-
ar félagsins álits fundarins um það,
hvort réttara mundi vera að ráða 2
menn til þess að ferðast um til að
veita félagsmönnum leiðbeiningar og
verja til þess 6—700 kr., eða ráða
að eins I mann til þessa og verja til
þess 4—500 kr. Um þetta urðu nokk-
urar umræður.
Ákveðið var að verja til ferða til
leiðbeiningar að eins 4—500 kr. með
11 atkvæðum gegn 1.
17. Forseti bar fram þá tillögu
stjórnarinnar, að ákveðið yrði að
halda næsta aðalfund Ræktunarfélags-
ins að ári á Akureyri og var það
samþykt I einu hljóði,
18. Til að endurskoða reikninga
Ræktunarfélagsins þetta ár voru kosn-
ir böksali Friðbjörn Steinsson á Ak-
ureyri, hreppstjóri Stefán Stefánsson
í Fagraskógi.
19: í stjórn félagsins var kosinn í
stað amtmanns Páls Briems, er í haust
flytur til Reykjavíkur, tóvélastjóri Aðal-
steinn Halldórsson.
Á fundinum voru ýmsir félagsmenn
og að jafnaði áheyrendur svo sem
húsrúm leyfði.
Eftir að fundarbók hafði verið lesin
upp og samþykt, þakkaði Þórður kaup-
maður Gunnarsson fyrir hönd fulltrú-
anna og Stefán kennari Stefánson
fyrir hönd stjórnarinnar amtmanni Páli
Briem fyrir störf hans í þarfir félags-
ins og landbúnaðarins og tóku fundar-
menn undir það í einu hljóði.
\
Sfnagreining 0. fl.
Að tilhlutun minni og fyrir millum-
göngu forstöðumanns Símons Hauge,
hefir verið gerð efnagreining á ís-
lenzku heyi á ríkisefnagreiningarstöð-
inni (Statens Kemiske Kontrolstation)
f Kristjaníu, í síðastl. marzm. Ut af
þessu vil eg birta hér útkomuna með
lítilli umsögn.
Heyið var frá Einarstöðum í Reykja-
dal, vel verkuð, græn, smá hólataða,
aðaljurt sveifgras. Til samanburðar set
eg einnig efnagreining annara þriggja
Næringarefna -
hlutföll þessara
fóðurtegunda eru í
Einarsstaðatöð-
unni sem 1 á móti
4.15, Eiðatöðunni
1 :4.93, norskutöð-
unni 1: 5.0 oghöfr-
unum 1 : 6.8.
Það er fyrir
nokkuru kunnugt,
hve íslenzk taða
er rík af næring-
arefnum; og kýr
vorar bera með
sér, að einnig er
mikið meltanlegt
af þeim dýru og
góðu efnum, því
ekki er því að
leyna, að vér eig-
um fremur stórar
og góðar mjólkur-
kýr, þótt ekki séu þær alstaðar jafn-
góðar né jafn-vel úr garði gerðar í
landinu; og ekki heldur verður viður-
kend alefling kosta þeirra á nokkur-
um stað. —
Því meira sem er af holdgjafaefnum
(eggjahvítuefni og amíðefni), fitu og
hitamyndunarefnum (mjölefni og sykri)
og minna af trefjaefni, því næringar-
betri er fóðurtegundin (kraftmeiri).
Hér er trefjaefnið mest í norsku töð-
unni, en meira getur það þó verið í
ræktuðum, útlendum grasfóðurtegund-
um (alt að 34 °/o). Holdgjafaefnin eru
fóðurtegunda:
t-I m O n OJ
<D 6 ró vd 04
f—
1 ‘5 0» - ■«£ 00
'•G >»« r 6 § vO ■'T fÁ. U->
Hold- jafaefni 00 <N ró 0S-OI r- ó\ 10.4
Op O 0 OJ
ró ■'d- 04 i-n
« 0
co < 00 06 <ó
eo m cn
cð > có ó-
E
G
*o
V) E
í3 P
1 C [S "53 G s s 1- -G tuO G W
: bu
c c3 oi
s* p 0 i 0 «o ni 4-1 *o nS *-» G Vh O
c W «0 P G >3 </) Vh
1-1 O n3
O O £ E