Norðurland - 26.11.1904, Blaðsíða 2

Nl.
34
ætlandi að sýna honum þann sóma
að hún ekki á fyrsta ári hans neit-
aði honum um þann styrk, er hún,
að vorri hyggju, mátti teljast skyld
til að veita honum.
JÍLálaferli
fárusar HSjarnasonar.
»Dýpra og dýpra. . .«
Honum leiðist ekki, goðanum, að
útvega sér staðfestingu dómstólanna
fyrir því sem blöðin segja um hann.
Nú mun þó þykja ver farið en
heima setið.
»Ritstj. ísafoldar hafði sagt 24. ág.
síðastl. í fyrirsögn fyrir grein um
landsyfirréttardóm, er kveðinn var upp
í sumar í meiðyrðamáli, er L. B. hafði
höfðað gegn Einari Hjörleifssyni, að
Lárus væri dœmdur sannur að sök
um fjdrdráttartilraun. Og á öðrum
stað í greininni er kveðið svo að
orði, að í stað þess, sem skylda
hans hafi verið, að hlynna að dánar-
búinu eftir mætti, þá hafi hann litið
á sína hagsmuni og reynt til að hafa
af búinu sér í hag 1000 kr.
L. B. höfðaði mál gegn ritstjóran-
um út af þessum ummælum.
Annað mál höfðaði hann og gegn
ritstjóra ísafoldar, út af smáklausu í
blaðinu, þar sem gefið var í skyn,
að þess muni naumast dæmi um hinn
mentaða heim, að maður sé látinn
halda embætti eftir það er réttlættur
væri með dómi sá áburður á hann, að
hann hefði sem skiftaráðandi róið að
því öllum árum, að dánarbú, er hann
hafði undir höndum, misti 1000 kr.,
og það honum sjálfujn í hag.
Ritstjórinn var alsýknaður í báðum
málunum.«
Svo segir Fjallkonan frá málsúrslit-
um, en hvaða bita á nú stjórnin að
gefa barni sínu til huggunar.
Hann hefir á síðari árum hlotið
svo marga mannvirðingarsneiðina fyrir
mannkosti sína og ósérplægni að ekki
er strax hlaupið að því að finna þann
bitann, sem sé hæfiiega gómsætur.
Heimastjórnarflokkurinn gerði hann
að bankaráði og stjórnin okkar kaus
hann til þess að skipa kirkjumálum
landsins og þegar nýbúið var að dæma
hann sannan að sök um fjárdráttartil-
raun fann hún engann verðugri en
hann til þess að vera forseti í amts-
ráði Vesturamtsins.
Nú hefir hann aftur fengið dóm
fyrir því sama, og eitthvað verður
stjórnin að þægja honum fyrir það.
Ef hægt væri að koma því svo
fyrir, væri gott að það minti eitt-
hvað á réttvísina.
Ætli það væri þá ekki helzt til-
tækilegt að gera hann að — justiis-
ráði.
Jarðræktarfélag Akureyrar
hélt haustfund sinn 15. þ. m. Á
árinu höfðu verið unnin 2198 dags-
verk, en af þeim hafði Akureyrarbær
unnið 882 dagsverk og er það alt
vírgirðingar, en Ræktunarféiag Norð-
urlands 583 dagsverk, en aí félags-
mönnum höfðu unnið mest:
Sigurður Sigurðsson járnsmiður. . 298
Aðalst. Halldórsson verksmiðju-
stjóri.........................139
Davíð Sigurðsson timburmeistari. 89
Sigurður Sigurðsson skólastjóri. . 67
9 menn gengu í félagið á fundinum.
ýVuglýsingar í J'Iorðurlandi.
Blaðið hefir átt því láni að fagna,
síðan eg tók við því, að hafa sæmi-
lega mikið af auglýsingum og í tveim
síðustu blöðum hefir verið mikið af
þeim. — En mér er kunnugt um, að
þetta hefir valdið dálítilli óánægju hjá
sumum kaupendum blaðsins. Menn kjósa
yfirleitt fremur aunað lesmál í blöðum
en auglýsingar, greinir um landsmál,
fréttir, útlendar og innlendar, ritdóma,
sögur, kvæði o. s. frv. Þetta er eðli-
legt, þó því reyndar verði ekki neitað,
að margar auglýsingar eru kaupendun-
um til gagns, greiða fyrir atvinnu
þeirra og viðskiftum á ýmsan hátt.
Þegar Norðurland var stofnað var
það þriðjungi minna en það er nú.
Eftir eitt ár var blaðið stækkað, en
þó selt við sama verði og áður og auk
þess hefir blaðið gefið kaupendum 2
hefti af góðum skemtisögum og þriðja
heftið verður fullprentað snemma á
þessum vetri.
Blaðið hefir því ekkert sparað til
þess að gera vel við kaupendur sína,
farið jafnvel lengra í því efni en hent-
ugt var fyrir fjárhag þess.
Þetta verður þó ekki blaðinu til
hnekkis ef það getur haft sæmilega
mikið af auglýsingum.
Auglýsingar eru lífsskilyrði allra
blaða.
Og þó helmingur blaðsins væri aug-
lýsingar í hvert sinn, þá væri Norður-
land þó ódýrasta blaðið sem gefið er
út hér á landi, utan Reykjavíkur, ef
að eins er litið á efni blaðanna, aug-
lýsingalaust, og ekki dýrara en þau
Reykjavíkurblöðin, sem blöð mega kall-
ast.
Víst er það líka að ef jafnstórt blað
og Norðurland er, ætti að vera aug-
lýsingalaust mætti það ekki, til þess
að geta borið sig, kosta minna en 6
kr. Það eru því auglýsendur sem borga
hálft blaðið og auglýsingum er það
yfir höfuð að þakka, að blaðamenska
er þó komin það á leið hjá oss, sem
hún er komin.
Þetta ættu menn að gera sér ljóst.
Og til þess að skilja það, þurfa menn
ekki annað en bera saman einn árgang
af Reykjavíkurblöðunum eins og þau
voru fyrir nokkurum árum -— og svo
nú. Áður voru þau mjög smá vexti
og komu heldur ekki nærri því eins
oft út og þau gera nú. Þau hafa stækk-
að fyrir auglýsingarnar, en flytja þó
miklu meira lesmál nú en þau gerðu
áður.
Erlendis gera auglýsingarnar meira,
þær borga oft ait blaðið; þessvegna
geta útlendir blaðstjórar oft seit blöð-
in fyrir minna verð en þeir sjáifir
þurfa að borga fyrir pappírinn sem í
blaðið fer.
Norðurland er ekki ætlað til þess
aó vera gróðafyrirtæki. Hagur blaðsitis
af auglýsingum á að verða hagur
kaupendanna. Honum verður varið til
þess að útvega blaðinu sem mest og
bezt blaðacfni.
Verði því auglýsingar svo miklar
framvegis í Norðurlandi að verulegur
tekjuauki verði að þvf fyrir blaðið,
þá mega kaupendur þess eiga það
víst að sá tekjuauki verður notaður
til þess að bæta kaupendum upp það
rúm, er auglýsingarnar taka, en að
svo stöddu er þess ekki kostur, meðal
annars af því að prentsmiðjustjórinn
sér sér nú ekki fært, vegna annara
samninga sinna, að prenta aukablöð
af Norðurlandi.
Blaðið vill vera sanngjarnt í við-
skiftum sfnum við kaupendur, en von-
ast líka eftir því að þeir sýni því
sanngirni.
Vinir blaðsins ættu ekki að láts sér
það mislíka að blaðið hefir miklar aug-
lýsingar. Þeir ættu að gleðjast yfir því,
þvf fjárhagslega byggist á þeini framtíð
blaðsins, eins og allra blaða.
Ekki þurfa þeir heldur að setja það
fyrir sig að óvinir blaðsins fagni yfir
því að það fær mikið af auglýsingum.
Þau fagnaðarlæti eru einber uppgerð
og þeir hafa þau ekki frammi við
aðra en þá, sem þeir halda að séu
svo einfaldir, að hægt sé að ginna
þá og glepja eftir vild. Sjálfir smala
þeir kappsamlega auglýsingum handa
sínum blöðum.
Sigurður Hjörleifsson.
Bœkur.
Sögur herlæknisins, sem nú þegar
hefir verið minst á í »N1.«, höfum vér
nú lesið, og viljum eindregið minna al-
menning á að kaupa þetta meistaraverk
til lestrar á vetrarkvöldum. Því til þess
eru sögur þessar einmitt sem útvaldar
séu. Þær eru lífgandi og fróðlegar og
svo ljósar og greinilegar að hvert barnið
getur fylgst með og skilið. Þýðingin er
að voru áliti snildarverk. Vera kann að
þýðarinn þræði miður orð fyrir orð,
þegar hann þýðir. En þann galla bæt-
ir hann margfaldlega með hinu nýja
fjöri er hann setur í stíl og sögu.
Gamall sögulesari hér hefir sagt oss,
að hann hafi tví- og þrílesið sögur
þessar á dönsku og sænsku, en samt
séu þær nú á voru máli eins og ný
bók, sem hann aldrei hafi séð, svo
beri íslenzka Matthíasar af frummál-
inu, svo gefi hann frásögunum nýtt
h'f, kraft og fegurð. í þessu mun
mikið vera hæft, einkum þar, sem
skáldið hefir hitt fyrir sér söguleg-
ustu kaflana, t. a. m. lýsing á bar-
dögum Gústafs Adólfs, æfintýrum þeirra
Bartels og Larsons, komu Regínu til
kastalans í Krosshólmi o. fl. Slíkar
sögur, svo vel sagðar, falla aldrei úr
minni. Nöfn manna, borga og annara
útlendra örnefna hefði sumstaðar mátt
íslenzka betur, en sumstaðar færu út-
lendu heitin betur. En alt þessháttar,
eins og t. d. stöku óíslenzkuleg orð
og setning, eru smámunir í stórum
þýðingum, sem yfirleitt eru ágætar og
dýrgripir í bókmentum vorum.
Bókin er mjög sómasamlega prent-
uð og verðið er tiltölulega lágt. Eiga
útgefendurnir hinar beztu þakkir skilið.
Þeir eru sagðir bókavinir miklir, enda
spara þeir hvorki fé né fyrirhöfn. Er
það ekki efnalitlum fært, að kosta út-
gáfu 5 slíkra binda og greiða þýðand-
anum 25 kr. fyrir hverja örk prentaða.
Skipakvína vanfar.
Aðfaranótt laugardagsins hinn 19.
þ. m. rákust fiskiskipin Samson og
Talisman á, í ofsaveðri, á vetrarlagi
skipanna, í svonefndri Krossanesbót.
Skemdir urðu töluverðar á báðum
skipunum. Er óhætt að fullyrða að
þær nema mörgum hundruðum króna.
Ekki hefði svona farið ef þau hefðu
verið í skipakví.
Ánægja og auður.
Nornin ól mig næturbarn,
nóttin er minn styrkur,
auðna mín er eyðihjarn,
æfin svartamyrkur.
Heldur snemma hjartað fraus
hrekst ég einn á bárum,
sef og vaki sólarlaus,
sviftur gleði og tárum.
Bið um ró, en finn ei fró
framar hér á láði,
nornin sljó á sorgarsjó
svarar mér í háði.
M. J. (þýddi).
Þannig yrkir hann, heimsins vold-
ugasti og auðugasti maður, Nikulás
II., einvaldurinn yfir öllum Rússum.
Árstekjur hans sem keisara nema 18
milliónum króna, en af eignum sínum
hefir hann þrefalt meiri tekjur. Hann
á 100 höfuðbó! og 100 hallir. Þjón-
ustufólk hans er 30 þús. að tölu og
5000 hesta hefir hann til eigin afnota.
Ekki bera vísur þessar vitni um
að ætíð fari saman ánægja og auður.
Og hafi vísur þessar ekki því meiri
öfgar að færa, sýna þær ljóslega hve
hlýtt og yndislegt keisaranum þykir
»að hafa ból
hefðar — upp á jökultindi.«
I
Rjómabúið við Þverá
1' Ongulsstaðahreppi, er stofnað var
1. okt. s. 1., hélt aðalfund sinn á
Þverá 12. þ. m. Stofnendur eru 25,
allir úr Öngulsstaðahreppi, nema 1 úr
Svalbarðsstrandarhreppi. Á fundinum
mætti hreppst. Davíð Jónsson á Kroppi
fyrir nokkura bændur úr Hrafnagils-
hreppi, er hafa í hyggju að ganga f
búið. Ekki verður því með vissu sagt,
hve margir félagsmenn verða, því mönn-
um er gefinn frestur til jóla, en þá verða
allir þeir, sem í búið vilja ganga, að
hafa tilkynt það stjórninni. Þeir, sem
ganga í félagið eftir þann tíma, verða
að greiða 3 kr. fyrir hvert kúgildi.
Vænta má að félagar verði um 40
með 3—400 kúgildi eða jafnvel nokk-
uru fleiri, því ef bru fæst á Eyjafjarð-
ará sem er mjög þýðingaruiikið fyrir
framfarir þessa héraðs, eru allar líkur
til, að Hrafnagilshreppur sameini sig
þessu búi, er þá yrði með stærstu
rjómabúum landsins.
Ákveðið var á fundinum, að rjóma-
skálinn yrði reistur í hvamminum við
Þverárbrúna og búið tæki til starfa
með sumrinu, svo flýta verður öllum
framkvæmdum.
Lagafrumvarp, er Sigurður ráðu-
nautur hafði sent féiaginu, var rætt
allýtarlega og samþykt að mestu ó-
breytt, en langar umræður urðu um
tvö atriði ftumvarpsins.
1. um ábyrgðina sem hvílir á þeim,
er úr búinu ganga innan 5 ára, og
voru þeir einir undanþegnir þessari
ábyrgð, sem ganga í annað rjömabú
á þeim tíma.
2. um atkvæðagreiðslu félagsmanna,
vildu sumir að íélagsmenn hefðu eitt
atkv. fyrir hvert kúgildi, en aðrir vildu
að atkv. væri fyrir hver 5 kúgildi. ■—
Þó urðu þeir flestir, sem vildu að hver
félagi hefði eitt atkvæði, hversu mörg
kúgildi sem hann hefði, og var það
samþykt.
Formaður félagsins var kosinn búfr.
Stefán Stefánsson á Varðgjá, meðstjórn-