Norðurland - 18.03.1905, Blaðsíða 3
ins hálfu og vegabótinni verði lokið
30. júní þ. á.
Skipakvíarmálið.
Ut af því, að í gildandi fjárlögum
eru veittar 15000 kr. til skipakvíar-
byggingar við Eyjafjörð, og jafnframt
heitið láni, 40,000 kr. til þessa fyr-
irtækis úr landssjóði, tók sýslunefnd-
in mál þetta til athugunar.
Sýslunefndin kynti sér vandlega horf-
ur þess máls, eins og þær nú eru,
og aðstöðu bæjarstjórnarinnar í Ak-
ureyrarkaupstað að því máli. Sýslu-
nefndin tekur það fram, að hún álít-
ur brýna þörf á, að skipakví verði
bygð við Eyjafjörð, til vetrarlegu fyr-
ir þilskip, vegna hins geypilegaiibyrgð-
argjalds yfir veturinn og vegna þess,
að eins og nú er, verða menn að nota
smáskip, vegna landsetningarinnar og
því hætta lífi sjómanna, meir en ella,
eins og raun hefir á orðið hin síð-
ustu ár.
Sýslunefndinni dylst það eigi, að
þetta fyrirtæki er líklegast til að bera
sig í Akureyrarkaupstað, þar sem hafn-
argarðarnir jafnframt yrðu notaðir sem
hafskipabryggja. Hinsvegar telur sýsiu-
nefndin eigi líklegt, að almenningur
mundi vilja eða treysta sér til, að
taka stórt lán, til skipakvíar út með
firðinum, þar sem ganga má að því
vísu, að kaupstaðurinn mundi ekkert
leggja til skipakvíar þar, eins og líka
sýslunefndin er mjög ófús á, að taka
lán, eða leggja fram fé til skipakví-
ar í kaupstaðnum. — Þar sem nú
horfur virðast á því, að mál þetta
geti á næstu árum komist í fram-
kvæmd í kaupstaðnum, með nokkur-
um tilstyrk af hálfu landssjóðs, en
hinsvegar litlar líkur til, að nægilegt
fé fáist fyrst um sinn til skipakvíar
á öðrum stað, nema landssjóður vilji
kosta hana að mestu, þá virðist hér
aðeins um það að tefla, hvort skipa-
kví skuli bygð á Akureyri, í Oddeyr-
arbót, eða ella hvergi hér við fjörð-
inn.
En þótt að vísu sýslunefndin áliti,
að skipakví í Oddeyrarbót hafi ýmsa
annmarka, þá vill nefndin þó, eins
og sakir standa, að mál þetta fái
framgang á næstu árum, og mælir
því með þvf, að fjárveiting þeirri, er
nú er ætluð í gildandi fjárlögum til
skipakvíar við Eyjafjörð, verði breytt
þannig, að styrkurinn verði veittur
til skipakvíar í Oddeyrarbót og að
lán til þess fyrirtækis verði eigi bund-
ið við ábyrgð af hálfu sýslufélagsins,
heldur veitt Akureyrarkaupstað út af
fyrir sig.
Sýslunefndin óskar samt sem áður,
að rannsökuð verði skipakvíarstæði
við Eyjafjörð, og fé veitt til kostn-
aðar við þá rannsókn á næstu fjár-
lögum.
Dýralœkn ingar.
Jóhanni Sveinbjarnarysni á Botni
veittar 40 kr. til þeirra á þessu ári.
Markaskrá.
Samþykt að láta prenta nýja marka-
skrá og hreppstjóra Benedikt Einars-
syni á Hálsi falið að búa hana undir
prentun.
Lán til þurrabúðarmanns.
Sýsiunefndin tekur að sér ábyrgð
á 300 kr. láni til Jónasar Jóhannes-
sonar þurrabúðarmanns á Nýjabæ til
húsabóta.
Styrkur til búfrœðisnáms.
Helgu Hegladóttur, er nú dvelur í
Noregi, veittur 150 kr. styrkur til að
ganga á landbúnaðarháskóla í Asi.
Sýslunefndin ætlast til að umsækjandi
veiti tilsögn í mjólkurmeðfcrð í hér-
aðinu næsta ár, að því leyti er kring-
umstæður leyfa.
Ný btéfhirðing.
Samþykt að fara þess á leit við yf-
irstjórn póstmálanna að stofnhð verði
bréfhirðing á Melum f Svarfaðardal
og að aukapóstur gangi þangað frá
Dalvík, við hverja ferð Siglufjarðarpósts,
eftir komu hans frá Akureyri og snúi
aftur strax sömu leið að Dalvík og
sé þar kominn á undan Siglufjarðar-
pósti á leið hans til Akureyrar.
103
Nl.
Landsbúskapurinrv
1902.
Nokkur landshagsskýrslubrot.
12. Jarðabœtur. Félagar jarðabótafélaga, er unnu eða létu vinna að jarðabót-
um voru 1902 2470 manns og unnu þeir 69,000 dagsverk eða 28 dagsverk
á félagsmann. Sé hvert dagsverk metið 2V2 kr. hafa menn lagt 1 miljón og
200 þús. kr. í jörðina þetta ár. Meðal annars sléttuðu búnaðarfélögin 619
vallardagsláttur og með sama áframhaldi yrðu öll tún á landinu sléttuð einu-
sinni á 87 árum. Betur má ef duga skal. Á síðustu 8—10 árunum hafa slétt-
urnar tvöfaldast. Á næstu tíu árum ættu þær að ferfaldast. Öll tún landsins,
eða sem þeim svarar, ættu að einsléttast að minsta kosti á 10—20 árum. —
Eftir skriði því, sem komið er á jarðabæturnar, ætti þess ekki að vera langt
að bíða.
13. Býli voru 6684 árið 1902. Hafði þeim fækkað um 112 frá 1901 og 202
síðan 1895. Fasteignarhundruð á öllu landinu voru 86,190 hndr., þar af voru
í eyði 652 en búið á 85,538. Fækkun býlanna virðist í fljótu bragði mjög ískyggi-
leg, en þó er ekki víst að svo sé i raun og veru. Það er auðvitað stórtjón,
þegar góðar jarðir í beztu sveitum leggjast í eyði, eins og átt hefir sér stað
á Snæfellsnesi, en þó afdalakot byggist ekki og landið sé notað til sumar-
beitar, getur það fremur verið hagur en tjón, einkum ef land er ræktað, sem
því svarar eða meira á þeim stöðum, sem betur eru í sveit komnir. Og ekki
ei rétt að telja allan þann vinnukraft og mannafla, sem flyst til kaupstaðanna,
alveg tapaðan frá landbúnaðinum og ræktun landsins, því árlega eru ræktaðar
og teknar til ræktunar stórar spildur af arðlausu og óræktuðu landi umhverfis
kaupstaðina, sem áður voru í órækt og arðlausar, í Reykjavík, á Akureyri og
í ýmsum kauptúnum. Þrátt fyrir fækkun býla og framteljanda og fólksstraum-
inn úr sveitinni, hefir skepnueignin vaxið síðustu árin jafnframt því sem. jörð-
in hefir verið bætt að miklum mun og byggingar til sveita verið auknar og
bættar svo stórfé nemur. Landbúnaðurinn er því þrátt fyrir alt og alt ( fram-
för þó hægt fari, og víða vottar fyrir blómlegum nýgræðingi í búnaði lands-
ins (nýjar ræktunaraðferðir, kynbætur, rjómabú o. fl.), er þroskast munu og
dafna, ef vorhretin verða ekki því harðari. Ef menn hætta vílinu og starfa
öruggir með huga og hönd að því, að bæta og byggja landið sitt, þá geta
menn verið þess fullvissir, að það á glæsilega framtíð fyrir höndum.
St. St.
Heilbrigðisnefnd.
Sigurvin Edilonsson á Litla-Árskógs-
sandi kosinn í heilbrigðisnefnd fyrir
sjóþorp þetta.
Póstvegur út Krceklingahlíð.
Þessi tillaga samþykt: »Þar eð póst-
vegurinn, er byrjað var á að gera næst-
liðið sumar út frá Akureyri, er að eins
kominn út fyrir Glerá, er auðsætt að
hann að svo stöddu kemur að mjög
litlum notum. Sýslunefndin verður því
að iíta svo á, að brýna nauðsyn beri
til að haldið verði áfram með vega-
lagninguna á komandi sumri, með þvf
gamli vegurinn út með sjónum má á
sumum tfmum árs teljast alófær, en
þörfin fyrir akfæran veg út frá Akur-
eyri fer stöðugt vaxandi. Leyfir sýslu-
nefndin sér því að beina þeirri áskor-
un til stjórnarráðs íslands, að það
hlutist til um að þetta verði gert, með
því fyrst og fremst á komandi vori
að iáta mæla og ákveða vegarstæðið,
alla leið út fyrir Moldhaugaháls og í
öðru lagi, að Ieggja nægilegt fé til
þess að umræddur vegur geti á þessu
ári orðið fullgjörður út undir Hörgár-
brú.<
Vegabœtur á sýsluvegum.
Til þeirra voru veittar, í Þórodd-
staðahreppi kr. 70, í Glæsibæjarhreppi
kr. 150, í Arnarneshreppi kr. 60, í
Svarfaðardalshreppi kr. 25 og í Skriðu-
hreppi kr. 75.
Ábyrgð á láni.
Sýslunefndin tók að sér ábyrgð á
300 kr. iáni, gegn ábyrgð í lífsábyrgð-
arskýrteini, fyrir Stefaníu Hannesdóttur
ljósmóður, t’l þess hún gæti ferðast
til Kaupmannahafnar og lært þar ljós-
móðurfræði á fæðingarstofnuninni þar.
Rœktunarfélag Norðurlands.
Sótt hafði verið um styrk til til-
raunastöðvar félagsins á Akureyri og
að sýslunefndin styrkti sýningu á bú-
peningi og landbúnaðarafurðum á næst-
komandi vori. Ttilraunastöðinni voru
veittar 100 kr. skilyrðislaust og 50
kr. með því skilyrði að hún sé opin
fyrir sýslubúa um nánar ákveðinn tíma.
Til búpeningssýningar í sambandi við
aðalfund Ræktunarfélagsins voru veittar
150 kr. gegn sömu styrksupphæð frá
Búnaðarfélagi íslands.
í sýningarnefnd voru kosnir Stefán
Stefánsson kenriari, Stefán Stefánsson
í Fagraskógi, Guðmundur Guðmunds-
son á Þúfnavöllum, Eggert Davíðsson
í Krossanesi, Kristján Benjamínsson,
Ytri-Tjörnum, Magnús Sigurðsson á
Grund, Sigurgeir Sigurðsson á Öng-
ulsstöðum, Angantýr Arngrímsson á
Tjörn, Sigurður Jónasson á Bakka og
Benedikt Einarsson á Hálsi.
Ábyrgðarfélög mótorbáta.
Sýslunefndarmaður Þóroddstaða-
hrepps hafði í bréfi 4. þ. m. skýrt
frá, að í ráði sé að stofna innbyrðis
ábyrgðarfélag fyrir mótorbáta á Eyja-
firði og farið þess á leit, að sýslu-
nefndin veitti máli þessu stuðning.
Lét hún í ljós að hún teldi stofnun
slíks félags mjög nauðsynlega og að
hún vildi, eftir því sem f hennar valdi
stæði, styrkja slíkan félagsskap, sér-
staklega með því að ganga í ábyrgð,
um tiltekinn árafjölda, fyrir einhverri
ákveðinni upphæð, til þess að tryggja
það að sjóðurinn geti borgað út vá-
Þyggingar, þótt slys vildi til hin fyrstu
ár.
Bólusetning við bráðafári.
Davíð Jónsson hreppstjóri á Kroppi
hafði með bréfi 6. þ. m. skýrt frá á-
rangrinum af bólusetning sauðfjár gegn
bráðalári 1903 og 1904 og tekur hann
fram að bólusett hafi verið á þessum
árum 15000 sauðfjár og af því hafi
drepist 5 °l°°- Honum falið að sjá um
útvegun á bóluefni yfirstandandi ár.
Túngirðingar.
Oddvita falið að útnefna menn til
að mæla upp girðingastæði eftir lög-
um um túngirðingar 19. des. 1903,
ef nokkur beiðni um það kemur fram
í sýslunni á þessu ári.
%
Fyrsti móforbáfurinn,
sem Eyfirðingar eiga, kom með Vestu
síðast hingað til Akureyrar. Með bátinn
kom Óli Björnsson frá Hrísey, er fór
utan í vetur, til þess að kynna sér.
mótorbáta. Er hann keyptur hjá verk-
smiðjunni Dan og kostaði hingað flutt-
ur, með öllu tilheyrandi, tæplega hálft
fjórða þúsund króna.
Hallgrímur Hallgrímsson
hreppsstjóri á Rifkelsstöðum kom
10. þ. m. sunnan úr Reykjavík úr
kláðaleiðangri sínum. Fá ný tíðindi
sagði hann að sunnan, en sennilega
hefir hann þó frá rnörgu að segja,
eftir að hafa ferðast um mikinn hluta
landsins, því sagt er að glögt sé gests-
augað.
Kvef, allir meö kvef.
Fyrirfarandi daga hefir mikið kvef
gengið hér í bænum og hefir meiri
hluti bæjarbúa mátt kenna á þvf, meira
eða minna.
Sveinn Brynjólfsson
útflutnings-erindreki komfdag sunn-
an úr Reykjavík. Sagði engin ný tfð-
indi.
Síðari hluti „Spæjarans“ er
nú fullprentaður. Verður send-
ur öllum skilvísum kaupend-
um út um land í aprílmánuði.
eir menn úr bænum og
grendinni, sern hugsa sér
að hafa mánaðarreikninga
fá hvergi betri kjör en hjá
undirrituðum.
Kolbeimj & Ásgeir.
Með »Kong Inge« fékk undirritaður
miklar birgðir af
nauðsynjavöru og kramvöru
°g
HEr3 álnauöru
fjölbreyttari og ódýrari en vanalegt
er hér.
Otto Tulinius.
Si/kibönd, blúndur
og fleira þessháttar kom mikið af með
»Kong Inge«.
Otto Tulinius.
Jfiðursoðnir ávextir
mjög ódýrir hjá
Otto Tulinius.