Norðurland - 13.05.1905, Blaðsíða 3
menn *ér fyrir ljósmyndavél og var
sá fremstur fyrir miðjum hóp, er ref-
inn skaut og hélt á honum á lofti.
Því næst voru brauðkörfur látnar
ganga millum manna og komu upp úr
þeim brauðskálar með fleski í og ýms-
ar kryddbrauðstegundir. Þá var og ó-
spart veitt whisky öllum, er hafa vildu.
Nærri þessum stað gat að líta troðn-
inga mikla gamla og gróna; gátu þeir
naumast hugsast stórfengilegri þótt
þeir hefðu myndast af völdum Oku-
Þórs, því víða höfðu fjöllin látið und-
an síga og markaði fyrir þeim langar
leiðir. Gamlir menn í förinni gátu frá
þeim skýrt; kváðu þeir þá vera gamla
rekstrarleið nautgripa úr Norður-Skot-
landi til Lundúnaborgar; hafði nautfé
verið rekið veg þennan oftlega árlega
svo öldum skifti. Höfðu hinir gömlu
menn frá ýmsu að segja í sambandi
við þetta, svo sem því, að járnhespur
hefðu verið settar á klaufir nautgrip-
anna til þess, að halda þeim saman
og varna því að steinar og moldarkögl-
ar komist í millum þeirra og verja
þær fyrir miklu sliti. Þeir kváðu og
að rekstrarmenn hefðu tíðum verið um
30 daga í förinni leið þessa og oft
lítið haft annað til fæðu en mjólk, því
tíðum lá vegurinn fjarri bygðum. Þessi
vegur hefir verið ónotaður síðastliðin
30—40 ár, enda komast nú menn og
naut í járnbrautarvögnum á einu dægri
jafnlanga leið sem áður fyrri á 30
dögum.
Það gerðist brátt kunnugt öllum,
er þarna voru, að íslendingur einn var
í förinni. Það var auðséð, að öllum var
kunnugt um það, að ísland var til með
allan sinn ís og kulda og kváðu þcir
það ólíklegt, að mér mundi finnast
kalt á Skotlandi, sem vanur væri við
svo mikla hörku. Eg svaraði því m.
fl. að ekki væri eilífur kuldi á íslandi,
og satt að segja, bar eg mig ekki bet-
ur þarna, kuldans vegna, en hinir land-
vönu, því veður var hrákalt, þótt ekki
væri frost. Hitt kom þeim á óvart, að
ekki væri töluð enska á íslandi og lftt
voru þeir vitrir um hina íslenzku þjóð
og ástæður hennar.
Mér flaug þarna í hug: Nú er úti
skálmöld og víkingavegur; nú eru
Skotar hættir að biðja Guð að varð-
veita sig fyrir norrænum víkingum,
og nú eru íslendingar hættir að afla
sér fjár og frama á Skotlandi. Það
var áður fyrr að þeir, sem á það leit-
uðu, unnu sjaldan fyrir gíg, er þeir
fóru frá norskri grund vestur um haf
og síðan til íslands; þeir gerðu sig
ekki ánægða með strandhögg hjá Skot-
unum þegar um það var að gera að
efla sér fjár og frama, heldur létu
vopnin ryðja sér veg inn að hjarta
landsins og settu stundum ríki á stofn.
Tíðin er að vísu breytt. En eg varð
angistarfullur út af samanburðinum. og
mér rann í skap við skamfeður mína.
Þeir sendu mig af stað vopnalítinn og
verjulausan, og eg átti víst að skjóta
af fingrum mínum.
Eg sný aftur málinu að whisky-
flöskunum. Þær voru tæmdar þarna
smátt og smátt ein eftir aðra og var
vínið drukkið af silfurkollum og þær
drukknar yfrið margar til heilla og
skilnaðar og var þar töluvert af skála-
ræðum. Eg gaf öllu auga er fram fór
og því að ungfrúrnar héldu heimleið-
is, þá er glasaglaumurinn tók að fær-
ast í aukana; auðsjáanlega af vana-
legri siðprýði kvenna og vildu ekki
139
taka þátt í samsvallinu hjá Bakkusi.
Tveir bændur buðu mér að heim-
sækja sig við hentugleika og allir voru
hinir kurteisustu í minn garð.
Þá er degi hallaði mjög, var farið
að hugsa til heimferðar og þá voru
margir farnir að gerast ærið ölvaðir.
Þá var og farið að skjóta á tómar
whisky flöskur og glös. En að vínið
hafi verið farið að stfga í kollinn, má
bezt sjá á því, að stundum skutu 15
menn í senn á sömu flöskuna, án þess
að hitta hana; fóru menn fremur ó-
varlega með vopnin og datt mér naum-
ast þá í hug, að allir kæmust óskotnir
heim, en þó veit eg ekki betur nú, en
það hafi orðið.
Engir ofstopamenn eru Skotar að
jafnaði, að því er eg bezt veit og
ekki við vín heldur, en þó verður
það að teljast stór galli á þeim, hvað
þeir drekka alment mikið whisky.
Menn skiftust þarna og héldu heim-
leiðis í smá hópum, sumir hljóðir og
hinir stiltustu, nokkurir syngjandi og
hinir kátustu, aðrir skjögrandi og hinir
ómannlegustu.
Þessar veiðifarir eru mikið gleði-
efni og hlakka margir til þeirra bæði
ungir og gamlir og eru fúsir á að
eyða tímanum, sem gengur til þeirra
o. fl. án endurgjalds.
Önnur refaveiðaaðferð tíðkast hjá
aðalsmönnum og hinum vinnulausa
lýð, á þann hátt, að refum, sem ald-
ir hafa verið innan girðinga, er slept
lausum og þeir eltir með veiðihund-
um af ríðandi körlum og konum. Þá
cr hundunum ætlað að drepa refina.
Þá er riðið yfir akra og engi, fjöll
og firnindi, hestar látnir stökkva yfir
garða og skurði og alt, sem fyrir verður;
þá er aldrei af baki farið og ekki um
annað hugsað en elta hundana og refina;
verður hver að stranda þar, sem verkast
vill þá eru og tíðum limir brotnir og
lífi fargað og allur leikurinn stórfeng-
legur.
24—3—'05.
Hallgr. Þorbcrgsson.
%
Kosningin er leynileg.
Ekki er vanþörf á því að brýna það
fyrir kjósendum og enginn þarf að
vera hræddur um að mögulegt sé að
það komist upp hvern hann hafði kosið.
Enginn þarf þvf að óttast að greiða
atkvæði eftir sannfæringu sinni, kjósa
þann manninn, er hann er sannfærður
um að fremur eigi að ná kosningu,
þann sem hann telur vitrari, fróðari,
eða á annan hátt líklegri til þess að
gera bænum gagn og sóma.
Enginn þarf að óttast hið allra minsta
drýgindalæti atkvæðasmala eða stuðn-
ingsmanna frambjóðenda um að »þeir
skuli samt komast að því« hvern hver
og einn hafi kosið. Allar slíkar fortöl-
ur og kosningabrellur eru einber hé-
gómi.
Við kosninguna nú þarf
enginn að selja sannfæringu
sína og enginn ætti að g:eta
keypt hana í neinni búð.
Kjósendur! Notið því kosn-
ingarrétt yðar eftir beztu
sannfæringu.
Nauöugur á þing?
Flogið hefir það fyrir hér í bænum
að G. H. væri nauðugt að fara á þing.
Að sjálfsögðu byði hann sig ekki fram,
ef svo væri, eins og hann lýsti yfir
á fundi í næstliðinni viku.
Búfjársýning
var haldin í Viðvík 25. f. m. Sýn-
ingin var fyrir 3 hreppa, Hóla-, Við-
víkur- og Rípurhreppa. Búnaðarfélag
íslands hafði veitt 150 kr. til verð-
launa við hana en hlutaðeigandi hreppar
lögðu fram að sínu leyti 50 kr. hver,
svo að alls voru 300 kr. til verðlauna
og kostnaðar.
í sýningarnefninni voru Zophonfas
prófastur Halldórsson í Viðvík (for-
maður), Flóvent Jóhannsson á Hólum,
Guðmundur Ólafsson í Asi, Jósef J.
Björnsson, kennari, á Vatnslcysu og
Sigurður Sigurðsson, skólastjóri.
Veður var hið ákjósanlegasta, enda
var sýningin fjölsótt. AIls var aðkom-
andi fólk nokkuð yfir 200 manna.
Búpeningnum var skift í 3 flokka
og 5 manna nefnd jskipuð til að dæma
verðlaun í hverjum flokki. 1. flokkur
var hross, 2. nautgripir, 3. sauðfé.
A sýninguna var komið með 100
hross, 22 nautgripi og nokkuð yfir
400 sauðfjár.
í dómnefndinni voru þessir:
Fyrir 1. fl. Flóv. Jóhannsson á Hól-
um, Kristinn Sigurðsson á Skriðulandi,
Guðm. Guðmundsson í Viðvík, Björn
Illugason í Enni og Sigurjón Markús-
son í Egilsholti.
Fyrir 2. fl. Sigurður Sigurðsson á
Hólum, Árni Árnason á Kálfsstöðum,
Björn Pétursson á Hofsstöðum, Einar
Jónsson á Brimnesi og Gunnar Ólafs-
son í Keflavík.
Fyrir 3. fl. Guðmundur Ólafsson í
Ási, Ástv. Jóhannesson á Reykjum, Páll
Pétursson á Kjarvalsstöðum, Halld.
Halldórsson í Viðvík ogjósef J. Björns-
son á Vatnsleysu.
Fyrir hross voru ekki veitt I. verð-
laun, því ekkert af hrossunum, er voru
á góðum aldri, skaraði verulega fram
úr sem kynbótahross. Verðlaun voru
gefin fyrir 6 fola og 24 hryssur.
Þessir fengu 2. verðlaun Ástvaldur
Jóhannesson á Reykjum, Flóvent Jó-
hannsson á Hólu^n, Gunnlaugur Jóns-
son í Vfðirnesi, Haraldur Sigurðsson
á Hólum, Páll Pétursson á Kjarvals-
stöðum, Magnús Ásgrímsson á Sléttu-
bjarnarstöðum, Páll Árnason í Neðra-
Ási, Björn Pétursson á Hofsstöðum,
Ásgrímur Gunnlaugsson á Kolkuós,
Þorgrímur Helgason á Miklahóli, Sig-
urjón Markússon í Holti og Guðný
Jónsdóttir í Ási.
Hæsta hrossið á sýningunni var
53 V2 þuml., það hross hafði og
meira brjóstummál, en hin hrossin,
var 67 þuml. Var það grá hryssa 12
vetra, eign Páls Péturssonar á Kjar-
valsstöðum.
Fyrir nautgripi fengu þessir 1. verð-
laun : Sigurður Pétursson á Hofsstöðum,
og Magnús Ásgrímsson á Sléttubjarnar-
stöðum, 8 fengu 2. verðlaun, en 4 3.
verðlaun.
Fyrir sauðfé fengu 34 verðlaun.
Fyrstu verðlaun fekk Páll Pétursson
á Kjarvalsstöðum fyrir 15 ær í hóp.
Hver kemur í sfaðinn?
Eins og eðlilegt er þykir bæjarbú-
um miklu skifta, hver kæmi í stað
Guðm. Hannessonar, ef hann færi á
þing. Óráðið er það að vísu enn, enda
hlýtur svo að vera meðan kosning er
ekki gengin um garð. Komið hefir
það til tals, að annaðhvort verði það
Steingr. Matthíasson eða Halldór Gunn-
laugsson, ef hann þarf ekki að taka
við embætti f sumar. Báðir þessir lækn-
ar eru kunnir starfinu hér og vel vaxn-
ir því.
Nl.
Nú þegar vil eg ráða mann á skip,
annaðhvort til fiski- eða hákarla-
veiða.
Jarðbrú í Svarfaðardal 5. maí 1905.
Jón Hallgrímsson.
Kosningarathöfnin
er mjög einföld. Á kjörseðlinum jstanda
nöfn frambjóðenda og framan við nöfn
þeirra eru prentaðir hringir, einn hring-
ur við hvort nafn. Kjörstjórnin afhend-
ir kjósendum 1 kjörseðil hverjum og
fer kjósandinn með hann inn í afher-
bergi, að borði því er þar stendur
og gerir kross innan í þann hringinn,
sem er framan við nafn þess þing-
mannsefnis, er hann vill velja, með blý-
anti, er kjörstjórnin leggur til. Kross-
inn á að ná út að hringnum á alla
(4) vegu og vera skásettur líkt og
þetta X Síðan brýtur kjósandinn seð-
ilinn einu sinni saman, svo að letrið
snúi inn, gengur inn að kjörborðinu
og stingur sjálfur seðlinum í atkvæða-
kassann gegnum rifu á lokinu og gæt-
ir þess að enginn sjái, hvað á seðlin-
um er.
Verzlunárhorfur.
Síðast þegar fréttist frá útlöndum
var þetta helzt að segja um verðlag
á íslenzkum vörum erlendis :
Fiskiveiðar Norðmanna gengu til
muna betur, en síðastliðið ár, voru
talin um 17 °/o meiri en þær voru
á sama tíma árið áður. Af því mætti
draga þá ályktun, að Iíkur væru fyrir
því, að fiskur mundi heldur falla f
verði, þegar liði fram á sumar. Aftur
er þess að gæta, að allur fiskur frá
fyrra ári var útseldur og því sterkar
líkur fyrir því, að fiskverðið frá því
í fyrra muni haldast, að minsta
kosti fyrst um sinn.
í Kaupmannahöfn voru boðnar fyr-
ir málsfisk kr. 70,71 fyrir skippundið,
65,67 fyrir undirmál og kr. 56,59
fyrir ýsu. í Leith og Liverpool var
fiskverðið líkt því, sem það var í
Kaupmannahöfn.
Fremur var útlitið gott með ullar-
verðið, en þó örðugt um það að segj*.
Ullarkaupmenn í Vesturheimi hækkuðu
til muna verð á ull f fyrra sumar, en
að þessu hafa þeir ekkert verð viljað
gefa upp. Komist friður á milli Rússa
og Japana má búast við því að verð
á ull muni fremur falla fyrir það.
Haustull hafði verið seld fyrir 65
aura pundið.
Æðardúnn er enn í lágu verði. Þó
er útlit fyrir að hægt verði að fá 10
til 11 krónur fyrir pundið af bezta
dún.
Saltkjöt íslenzkt var boðið út fyrir
45 kr. tunnan, en mjög lítið um að
það væri keypt.
Nokkurar líkur eru fyrir því, að ís-
lenzkt fé á fæti muni í haust ekki
seljast lakar en síðastliðið haust.
3á „Gamli.“
• Gamall Saurbæingur« skýrir frá
því í síðasta blaði »Gjh.«, að bréf
nokkurt, er Guðmundur læknir Hann-
esson sendi st. »Júníblóm« í Saur-
bæjarhreppi, fyrir hönd bindindisfé-
lagsins »ísland«, hafi fengið þann dóm
f stúku þessari, »að það væri ekki
frambærilegt á GoodtempIarafundi.«
Mikil ástæða er fyrir því, að sá
»gamli« skýri hér ekki rétt frá
»ísland« hefir með höndum bréf
frá stúku þessari, þar sem hún lætur
í ljós, að hún sé í aða/aíriðum sömu
skoðunar og félagið »ísland« um mál
það, sem þar er um að ræða og kveður
sig fúsa til samvinnu við félagið »ís-
land« í því máli. Ummæli hins »gamla»
mun þvf eingöngu mega skoða, sem