Norðurland - 15.07.1905, Blaðsíða 1

NORÐURLAND.
Ritstjóri: Sigurður Hjörleifsson, læknir.
44. blað.
Akureyri, 15. júlí 1905.
IV. ár.
Nýir kaupendur
að 5. árgangi
Jío rðurlands
fá, ef þeir óska pess, blaðið ó-
keypis frá miðjum pessum mán-
uði, ennfremur hina ágætu sögu
SPÆJARINN.
Hún er 386 péttprentaðar bls.
Kjósi peir pað heldur, stend-
ur peim til boða, meðan upp-
lagið hrekkur, að fá einhvern
einn af eldri árg. blaðsins, en
senda verða peir pá 50 aura
í burðargjald, ef blaðið parf að
senda með póstum.
NORÐURLAND
er einna ódýrast blaða hér á
landi, kostar aðeins
3 kr. árg. T8*S
í næsta árgangi verður fyrir-
taks skemtileg saga.
-• ♦ # » # #-»-# ♦ # • • -•
^flagnús Jónssoi),
ursmiður.
D. 24. júní 1905.
Situr Sunna
við sólstöður
uppi enn
fyrir Eyjafirði, —
sýnist sofandi
en samt vakir;
sér eigi deili
dags og nætur.
Breiðist blik,
en bræddu gulli
mar og land
með sér skifta.
Syfjar sólgyðju,
en í svefni leika
Ránar dætur
að Rínar auði. —
Ljósmóðir ljúf
líð að blundi,
hvíl eigi heims
og helju milli —
hvar sérðu húm,
in himinborna,
eilíft líf
er í auga þínu!
* *
*
Gangið guðsbörn
glöð að sofa
sólu glík
á sumarkveldi.
Fegri fræði
en flytur Sunna
um örlög manns
enginn kcnnir.
* *
*
Svipaða sýn
á sama kveldi
bar fyrir mig
yfir beði þínum,
þá er »í ljós annað«
ljúf í dauða
sál þfn sveif,
sofnaði vinur!
Grandvar gekstu,
þú varst göfugmenni,
vitur, vinsæll
og valinkunnur,
auðsæll og örr,
og ótal grönnum
Ijúfur og líknsamur
lánardrottinn.
En fátt þér fanst
um fagurgala,
tízkutál
og tildur manna;
en drengur betri
og dáðríkari
finnast fáir
félagsbræður. —
Engin börn
á efstu stundu
grátin þig
úr garði leiddu;
gráta þig nú
sem grundin sólu
liljubörn
með ljúfum augum.
Því að hóglega
sem himinröðull
laukstu lífi,
cins og lifað hafðir.
Fagur og fölskvalaus
friðargeisli
hneig í haf,
en hrannar elóa.
M.J
k
Jfoort er tryggara?
i.
Náttúrlega ritsíminn eða loftskeytin.
Um það þarf nú ekki lengur að þrátta
hvort sé ódýrara. Allir menn á land-
inu ættu að vita það. Loftskeytasam-
band er nú boðið af einu af heimsins
stærstu og áreiðanlegustu rafmagnsfé-
lögum, frá útlöndum til íslands til
allra 4. kaupstaðanna og frá þeim aft-
ur fyrir 660 þúsund krónur. Viðhalds-
og rekstrarkostnaður á ári er reikn-
aður um 50 þúsund kr. en þá fylgja
líka allar tekjurnar af þessu sambandi
og reyndar ýms smærri hlunnindi.
En hvort mundi þá verða tryggara
fyrir oss ?
Þvi mætti svara svo að reynslar ein
gæti úr því skorið, en á því er sá
hængur, að vér eigum ekki kost á
þessari reynslu nú, megum ekki vera
að því að bíða eftir henni. Vér verð-
um því að ráða af þeim líkum sem oss
bjóðast og ekki verður heldur annað
með sanni sagt en að vér munum
geta það, ef ekki vantar viljann til
þess.
Hvaða tryggingu höfum vér þá fyrir
því, að hægt sé að halda uppi áreið-
anlegu og óslitnu sambandi við útlönd
og innanlands með ritsíma?
Sumir halda áreiðanlega að þessi
spurning sé óþörf, trúa því athugalaust
að fyrst ritrímasamband hefir reynst
sæmilega áreiðanlegt annarstaðar, víð-
asthvar, muni engin hætta vera á því
að það reynist ekki oss líka fulltryggi-
legt.
En spurningin er ekki óþörf.
Athugum fyrst sæsímann.
Erlendis stendur svo á yfirleitt, að
þó að sími slitni, eru einhver ráð til
þess að halda uppi sambandinu engu
að síður. Þá má senda skeytið með
öðrum þræði, af því um fleiri þræði
er að velja og þess vegna ber lítið
á vandræðum af símaslitum, þó þau
komi fyrir.
Hér stendur aftur svo á með sæsím-
ann, að hann verður að eins einn. Ef
þessi þráður slitnar eru allar bjargir
bannaðar þangað ti) búið er að setja
hann samann.
A svona einfóldu máli hljóta allir
að geta áttað sig.
Eru þá miklar líkur til þess að sím-
inn slitni?
I því sambandi mætti benda á það
að land vort er jarðskjálfta og eldgosa
land og koma t. d. eldgos miklu oft-
ar fyrir í sjónum, en menn alment
munu hyggja. Nærri má geta ef slíkir
náttúrukraftar verka á hinn veika þráð
hve mikið viðnám hann mundi veita.
En miklu ljósara ætti þetta þó að
verða mönnum, ef það er hugleitt að
á síðasta aðalfundi St. norræna rit-
símafélagsins skýrði formaður þess frá
því »að io sæsímar þess hér í álfu
hefðu slitnað árið sem leið ekki sjaldn-
ar en 25 sinnum alls«.
Eftir þessu sýnist ekki vera neitt
ýkja ósennilegt að það gæti komið fyr-
ir hér að síminn hingað slitnaði svo
sem tvisvar á ári.
Þá er eftir að athuga hve fljótt það
mundi ganga að bæta símann aftur.
Sannast að segja liggur það í hlut-
arins eðli að einginn er fær um að
segja hve langan tíma muni þurfa til
þess að bæta hann. Þetta getur eðli-
lega verið mjög mismunandi, þó ald-
rei megi við því búast að það gengi
mjög fljótt, en þýðingarmikla bend-
ingu fáum vér um það í samningi
þeim, sem ráðherrann hefir gert við
»St. n. r.« Félagið hefir sjálft ráðið
þeim samningi og hefir því eðlilega
miðað við þann tíma sem það þóttist
þurfa til þess að koma símasamband-
inu á aftur, ef það slitnaði.
í 2. gr. samningsins stendur.
»Svo framarlega sem sæsímasambandinu
milli Hjaltlands og Færeyja er slitið í meira
en 4 mánuði, falla bæði hin nefndu tillög
burtu fyrir þann tíma, sem sambandsslitin
standa yfir 4 mánuði. Ef sæsímasamband-
inu milli Færeyja og íslands er slitið í
meira en 4 mánuði, fellur niður tillagið frá
íslandi og helmingurinn af tillaginu úr ríkis-
sjóði fyrir þann tíma, er sambandsslitin
standa fram yfir 4 mánuði.«
Af þessum orðum samningsins sýn-
ist vera full heimild til þess að að á-
lykta, að St. n. r. búist við því að
vel geti svo farið, að símaslitin þurfi
að standa yfir í 4 mánuði, enda hlýt-
ur félagið að vera þessu kunnugra en
allir íslendingar.
Þá ætti mönnum að fara að verða
ljóst hve afarlangt er frá því að rit-
símasamband það, sem oss er boðið,
veiti nokkura trygging fyrir því að
sambandið haldist, nema tiltölulega
stuttan tíma í einu. Það sýnist varla
vera of mikið í lagt, þó menn væru
við því búnir að sambandið yrði ekki
mikið yfir 6 mánuði á hverju ári. Enda
er líka vert að gæta þess að ritsíma-
félagið tekur enga ábyrgð að sér í því
efni.
Fer menn þá ekki að gruna að
eitthvað meira en lítið sé hæft í því,
sem haft er eftir mikilsvirtum og hyggn-
um kaupmanni í Khöfn, sem stendur utan
við deilurnar hér á landi, »að Sæsíma-
sambandið, sem okkur er ætlað, sé svo
óáreiðanlegt að kaupmannastéttin geti
ekki notað það sér að hættulausu*.
Þá er landþráðurinn.
Um hann gildir að sjálfsögðu ým-
islegt hið sama, sem sagt hefir verið
um sæsímann. Slitni hann í sundur er
sambandinu slitið, þangað til hann
verður bættur aftur og hvað það muni
stundum ganga greiðlega t. d. uppi
á fjöllum á vetrardag geta menn víst
nokkuð rent grun í.
Enginn maður mun heldur vera sá
í landinu, er nokkuð hefir um þetta
hugsað, að hann ekki búist við því,
að símaslit hér á landi muni koma
fyrir oft á ári.
\
Skógræktarmálið.
Eins og um var getið hér i blaðinu var
herra Flensborg skógræktarfræðingur á ferð
hér nýlega. Norðurland fann hann að máli,
til þess að leita hjá honum upplýsinga um
starfsemi þá, er hann veitir forstöðu og
hvað unnið hefir verið að skóggræðslu á
þessu sumri.
Á Rauðavatni hefir allmikið verið starfað.
Þar hafa verið settar niður 40,000 plöntur
af fjallafuru og 1000 lævirkjatré. Til þeirra
beggja hafði verið sáð þar í gróðrarreitum
árið 1003. Þá voru þar og settar niður f
sumar 2000 plöntur af norskum birkjitrjám,
er sáð hafði verið til í norskri gróðrarstöð
(Syssendalen) er liggur 2000 fet fyrir ofan
sjávarmál. Ennfremur voru sett niður 4000
dönsk reynitré, ársgömul. Vel hefir komið
upp af fræi því er sáð var til í fyrrasumar,
einkum líta lævirkjatrén og fjallafuran vel út.
Auk þess hafa þar verið sett niður 6000
skandinavisk reynitré og 3000 víðiplöntur frá
Sörlastöðum í Fnjóskadal.
Tré þau er sett voru niður í fyrrasumar
líta vel út. Alls eru þar um 24000 eldri
plöntur og auk þess 6000 víðiplöntur. AIl-
miklu hefir þar og verið sáð af íslenzku
birkifræi.
Á Þingvöllum var í ár plantað út 1000
reynitrjám, 400 plöntum af norskri skógar-