Norðurland - 22.07.1905, Blaðsíða 3

Tilboð um loffskeyti.
9
Erindreki Marconifélagsins í Reykja-
vík, Mr. Capito, hefir sent Norður-
landi tilkynningu um, að hann hafi
sent stjórninni ýms tilboð um hrað-
skeytasamband innanlands og sömu-
leiðis milli íslands, Færeyja og Skot-
lands. Ennfremur býðar hann að setja
ísland í hraðfréttasamband við hvern
stað sem óskað er eftir í Norðurálíu
og sömuleiðis við Norður-Ameríku.
Alþingismönnum, sem vilja kynna sér
málið, býður hann til viðtals við sig,
hvenær sem þeim þóknast.
Það lítur út fyrir að Marconifélagið
treysti sér töluvert rneira en þeir
vildu vera láta sumir spekingarnir,
sem hafa verið fræða þjóðina sfðan í
vor.
Ennþá eru ekki komnar fréttir af
því hvað þessi sambönd muni kosta
og verður fróðlegt að bera þau sam-
an við tilboðin sem ráðherrann út-
vegaði.
Aftur stendur nú í »Þjóðviljanum«
kafli úr tilboði Bredows, erindreka
þýzka félagsins. Eru þar boðnar loft-
skeytastöðvar í Bergen, Þórshöfn, R.vík,
ísafirði, Akureyri og Seyðisfirði, fyrir
660 þúsund kr. eins og áður hefir
verið skýrt frá. Kafli þessi endar svo.
»Til tryggingar því, að útbúnaður sé á-
reiðantegur og jafn öruggur eins og síma-
samband munum vér takast hina ströngustu
ábyrgð á hendur og setja háa fjárhœð í banka
til tryggingarþví, aðþeim ábyrgðarskilmálum
verði fullnœgt.
Um leið fullvissum vér um að vér erum
reiðubúnir tú, ef óskað er, að veita svo að-
gengileg borgunarkjör, sem frekast er unt.
Hinar nýjustu umbœtur og framfarir hafa
komið því til leiðar, að unt er að tengja saman
svo fjarlœga staði, sem hér er um að rœða,
með tiltölulega lítilli rafmagnsframleiðslu. Af
þessari ástœðu verður beinn reksturskostn-
aður mjög lítill. — Vér œtlum hann, ásarnt
viðhaldi og þjónustulaunum, c.a 50 þús. kr.
á ári.«
X
Loftskeytafréttir.
í síðustu blöðum úr Rvík er töluvert af
þeim, en fátt af þeim eru stórtíðindi fyrir
oss, enda eru þau ekki hingað send til
þess að færa oss fréttir, heldur til hins að
sýna oss að hægt sé að senda þau hingað.
Þessar eru helztu fréttirnar:
Blaðið Politiken í Khöfn birtir eftirmynd
af hraðskeytunum í ísl. blöðunum 29. júní,
og lætur þar uieð fylgja tvídálkaða ritstjórn-
argrein mjög fagnaðarsamlega um hvað vel
hafi lánast þráðlaus firðritun hins fyrsta
hraðskeytis milli íslands og útheimsins.
Politiken samfagnaði Mr. Marconi, en hann
svaraði með hraðskeyti og þakkaði fyrir.
Sýnilegt er það að ekki er öllum Dön-
um sárilla við Marconiaðferðina.
Japanar eru að taka nýtt lán 30 miljón-
ir punda (540 milj. kr.) en af því ætla Stór-
bretaland, Bandaríkin og Þýzkaland hvert
um sig að taka að sér 10 milj. punda.
Mr. Hay, utanríkisráðgjafi Bandaríkjanna'
hefir látist.
Hraðskeyti frá borginni Mexiko herma
mjög mikið manntjón af vatnavöxtum.
Manntjón talið frá 100—1000 manns.
Roosevelt forseti hefir borið undir ófrið-
arheyjendur beiðni stjórnarinnar í Kína
um að eiga þátt í friðarsamningsfundin-
um. Eru Rússar hlyntir þeim tilmælum en
Japanar ekki.
Laglegf handfak
hefir verið tekið í sumar í Bólstaða-
hlíð í Húnavatnssýslu, sléttaðar 9 dag-
sláttur og þó eitthvað fleira unnið að
jarðabótum.
/ fjárlaganefnd er L. H. Bjarnason en
ekki Árni Jónsson eins og frá var skýrt
í síðasta blaði.
179
Nl.
Dánargjafir
Magnúsar Jónssonar úrsmiðs.
Hinn góðkunni sæmdarmaður, sem
nýlega er dáinn hér í bæ, hefir látið
eftir sig mikið fé, en af því hafði
hann ráðstafað þessum gjöfum fyrir
andlát sitt:
Fröken Hólmfríðar fónsdóttir, bróð-
urdóttir hans, fær húseign hans með
lóð og húsbúnaði að nokkuru.
Fröken Vilhelmína Erlendsdóttir, sem
lengi hafði stjórnað búi hans, fær 3000
krónur.
Ennfremur hefir hann gefið:
Kr.
Til eflingar innlendum iðnaði .... 2000
— fátækrasjóðs spítalans á Akureyri 2000
— Ræktunarfélags Norðurlands. . . . 3000
— styrktar fátækum börnum á barna-
skóla Akureyrar.................3000
X
JVIargf er líkf með skyldum
má fara að segja um stjórnarblöðin.
í blaðinu »Reykjavík«, sem út er gefið
af helztu höfðingjum stjórnarliðsins og
hefir konungkjörinn alþingismann fyrir
ritstjóra, stendur aðdróttun að nokk-
urum framsóknarflokksmönnum um
200.000 kr. mútuþágu fra Marconifé-
laginu, eða þá ríflega það frá þýska
félaginu Siemens & Halske, ef það
yrði hlutskarpara.
Ekki fer það að verða augljóst úr
þessu hvað þeim gengur til þess, þess-
um sömu höfðingjum, að skammast sín
fyrir að kannast opinberlega við þá
Einar á Stokkahlöðum og ritstjóra Gjall-
arhorns sem þjóna sína.
Framsóknarflokksmenn á þingi hafa
jregar gert ráðstöfun til þess að gerð
verði fyrirspurn til stjórnarinnar í báð-
um deildum þingsins um hvort aðdróttun
þessi sé fram kominn með vilja hennar
og vitund.
Bókmenfafélagið.
Aðalfundur Reykjavíkurdeildarinnar
var haldinn 8. þ. m.
Meiri hluti nefndar þeirrar, er kosin
hafði verið til þess að rannsaka þjóð-
lagasafn síra Bjarna Þorsteinssyni á
Siglufirði, lagði eindregið með því að
félagið tæki að sér útgáfu ritsins.
Þessar tillögur frá nefndinni voru
samþyktar með þorra atkvæða :
að deild Bókmentfélagsins í Rvík. taki
að sér að prenta og gefa út þjóðlagasafn
Bjarna prests Þorsteinssonar, svo framar-
lega sem til þess fæst styrkur úr annari
átt, sem nægi deildinni í því efni; eða
að deildin taki að sér að gefa út téð
þjóðlagasafn, styrklaust frá annari hálfu, á
5—8 árum og hvortveggja með því skil-
yrði að höfundurinn eigi áskilji sér ritlaun
frá félagsdeildinni að svo komnu.
Forseti Kr. Jónsson yfirdómari var
endurkosinn með 56 atkvæðum af 83.
Eiríkur Briem fekk 27 atkvæði. Fé-
hirðir (Geir T. Zoéga) og bókavörður
(Morten Hansen) voru og endurkosn-
ir. Skrifari félagsins Pálmi Pálsson
færðist undan endurkosningu og var
í hans stað kosinn cand. theol Harald-
ur Níelsson.
Guðmundur Finnbogason bar upp
þessa tillögu:
Fundurinn skorar á stjórn Bókmentafé-
lagsins að hlutast til um, að rituð verði
æfisaga Jóns Sigurðssonar og að Bók-
mentafélagið gefi hana út á 100. afmælis-
degi hans. Hún sé svo úr garði gerð í
hvívetna að samboðið sé minning Jón Sig-
urðssonar.
Tillagan var samþ. með atkv. allra
þeirra sem á fundi voru 23.
„Ægir“.
Svo heitir nýtt mánaðarrit um fiski-
veiðar og farmensku, sem Matthías
Þórðarson er farinn að gefa út í Reykja-
vík. Rit þetta er að útliti svipað »Frey«
og kostar líka 2 kr. árgangurinn, enda
er búist við því að myndir verði hafð-
ar í blaðinu við og við, sem »snerta
veiðarfærði, veiðiaðferðir, skipa- ogbáta-
lag o. fl.«. Nokkurar fróðlegar hugvekjur
eru í þvf eina blaði, sem út er komið.
Ritstjórinn er áhugasamur um fiski-
mál og hefir sjálfsagt aflað sér marg-
háttaðs fróðleiks á ferðum sínum með
varðskipunum og erlendis og fyrirtæk-
ið er svo þarflegt að full ástæða virð-
ist til þess að óska blaði þessu langra
lífdaga, en þó með þvf skilyrði að
málið verði nokkuð vandaðra og prent-
villurnar verði færri.
Svíþjóö og Noregur.
Norsk blöð sem ná til 11. þ. m.
segja engar ófriðarhorfur milli Svfa og
Norðmanna, þrátt fyrir það að nokkur
flokkur manna í Svfþjóð láti ófriðlega.
Mestur hluti hinnar sænsku þjóðar mun
kjósa fljót og friðsamleg úrslit sambands-
málsins, en þeir, sem eru þ-ví mótfalln-
ir, vilja helzt draga það á langinn,
líklega í þeirri von að einhver bilbugur
finnist á Norðmönnum og að útvegi
megi finna til þess að halda samband-
inu.
Síldarveiðar Norðmanna.
Eitthvað hugsa þeir sér til hreyfings
frændur vorir Norðmenn með síldar-
veiðar hér við land þetta sumar. Þeir
hafa nú flutt hingað stóreflis barkskip,
sem kvað vera ágætlega útbúið til
þess að salta í síld og taka á móti
veiðinni. Með skipinu fylgdi fjöldi
manna og öll tæki til síldveiða af
beztu gerð.
Ausfræni ófriöurinn.
Engin stórtíðindi hafa gerst þar
eystra önnur en þau, að Japanar hafa
flutt lið til eyjunnar Shakalin, sem er
eign Rússa og mælt er að Japanar vilji
ná umráðum yfir. Rússar gátu að sjálf-
sögðu lítið viðnám veitt, því floti Jap-
ana ræður nú lögum og lofum við
strendurnar þar eystra. Eyju þessa
áttu Japanar fyr og er hún sögð mikils
virði, þó norðarlega liggi hún, einkum
fyrir þá sök, að fiskiveiðar eru þar
miklar og ágæt mið umhverfis eyna.
Schack höfuðsmaður
yfirforingi á »HekIu« hefir verið
leystur frá starfi sínu hér við land og
er það lítið fagnaðarefni fyrir íslend-
inga, jafnrösklega sem hann hefir varið
strendur vorar fyrir yfirgangi botnvörp-
unga, síðan hann kom hingað til lands-
ins. Er það ilt fyrir oss íslendinga
að eiga nú ekki boðlega strandvarnar
fleytu, til þess að bjóða Schack for-
mensku á.
Sá heitir Tuxen sem tekið hefir við
yfirstjórn varðskipsins.
Skipakomur.
»Velox«, gufuskip, kom 17. þ. m. með
trjáviðarfarm til Sigtr. Jónssonar og Davíðs
Sigurðssonar.
»Hekla« kom aðfaranótt hins 18. þ. m.
Með henni J. V. Havsteen kaupm.
>Elín« kom 18. þ. m. með síld.
»Hólar« komu 19. þ. m.
»Glenisle« kom 19. með um 300 tunnur
af síld og 21. með um 500 tunnur af síld.
»Perwie« kom 20. þ. m. Með henni komu
hingað frökenarnar Sigríður Helgason og
Guðrún Aðalstein frá Khöfn.
»Stettin« kom í dag í stað »Britta«,
Sfúdenfar
urðu 17 í þetta sinn frá hinum al-
menna mentaskóla. Eínk. stig.
Andrés Björnsson.............I. 103
Páll Eggert Ólason...........I. 102
Ólafur Lárusson..............I. 101
Þórarinn Kristjánsson........I. 100
Þorsteinn Briem..............I. 98
Guðmundur Thoroddsen * ... I. 98
Ólafur Jóhannesson...........I. 94
Guðjón Baldvinsson *.........I. 93
Júlíus Havsteen..............I. 92
Sigurður Lýðsson.............I. 92
Brynjólfur Magnússon.........I. 90
Ingvar Sigurðsson............I. 88
Ólafur O. Lárusson...........I. 86
Baldur Sveinsson.............I. 85
Þorgrímur Kristjánsson * . . . II. 75
Karl Sæmundsson *............II. 64
Pétur Sigurðsson *..........III. 45
Þelr voru utanskóla, sem auðkendir eru
með *.
Goodtemplara- stúk-
urnar á Akureyri hafa
komið sér saman um, að
stofna til skemtisamkomu
fyrir meðlimi sína og ann-
ara stúkna við Eyjafjörð að Hrafna-
gili sunnudaginn 30. júlí kl. 2 sfð-
degis. Heimilt er stúkumeðlimum að
gefa utanreglumönnum kost á að sækja
samkomuna. Aðgöngueyrir er 20 aurar
fyrir karlmenn og 10 aurar fyrir kven-
menn og unglinga.
Akureyri, 21. júlí 1905.
Frb.Steinsson. S.Hjörleifsson
Ben. Gíslason.
Tilraunastöð
ih' í iTim 1—1*1—i nmn
JRæktunarfélag^Jorðurland^
■bhmhnaannB
verður fyrst um sinn opin og til sýnis
hvern sunnudag frá kl. 4—6 e. h.
Samskot úr Skagafirði
til minnisvarða yfir Jónas Hallgrímsson.
(í krónum.)
Eggert Briem, skrifstofustjóri 6. Þorvald-
ur Arason, Víðimýri 6. Hallgrímur Thorla-
cius, prestur í Glaumbæ 6. Stefán Jónsson,
verzlunurstjóri Sauðárkrók 6. Sigurður Páls-
son, læknir Sauðárkrók 6. Flóvent Jóhanns-
son, Sjávarborg 5. Unglingafélag Mikla-
bæjarsóknar 5. Jón Ásgrímsson. Húsey 4.
Björn prestur Jónsson, Miklabæ 3. Einar
Jónsson, Flatatungu 3. Björn Björnsson,
Brekku 2. Björn L. Jónsson, Glaumbæ 2.
Jósafat Guðmundsson, Krossanesi 2. Jón
Guðvarðsson, Holtskoti 2. Árni Jónsson,
Marbæli 2. Björn prestur Blöndal, Hvammi
2. Guðmundur Gavíðsson. Hraunum 2. Jón-
mundur J. Halldórsson, prestur Barði 2.
Jón Jónsson, Hafsteinsstöðum 2.25. Einar
Stefánsson, Sauðárkrók 2. Kristján Blöndal,
Sauðárkrók 2. Gísli Sigurðsson, Víðivöllum
2. Guðrún Sigurðardóttir, s. st. 2. Gunnar
Bjartmarsson, Úlfsstöðum 2. Jóhann Jónas-
son, Miðsitju 2. Rögnvaldur Bjarnason,
Réttarholti 2. Guðmundur Einarsson, Hofs-
ós 1. Einar Halldórsson 1. E. B. Guðmunds-
son, Haganesvík 1. Magnús Jóhannsson,
Hofsóssbökkum 1. Egill Steingrímsson,
Merkigili 1. Stefán Sveinsson, Uppsölum
1. Páll Árnason, Mói 1. Guðmundur A .Guð-
mundsson, Bræðrá 1. Bjarni Bjarnason,
Víkarkoti 1. Rannveig Hansdóttir, Hrólfs-
stöðum 1. Rögnvaldur Jónsson, Þorleifs-
stöðum 1. Þorsteinn Björnsson, Miklabæ 1.
Jónas Jónasson. Grundarkoti 1. Gísli
Björnsson, Ökrum 1. Jóhannes Jónsson,
Vöglum 1. Sigurður Jónsson, Sólheimum
1. Ólafur Hallgrímsson, Kúskcrpi 1. Jón
Rögnvaldsson, Réttarholti 1. Hans Bald-
vinsson, Hrólfsstöðum 1. Sigurjón Gísla-
son, Syðstu-Grund 1.
Samtals 102 kr. 25 a.