Alþýðublaðið - 18.04.1921, Blaðsíða 1
1931
Mánudaginn 18 apríl.
L>
87. tölubl.
Pjóðhjálpin.
Nýtt félag, sem tefur tvo
togara, í tólf tima hvorn.
Verkamenn ná sínu fram.
Á laugard kom út auglýsing um
bað í Vísi, að ÞjÓðhjálpin væri
stofnuð, og að tekið væri á móti
mönnum í hana í Thorefélags-
pakkhúsinu við Steinbryggjuna.
Margir vissu í fyrstu ekki hvað
þessi Þjóðhjálp var, en brátt frétt-
ist það, að það væri félag, sem
stofnað væri til þess, að vinna
þegar verkamönnum kæmi það
verst að yrði unnið. Með öðrum
orðum, stofnað til þess að vega
aftan að verkamönnum, með því
að vinna fyrir iægra kaup en þeir
hafa tiltekið.
Margur skyldi nú ætla, að það
yrðu ekki margir af þeim, sem
vinna sjálfir fyrir kaupi, er gengju
í slíkt félag, og þó kvað eitthvað
af búðarmönnum og skrifstofufólki
hafa orðið til þess.
í fyrrakvöld kl. 6 voru tveir
togarar óafgreiddir, Mai og Ari.
Eru framkvæmdarstjórar þessara
togara Jes Zimsen hins fyrra og
Jón Sigurðsson hins síðara, og
áttu þeir báðir kost á því,, að
fólkið héldi áfram að vinna, ef
þeir borguðu rétt. En þeir munu
báðir hafa reitt sig á Þjóðbjáipina,
og varð niðurstaðan sú, að báðir
togararnir töfðust í 12 tíma (25
skippunda eða 3000 kr. tap, eftir
útreikningi Morgunblaðsins). Var
fullráðið að Þjóðhjálpin byrjaði í
Ara kl. 7 og voru vagnar komnir
niðureftir til þess að aka burt
fiskinum. En Þjóðhjálpin kom ekki.
Stóðu þó eitt til tvö þúsúnd
manns niður á hafnarbakka til
þess að fagna henni þegar hún
kæmi, og voru menn forvitnir
mjög að sjá vinnubrögðin, því
heyrst hafðí að þeir Erlendur
Pétursson og Jes Zimsen ætluðu
að standa í sfnu lúkuopinu hver,
en Kjartan Thors taka með silki-
hönskum á kolapokunum og snara
úr þeim ofan í boxið. ,
En eins og þegar hefir verið
sagt: Pjóðhjálpin kom aldrei.
Og kemur liklegast ekki úr þessu
fram á sjónarsviðið, því hún mun
vera dauð, þó reynt verði ef til
viil eitthvað til þess að hræða
vckamenn með iíkinu.
Upp úr Mai og Ara var svo
skipað í gærdag Var akkorðs
vinna við Mai (og Kára, jsem kom
eftir að vinna hætti á laugardags
kvöld), en við Ara voru verka-
mennirnir ráðnir hjá Valentinusi ,
(Niðurl.)
Þá er það hæstv. atvinnumála-
ráðherra. Hann hefir lagt fram í
hv. efri deild frumv. um einka-
sölu á kornvöru. Þó að eg sé nú
ekki samþykkur ýmsum atriðum
f frumvarpi þessu, þá get eg vel
felt mig við stefnu þá, sem kem
ur fram í frv. En jafnframt þessu
hefir sami hæstv. ráðh. borið
fram í neðri deild íslandsbanka-
frumvarpið alræmda, frumv. um
seðlaútgáfurétt og fleira. Og það
mál er fram borið til þess að
efla og festa í landinu þessa gróða-
stofnun einstakra manna, þrátt
fyrir það þó sú stofnuc hefði
langsamlega brotið af allan rétt
til hlunninda frá þessari þjóð.
Hefi eg áður minst á það hér í
þinginu, að þessi bankastofnun
hefði reynst allóþörf landinu. Og
eg sagði þá einnig, að það væri
ekkert séreinkenni fyrir þessa
stjórn að veita bankanum íviln-
anir, það hafa fleiri stjórnir illu
heilli gert á undan henni. Þd hefir
engin stjórn, fyr en þessi, bein-
línis leyft eða liðið bankanum að
á 3 kr. urn klukkutfmann, eins
og Dagsbrúnartaxtinn ákveðnr
fyrir sunnudagavinnu.
Ekki hefir blaðið ennþá frétt
hvað mikið þeir höfðu upp úr
vinnunni, sem unnu akkorðið, en
semnilega hefir það verið eitthvað
um 3 kr. um tfmann.
Framvegis ætti engin eftirvinnn-
akkorð að taka, nema alveg fyrir-
sjáanlegt væri að fult kaup hefðist
upp úr þeim.
Blaðið mun birta á morgun- •
hvað mikið þeir fengu um tímann,
sem unnu í áðuraefndum akkorð-
fótumtroða lög landsihs. Enda
hefir aldrei komið jafn- berlega í
ijós og nú á síðastl. ári, hvílikur
háskagripur þess stofnun getur
verið landi og þjöð. Landinn var
búinn af þvf hinn mesti fjárhags-
voði þegar bankinn gat ekki eða
vildi ekki yfirfæra peninga fyrir
það, eins og honum þó bar !aga-.
skylda til. Og þegar hann loks
þóttist sýna lit á því, þá reyndist
það tóm blekking. Landið fékk
hjá bankanum steina fyrir brauð:
ónýtt pappírsblað fyrir fé. Hvað
mundi vera sagt um einstaka
menn, ef þeir gæfu út ávísanir er
ekki væru greiddar? En slfkt
festir ekki á Islandsbanka, að
dómi stjórnarinnar, þótt hann
geri sig sekan f þessu. Og hún
mun vera einróma um það að
vernda íslandsbanka, eins og vel
hefir mátt heyra af ræðiim þeirra
hæstv. fjármálaráðh. og hæstv.
atvinnumálaráðh.
Hæstv. fjármálaráðh. sagði að
það væri ekki hægt að heimta af
bankanum meira en hann gæti.
Eg vil nú skjóta því til háttv.
nm.
R æ ð a
alþm. Jóns Baldvinssonar, forseta Alþýðuflokksins
í Yantraustsmálinra.