Óðinn - 01.11.1912, Side 1
OÐINN
NÓVKMBER 1»1S.
VIII. ÁR
Vestur-íslenskir framamenn.
iy.
Sigtryggur Jónasson er einn þeirra manna, sem
rnest hefur að kveðið af íslenskum landnámsmönn-
um vestra.
Hann er fæddur 8. febr. 1852 og er Eyfirð-
ingur að uppruna, fæddur á Bakka í Öxnadal.
Ólst hann að öllu leyti
upp hjá foreldrum sínum
fram yfir fermingaraldur,
en fór eftir það til P. Haf-
steins amtmanns á Möðru
völlum. Naut hann þar
mentunar og var við rit-
arastörf á amtsskrifstof-
unni. Árið 1872 fluttist
liann til Vesturheims,
tvítugur að aldri. Þó
hann hefði ekki gengið
skólaveginn heima, hafði
hann náð mikilli þekk-
ingu á enskri tungu og
ritaði íslensku eins vel
og nokkur skólagenginn
maður. Frá því árið
1872, að hann kom vest-
ur um haf, og til ársins
1875 átti liann lieima í
ýmsum stöðum í austur-
bygðum Kanada, aðal-
lega í Ontaríófylki. Á þeim tíma undu íslend-
ingar þar fremur illa hag sínum og var þá ráðist
í að senda nefnd manna alla leið vestur til Mani-
tóba, til að velja þar hæfilegra landnámssvæði fyrir
landa vora þar, og aðra, er síðar kynnu að koma.
Sigtryggur var einn í þeirri nefnd, og hefur síðan
verið einhver allra helsti forkólfur fjelagsmála þar
vestra. Árangur farar nefndarinnar var stofnun
nýlendunnar Nýja íslands á vesturströnd Winni-
pegvatns.
Sigtryggur settist sjálfur að í Nýja-íslandi og
bjó þar sem hóndi um nokkur ár að Möðruvöll-
um við íslendingafljót. Stýrði liann á þeim árum
öllum öðrum fremur málum nýlendunnar, og rjeðst
þá í það stórræði að gefa út fyrsta íslenska tíma-
ritið, sem komið hefur út í Ameríku, »Framfara«
að nafni. Árið 1880 flutti Sigtryggur sig burt úr
Nýja-íslandi og setlist að í Selkiik; hafði hann þá
gengið í fjelag með Friðjóni Friðrikssj'ni kaup-
manni og hjelt úti ásamt honum gufubátnum
»Victoria« á Winnipeg-
vatni, og siðar öðrum
stærri gufubát, »Aurora«
að nafni. Enn fremur
ráku þeir fjelagar ogfleiri
timburverslun. Síðan
ílutti Sigtryggur lieimili
sitt til Winnipeg og
brautst þá í því að stofna
þar blaðið »Lögberg«,
sem Einar Hjörleifsson
varð þá ritstjóii að. Árið
1894 tók Sigtryggur við
ritstjórn »Lögbergs« og
liafði hana á hendi þang-
að til um sumarið 1901.
í janúar 1896 bauð
Sigtryggur sig fram til
þingmensku í St. An-
drew’s kjördæmi, sem
Nýja ísland var þá einn
hluti af. Var hann kos-
inn þar með 78 atkv.
meirihluta á móti B. L. Baldvinsson. Varð hann
þannig fyrsti íslendingur, er sæti átli á þingmanna-
bekkjum í Kanada. Síðan hefur B. L. Baldvins-
son orðið hlutskarpari þar í kjördæminu og er
nú þingmaður þess.
Eftir að Sigtryggur lagði niður ritstjórn »Lög-
bergs«, varð hann eftirlitsmaður með heimilis-
rjettarlöndum Kanadastjórnar, og því embætti
gegndi hann þangað til í maí 1906. Haustið 1906
gekst hann ásamt öðrum fyrir því, að stofna
gripaverslunarfjelag í Winnpeg og hefur fjelagið nú