Óðinn - 01.11.1912, Blaðsíða 4

60
ÓÐINN
Sira Siggeir Pálsson.
Síra Siggeir Pállsson er fæddur á Hallfreðar-
stöðum í Hróarstungu 15. júlí árið 1815, og voru
foreldrar hans Páll Guðmundsson (f 1815) sýslu-
maður í Norður-Múlasýslu, og kona hans Malena,
dóttir Jens Örums, verslunarmanns eystra, og
konu hans Sigríðar, systur Geirs biskups Vídalíns.
Faðir Páls sýslumanns var Guðmundur sýslumað-
ur í Krossvík (bróð-
ir Sigurðar Pjeturs-
sonar skálds) Pjet-
ursson sýslumanns
á Ketilsstöðum I’or-
steinssonar sýslu-
mannsá VíðivöIIum
Sigurðssonar. Þor-
steinn sýslumaður
var eigi skólageng-
inn, en vel að sjer
í mörgu og álitinn
mikilmenni. Hann
var fyrst sveinn
Páls lögm. Vída-
líns, og vann síðan
að samningu jarða-
bóka um Austfjörðu fyrir hann og Árna Magnús-
son, en gerðist loks sýslumaður. Er mælt að hann
hafi verið vitur maður, góður búhöldur, læknir,
gamansamur og hagorður, óbreytinn og hófsmaður,
og orðið auðmaður mikill sem sumir niðjar hans.
Hann var kominn af bænda-ætt í Dalasýslu, en
kona hans og móðir Pjeturs sýslumans, Björg Páls-
dóttir prests í Goðdölum Sveinssonar, var í móð-
urætt komin frá austfirskum höfðingjum, svo sem
Bjarna Oddssyni og Birni Gunnarssyni, sýslumönn-
um að Bustarfelli, o. fl., og má rekja þá ætt til
Jóns biskups Arasonar, Lofts ríka Guttormssonar
og fleiri merkismanna.
Siggeir gekk skólaveginn og tók stúdentspróf,
en var lengst æfi sinnar embættislaus. Kvæntist
hann (1847) Önnu dóttur síra Ólafs Indriðasonar
á Kolfreyjustað, og bjuggu þau um hríð eystra (í
Dölum í Fáskrúðsfirði og á Surtsstöðum í Jökuls-
árhlíð), en eigi áttu þau skap saman og skildu loks
samvistir. Meðal barna þeirra var frú Stefanía (j-17.
febr. 1905), kona Sæmundar prófasts Jónssonar í
Hraungerði og móðir þeirra sr. Ólafs þar og Geirs
vígslubiskups á Akureyri.*) Eftir þetta var Siggeir um
stundarsakir í Noregi, og mun einna fyrstur Is-
lendinga hafa numið ljósmynda- (eða sólmynda-)
gerð. Árið 1862,4. ágúst, vígðist hann til Skeggja-
staða á Langanesströndum, og gekk þá að eiga
Guðlaugu Guttormsdóttur (stúdents og alþingis-
manns Vigfúsar á Arnheiðarstöðum), sem er enn
á lífi. Feim varð eigi barna auðið, og andaðist
hann árið 1866, 51 árs að aldri.
Jón Ólafsson fer þessum orðum um Siggeir í
æfiágripi Páls bróður síns (framan við II. bindi
Ljóðmæla P. Ó., Rvík 1900): »Siggeir . . . var
hagmæltur vel og hafði gott vit á skáldskap, og
orktust þeir snemma á mágarnir«. Annar Austfirð-
ingur (Guttormur Vigfússon í Geitagerði) segir svo
frá Siggeiri: »Jeg man Siggeir þegar jeg var barn,
8—10 ára. Þá var hann kennari okkar systkina
(á Arnheiðarstöðum). Man jeg að hann var hið
mesta ljúfmenni, svo að okkur börnunum var eins
vel til hans og föður, og jeg held að hann hafi
verið ágætur kennari. Söngmaður var hann með
afbrigðum og spilaði á »flautu«. Eru mjer enn í
barnsminni rökkrin, þegar Siggeir gekk um gólf
í húsinu sínu og spilaði á »flautuna«, eða sat og
söng ýmsar vísur, en við drengirnir sálum og
hlustuðum á. Hann var hagleiksmaður hinn mesti
og oddhagur vel, gróf mörg signet árin, sem hann
var lijá okkur, og smíðaði töluvert af tóbaksdós-
um úr hreindýrahornum, og gróf þær allar út með
ýmsum skurði; gaf þær víst flestar kunningjum
sínum.
Kraftamaður mun Siggeir hafa verið með af-
brigðum, ekki síður en ýmsir föðurfrændur hans
(svo sem Þorsteinn Guðmundsson í Krossavík).
Sá jeg sem drengur ýms handbrögð til hans, sem
bentu á þetta. Er eitt þeirra til dæmis að taka
steinn, er hann setti »á hlóðir« á kletti utan við
Arnlieiðarstaðatúnið. Man jeg að faðir minn
rengdi Siggeir fyrst um það, að hann hefði komið
steini þessum á hlóðir verkfæralaust, en hann
lagði við drengskap sinn að svo hefði verið, og
bauð að bylta steininnm af aftur og skyldi hann
setja hann upp, en ekkert varð úr því, enda mun
faðir minn hafa trúað, því að hann þekti manninn«.
J. J.
*) Önnur börn þeirra voru: Ólafur, dó innan við
tvítugt, fóstursonur Páls Ólafssonar skálds og Þórunnar
fyrri konu lians, systur síra Siggeirs, Bjarni verslunar-
stjóri, síðast í Breiðadalsvík, nú dáinn fyrir fáum árum,
Pórunn, ekkja austur i Flóa, og Malena Pálína, alin upp
hjá afa sínum, síra Ólafi Indriðasyni, nú í Ameríku.