Óðinn - 01.12.1917, Page 3
ÓÐINN
67
Ferð upp á Akrafjall
Eftir Guðmund Magnusson.
Niðurl.
Já — það er inndælt að njóta yíðsýnisins af
háu fjalli i góðu skygni, en það var þó ekki það
eitt, sem dró mig upp á Akrafjall. Þörfin til þess að
komast við og við úr kaupstaðarerlinum, frá öll-
um þessum skjölum og skræðum, reikningum og
ryki, og vera einn með ósnortinni fjallanáttúrunni,
þótt ekki væri nema stulta stund, hlundar ætíð i
brjósti mjer, og verður stundum svo sterk, að jeg
fæ varla við hana ráðið. Lifið, sem við lifum í
þessum blessuðum höfuðstað, er fult af áhyggjum,
striti og stríði, sifeldum erfiðleikum, sem menn
sjá aldrei út yfir. Það getur ekki öðruvísi verið.
IJótt manni tækist sjálfum að hrista af sjer ofur-
litla stund í einu, sjer maður aðra stynja undir
þunganum alt í kring um sig, og á meðan líður
manni ekki vel. Og hvert er fróunarinnar að
leita? Það er gott og blessað að loka sig inni hjá
bókum sínum og Ieita sjer hvíldar í fræðum eða
hugsunum, sem fjarlægt er veruleikanum, sem
menn lifa í, en það er ekki nema stundar friður.
Hvenær sem maður lítur upp, starir alt umhverfið
á mann með miskunnarlausri harðýðgi, og hvenær
sem maður opnar gættina, streymir hversdagslífið
inn til manns aftur. Og þessar sífeldu innisetur
gera mann að hálfgerðri mannleysu, hálfgerðum
mannlegum vanskapnaði. Fölur, hrollkaldur og
hálf-loppinn — þótt árstíðin sje kölluð sumar —
húkir maður í einhverju legubekks-horni, geisp-
andi yfir bókinni — eða þá við skrifborðið, ís-
kaldur á fótunum og í illu skapi. Svo þverrar
fjörið og lífsþrótturinn, matarlystin fer veg allrar
veraldar og ýmsir kvillar fara að gera vart við
sig. Læknirinn ráðleggur nieiri hreyfingu, já, það
er elskulegt — hreyfingu um forugar höfuðstaðar-
göturnar eða slórgrýtisholtin kringum bæinn —
eða kannske knattspyrnu í moldrokinu á Melun-
uml Og hvenær hefur maður svo eiginlega tíma
til að njóta þessara gæða? Flestir eru si-starfandi
frá því þeir fara á fætur og þangað til þeir hátta
— oftast kallar eitthvað að, og menn, sem þrá að
lesa og þurfa að lesa, þurfa líka tíma til þess.
Heykjavík er ekki komin enn á það menningar-
sl'g, að eiga fimleikahús með góðum áhöldum,
sem sjeu við allra hæfi, þar sem menn gætu
hvarflað að, þegar þeim gegndi best, fengið sjer
holla hreyfing og erfiðað sig sveitta. — En það —
að þramma í bröttum fjöllum veitir manni hreyf-
inguna í ríkum mæli og það í hreinna og betra
lotti en bæirnir hafa upp á að bjóða. í fjallaloft-
inu er það hættulaust að þenja lungun eins og
þau frekast þola.
Annað, sem jafnan dregur mig að heiman og til
fjallanna, er viðsýnið. Jeg er skapaður með ein-
hverri undarlegri og ósjálfráðri þrá eftir viðsýni
— eftir því að komast hærra og hærra og sjá yfir
meira og meira í einu. Jeg held þetta sje máttar-
þátturinn í öllu lifi mínu og striti. Viðsýni, bæði
í tíma og rúmi. Fróðleiksþrá mín fjekk svölunina
af skornum skamti á uppvaxtar-árunum. Kanske
það sje því að þakka að hún endist enn. Mjer
finst að minsta kosti við hvert spor opnast nýir
og nýir heimar, sem jeg þurfi að kanna betur, um
leið og jeg sje betur yfir þá, sem þegar eru kann-
aðir. — En hvað sem þessu Iíður: Víðsýnið er
mjer eðlisþörf i bókstaflegum skilningi. Jeg hef
aldrei getað fundið til þessa yndis skóganna, —
»hinna skuggsælu skóga — hinna friðsælu lunda«
— sem skáldin hafa svo mjög dásamað. í skóg-
unum finst mjer jeg ætla að kafna. Jeg er ekki
i rónni fyr en jeg kemst út úr þeim, út á víða-
vang, þar sem jeg sje langt burtu frá mjer, sje
sjóinn, sje mikinn himin og blá fjöll 1 fjarska. ()g
jeg uni mjer illa i húsi, þar sem ekkert sjest ann-
að úr gluggunum en yfir í hliðina á næsta húsi.
Mjer Iíður illa í þröngum borgastrætum eða djúp-
um dölum, því að mig skortir þar víðsýni. Jeg
þrái mikla jörð og fjarlæga, en enn þá meiri him-
in og hann nálægan. Jeg þrái mikið sólskin,
mikla birtu alt umhverfis mig, þunt loft, tært og
svalt. Mollan og þykkviðrið ætlar að gera út af
við mig. — Og mjer þykir ísland fegurst allra
landa meðal annars fyrir það, að þar er víðast
hvar víðsýni — víðsýni með óþrotlegum tilbreyt-
ingum.
Vitjunartími.
Ræða
eftir Fr. Friðriksson á 10. s. e. Trínitatis 12. ág. 1017.
Teksti: Lúk. 19, 41-48.
»Ef einnig þú hefðir á þessum
degi vitað, hvað til friðar heyrir!«
Pað er angistarhreimur í þessum orðum Jesú, sem
hann sagði grátandi, er hann kom ríðandi niður Olíu-