Óðinn - 01.01.1922, Blaðsíða 40

40
OÐINN
hvar, en að líkindum hefur hann ekki breylt henni neitt til
muna. Vjer viljum nú reyna að sjá hvað draga má út úr henni,
sjá hvað lesa má á milli línanna, í geislum þeim, er stafa af
hinum guðspekilegu fræðum. (Frh.).
SL
Völvustef.
Kemur sunna, svanni,
sjáðu roða fjalla.
Gunnreif gakk í ranni,
gleður sólfar alla.
Ment er máttur alda,
mannvit Viðars aldur.
Freyr mun vori valda
og vaskur tímans Baldur.
Guðm. Jónsson.
SL
Jón Pálsson bankagjaldkeri.
]ón bankagjaldkeri Pálsson er fæddur 3. ágúst
árið 1865 að Syðra-Seli í Stokkseyrarhreppi. For-
eldrar hans voru þau hjónin: Páll hreppstjóri ]óns-
son Sturlaugssonar frá Skipum og Margrjet Gísla-
dóttir Þorgilssonar frá Kaðlastöðum. Bjuggu þau
hjónin góðu búi að Syðra-Seli yfir þrjátíu ár, þrátt
fyrir mikla ómegð. Þau eignuðust tólf börn, tíu
syni og tvær dætur. Sjö af börnum þessum kom-
ust á fullorðinsaldur. Meðal þeirra voru bræð-
urnir ]ón eldri, er dó 1905 — orðlagður hæfileika-
maður — og Bjarni organleikari og tónskáld, er var
barnakennari á Stokkseyri. Var hann nafnkunnur fyrir
hina miklu hæfileika sína og starfsemi í þjónustu
bindindismála, sönglistar og margra annara framfara,
er miðuðu til góðs. Hann druknaði með föður sínum
í sjóróðri í Þorlákshöfn 24. febr. 1887. Eru nú að-
eins fimm af þessum »Selsbræðrum«, eins og þeir
voru nefndir í æsku, enn á lífi. Eru það þeir Pálmar
bóndi á Stokkseyri, ]úníus bóndi og sýslunefndar-
maður að Syðra-Seli, Gísli óðalsbóndi á Kakkarhjá-
leigu, ísólfur, hinn alþekti hljóðfærasmiður, hugvits-
maður og tónskáld hjer í Rvík, og ]ón bankagjaldkeri.
]ón ólst upp í föðurgarði, uns hann rjeði sig sem
vinnumann hjá Ðjarna bróður sínum, er bjó í Götu.
Eftir að bróðir hans druknaði var hann tvö ár fyrir-
vinna hjá ekkjunni. Síðan fluttist hann til Eyrarbakka
og gerðist lausamaður. Tók hann þá við kennara-
starfinu við barnaskólann og sömuleiðis við organ-
leikarastarfinu við Eyrarbakkakirkju eftir að hún var
reist, en það var árið 1890. Þó gegndi hann jafnframt
um hríð organleikarastarfinu við Stokkseyrarkirkju.
]. P. hefur verið stakur starfsmaður og afkasta-
rnaður að hverju sem hann hefur gengið. Þegar hann
var orðinn lausamaður, vann hann jöfnum höndum
að barnakenslu, kenslu í söng og hljóðfæraslætti,
stundaði sjóróðra, fjekst við skrifstofustörf við Lefolii-
verslun og vöruafgreiðslu við verslunina á Stokkseyri.
Stundum fór hann í vegavinnu, og á sumrin fór hann
venjulega í kaupavinnu. A þeim árunum var ekki til
mikils að sækjast eftir háu kaupgjaldi. Þá var aldrei
borgað meira þar eystra fyrir skrifstofustörf en 20
aurar um kl.st., og jafnmikið fyrir barnakensluna, og
var þar ekki úr að aka. Það sýnir einna ljósast
hve mikill eljumaður ]. P. var, að honum tókst að
draga saman 150 kr. fyrir skrifstofustörf sín fyrir
veturinn, og annað eins fyrir barnakenslu.
Árið 1895, hinn 19. okt., giftist ]. P. heitmey sifmi,
Onnu Sigríði Adólfsdóttur. Er hún fædd 23. febrúar
1874. Foreldrar hennar voru þau Adólf Adólfsson
bóndi á Stokkseyri og Ingveldur Ásgrímsdóttir Eyj-
ólfssonar frá Litlu-Háeyri á Eyrarbakka. Þau voru
öll þremenningar að frændsemi: Selshjónin, Páll og
Margrjet, Einar »borgari« á Eyrarbakka, faðir Sig-
fúsar tónskálds og dómkirkjuorganleikara, Sigríður
gamla á Stokkseyri, dóttir ]óns ríka í Móhúsum og
móðir Adólfs á Stokkseyri. Er ætt þessi einhver hin
mesta söngætt landsins nú í seinni tíð. Langafi þess-
ara þremenninga var Ðergur Sturlaugsson bóndi í
Brattsholti, er var annálaður söngmaður á sinni tíð.
Og síðan hefur verið óslitin söngmannaröðin í ætt-
inni fram á þennan dag. Eru þeir frændurnir ]. P.
og Sigfús Einarsson hinir fimtu í niðjaröðinni frá
Bergi og þremenningar að frændsemi. Mætti telja
hjer marga frábæra söngmenn; t. d. voru þeir af-
burðamiklir söngmenn, annar fyrir 40 árum, Guð-
mundur Þorgilsson afabróðir ]óns, og hinn fyrir fáum
árum síðan, móðurbróðir hans, Gísli á Stóra-Hrauni.
Hin ríka hneigð til sönglistarinnar hefir fylgt ættinni
kynlið eftir kynlið.
Þeim hjónunum, ]. P. og frú Onnu, hefur ekki
orðið barna auðið. En þegar »spánska« veikin gekk
1918, urðu þau fyrst manna til þess að bjóðast til
að taka að sjer börn til uppfósturs. Tóku þau tvö
systkini frá einhverju allra bágstaddasta heimili þessa