Óðinn - 01.01.1933, Blaðsíða 31
ÓÐINN
31
eða lítill foss. Þessi foss knúði mylnuna til starfa.
Seinna bygði hann brú af heimaeyjunni til næstu
eyjar, sem heitir Norðurey. Þar var mjaltaður
búsmali á sumrin, og þótti tafsamt að ferja um
sundið. Þessi brú er og mikið mannvirki. Hún
er bygð úr grjóti upp úr sjó, en viði þar fyrir
ofan. Hún er mjög traustlega gerð, því straum-
ur fossandi er í sundinu. Brúin er svo há, að
bátar fara undir um stórflæðar. Eftir að Vigfús
bygði brúna, færði hann mylnuna þangað heim.
Bæði var það öruggara og styttra að gæta starfsins.
— Pegar ekki gefur til útistarfa, stundar Vigfús
inni-smíðar, því hann er smiður bæði á trje og
járn og eljumaður með afbrigðum. Aldrei kom
maður svo í Brokey, að ekki væri hann eitt-
hvað að starfa. Oftast að smiða, skera í trje,
því hann er skurðhagur vel, eða gera að netum
sinum o. s. frv. Bátasmíði stundaði Vigfús tals-
vert á yngri árum, en hann hefur nú lagt það
að mestu niður, nema viðgerð á sínum eigin
bátum. Vigfús er fastheldinn og tryggur við alt
það, sem þjóðlegt er. Strangur með helgidaga-
hald og helgistaða, svo sem slæjubann og ann-
an ránsskap á ýmsum bleltum. Þannig bann-
aði hann alveg, þegar hann var að byggja tún-
garðinn, að taka grjót úr borg einni þar við
túnið — huldufólks-bústað fornum —, því sá
átrúnaður hafði verið á borginni, að ekki mætti
ræna þaðan neinu. Þetta töldu vinnumenn of-
trú eina og þóttust hart af kenna. Hann á marga
ætlargripi, 2 eða 3 skatthol og ýmsar fleiri hirsl-
ur, sem eru að mörgu merkilegar og ekki síst
að því, að þær eru með fangamörkum og ár-
tölum, flest útskorið.
Hjallur að nafni Grímshjallur er á hólma ein-
um. Hann er sjálfsagt búinn að standa þar i
hundruð ára. Það eru gamlar sagnir um, að
bændur hafi hylst til, að byggja fiskihjalla þar,
sem ekki var greiður aðgangur að þeim. Þá
gátu hjú ekki fengið mat þann daginn, sem ekki
náðist i fiskinn. En þarna var það ekki nema
um fjörur. Hjallar, svona úti á skerjum, sem
fjarar á, eru viðar til í Breiðafjarðareyjum. —
Ekki þarf Vigfús að halda hjalli þessum við
vegna húsaskorts, heldur er það af trygð við
minningu fyrri tíða. I honum geymir hann net
og reipi. Þetta þykir kanske ekki mikils virði
nú á þessum nýjunga-tímum. En sakna myndi
jeg Grímshjalls, ef jeg ætti enn leið inn Brok-
eyjar-vog, og hann væri jafnaður við jörðu. —
Bát á Vigfús, sem talið er að hafi verið eign
ættarinnar í nærfelt 200 ár. Auðvitað er hann
marg-uppsmíðaður, og hefur, því miður, breytt
nokkuð lagi. Síðan Vigfús fjekk sjer mótorbát,
þá hefur hann ekkert við þennan bát að gera.
En hann fór ekki að pranga honum út til þess
að hafa fyrir hann peninga, eða þá að höggva
hann í eldinn. Nei, hann bygði honum naust á
afviknum stað, þar sem hann er ekki fyrir nýju
bátunum, bikar hann þar og málar, og ætlar að
lofa honum að standa meðan hann getur endst.
Sýni nú niðjar Vigfúsar sömu rækt, sem engin
ástæða er til að vantreysta, getur hann staðið
þarna marga mannsaldra.
Búskapur hefur farið þeim hjónum vel úr
hendi. Hefur frú Kristjana ekki látið sitt eftir
liggja í þvi efni. Hún er hyggju kona hin mesta
og alt af sí-starfandi. — Umgengni er ágæt og
efni góð, sem ekki hafa rýrnað í umsjá þeirra.
Enda hefur Vigfús verið máttarstólpi sveitar
sinnar í 40 ár. Hann tók og mikinn þátt í
sveitarstörfum. Var sýslunefndarmaður f mörg
ár og í hreppsnefnd hvað eftir annað. Þá stund-
um oddviti. Hreppsfjóri var hann seltur um eitt
skeið. En mun hafa beðist undan þeim starfa
vegna þess, hvað mönnum er óhægt að sækja
fund hreppstjóra út í eyjar. Á hina viðhafnar-
miklu hátíð, sem konungi var haldin 1907, var
Vigfús kjörinn fulltrúi Snæfellinga. Nú hefur
hann gefið frá sjer öll opinber störf, og eftir-
látið þau hinum yngri mönnum.
Þau Brokeyjar-hjón hafa átt 8 börn, sem öll
eru upp komin. Auk þess hafa þau alið upp
nokkur börn að meiru eða minna leyti.
Vigfús í Brokey, eins og hann er altaf kall-
aður af alþýðu manna — Hjaltalíns-nafninu á-
varpa hann að eins þeir, sem kalla sig heldri
menn — er nú kominn á áttræðisaldur, og hefur
sannast spakmælið, að gæfunnar þarf ekki að
leita »Iengst í álfum«. En lánið býr í manni
sjálfum, ef menn að eins hafa vit á að fram-
kalla það. — Það hefði ekki sýnst óeðlilegt, að
hann hefði selt bú sitt og jörð þegar alt stóð
sem hæðsl. Flutt með andvirðið til Reykjavikur
og eylt því þar á gildaskálum og kvikmynda-
húsum. Þetta gerði svo margur bóndinn og þótti
fínt. Vigfús er eínn þeirra sárfáu manna, sem
sleppur ósærður út úr eldraun byltingar-áranna.
í sinni sveit stendur hann eins og klettur úr
hafinu. Alt annað hefur borist með straumnum.