Óðinn - 01.01.1933, Blaðsíða 53

ÓÐI N N
53
góða og gamla vini þar í bænum, Pálma Pálmason,
sem jeg hafði þekt sem dreng norður í Húnavatns-
sýslu; hann var, að mig minnir, uppeldissonur Rósu
Erlendsdóttur, systur Jónasar bónda á Tindum, ömmu-
bróður míns. Tómas J. Zoega var annar. Hann var
einn af mínum fyrstu ungu vinum í Reykjavík, eftir
að jeg kom heim 1897, hinn mesti inndælispiltur og
mjer því mjög kær. Þriðji fornvinur, sem jeg hitti
fyrir á Norðfirði, var Jón Jónsson, húsbóndi minn, þá
er jeg reri á Mjóafirði árið 1891. Allir þessir tóku
mjer opnum örmum, og gerðu mjer dvölina þar í
bænum sjerlega skemtilega.
Sunnudaginn 6. ágúst var veður mjög hvast. Jeg
fór út í ein tvö Norðmannaskip nýlega inn komin, og
bauð skipverjum til messu. Síðan hjelt jeg tvær
messur, á norsku og íslensku. Engir Norðmenn komu
frá Hellisfirði vegna hvassviðris og rigninga. En
næsta dag sendi Buhl mótorbát eftir mjer og var
mjer tekið með virktum. A stöðinni var tilbúinn fund-
arsalur og voru þar allir viðstaddir, þeir Norðmenn,
er þar unnu. Seint um kvöldið sendi Buhl bát með
mig til Norðfjarðar.
Á miðvikudag fór jeg frá Norðfirði með skipi
norður á Mjóafjörð. Jeg leitaði þegar í stað á fund
prestsins, sjera Þorsteins Halldórssonar. Hann var í
brautbúnaði og ætlaði eitthvað norður, en hann tók
við mjer með mikilli vinsemd, og kvað mig skyldu
dvelja þar meðan jeg væri á Mjóafirði. Hin ágæta
kona hans, er hafði gert heimilið svo unaðslegt, er
jeg kom þangað fyrst, sumarið 1891, var nú dáin
fyrir nokkrum árum, en vinir voru þar fyrir, Halldór
og Olafur, synir prestsins. Halldór þekti jeg að sunnan
og var hann góður vinur minn, bæði fyrir þá við-
kynningu og eins vegna þess, hve hændur hann var
að mjer sem þriggja ára drengur, sumarið sem fyr
er um getið. Hjá sjera Þorsteini var þá og bróður-
dóttir hans, Gunnþórunn Gunnlaugsdóttir. Hún var
ung ekkja, og var hin skemtilegasta kona, gáfuð og
vel að sjer. í þessum hóp varð jeg fljótt sem heima.
Daginn eftir komu mína riðum við Halldór inn á
fjarðarenda, en þar var Hvalveiðastöð mikil. Hana
átti Berg sá, er lengi hafði verið á Vestfjörðum og
var mjög mikilsvirtur maður. Hann var Islandsvinur
hinn mesti og höfðingi mikill. Hann tók hið besta á
móti okkur Halldóri, sýndi okkur stöðina og dvöld-
um við þar lengi dags í miklu yfirlæti. Þar var hið
skemtilegasta heimili; voru þær kona hans og dætur
mjög vingjarnlegar, og var erfiðara að komast af stað
en að koma. Enga samkomu hjelt jeg þar um kvöldið,
en Berg kvaðst mundu koma með alla sína menn til
kirkju næsta sunnudag. Löngu eftir dýrindis kvöld-
verð lögðum við Halldór af stað heimleiðis og fórum
hægt. Höfðum við margt um að tala og komum ekki
heim fyr en á miðnætti.
Síðan fór jeg næsta dag yfir að Asknesi. Þar var
einnig mikil hvalveiðistöð. Eigandinn, Ellefsen, var
ekki heima, jeg held í siglingu, en bróðursonur hans,
Fridthjof Ellefsen, veitti stöðinni forstöðu. Þar voru
ekki all-fáir íslendingar við vinnu, og þar á meðal
nokkrir úr K. F. U. M. í Reykjavík. Sigurjón Jóns-
son var þar, og urðu fagnaðarfundir með okkur. —
Hinn ungi Ellefsen tók mjer kurteislega, og kvað
mönnum sínum heimilt að fara til kirkju næsta sunnu-
dag. Ekki man jeg hvort jeg hjelt þar samkomu um
kvöldið eða ekki.
Sunnudagurinn 13. ág. var einn merkilegasti dagur
ferðar minnar, því þann dag átti fram að fara at-
kvæðagreiðsla um endilangan Noreg um skilnaðarmál
Norðmanna og Svía. Fjöldi Norðmanna kom til kirkj-
unnar og var málefni þjóðar þeirra þeim ríkt í huga.
Það hvíldi því mikil alvara yfir öllum. Jeg sveigði
talið að þessu í ræðu minni, og einkum í fyrirbæn-
inni, og ljetu margir Norðmenn mjer í ljós þakkir
sínar á eftir. Berg bað mig um að koma næsta dag
til sín og halda samkomu á Hvalveiðastöðinni. Var
mjer það mjög ljúft, og reið þangað á hesti frá Þing-
hól. Jeg var nú einn á ferðinni og fanst mjer vegur-
inn ærið togandi, en gleymdi því, er þangað var komið;
svo ljúfmannlega var mjer tekið. Berg hafði látið
skreyta stórt herbergi á stöðinni, og var þar mjög
vistlegur fundarsalur. Fyrirfólkið var alt viðstatt og
fann jeg þar góða athygli,og varð þetta mjer ógleyman-
leg stund. Jeg var þar um nóttina og var alt gert
mjer til unaðar. Mjer fanst heimilið vera einkenni-
lega íslenskt í anda. — Síðan hef jeg í Danmörk
kynst dóttur Bergs, sem gift er í Randers; er það
heimili mjer ávalt opið, bæði af því, að jeg er Islend-
lendingur og vegna starfs þeirra hjóna að kristin-
dómsmálum meðal æskulýðsins.
Mjer til mikillar gleði kom sjera Þorsteinn heim
áður en jeg fór af Mjóafirði, svo að jeg gat notið
lítillar samveru við hann eftir alt það, sem fyrir mig
hafði verið gert á heimili hans. Jeg heimsótti líka
ýmsa gamla kunningja, frá gömlu dögunum, þar á
firðinum, og jók það á nautn dvalarinnar.
Frá Mjóafirði fór jeg gangandi yfir til Seyðisfjarðar.
Jeg fór mína gömlu leið upp Brekkuskarð og kom
niður að Hánefsstöðum; en því valdi jeg þá leið, að
jeg vildi heimsækja frændfólk mitt þar. Var jeg þar
í miklu yfirlæti, og vildi það fólk alt bera mig á