Skeggi - 25.05.1918, Blaðsíða 2

SKEGGI
»SkeggÍ« kemur venjulega út einu
sinni í v iku, og oftar ef ástæður
leyfa. Verð: 5 kr. árg. (minst 50
blöð).
Auglýsingaverð: 50 aur. pr.
c.m.; 60 aur. á 1. bls.
Ú t g e f a n d i: Nokkrir eyjarskeggjar.
Afgreiðslu- og innheimtum. Ounnar
H. Valfoss,
R i t s t j ó r i og ábyrgða'rm.
Páll Bjarnason.
aðferð Lavals, ekki síðar
en næsta vor.
4. Skógarhögg. Skal höggva
og höggva láta sem mest
má, skógum að skemdar-
lausu.
d. Að afia bátaviðar og láta
sjávarhjeruð hafa báta til
fiskveiða á næstu haustver-
tíð; að leggja fyrir menn að
herða sem mest af fiskinum
og að leggja fyrir öll hjeruð
eða sveitir að koma upp
íshúsum.
Að sjá sjómönnum fyrir
vinnu í landlegum, t. d. með
því að láta verslanir flytja
nóg af hör hingað til færa-
gerðar og netja o. fl. þ. h.
e. Að fá hingað tæki til að
vinna salt úr sjó.
f. Að leggja svo fyrir og
fylgja því fram með fullum
krafti, að allur búskapur
færist til forns lags um
nytjar búpenings, svo að
mjólk úr ám og kúm verði
eingöngu hagnýtt til fæðis.
Að leggja fyrir hjeraðs-
stjórnir, að sjá um að menn
skeri hross og eti, en fjölgi
sauðfje að því skapi.
g. Að sjá búöndum fyrir
fyrir verkafólki og ráða
helst menn frá sjávarsíðunni
í ársvistir til þeirra.
II. Alþingi ályktar að veita stjórn-
inni heimild til að verja fje úr
landssjóði til þessara ráðstafana,
eftir því sem þörf krefur.
Verði það nauðsynlegt að
taka ráð af mönnum um lög
fram til þess að koma fram
þessum ráðstöfunum, felurAl-
þingi stjórninni að bera nú
fram nauðsynleg frumvörp til
laga, er heimili slíkar aðfarir,
ef hún telur sig ekki hafa
heimildina í lögum nú, eða
gefa út bráðabirgðalög um það
efni, ef þinginu vinst eigi tími
til nauðsynlegrar lagasiníðar
sökum heimfýsi þingmanna.
Eldsneytisskorturinn er, nú
sem stendur, eitt af erfiðustu við-
fangsefnum stjórnarinnar. Sum
hjeruð eru í svo miklu hrakl
með hann að full vandræði mega
heita. Einna lakast munu Vest-
mannaeyjar vera settar í því efni,
mólandið er ekkert nje þang eða
surtarbrandur; ekkertheimafengið
eldsneyti nema bein fiska og
fugla og hrökkva skamt handa
fjöldanum. Hjer er því nærri
eingöngu á olíuna að treysta,
nema ráðstafanir verði gerðar til

aem k\^\t\\x a? tafea Jxsle
W vevliutiax í \>essu sumt\, fovott foetdut
\>ve$\t\t\ eía 6\>ve$\t\n, st\u\ $\er sem
J^ts^ W vetal.
&. S' 3of\t\set\
að flytja hingað innlent eldsneyti,
mó eða surtarbrand.
Bjargráðanefndin í N. d. ber
fram þessa till.:
Alþingi ályktar að skora á
landsstjórnina að gera ráðstaf-
anir til þess:
1. Að vekja athygli sveitar- og
bæjarfjelaga á því að sjá sjer
fyrir nægilegu útsæði í haust
og tryggri geymslu þess í
vetur.
2. Að afla útsæðis til geymslu,
innlends og útlends, af bestu
tegund, og heimilast henni að
verja fje úr landssjóði til þess
að láta gera tryggan geymslu-
stað fyrir útsæðið.
3. Að annast um, að gefinn
verði út leiðarvísir til almenn-
ings um trygga geymslu út-
sæðis yfir veturinn.
Gert er ráð fyrir því að valin
verði úr þau afbrigði af kartöfl-
um er best hafa gefist hjer, og
útvega frá útlöndum það sem
vanta kann til þess að telja megi
nóg útsæði næsta vor. Sú ráð-
stöfun hefði átt að vera gerð
fyrir mörgum árum, og gott að
hún kemur nú. Ólíklegt er að
þessi tillaga verði drepin á þingi,
því hún er bæði í senn, bjargráð
og búnaðarframför, ef hún nær
tilgangi sínum.
Fossanefndin hefur nú setið
að störfum síðan í haust og
verið ráðgert að hún færi til út-
landa, til að kynna sjer málin
betur. Fyrirspurn um störf
nefndarinnar báru tíu þingmenn
fram í N. d. á dögunum og
höfðu orðið töluverðar umræður
um hana. Lauk þeim svo, að
ákveðið var að krefja nefndina
svara um hvaða breytingar sje
nauðsynlegt að gera á núgildandi
fossa-löggjöf landsins, og með
hvaða kjörum megi veita erlend-
um fjelögum leyfi til að starf-
rækja fossa hjer á landi. Á svo
nefndin að ljúka störfum sínum
að nokkru eða öllu leyti.
Meirihl. fjárveitingarnefndar í
N. d. flytur frmv. um að stjórn-
inni verði heimilað að hækka
læknagjöldin um 100%- Mála-
leitun um það er komin frá stjórn
Læknafjel. íslands. Landlæknir
leggur til að gjald fyrir læknis-
ferðir hækki um 150°/0, en fyrir
læknisverk 50%.
Sumarútgerðin.
—o—
Sá tími er nú kominn að fólk
er farið að ráða sig til sumar-
vinnunnar. Er þar úr vöndu að
ráða fyrir mörgum meðan þessi
óvissa ríkir um verð á íslenskum
afurðum og úrræðin til að reka
atvinnu. Nóg býðst samt at-
vinnan nú bæði við sjó og til
sveita og hátt kaupgjald. Samt
hafa margir tekið þann kostinn
að ráða sig ekki í vinnu, en
stunda heldur sjóróðra, meðan
afli býðst. Hjer ganga nokkrir
bátar enn og hafa aflað allvel
síðan um lokin, og enda ágæt-
lega í netin. Á Stokkseyri
ætluðu flestir formenn að stunda
langræðið f vor, og svo er víðar.
Við Faxaflóa er bátfiskið stundað
af mesta kappi. Á Austfjörðum
og Vestfj. verður útgerð stunduð
í sumar meira en áður, svo
framarlega, sem næg steinolta
fæst.
Síldveiðin dregur þó að sjer
athyglina fram annari atvinnu.
Að henni eru mikil uppgrip þegar
vel gengur, en ilt ef hún bregst.
Að þessu sinni vofa yfir henni
þrjár hættur, sem menn hafa lítt
óttast áður. þær eru, aflabrestur,
olíubrestur og útflutningsbann.
Um þá fyrstu, aflabrestinn, er
það að segja, að fram að síðastl.
sumri töldu menn lítinn vafa á
því að afla mætti mikla síld svo
framarlega, sem ekki væru haf-
þök fyrir landi. En sumarið í
fyrra sýndi, að þessu er valt að
treysta. Önnur ástæðan, olíu-
skorturinn, er þess eðlis að þar
er alt komið undirnáð og miskun
útlendrar hernaðar-þjóðar. Menn
mæna vonar-augum á landsstjórn-
, ina, að hún reynist ráðsnjöll um
framkvæmdir til að afstýra því
' óláni að þorri fiskimanna verði
að sitja í landi fyrir skort á olíu.
þriðja hættan,útflutningsbannið,
stafar einnig frá útlendingum, er
eflaust eitthvað um það í samn-
ingunum við Breta. þarf nú víst
ekki lengi að bíða vissunnar um
það, hvort þar er um nokkra
hættu að ræða.
Menn vona hið besta um það
að vel ráðist fram úr öllu þessu
með síldarútveginn. þörfin er
stórkostleg. Verkafólkið, sem
ætlar að vinna við síidveiðina
skiftir mörgum hundruðum. Út-
vegsmenn hafa lagt of-fjár í út-
veginn, sumir alt sem þeir hafa
ráð á og meir en það. Útgerðin
í fyrra-sumar gerði þeim lífið
svo súrt að nú verður að láta
skeika að sköpuðu. En vinningur-
inn er líka mikill ef hepnin er
með.
það má segja yfirleitt að sjaldan
hafi verið jafn-almennur áhugi
manna, hin síðari ár, um að
bjarga sjer, en einmitt nú. Svo
heppilega hittist líka á, að fiskur
er sagður spakari á grunnmiðum,
en venja er til á þessum tíma
árs. Fer vel á því, að sem flestir
verði samtaka um að safna sem
mestu saman úr jörðinni og
sjónum.
Kaupmót
í Gaufaborg.
»Verslunartíðindin“ segja svo
frá undirbúningi undir það:
„Eins og getið hefur verið hjer
í blaðinu, hófst í Svíþjóð síðast-
liðið haust undirbúningur undir
kaupmótsstofnun (vörusýningu)
með svipuðu sniði og kaupmótið
í Leipzig. það hefir nú tekist
að koma málinu í framkvæmd,
og ákveðið er að kaupmótið skuli
haldið í Gautaborg 8.—1 4.
j ú 1 í í á r. Eru þá orðin tvö
föst kaupmót á Norðurlöndum;
hitt er danska kaupmótið í
Fredericia á Jótlandi, sem haldið
hefur verið árlega síðan 1913.
Verslunarráð Gautaborgarhefur
átt mikinn þátt í stofnun kaup-
mótsins, og er formaður ráðsins
aðalmaðurinn í framkvæmdarnefnd
kaupmótsins. Til stofnkostnaðar
hafa verið veittar 15 þús. kr. úr
bæjarsjóði, en auk þess hefir
verið myndaður tryggingarsjóður,
sem gripið verður til, ef tekjur
mótsins hrökkva eigi fyrir kostn-
aðinum. Húsnæði fær módð í
nýrri stórbyggingu, „Göteborgs
Handelsinstitut", ogefþað reynist
eigi nægilegt, þá verða einnig
notaðar skólabyggingar, er liggja
í nánd.
Aðeins sænskar vörur verða
sýndar, og smásala á sjer ekki
stað á kaupmótinu. Öllum inn-
lendum atvinnurekendum hefur
verið boðin þátttaka, og er gert
ráð fyrir, að sýningin skifdst í
25 vöruflokka. Eru flokkarnir
þessir: 1) vjelar og verkfæri,
2) gas- og rafmagnstæki, 3) málm-
smíði, 4) tæki til vísindalegra
rannsókna, 5) gull- og silfursmíði/
6) lisdðnaður, 7) hitunartæki,
ljóstæki o. fi., 8) glcrvörur, postu-