Skeggi - 07.09.1918, Blaðsíða 2

SKEGGI
... ...
TftaxvvWa.
Eg hefi nú fengið birgðir þær, af
þessari vöru, er eg áiti von á. Þeir sem
hafa pantað gjöri svo vel að gefa sig fram
sem fyrst, ella verður varan seid öðrum.
S. 3. 3°fov$etv.
»Skeggi« kemur venjulega út e i n u
sinni í viku, og oftar ef ástæður
leyfa. Verð: 5 kr. árg. (minst 50
blöð).
Augiýsingaverð: 50 aur. pr.
«.m.; 60 aur. á 1. bls.
Ú t g e f a n d i: Nokkrir eyjarskeggjar.
Afgreiðslu- og innheimtum. Ounnar
H. Valfoss,
Ritstjórl og ábyrgðarm.
Páil Bjarnason.
svo dýr að fæstir geta keypt þó
efnaöir kallist. Rekur óðum að
því að til almennra vandræða
horfi. Meginþorri íbúðarhúsa er
úr timbri, og þau eru mjúk fyrir
sínagandi tönn tímans, sem öllu
eyðir á endanum. Húsin hrörna
óðfluga með hverju misseri, því
nú skyrrast menn við að gera að
þeim nema í ýtrustu nauðsyn,
enda leigist hvert greni, sem falt
er, fyrir okurleigu.
Tjónið við húsahrörnunina er
margfalt. Fyrst eru skemdirnar
á sjálfum húsunum þegar við-
haldið er ófullkomið. þar næst
eyðing á innanhúsmunum, mat-
vælum 0. fl., sem leiðir af lje-
legri geymslu. Hið þriðja og
alvarlegasta er það hver hætta vofir
yfir heilsufari þeirra hinna mörgu,
sem verða að hafast við í hinum
verstu híbýlum, hvort heldur er
við sjó eða í sveit. Sú hætta
fer sívaxandi með hverju ári
dýrtíðarinnar, en allra geigvæn-
legust er hún þegar minstar eru
vonirnar um matarafla og klæðn-
aðar. Um eldiviðinn eru menn
nú hætttir að tala.
Húsnæðisskortur leggur eflaust
þyngri skatta á þjóðina en margan
grunar í fljótu bragði. Gefur
hann góðum mönnum tilefni til
að íhuga hvort þjóðin hefur ekki
ráfað á villigötum í húsagerðinni
síðustu árin. Menn lofa timbur-
húsin fyrir það hve ódýr þau
eru í upphafi, og hve auðvelt er
að hita þau. Má hvorttveggja til
sanns vegar færa eins og ástatt
var fyrir ófriðinn. Sennilega
verður þó annara ráða í að leita,
áður en afráðið er að halda á-
fram sömu stefnu í húsagerðinni.
Eldeyjar-för.
Tveir bátar fóru hjeðan fyrir
miðja vikuna til Eldeyjar. Erindið
var hið venjulega, að veiða súlu.
Bátarnir sem fóru, voru „Enok*
(form. þórður Jónsson) og
,þór“ (form. Finnb. Finnbogas.).
Sjö menn voru á hvorum bát.
þrjá daga voru þeir í ferðinni,
lágu þó einn sólarhring um kyrt
i Höfnum, vegna þess að óhag-
stætt var þá að leggja að eynni.
Að öðru leyti hepnaðist ferðin
ágætlega, veður gott og veiði
nóg. Fyltu þeir báða bátana.
Urðu það alls um 4000 af ungri
súlu og ófleygri. Nemur fengur-
innn um 3000 kr. ef hver súla
er metin á 75 aura, sem ekki
mun fara fjarri sanni eftir verði
á annarri matvöru.
í förinni voru þeir bræður
Ágúst Gíslason í Valhöll og
Stefán Gíslason í Ási, er fóru
fyrstir manna, ásamt Hjalta skip-
stjóra Jónssyni, upp í eyna 1893.
Eignuðust þeir fjelagar, og aðrir
fleiri, þá veiðirjett í eynni, í 30
ár. Rjetturinn hefur verið not-
aður flest sumur síðan, stundum
verið farið tvisvar á sumri.
þykir þessi síðasta för ein af
þeim bestu.
Svar
frá
Jes A. Gísiasyni
111
Gunnars Ólafssonar
út af
„gula bæklingnum“.
—0—
(Framh.).
þá kemur sá kafli „gula bækl-
ingsins", sem Gunnar hefur gefið
fyrirsögnina „Hafnarmálið", og
mætti ætla, að nú væri hann
loks kominn að efninu. í þessum
kafla skáldskapar-ritsins fer höf-
undinum líkt og mörgum skáld-
um, sem vinna að miklum verk-
um, að hann dottar og rekur sig
óþægilega á, en þess á milli fer
hann á gandreið yfir láð og lög,
svo að naumast verður hönd á
honum fest; er hann þá ýmist
fram á fremstu tryntum í „Bratta",
niðri í „Fúlu“, uppi á Naust-
hamri, eða hann er að fleyta
kolryðguðum gufukatli eftir haf-
fletinum eða hann veifar, tryltur
af geðshræringu, gamla skjalinu
ógleymanlega og kemst síðan á
sprettinum inn á mislingasvæðið,
en út frá honum í allar áttir
hrjóta skammirnar eins og eld-
glæringar og hyggst hann auð-
sjáanlega með þessum hama-
gangi, að ríða alt um koll ogrota
allar röksemdir og rjettar hugs-
anir. En þótt hlassið virðist
þungt, þá verður þó raunin sú,
að það er ljett þegar það er
athugað.
Höf. byrjar á því, að halda því
fram, að jeg og fleiri hjer höfum
leynt og Ijóst unnið hafnarmálinu
ógagn bæði í hjeraði og út á við,
en að Karl Einarsson sje sá, sem
vakið hefur upp hafnarmálið og
„frá upphafi sýnt í því mikinn
áhuga og dugnað að mörgu leyti“.
— það er eflaust öllum kunnugt
hjer nema höf. að hafnarmálið
var fyrir löngu vakið áður en
Karl sýslumaður kom hingað,
eins og jeg hefi sýnt fram á í
greinum mínum í „Skeggja" og
því óþarft að fara að endurtaka
hjer, læt mjer nægja að vísa til
þess, sem þar er sagt, og ætlast
jeg til að allir geti lesið það
nema höf. Aptur á móti skal
það tekið fram um hinn mikla
áhuga og dugnað sýslumanns í
því máli, að eins og kunnugt er,
hefði verið æskilegra og jafn-
framt notadrýgra fyrir það mál,
að áhuginn hefði gengið í aðra
átt og að einhver fyrirhyggja
hefði verið samfara áhuganum og
dugnaðinum, og finnst mjer, að
þetta hefði vel mátt svo fara,
einkum þar sem sýslumaður
hafði annan eins bita-mann og
höfund „gula bæklingsins“. Og
sagt get jeg Gunnari það, efhann
veit það ekki áður, að fyrlr brýn-
ing skjalsins ógleymanlega, frá
10. jan. 1912, þar sem meðal
annars er fundið að aðgerðar-
leysi sýslunefndarinnar (en sem
Gunnar heimfærir alt til sýslu-
manns) í hafnarmáli Eyjanna, fór
fyrst að koma hreyfing á málið,
annars ekki ólíklegt, sem, ef til
vill, hefði verið best, að það
hefði sofnað í höndum valdhaf-
anna. Og svo hreinskilinn get
jeg verið við höf. „gula bæklings-
ins“, að segja þeim það, að Eyja-
búar telja það meðal óhappa
sinna, að hafnarmálið og fram-
kvæmd þess skyldi lenda á ríkis-
stjórnarárum þeirra Gunnars og
Karls. Annars skilja og vita það
li
allir Eyjaskeggjar, að hafnarmálið
stendur ekki í órjúfanlegu sam-
bandi við persónu Karls Einars-
sonar eins og Gunnar heldur
fram. Um þær mundir, sem Karl
kom hingað var að verða hjer
stórfeld breyting á útgerðinni og
vita allir, að sú breyting er lítið
honum að þakka, aðrir hafa
orðið að hafa meira fyrir og
leggja meira í áhættu. þeir menn
krefjast þess að fyrirhyggju og
atorku sje beitt við hafnarmálið.
þeir hafa gert sjer vonir um að
geta litið hjer sæmilega lendingu
| og legu eftir alt sem búið er að
leggja til þess og þeir teljast
ekki undan nauðsynlegum út-
gjöldum til fyrirtækisins. En þeim
1 er fyrir löngu farið að blöskra
ráðleysið við hafnargerðina og
þykir illur kostur, að láta þann
mann blaða einan í spilunum,
sem leggur nauðalítið fram sjálfur
og hefur bersýnilega lítinn skiln-
i ing á því hvað gera ber í málinu
sbr. ráðstafanirnar um vinnuna í
sumar og fyrra. — það er sitt
hvað að hafa róðrarskip, sem
sett eru upp á hverju kvöldi eða
vjclarbáta, sem verða að liggja á
floti allar nætur hvernig sem
veður er. Einmitt þessi breyt-
ing hefur hrundið hafnarmálinu
úr nausti; með öðrum orðum:
dugnaður Eyjabúa alment, en
ekki skörungskapur valdsmanns-
ins, þótt mikill sje á mörgum
sviðum öðrum. — Kröfur t'mans
hafa komið málinu af stað og
þagna ekki fyr en því er farsæl-
Iega til lykta ráðið.
Gunnar lofar sýslunefndina og
þá sjerstaklega sýslumann (og sig)
fyrir allan dugnað og fram-
kvæmdir í hafnarmálinu en skellir
öllum óhöppunum á útlendan
mann og fjærstaddan, en afsakar
ráðleysi nefndarinnar með því,
eins og hann sjálfur kemst að
orði á bls. 15 í bæklingnum:
„Sýslunefndin hafði vitanlega enga
þekkingu á þessu“.
þekkingu þóttist nefndin hafa
til að bera þegar hún ákvað að
nota móberg í stað blágrýtis í
Hörgaeyrargarðinn. — þekkingu
þóttist hún hafa þegar hún að-
hyltist þá tillögu að hafa alla
járnbrautarteinana fasta (steypta)
ofan í garðinn, til þess að vera
viss um að þeir fylgdu steypunni
ofan í hylinn. — þekkingu þóttist
nefndin hafa þegar hún ljet 20—
30 menn vinna að viðgerð garðs-
ins í fyrrasumar, sem alt hrundi
á hælum verkamannanna. —
þekkingu þóttist hún hafa á því
hvernig garðurinn væri gerður
þegar oddviti nefndarinnar kvað
upp úr með það og jábræðurnir
játtu, að Jón þorláksson verk-
fræðingur hefði ekki meira vit á
því verki en þeir. Og þótt, eins
og kunnugt er, að sumar af þess-
um ráðstöfunum hafi mætt öflug-
um andmælum tveggjasýslunefnd-
armanna, þá varð þó þekking
meiri hlutans þyngri á vogaskál-
inni og þar við sat auðvitað.