Skeggi - 19.01.1920, Blaðsíða 2

SKEGGI
»Skeggi« kemur venjulega út einu
s i n n i í v i k u, og oftar ef ástæður
leyfa. Verð: 5 kr. árg. (minst 50
blöð).
A u g 1 ýs i n g a v e r ð: I kr. pr.
•.m.; kr. 1,50 á 1. bls.
Ú t ge f an di: Nokkrir eyjarskeggjar.
Afgreiðslu- og innheimtum.
Ounnar H. Valfoss,
Ritstjóri og ábyrgðarm.
Páll Bjarnason.
Hjá
ríX
kaupa allir ^
sínar
.0
Tóbaksvörur.
fesssSftsssg)^sss^c<ssssg^sssg(gsss$5sssgSsssg
"T"
Vegabæturnar
Með „Willemoes” kom:
Kaffibrúsar — Borðvigtir — Vatnskönnur
Salthylki — Vatnsausur, stórar og smáar. — Pottar,
Flaggstengur — Myndarammar f. margarm. — Kerti, smá.
Glerbretti — Þvottaballar — Hamrar — Borar
Kranar — Hurðaskrár — Koffortsskrár
Stormkrókar — Sagir, o. fl. r
\
S. 3* Soktvsen.
Hinn marg-eftirspurðí
sjóklæðnaður
er kominn.
eign, og skal meta þær sjer-
staklega.
37. gr.
Skaíabóta, er af vegagjörð
eða vegaviðhaldi leiða, skal
krefjast innan árs frá því, er
verk það var unnið, sem
skaðanum olli, ella fellur
rjettur til skaðabóta niður.
Á þessum brotum sjest að
lítil ástæða er til að vera í mikl-
um vafa um aðferðina, og að
bæjarfjelagið er ekki jafn rjett-
laust gagnvart umráðamanni lánds,
og margir vilja ætla. þetta' at-
riði er ekki nærri þýðingarlaust,
því að bæturnar geta numið
mörg þús. kr. á ári ef 1)ænum
er ætlað að greiða líkt og
tiðkast i lóðasölu manna á milli.
Dýrmæt jarð-
efni á Islandi.
—:o:-
Þeir sem hafa pantað komi sem fyrst.
r
Arni Sigfússon.
Tak* þið nú eftir.
Vasahnífar Vasaklútar — Handsipa fl. teg. Raksápa fl teg.
Grænsápa — Stangasápa — Hárgreiður Höfuðkambar.
Kex fl. teg. Fínar kökur Strausykur.
Reyktóbak — Vindlar Cigarettur (50 aura pakkinn).
þær húsmæður sem vilja eiga fallegan þvott, ættu að kaupa
ódýrt Þvottaduft hjá
Jóni í Hííð.
það mun flestum finnast að
mikið sje enn ógert til að koma
götum bæjarins í gott horf.
Veganefndin hefur ekki sjeð sjer
fært að taka fyrir nema fáa vegi
í.einu, þá sem hún álítur nauð-
synlegasta fyrst, sakir kostnaðar.
Hitt dylst henni ekki að þörf
væri á að gera miklu meira en
hún hefur farið fram á að gert
verði. Efnin hljóta þar að ráða.
Lagningarkostnaðurinn er vit-
anlega tilfinnaniegastur. Vinnan
hækkar von úr viti, og kostn-
aðurinn við vegalagningu lendir
að mestu í vinnulaunum. Horfur
eru á því, að skortur verði á
verkafólki í vor, meiri en áður,
ekki síst ef svo ræðst að byrjað
verði á hafnargerðinni. Húsa-
gerðin útheimtir fjölda verka-
manna í vor og sumar. það er
bersýnilegt að vegagerðirnar
hljóta að verða dýrar næsta
sumar. En það er fleira en
verkalaunin sem þar kemur til
greina. Víða verður að fara yfir
lönd og lóðir, sem einstaka
menn hafa umráð yfir, og hleyþir
það kostnaðinum ekki lítiö fram.
Lóðasalan er að komast í al-
gleyming í bænum, þó undarltgt
megi virðast, þar sem ríkið á
nærri aliar lóðirnar. Ábúendur
á jörðum og aðrir, selja ,afnota-
rjettinn" dýru verði, eins og þeir
ættu sjálfir lóðirnar, og sjeu lóðir
teknar undir vegi, þá skortir
ekki fjárkröfur, meir að segja
miðað við söluverð lóða, og þó
tekur rjettur eigandi landsins,
ríkissjóður, ekki neinar bætur.
Vegalögin kveða þó svo á, að
landeigandi eigi bætur allar fyrir
„landnám, jarðrask og átroðn-
ing“ af vegalagningu og viðhaldi
vega. Sumar lóðir stór-hækka
i verði fyrir tilkostnað bæjarins
við vegagerðir, en samt fær
bæjarsjóður ekki neitt af þeim
ágóða, meira að segja verður að
greiða þeim mun meira fyrir
landspjöllin, eða svo munu sumir
„landeigendur* álíta.
Skoðanir almennings eru nokk-
uð á reiki um þetta atriði, margir
halda að þeir geti sjálfir ákveðið
gjaldið; en þar taka vegalögin/af
öll tvímæli. þar stendur skýrt
og skorinort að samkomulags
skuli leita við landeiganda, en
láta meta ef samkomulag næst
ekki; skulu tveir dómkvaddir
menn meta. Heimta má yfirmat
ef illa þykir metið, og fram-
kvæma það 4 dómkvaddir menn.
’ Hjer koma brot úr lögunum
um það efni:
35. gr.
Mat skal fram fara á vætt-
vangi þá er jörð er snjólaus.
Við mátið skal hafa tiilit til
árlegs afraksturs af landi því,
er um ræðir, svo og til þess,
hvort girðingar þurfi að flytja
eða nýjar að setja og athuga
vandlega allt það er getur haft
áhrif á verðmæti þess ermeta
skal; sjerstaklega skal hafa
tillit til þess, ef ætla má, að
land hækki í verði við vega-
gjörðina. — —
36. gr.
Landeigandi á bætur allar
fyrir landnám, jarðrask og á-
troðning, en sje jörð leigð
öðrum, greiði landeigandi
honum 4 af hundraði árlega
af skaðabótaupphæðinni, meðan
leigusamningur sá er í gildi,
sem var, þegar bæturnar voru
ákveðnar. Ábúandi á þó
bætur fyrir skemdir á mann-
virkjum þeim, sem eru hans
Frá því er sagt á nokkrum
stöðum í fornsögunum að menn
höfðu rauðablástur (þ. e. járn-
gerð) á íslandi; svo var um
Skallagrím, þorstein Kuggason
o. fl. það járn bræddu menn
úr mýrarauðá, og þótti gott að
hafa þegar betra járn skorti.
Einnig er þess getið að menn
höfðu saltbrenslu hjer á landi
fyr á öldum t. d. á Vestfjörðum.
Brennisteinsnám við Krisuvík og
í þingeyjarsýslu hafa menn lengi
þekt og vita að þar er mikið að
hafaí, Um önnur dýrmæt jarð-
efni, nema mó og surtarbrand
var fátt talað fram á síðustu
ár, að undanteknu dýrmætasta
jarðefninu, sem til er, gróður-
moldinni; hún er of algeng til
þess að menn minnist hennar
þegar getið er um „gull í jörðu“.
Fram undir síðustu aidamót
vissu menn lítt til góðmálma og
annarra dýrra jarðefna í þessu
landi, en þá skiftir líka um. þá
fóru að koma fregnir úr ýmsum
áttum um kolalög, mestu gæða-
kol, betri en ensk kol o. s. frv.
Litlu síðar kom Eskihlíðar-guilið,
sem alt ætlaði að gera vitlaust.
Fáum árum síðar kom gullið í
^ Mosfellssveitinni og kolin á
Vestfjörðum. Nú gerðust menn
glöggsýnir á jarðefnin. Frægter
„þjóðsaltið* hans Páls Torfa-
sonar, sem hann ætlaði að vinna
úr sjó með fossafli. Siðar ætlaði
hann að grafa surtarbrand í
stórum stíl, vinna úr honum
olíu og kol, nóg handa landinu
fyrir það fyrsta; ætli það hefði
verið munur. Til þeirra starfa
fjekk hann verkfræðing sunnan
frá Kongó í Afríku, og varhann
talinn allvel fær í sínu starfi.
Sá verkfræðingur gerðist síðar
skipstjóri á seglskútu og strand-