Suðurland - 14.03.1914, Blaðsíða 1

SOÐURLAND
IV. árg.
• '
i
Suðurlaud
"~f
kemur út einu sinni í viku,
laugardögum. Argauguriun kost-
ar 3 krónur, orlendis 4 kr.
Ritstj Jón Jónatansson
á Asgautsstöðum.
Innheimtumaður Suðurlands
hér á Eyrarbakka: Mar
Ólafsson, vcrzlunarmaður
við kaupfélagið „INGÓLFUR"
á Há?yri. — í Reykjavík:
Ólafur Gislason versl-
unarmaður í Liveroool.
Auglýsiugar sendist í pront-
smiðju Suðurlands, og kosta:
kr. 1.60 fyrir þuml. á fyrstu síðu,
cn 1,26 á hinum.
CiríRur Cinarsson
ylirdómslögmaður
Laugavcg 18 A (uppi) Bcykjavík.
Talsími 438.
Flyt.ur niál fyrir undirrétti og yflrdómi.
Annast kaup og sölu fasteigna. Yenju
lega heima kl. 12—1 og 4—5 e. h.
íbugunarefni.
Nú styttist óðum tíminn sem kjós-
endor hafa til umhugsunar um það,
hvernig þeir eiga að skipa þingið við
kosningar, og umhugsunartíminn sá
er í raun og veru fremur af skornum
skamti í þetta sinn, og væri því vel
að sem fæstir kjósendur landsins létu
hann ónotaðan og gengju í athuga-
leysi að kjöiborðinu þann ll.apríl.
Stjórnmálasaga vor seinni árin
veitir kjósendum ærið umhugsunar-
efni, ef þeir veita henni athygli svo
sem vera ætti. Reynslan er í þeim
efnum sem annarsstaðar besti kenn
arinn, og það sem lært verður af
reynslunni er miklu meira virði en
fuilyrðingar og fögur loforð.
Skynsamlegar og heilbrigðar kosn-
ingar fást því aðeins, að kjósendur
landsins geri sér sem mest far um
að fylgjast með í því sem gerst hefir
að undanförnu, Ííta sem vandlegast
á verk þjóna sirina á undanförnum
þingum og haga sér eftir því með
nýju vistarráðin. —
Fing og stjórn heflr riú um nokk-
urt skeið haft augun suður í Dan
mörku og ekki mált vera að því að
líta í kringum sig heima fyrir neitt
að ráði. —
Fyr á tímum, þegar erlend óstjórn
og erlend kúgun höfðu drepið allan
dug úr þessari þjóð, glataði hún allii
trú á eigin mátt, en mændi stöðugt
suður yfir haflð eft.ir iandsföðurleg-
um viðreisnarúrræðum danskrar kon-
ungsnáðar, og hún varð oft að horfa
lengi árangurslaust, en hún hoifði
sarnt með þolinmæði, því úr annari
átt átti hún einkis góðs að vænta,
Alþýðublað og atvinnumála
Eyrarbakka 14. marz 1914.
Nr.
89.
meðan hún hafði ekki íundið sjálfa
sig.
En nú eru aðrir tímar, þjóðin heflr
fundið sjálfa sig, lært að treysta
nokkuð á mátt sinn og megin, og
síðan heflr henni miðað drjúgum
átram til menningar og hagsælda.
Hún heflr átt kost á að sannfærast
um það af reynslunni, að upptökin
að viðreisn hennar eru ekki suður
við Eyraisund, heldur í vilja og mætti
sjálfrar hennar.
Fessvegna ætti þjóðinni nú orðið
að vera það ljóst, að lykillinn aö
framtíðarhagsæld hennar er ekki
geymdur hjá Dönum.
Hún geymir hann sjálf. —
Það sem því nú skiftir mestu máli
fyrir oss er það, að hætta að trúa
því að vér eigum framtið vora undir
danskri náð. Hætta að trúa því að
samningagerð við Dani hljóti að vera
vort æðsta stjórnmálaboðorð, vita
það og skiija, að slíkar kenningar
eru oss hættulegar, villukenningar
sem hindra, tefja og truíla 03S í því
starfl heima fyrir, sem mest kalla að
og mikilsverðast er fyrir oss.
Vér höfum ærin verkefni fyrir
höndum sem eru þannig vaxin, að
vór getum hiklaust og hindrunarlaust
Dana vegna unnið að þeim eins og
oss sjálfum sýnist.
Og vér megum ekki láta þetta
sambandsþjark glepja oss sýn lengur,
það er þegar meir en nóg að orðið.
Þeir menn eru að vísu til með
þjóð vorri, sem ekki sjá annað verk-
efni í íslenskum stjórnmálum en þessa
sambandsdeilu. Hinir eru þó som
betur fer fleiri, sem eiga önnur áhuga
mál sem sjá næg verkefni fyrir hendi
í innanlandsmálunum, og þá eigi síst
í atvinnumálunum, og þeim heilskygnu
mönnum þarf að fjölga á þingi, mönn
um sem vita og flnna hvar skórinn
kreppir og hafa hug á að ráða þar
bót á. —
Ekki er það i sjálfu sér svo mikið
höfuðatriði hver í ráðherrastólnum
situr á næsta þingi. En það er aftur
höfuðatriði, að þingið verði skipað
Þeim mönnum, sem hafa dug og dreng
sknp til að fara sínu fram. Mönnum
sem vilja beita sér lyrir ]>ví að sú
stefnubreyting verði hafin í stjórnmál um
vorum, að innanlandsmálin verði sett í
öndvegið, og þá fyrst og fremst atvinnu
inálin. —
Því ber að vísu eigi að neita, að
talsveit veltur á því hvernig með
ráðherravöldin er farið, en á hinn
veltur miklu meir, hvernig þingið fer
með vald sitt. Þingið á að ráða ráð-
herrann en ráðherrann ekki þinginu.
S'uðningur þingsins við stjórnina
á ekki og má ekki fara eftir öðru en
þvi, hve fús og ötul stjórnin er til
þess að framkvæma vilja þingsins í
mikilvægustu málum þjóðarinnar.
Hitt er óliæfa ef þingmenn styðja
stjórn til valda eingöngu af persónu-
Dægurflugur.
Nokkrar hrynheiidur
ettir ýmsa.
----------
Sé ég mynd aí hafl handan,
hrannir stika flota mikinn,
blikar ijómi’ yfir björtum drekum,
beinir reykir við himin leika.
Skína við húna frónskir fánar,
frónska menn í lyfting kenni’ eg.
Skriður er á gnoðum góðum,
gnauða við bóga löðursjóir.
niBfq.
Þjóðarvonir sveima við súðir,
siglir blessun með skipum þessum,
fornar vættir fara á ettir,
fylgja þeim yflr allar bylgjur.
Flytur þetta föruneyti
feginsboð suð’rí morgunroða:
Aftur er lifnað af alda svefni
unga ríkið á norðurbungu.
Hugall.
4?ra<jlÍ8Íi n
Drottning! þig með dýpstu lotning
dýrkuðu slingir óðsnillingar.
Vizku gæddu þeir og þroska
þjóðar sái, með snillimálum.
Oft þó nísti illur gustur
erlends valds með kvöl margfalda,
lifði í óðar aringlóðum
ung og mátlug feðra tunga.
^umorívöld og
Fögur um sumar er vík og vogur,
værukær þá aftanblærinu
leikur, og strýkur mundu mjúkri
móður, og kveður vögguljóðin.
Breiðist friður um fold og græði,
fjöllin speglast i unnarhöllum.
Hyllir eyjar í undrablæu —
iða og tifa í geisla-bifi.
03 ialenB^atþ.
Snild og mátt svo engin átti
önnur tunga, megni þrungin
nærðir þú með afli orða
yl í þjóðar hjartablóði.
Laðaðir þú með ijúfri blíðu
iistaþrótt úr dauðans nóttu.
Tungan svinna, samantvinnuð
svanarómi og fossahljómi.
Atli.
bja „iöraugaa^eri11.
Klakkar rísa úr djúpi dökku,
dimmir í lofti af éli grimmu.
Stormur hvín, en klettar veina,
köld er nótt þegar liður að óttu.
Þá er einum úti í hrynum
ilt að vera hjá „Draugaskeri".
. Feigð sig dylur í djúpum álum,
dauði leynist und hverjum steini.
Spói.
fi 8^auíun\.
Og í draumi dýrðar-heima
drengur og svanni gista fengu,
þar sem Ijósar lofnardisir
lundinn yngja-um morgunstundu.
— — Nálgast kinnar, mætast munnar,
munarblossann slökkvir kossinn.
Markið eygist — og móti hlæja
manni og konu, þúsund vonir.
Þröstur.
Tindra á hjarni himinstjörnur,
hljótt er um foldu, líður að nóttu.
Drengur og svanni saman renna,
svell’ga braut á hálum skautum.
Söm er hreyfing — hljóð þau skrefa, —
hugir tvennir í eining renna.
Treysta mundir trygðaböndin
tilflnninga’ á hljóðu þingi.