Suðurland - 14.03.1914, Blaðsíða 3

SUÐURLAND
153
Gaddavir.
fram á nótt. Reikningshaldara tókst
að sýna fjárhaginn þannig, aðjöfnuð
Ur væri milli eigna og skulda, og
skal ekkert farið út í það hér hvort
Þar só rétt með farið.
Kormaðurinn, herra Guðm. Þor
bjarnarson á Hofi lagði af formonsku
við kaupfélagið. Hann hafði verið
formaður frá því er félagið var stofn-
að, og hlýtur breytingin því að baka
honum óþægilegan atvinnumissir.
Formaður var kosinn heria Lárus
Helgason á Kirkjubæjarklaustri, en
meðstjórnendur þeir Jóh. Guðmunds-
son og Páll Sigurðsson. Svo fór um
há kosningu.
Ekki var hin nýja stjórn lengi búin
að skipa sæti sitt áður en menn fóru
að líta misjöfnum augum á afskifti
hennar af fólagsmálum.
Rað som vakti mesta undiun manna
og óánægju, var meðal annars það,
að hin nýja stjórn ákvað að leggja
niður söludeiid félagsins á næsta vori
og það til að bjarga fjárhag félagsins.
Margir urðu til þess að nefna þetta
brot á lögurn kaupfélagsins og töldu
slika breytingu ekki mega koma fram
n®ma eftir ósk meiri hluta félags-
manna, og var talsvert um það rætt
á deildaifundum og síðar á almenn-
um fundi er stjórnin boðaði til, en
samkomulag náðist ekki, taldi stjórn-
'n sina framkomu róttmæta gagnvart
félagsmöunum.
Siðan hefir heyrst, að hin nýja
stjórn myndi ætla að ioigja kaup-
hiannsefni veislunarbúð söludeildar
kaupfélagsins, og mun það verasami
thaðurinn og á að selja vöruleifar
sem kaupfélagið á nú.
Hann verður því bæði sölustjóri
kaupfólagsins og kaupmaður, en það
Þýkir mörgum kaupfélagsmönnum
hfiður góð ráðstöfun af hinni nýju
Stjórn.
í framtíðinni mun kaupfélagið ætla
að panta vörur fyrir þá sem þoss óska^
en varla virðist það vera vandaminna
að halda uppi pöntunaríélagi heldur
eri kaupfélagi, svo litið traust bera
htenn nú almennt til hinnar nýju
s,jóinar, eítir því sem hún fer af
stað.
Því veiður varla með orðum lýst
hver áhrif það hefir á viðskiftalífið,
begar fyriitæki eins og þetta kaup-
félag mishepnast, það rýrir lánstraust
°8 álit okkar íslendinga erlendis og
vekur ótrú á öllum félagsmálum og
viðskiftum innanlands, og menn íalla
f'á þeirri trú að verslunin geti verið
4 þeirra sjálfra höndum og komast á
þá skoðun, að samlagsverslun geti
ekki þrifist, hér.
Monn hljóta að fá ótrú á þeim
h^önnum sem fyrir slikum stofnunum
standa, ef þeir treysta sér ekki að
Blgla öllum seglum, heldur láta sér
S8ema að draga þau saman og jafn
vel að leggja árar í bát, án þess þó
að nokkuð verulega á móti blási.
Hér mun verða sem annarsstaðar,
0 eins skaði er annars hagnaðar.
•éurlegging söludeildarinnar verður
auðvitað vatn á millu og til eflingar
0rlendri verslun hér, henni ómaklega
ef til vill til að efla glingursala.
^að hefði verið betra að stofna
rei kaupfélagið sæla, en að láta
hafa slíkan viðskilnað, sýslunni
tu vansa.
Víkingur.
---------------
Gaddavír er nú á þessari girðinga-
öld tluttur inn i landið árlega fyrir
nokkra tugi þúsunda króna. Skiftir
eigi Iitlu fyrir þá er kaupa að þessi
vara só góð, vírinn sem sterkastur
og endingarbestur. En reynslan hefir
sýnt mönnum að vírinn er ærið mis-
jafn að gæðum. Sumt af þeim vír,
sem hingað hefir flutst, hefir ryðgað
þegar á fyrsta eða öðru ári, og þá
þarf ekki að spyrja um endinguna.
Fyrirspurnir hafa komið til Bfl. ísl.
um það, hvort ekki væri unt að
rannsaka hvort virinn væri vel sínk-
varinn eða okki. Hefir Búnaðarfélag-
ið falið Ásgeiii Torfasyni efnafræðing
að rannsaka þetta, og birtir hann nú
skýrslu um þessar rannsóknir í Bún-
aðarritinu og gefur jafnframt vísbend-
ingu um aðferðina til að rannsaka
þetta, ættu menn að kynna sór rit
gerð Ásgoirs sem best..
Aðferðin við að prófa vírinn er
þessi:
Leysa skal upp 200 gvömm (40
kvint) af bJásteini í 1 litra (l potti)
af hreinu vatni. Hræra í eða hrista
upp þangað til allur blásteinninn er
uppleystur. Upplausn þessa má svo
geyma í flösku með góðum tappa,
þegar hún er notuð er best að hún
sé sem næst 15° C., seinvirkari ef
hún er kaldari.
Til að prófa vírinn skal farið þann-
ig að:
„Lát nokkuð af áðurnefndri blá-
steinsupplausn, 15° C. heitri, í bolla
eða annað hæfilegt ilát úr leir eða
gleri. Dýf bút af virnum, sem rann-
saka á, ofan í upplausnina og halt
honum niðri í nákvæmlega 1 mínútu.
Tak vírbútinn upp úr og skola af
honum i hreinu vatni. Lát hann
aftur liggjaí upplausninni í 1 mínútu,
skola aftur af honum, og þannig koll
af kolli, þangað til komið er samfelt
rautt lag á vírinn. Sjálfsagt er *að
merkja hjá sór í hvert sinn sem vírn-
um er dýft niður í vökvann".
Ásgeir ætlast. til að gerð só fleiri
en ein tilraun með hvérja vírtegund.
R'.í flöir dýfur sem vírinn þolir,
þess betri er hann eða þess þykkara
sinklagið.
Ásgeir hefir gert rannsókn á 9
tegundam af gaddavír, sem hingað er
seldur, hefn vírinn reynst talsvert
mismunandi, ekki síst gaddarnir. Vir
inn, bæði strengir og gaddar, ætti
helst að þola 7—8 dýfur í blásteins-
upplausninni. Á 1 af sýnishornum
þeim, er Ásgeir reyndi, þoldu gadd
arnir aðeins 2 dýfur, en flest reynd-
ust sýnishornin þó þolanlega.
Menn ættu að fylgja þessum bend-
ingum Ásgeirs og prófa vírinn sem
vandlegast áður en þeir kaupa.
Aðferðin sem Asgeir bendir á og
hér er lýst er svo einföld, að engum
ætti að vera ofvaxið að prófa vírinn
samkvæmt henni.
-----e>*0*0 —-;
Draumur Guðm. Guðmundssonar.
Suðurland mæltist til þess í vetur,
er það birti draum þennan, að ein
hverjir vildu til gamans senda þvi
ráðning draumsins og tilgátur sínar
um upphaf vísunnar.
Tveir menn hafa sint þessum til-
rnælum, annar hér austanfjalls, hinn
lengra að. Austanmaðurinn sendi
blaðinu sína ráðningu fyrir nokkru
siðan, en hún hefir ekki verið birt
vegna þess að b&ðið var eftir fleirum
svo velja^mætti úr.
Þessar tvær ráðningar á draumn-
um, sem Suðurlandi hafa borist, fara
mjög í lika átt, og birtist hér sú er
síðar kom, og ei hún svohljóðandi:
Herra ritstjóri!
Eg hefi séð draum Guðmundar
Guðmundssonar i 26. tölubl. Suðurl.,
og eg hlæ ekki að honum.
Pér óskið eftir að fá upphafið á
vísuna og drauminn ráðinn. Margir
senda yður sjálfsagt úrlausn. Eg legg
nú minn skeif í það safn.
Upphaf vísunnar gæti verið:
Sífelt hindrast sigurinn.
Sá er o. s. frv.
fiáðning draumsins:
Flóinn merkir alt landið. Mikla
grasið merkir fannalög og harðindi
um land alt. Steingaiðarnir merkja
hafis sem umkringir landið likt og
þá verst hefir verið. Samfeldur haf-
ísgarður norðvestan og norðaustan
og sér ekki fyrir endann að norðan
en gisinn að sunnan.
Hvenær þetta kérnur fram, held
eg að draumurinn segi ekki. Best
að búast við að hann komi fram
innan fárra ára. Skaðar ekki þó
fresturinn veiði lengri. —
Á Pálsmessu 1914.
Gamli.
* • * » * *
* * *
Maður sá hér eystra, sem sendi
blaðinu ráðningar á draumnum, réð
diauminn einnig fyrir harðæri, en bjóst
við að draumurinn vœri þegar
að nokkru leyti kominn fram,
með hinu afaróhagstæða sumri
í fyrra o. s. frv.
Einn mann hefir Suðurland heyrt
ráða drauminn þannig, að hann hafi
verið fyrirboði fyrir sjávarflóðinu
mikla í febrúar í fyrravetur, þegar
sjógarða hrunið varð hér á Eyrarb.
og Stokkseyri, og sé draumurinn því
kominn fram.
Vilja fleiri spreyta sig á að ráða
drauminn?
Eyjafjallajökull.
Situr i næði
svellþrunginn æði,
með sólgyltan skalla,
hart þó að mæði
of hrímstorkin klæði
hágusur mjalla.
Iíátt yfir svæði
horfir og Græði
Hildingur fjalla.
Þylur sín fræði
og kynlegu kvæði,
kurteis við alla.
Héraðsins prýði
er haldinn sá fríði
hátindur fjalla,
þá vordagur þýði
vermir hinn blíði
víðlenda hjalla, *
er sem að bíði
i hávetrarhýði
á hengiflug-stalla.
Sýnir hann lýði
sólroðna smiði
sinna kristalla.
Ás er ósmái
sem á gull sjái
þá sól rís úr flæði,
hökullinn gljái
og himininn blái
er hans tignar klæði.
Ætla eg tjái
enginn þar sjái
elli nó mæði;
eða því spái
að aldurslit fái,
þó aldir fram æði.
Skýum sig þekur
og þau saman rekur
þyrlar og tætir,
haglólin hrekur
á hauður þeim ekur
hvað svo sem mætir.
Virðingu vekur
þá vængina skekur
sá vindheimagætir;
en ef gjósa tekur
þá er hann svo frekur,
að ódæmum sætir.
Pórdunur þylur
og eldblossa-bylur
þá brýst yfir hauður ;
grjót sundur mylur
en gjallsallinn hylur
grundirnar snauður,
undirheims ylur
í sundur skilur
efnin gló-rauður,
upphimin dylur
og arðinn burt kylur
því alls er ótrauður.
S. Ó.
---------------
Eftirmæli.
Pann 15. júní 1911, varð bráð-
kvaddur að heimili sínn Skambeins-
stöðum í Holtahreppi, Sigurður Jak-
obsson, bóndi 34. ára gamall, frá
eftirlifandi konu sinni og 7 börnum,
öllum í ómegð, (það elsta 8 ára).
Sigurður sál var fæddur 1877 að
Borg (nú í eiði) á Landi, þaðan flutt-
ist hann með foreldrum sínum að
Neðra Seli í sömu sveit og var þar
þar til 1902, að hann fór að Marteins-
tungu í Holtum, til búskapar og gift-
ist sama ár Guðríði Porsteinsdóttur
frá Holtsmúla. Par voru þau í 2 ár,
fluttust svo þaðan að Skambeinsstöð
um í sömu sveit.
Sigurður sál. var með efnilegustu
bændum í sinni sveit, var því mikill
mannskaði að honum, bæði fyrir
sveit hans og sérstaklega fyrir heim-
ili hans, sem hann stundaði með
stakri elju og dugnaði, sem sýndi
sig sjálft, þar ekkja hans gat haldið
áfram búskap með allri sinni ómegð
með styrk og umsjón bræðra sinna
og tengdafólks.
Við lát hans voru kveðin þessi
minningarstef undir nafni ekkjunnar:-
Ég man vel þá daga er létt var min
lund,
og lifið mér ei kendi neitt að harma.
Pað var eigi lengi. Ó, stutt var sú
stund,
er studdist eg við trygga vinar arma!
Því dauðinn var sendur með helkaldri
hönd,
að hrífa þig á burt úr faðmi mínum,
og slíta þau jarðnesku, bliðu ástar-
bönd,