Verkamaðurinn - 10.03.1945, Blaðsíða 1

c
XXVIII. árg. Laugardaginn 10. mars 1945. 10. tbl.
Nýtísku tunnuverksmiðja, bygging hafnarmannvirkjanna á
Oddeyrartanga, aukin útgerð, uppfylling sunnan Strandgötu,
fiskniðursuðuverksmiðja, þrír barnaleikvellir,
eru kröfur fulltrúaráðs verklýðsfélaganna
til bæjarstjórnar Akureyrar.
Bæjarstjórn samþykkti að vísa öllum tillögum í atvinnu-
málum til nefnda.
Afturhaldsliðið samþykkti að vísa fyrirspurn til Emils
Jónssonar, samgöngumálaráðherra, til hafnarnefndar!
athuga ítarlega um atvinnufram-
kvæmdir er geti haft varanleg áhrif
til atvinnuaukningar í bænum, og
leggur áherslu á, að eftirfarandi
framkvæmdir verði teknar til und-
irbúnings og framkvæmda svo
fljótt, sem auðið er:
1. Að kontið verði upp fullkom-
inni tunnuverksmiðju hér í bæ,
fyrir næstkomandi vetur.
* (Framhald á 2. síðu).
I HÖRMULECT SLYS
A níunda tímanum í morgun
vildi það hörmulega slys til, að
Haukur Helgason, ráfvirki, Möðru-
vallastræti 10 hér í bænum féll í
Glerá. Var hann að vinna við stíflu-
garð Glerárvirkjunarinnar. — Bar
slysið að með þeim hætti, að trébrú,
sem 'liggur yfir vatnsrás í garðinum,
lét undan, er hann steig á hana og
iféll hann þá í ána. Barst hann með
ánni, sem er í mjög mikhtm vexti,
álla leið niður að sjó, áður en náð-
ist í hann. Læknir var viðstaddur,
og voru lífgunartilraunir samstund-
(Framhald á 4. síðu).
Fyrir fundi bæjarstjórnar Akur-
eyrar sl. þriðjudag lágu m. a. erindi
frá fulltrúaráði verklýðsfélaganna
og erindi frá Verkamannafélagi
Akureyrarkaupstaðar, sem birt var
í síðasta tbl. „Verkam.“.
Ennfremur erindi frá Alþýðu-
flokksfélagi Akureyrar og Sjálfstæð-
isfélagi Akureyrar, þar sem farið
var fram á, að bærinn hefðist
handa um auknar atvinnufram-
kvæmdir.
Erindi fulltrúaráðsins var yfir-
gripsmest og fylgdi því auk þess all-
ýtarleg greinargerð. Fer hér á eftir
erindi fulltrúaráðsins ásamt grein-
argerð. ' - *
„Hinn 7. janúar 1944 sendi lull-
trúaráð verklýðsfélaganna á Akur-
eyri, háttvirtri bæjarstjórn Akur-
eyrarkaupstaðar áskorun um, að
hún léti þá strax eftir áramót fara
fram ýtarlega athugun á, hvaða nýj-
ar framkvæmdir væri tiltækilegt að
ráðast í, sem haft gæti varanleg
áhrif til útrýmingar atvinnuleysinu
í bænum, og sendi tillögur í 6 lið-
um um atvinnuframkvæmdir, sem
allar miðuðu að því marki, ef þær
hefðu komið til framkvæmda. —
Vegna þess, að heyrst hafa all há-
værar raddir um, að bæjarfélagið
eigi að hafa sem minsta íhlutun um
atvinnuframkvæmdir í bænum,
viljum við leyfa okkur, sökum ríkj-
andi ástands, í atvinnumálum bæj-
arins, að láta þá skoðun okkar í
1 jós ,að við teljurn ekki rétt, að bæj-
argélagið láti það afskiftalítið, eða
láti tilviljun eina ráða því, hvort
nokkrar atvinnuframkvæmdir eru
í bænum eða ekki, heldur beri bæj-
arstjórn að hlutast til um, bæði
beint og óbeint, svo sem kostur er
á, að nægileg atvinna sé í bænum
og þá að sjálfsögðu helst við arð-
vænlegar atvinnuframkvæmdir. —
Þessa skoðun okkar viljum við rök-
styðja með því, sem að vísu hefir
verið bent á áður, að atvinnuleysi
er ekki eingöngu sérmál þeirra, sem
atvinnulausir eru, því á þeim stöð-
um, þar sem atvinnuskortur er,
hlýtur hann að hafa mjög lamandi
BANDAMENN KOMNIR YFIR RIN
BORGIRNAR KÖLN, BONN OG KOBLENZ FALLNAR
RAUÐI HERINN NOKKRA KÍLÓM. FRÁ
STETTIN 0r. DANZIG
áhrif á alt athafna- og menningar-
líf, og tefja fyrir eðlilegri þróun, og
þýðir því raunverulega alment fjár-
hagslegt tjón.
Við ítarlega athugun á atvinnu-
högum verkamanna hér á Akur-
eyri fyrir áramótin 1943—’44, kom í
ljós, að atvinnu mundi vanta fyrir
100—150 karlmenn, auk viðbótar
við árlega fjölgun bæjarbúa, svo
viðunandi væri séð fyrir atvinnu-
þörf verkalýðsins í bænum. — Það
er síst ástæða til að ætla að þessar
tölur séu of háar nú. Fulltrúaráðið
Jeyfir sér því enn á ný, að snúa sér
til háttvirtrar bæjarstjórnar, með
áskorun um, að nú þegar sé látið
Með hverjum deginum er líður
sígur á ógæfuhlið þýska hersins. —
ög fyrstu hersveitum þeirra tókst
að brjótast austur yfir fljótið um
miðja vikuna og síðan hefir verið
Haldið uppi látlausum flutningum
herliðs, hergagna og vista yfir fljót-
ið. Stórborgirnar Köln, sem er
þriðja stærsta borg Þýskalands,
um nazista, sem hafa beðið ógur-
legt tjón á undanhaldi sínu vestan
Rínar og á leiðinni yfir hana. Hafa
varnir Þjóðverja verið í molum á
þessum slóðum og herma fregnir að
lítil mótspyrna hafi verið veitt í
Köln og einnig við Rín, er hersveit-
ir Bandamanna voru að ryðja sér
leið yfir fljótið.
Það kemur greinilega í ljós, eins
og vitað var líka áður, að megin-
hluti þýska hersins er á austurvíg-
stöðvunum og vörn hans þar jafn-
framt miklu harðari. En þrátt fyrir
það er Rauði herinn enn í stórsókn
þar. Hersveitir Rokossovskys og
Zhukoffs hafa þessa viku britist
gegnum varnir Þjóðverja í Pomm-
ern og rutt sér leið að Eystrasalti og
eru samkvæmt síðustu fregninni 5
—6 kmi frá Stettin og 14—16 km.
frá Danzig, ög eru byrjaðar stór-
skotahríð á þessar inikilvægu hafn-
arborgir.
Þjóðverjum hefir síðustu daga
orðið. mjög tíðrætt um nýja sókn
Zhukoffs við Odér béint austur af
Berlín og hafa m. a. talað um bar-
daga vestan fljótsins, 48 km. frá
Berlín. 1 Moskva-fréttum hefir ekk-
ert 'verið minst á sókn á þessum
slóðum.
ÁttrSeðisafmæli á Ragnheiður Jakobs-
dóttir, frá Saurbæ, nú til heimilis í Norð-
urgötu 11 hér í bæ, fimtudaginn 15. þ.
m.
Aðalfundur Skógræktarfélags Eyfirð-
inga verður haldinn að Hótel KEA,
fimtud. 15. mars næstk. kl. 8.30 e. h.
Spor Hriflu Jónasar þurkuð út
Nemendum veitt aftur sjálfsögð mannréttindi.
Mentamálaráðherra hefir sent skólameistara Mentaskólans á Akureyri
eítirfarandi bréf:
„Mentamálaráðuneytið,
Reykjavík, 26. febrúar 1945.
Hinn 1. október 1930 ritaði ráðuneytið yður, herra skólameistari, svo-
hljóðandi bréf:
„Að sjefnu tilefni er þetta tekið fram viðvíkjandi tveim atriðum um
stjórn og aga í skólum landsins:
Nemendur mega eigi hafa nokkur afskifti af stjórnmálum út á við,
hvorki í ræðu né riti, né taka þátt í deilum um hagsmunaharáttu félaga eða
stétta í landinu meðan þeir eru nemendur í skólanum.
Nemendur mega aldrei ölvaðir vera og ei4i má á þeim sjást að þeir hafi
áfengis neytt. Brot gegn þessu fyrirmæli varðar missi allra hlunninda, endur-
tekið brot burtvísun úr skóla, annaðhvort um skeið eðá að fullu oé ijllu.
04 þanni^ 4etur fyrsta brot 4eén þessu fyrirmæti vetið svo háitað, t. d.
ef það skerðir virðinéu skólans, að vísá beri nemanda úr skóla þeéar í stað.“
Þau fyrirmæli framangréinds bréfs, er varða afskifti nemenda af stjórn-
málum 04 þátttoku í deilum um haésmunabaráttu félaéa eða stétta í land-
inu, eru hér með úr gildi feld. ■ - :
Þetta tilkynnist yður, herra skólameistari, hér með. ' ’
BRYNJÓLFUR BJARNASON (sién.).
Biréir Thorlacius (sién.).,
Með bréfi þessu hefir mentamálaráðherra þurkað úr einn ómenninéar-
blettinn frá stjórnartíð Hriftu-Jónasar. Með reéluéerðarákvæði þau, sem.
hér eru t}umin úr 4ildi, að vopni, hófu skólastjórar ofsókn éeén róttækum
nemendum, eins og þá var tíska i Þýskalandi og víðar, og voru fátækir piltar
teknir úr skóla fyrir það eitt að berjast íyrir málstað stéttar sinnar. En nú eru
breyttir timar. Nazisminn er á hröðu undanhatdi, og Hriflu-Jónas talinn
óhæfur í sinum eiéin flokki, en Brynjólfur Bjarnason orðinn mentamálaráð-
herra.
Bandamenn hafa haldið uppi
harðri sókn þessa viku vestan Rínar j Bonn og Koblenz, sem eru allar
vestan Rínar eru gengnar úr greip-
4