Verkamaðurinn - 23.06.1945, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURINN
Mavis Tate:
Fangabúðirnar í Buchenwald
Höfundur þessarar greinar er ensk kona, sem á sæti í breska þinginu. Var hún í
hópi þeirra þingmanna, sem fóru í boði herstjórnarinnar til Þýskalands til þess að
kynnast af eigin sjón, ástandnu í hinum alræmdu fangabúðum í Buchenwald. —
(Framhald).
Nokkrir óbreyttir, þýskir borgar-
ar voru að skoða fangabúðirnar,
meðan við vorum þar, en eg sá að-
eins eina konu, sem virtist taka sér
þetta verulega nærri. Þegar eg sagði
við hana: „Jæja, þið hafið komið
fallega fram undir stjórn Hitlers,
eða finst yður það ekki?“ þá fór hún
að gráta og sagði: ,,Eg blygðast mín
fyrir að vera Þjóðverji."
Það er síður en svo, að borgar-
arnir í Weimar berí þess merki, að
þeir séu synir og dætur sigraðrar
þjóðar. Þeir hafa aldrei orðið fyrir
sprengjuárás, og land þeirra hefir
verið ræktað af þrælum frá her-
numdu löndunum. Þeir róa í spik-
inu og eru þóttafullir og illúðlegir
á svip. Eg gat ekki látið vera að
hafa orð á því við samferðamenn
mína, að eg væri hneyksluð á svipn-
um, sem eg sá á andlitum ýmsra
þeirra kvenna, er eg sá í Weimar.
Svipur þeirra var fram úr hófi
hörkulegur og grimdarlegur, og eg
minnist þess ekki, að hafa séð neitt
þvílíkt í fari kvenna, fyrr en eg sá
ljósmyndír af kvenfangavörðunum
í Belsenfangahúðunum. Það er
hægt að koma í veg fyrir fyrirætlan-
ir þeirra Húnanna, en andi þeirra
lifir ennþá í kolunum.
Einkennilegt má það heita, að
nazistarnir héldu- nákvæmar dag-
bækur um dauðsföll í Buchenwald
og sýndu þær, að 17000 manns hafði
dáið þar frá 1. jan. 1945 til 11. apríl
1945, er Ameríkumenn tóku fanga-
búðir þessar herskildi. Ýmsar skýr-
ingar hafa komið fram um, hvernig
stóð á meðferð þeirri, er fangar
voru látnir sæta. Sú sennilegasta er,
að það hafi verið nazistum unun að
sýna mátt sinn til að kvelja aðra.
Það er lítill vafi á því að mikill
hluti fanganna voru stórgáfaðir
menn, læknar, tónlistarmenn, vís-
indamenn og svo framvegis. Hefir
það verið nazistum ánægja að gera
kjöy þeirra þannig, að þeir lifðu
dýrum Hkara en mönnum, og hefir
það skapað hæfilega mikilmensku-
kend í brjóstum þessa „Herren-
volks“.
Þegar eg kom heim aftur frá
Þýskalandi, var eg sannfærð um,
að ekki er það nægileg lausn á
þessu vandamáli, að setja á stofn
lýðræði meðal slíkrar þjóðar. Það
er enginn vafi á því, að það er ein-
hver djúptæk grimdartilhneiging
og sadismi í þýska kynstofninum,
sem eg bjóst ekki við af þjóð, sem í
margar kynslóðir hefir þótt full að-
dáunar á vestrænni menningu. í
Þýskalandi hefir opinberlega kom-
ið fram tilbeiðsla á því, sem dýrs-
legt er og gagnstætt eðli siðaðra
manna, og hvergi hefir ofbeldið átt
jafnmarga áhangendur. Þetta verð-
ur aldrei upprætt hjá þeim eða öðr-
um þjóðum, nema þeir læri að bera
virðingu fyrir helgi einstaklingsins,
fyrir konunni sem móður og uppal-
anda og lotningu fyrir fjölskyldu-
hugsjóninni og náunganskærleik-
anum. Eg er hrædd um, að það
megi ekki nota nein vettlingatök
til þess að uppræta grimdina úr
hjörtum þýsku þjóðarinnar.
BUCHENWALD
Útvarp og blöð í Bretlandi og
Ameríku eru full af frásögnum og
myndum af fangabúðum dauðans
sem fundist hafa í Þýskalandi. Það
er raunveruleg martröð, sem her-
menn Bandamanna hafa fundið
þar, og það er rétt af blöðunum að
greina frá staðreyndunum, sem eru
vottfestar af þúsundum enskra,
amerískra, kanadiskra og skotskra
hermanna. Við eigum auðvelt með
að skilja reiði þeirra.
Hvað okkur snertir, er þetta,
samt sem áður, gömul saga. Sovét-
þjóðirnar hafa haft of góð tækifæri
til að skilja hvað fasismi þýðir.
Nazistarnir frömdu hræðilega
glæpi í Sovétríkjunum, og það mun
reynast torvelt að finna þá mann-
eskju í landi okkar, er hefir ekki á
þeim þann viðbjóð, sem þeir hafa
svo rikulega unnið til.
Það er ekki úr vegi að giinnast
þess, þegar Rauði herinn, sem var
að reka þýsku hjarðirnar á undan
sér, uppgötvaði við hvert fótmál
menjarnar um glæpi nazista,
hryðjuverkin í Babii Yar og Kiev,
Minsk, Rovno, Smolensk, tilefnið
til Katynskógar-deilunnar — það
fyrirfundust persónur erlendis, sem
kölluðu það „bara rússneskan áróð-
ur“. Það voru til menn, sem sögðu:
„Þeir hafa aldrei getað gert þetta.
Eg get ekki trúað því!“ Og það
voru til enn aðrir, sem voru reiðu-
búnir til að viðurkenna, að Þjóð-
verjar kynnu að hafa hagað sér eins
og villimenn í Sovétríkjunum, en
að vestanverðu myndu þeir halda
sér í skefjum.
Hvað geta þeir sagt núna, þessir
vísvitandi eða óafvitandi málsvarar
Hitlersismans?
Fasismann verður að rífa upp
með rótum og tortíma nazistisku
stríðsglæpamönnunum eins og orm-
um. Það er undirstaðan undir ör-
uggum friði.
(Útvarp Moskva).
Móðir íslands, nýjastasaga Hagalíns
Trygg ertu Toppa
Katrín ®
Bókabúð Akureyrar
1. júlí! 1. júlí! |
SUMARMÓT
Norðlenskra Sósíalista |
Sósíalistafélögin á Norðurlandi efna til I
sumarmóts í VAGLASKOGI sunnu- |
daginn 1. júlí nk., og hefst það kl. 2 e. h. I
DAGSKRÁ: . |
Mótið sett (Steingr. Aðalsteinsson, alþm.) I
Lúðrasveit Akureyrar leikur.
Ræða (Einar Olgeirsson, alþm.)
Lúðrasveitin leikur.
Ræða (Þóroddur Guðmundsson, alþm.) |
Lúðrasveitin leikur.
Gamanvísur.
Lúðrasveitin leikur.
Keppni í:
pokahlaupi, peysuboðhlaupi o. fl. |
Dansað á palli. — Veitingar á staðnum. I
ALLT ALÞÝÐUFÓLK VELKOMIÐ! |
Sósíalistafélögin á Norðurlandi.
liiiiMiiiMmiiMuiiiiiiiiiiimiiimiHiiiii
iimiimmmmimmmm
»»»0»»00»»00»0000»0000»»»»00»000»»000»»000000000»0000<
IÚTVEGSBANKI ÍSLANDS h. f. |
Tilkynning |
um arðsútborgun og hlufabréfakaup. —|
Bankinn greiðir hluthöfum 4 — fjóra —|
af hundraði í arð fyrir órið 1944. Arður-&
inn er greiddur daglega í aðalbankanum
og útibúunum á venjulegum afgreiðslu-|
tíma. Þeir, sem hafa ekki ennþó vitjað|
arðs fyrir órið 1943, sem einnig var 4%,i
geri svo vel að komo með arðmiða þess^
órs um leið. |
Það tilkynnist ennfremur, að hömlur þær,|
sem verið hafa um kaup á hlutabréfum,|
falla burt fyrst um sinn og kaupir bank-v
inn því, þangað til annað verður ókveð-i
ið, öll hlutabréf bankans, ón tillits til|
þess, hvernig þau voru greidd upphaflega|
ÚTVEGSBANKI ÍSLANDS h.f.
VOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
>
>
•>