Verkamaðurinn - 01.09.1945, Síða 1

XXVIII. árg. Laugardaginn 1. september 1945 32. tbl.
Stórfellt hneykslismál
Stefán Jóhann og Arent Claessen fremja trúnaðar-
. brot til að ná einkaumboði fyrir flestar þær vörur,
sem þeir sömdu um innflutning á frá Svíþjóð
Stefán Jóhann og Arent Claessen voru sendir af ríkisstjórninni
í byrjun þessa árs til Svíþjóðar til að gera þar verslunarsamning,
ásamt Óla Vilhjálmssyni, við sænsk stjórnarvöld og var Stefán for-
maður nefndarinnar.
Framferði Stefáns Jóhanns í þessari trúnaðarför er með þeim
endemum, að um er að ræða eitt mesta hneykslismál, sem nokkur
Islendingur hefir verið flæktur í.
Stefán stofnaði hlutafélag ásamt Guðm. I. Guðmundssyni, bæjar-
fógeta, Guðmundi Hagalín „prófessor“ og Gísla Friðbjarnarsyni
fyrverandi prentara í Alþýðuprentsmiðjunni, eru allir þess menn
flokksbræður Stefáns, auk þess er Haukur Claessen einn hluthaf-
inn, en hann er sonur Arent Claessen.
Þeir Stefán og Arent náðu í einkaumboð fyrir 50 stærstu fyrir-
tæki Svíþjóðar, handa þessu hlutafélagi, er heitir Sölumistöð
sænskra framleiðenda. Höguðu þeir verslunarsamningunum við
Svía með tilliti til hagsmuna hlutafélagsins (þ. e. sjálfra sín), t. d.
sömdu þeir um innflutning á rakblöðum og rakvélumfyrir350þús.
ísl. króna, þó þeim væri kunnugt um að 5 ÁRA birgðir voru til af
rakblöðum hér í landinu.
Þá gáfu þeir ríkisstjórninni alrangar upplýsingar um skilning
Svía á veigamiklu atriði samningsins. Halda Svíar því fram að Is-
lendingar séu skuldbundnir til að flytja alt það inn sem Stefán og
Arent sömdu um flutning á — og hlutafélag Stefáns og kumpána
hans mun ekki láta standa á sér að biðja um innflutningsleyfi á
nefndum vörum, hvort sem við þörfnumst þeirra eða ekki — enda
munu þeir félagar hafa fengið einkaumboð hjá hinum 50 fyrirtækj-
um með því skilyrði að þeir tryggðu innflutninginn — og hluta-
félagið græðir svo mörg hundruð þúsund krónur á ári á einokun-
araðstöðu sinni.
Verður nánar skýrt frá þessu hneykslismáli í næsta blaði.
Síldveiðin hefir hrugðist og fjöldi sjó-
manna og landverkafólks hefir haff sára-
liflar tekjur í sumar
Hvað gerir bæjarstjórn Akureyrar til þess að koma í veg
fyrir atvinnuleysi á komandi vetri?
Norski sendiherrann
Torgeir Anderssen-Rysst
í heimsókn á Akureyri
í fyrradag bauð hinn nýi sendi-
herra Norðmanna á íslandi, Tor-
geir Anderssen Rysst, bæjarstjórn
Akureyrar, blaðamönnum og ýms-
um fleirum bæjarbúum til hádegis-
verðar á Hótel KEA.
Setti norski konsúllinn á Akur-
eyri hófið og bauð gesti velkomna.
Sendiherrann flutti ræðu, þar sem
hann, fyrir hönd Álasundsbæjar,
þakkaði Akureyrarbæ hjartanlega
fyrir peningagjöf þá, sem Akureyr-
arbær gaf til Noregssöfnunarinnar
með þeirri ósk, að hún færi aðallega
til Álasunds, sem þakklætisvottur
fyrir hinn drengilega stuðning, sem
íbúar Álasunds veittu Akureyri eft-
ir stórbrunann 1906. Ennfremur
þakkaði sendiherrann innilega þær
móttökur er norskt flóttafólk hefði
fengið hér.
Þorstjeinn M. Jónsson, forseti bæj-
arstjórnar, flutti þá ræðu og þakk-
aði sendiherranum fyrir hin hlý-
legu orð í garð bæjarbúa og íslands
og mintist síðan og þakkaði hinar
ógleymanlegu sendingar íbúa Ála-
sunds hingað eftir brunann 1906,
og mintist hinnar hetjulegu baráttu
Norðmanna í baráttunni fyrir frelsi
og menningu.
Fór hófið vel fram og var hið
ánægjulegasta.
Hlutavelta Húsmæðraskólafélags Ak-
ureyrar verður haldin á morgun í Sam-
komuhúsi bæjarins og hefst kl. 4 e. h.
stundvíslega. Þar verður margt ágætra
muna, svo sem: Flugfar til Reykjavíkur
og bílfar til Reykjavíkur, kjötskrokkar,
rúsínukassi, rykfrakki og ótal m. fl. verð-
mætt. — Ágóðinn rennur til að kaupa
fyrir húsgögn í Húsmæðraskólann. *
Síldveiðin hefir brugðist algjör-
lega í sumar að kalla má. Hundruð-
um saman hverfa menn á besta
aldri heim nær kauplausir. Haust-
kauptíð fer í hönd ög langur vetur
framundan. Hvernig fer um af-
komu þessa fólks? Hvað verður gert
til þess að rétta hlut þess? Verður
máske eina svar afturhaldsins eins
og oft áður, að um sé að kenna leti
og úrræðaleysi — já og vinnusvik-
um segir „Framsókn", — Verður
þetta enn svarið, nú þegar síldveið-
in hefir brugðist.
Bæjarstjórnir eru kosnar til þess
að gæta hagsmuna viðkomandi bæj-
arfélags, en hagur hvers bæjarfélags
veltur á því, hvernig afkoma bæjat-
búa er. Bæjarstjórnarmeirihluti
Akureyrar hefir ekki getað skilið
Sjang Kaj Sjek og Mao Tse-
tung ræðast við.
Undanfarna daga hafa þeir ræðst
við Sjang Kaj Sjek og Mao Tse-
tung stjórnmálaleiðtogi kínverskra
kommúnista. Hafa viðræður þessar
farið fram í Sjungking. Sjang Kaj
Sjek hefir í viðtali við blaðamenn
látið svo um mælt, að hann væri
ánægður með árangurinn af við-
ræðunum. Ekkert hefir verið til-
kynnt opinberlega um hvað viðræð-
urnar snúist um, en alment er talið
að m. a. hafi verið rætt um myndun
þjóðstjórnar í Kína, þar sem
kommúnistaflokkurinn, ásamt öðr-
um lýðræðisflokkum Kína, eiga
sæti.
Stuttar íréttir.
Fréttaritarar segja, að um helm-
ingur Tokioborgar sé í rústum ,og
um 4 miljónir borgarbúa séu hús-
næðislausir.
í ræðu, sem norski saksóknarinn
hélt í gær krafðist hann þess að
Vidkum Quisling yrði dæmdur til
dauða.
Lið Bandamanan streymir nú
daglega á land í Japan og hefir
tekið sér víða bólfestu við Tokio-
flóa.
Svisslendingar hafa afhent Eddu
Mussolini ítölskum yfirvöldum. —
Mussolini lét skjóta mann hennar
Ciano greifa.
þessi einföldu og óhrekjanlegu
sannindi. Hann hefir að minsta
kosti hagað sér þannig, eins og það
væri alveg sama fyrir fjárhagslega
afkomu bæjarins, þó þegnar lians
væru atvinnulausir hópum saman
marga mánuði árlega, ár eftir ár.
Meirihluti bæjarstjórnar hefir gætt
þess trúlega að drepa eða svæfa nær
allar þær tillögur, sem fram hafa
komið í bæjarstjórn Akureyrar og
miðað hafa að því að efla atvinnu-
vegi bæjarins. Þarf ekki annað en
minna á hinar margdrepnu tillögur
í útgerðarmálunum og á hafnar-
garðsmálið.
Nú stendur bæjarstjórnin enn
einu sinni andspænis þeirri stað-
reynd að fjöldi bæjarmanna,
hraustra og vinnufúsra, verða fyrir-
sjáanlega atvinnulausir vikum og
jafnvel mánuðiyn saman í vetur
nema bæjarstjórnin taki upp þá ný-
breytni í vinnubrögðum sínum að
gæta hagsmuna bæjarfélagsins, en
það hefir meiri hluti hennar svikist
um, eftir mætti, að undanförnu, að
því er atvinnumál bæjarins snertir.
Bæjarstjórnarmeirihlutinn þarf í
fyrsta lagi að reyna að skilja, að at-
vinnuhættir og atvinnuástand er á
alt aðra lund en var fyrir aldamót-
in, er flestir landsmenn bjuggu í
sveitum. Tímarnir eru gjörbreyttir.
Aukið samstarf og framleiðsla í
stórum stíl, meiri og njargþættari
menning, hefir gert það nauðsyn-
(Framhald á 4. síðu).
miiiiiimim m ii tin m in iiiiniiM n iii m 111111111111111 iii iii Minit iii*
Leyfi fengið fyrir smíði }
30 togara í Englandi \
í gær barst islensku rikisstjórn- |
inni tilkynning frd Englandi um I
að breska stjórnin hefði veitt ;
leyfi til að smíðaðir yrðu 30 \
togarar fyrir íslendinga. Verða \
togararnir smiðaðir hjá 5 stcerstu l
togarasmiðastöðvunum og eiga |
að afhendast d timabilinu sept. I
' 1946 til sept.—okt. 1947.
Er það mikið dnœgjuefni, að I
lausn þessa mikilvæga máls er nú 1
fengin.
iiiimiiHitniiiiitiiiiiiiiiiimiiitiiiuiiiiiiiiiiitiimiiiitiiiimiiiMiil