Verkamaðurinn - 22.01.1954, Blaðsíða 4
4
VERKAMAÐURINN
Föstudginn 22. janúar 1954
Sjómannadeilunni lokið:
Fiskverðið hækkar um 16 prócent, i kr. 1,22
Útgerðarfélag Akureyringa undirbýi
aukna skreiðarframleiðslu
Samningarnir eru merkur áfangi í kjara-
baráttu bátasjómanna
Kl. 5 e. h. á mánudaginn náðist samkomulag milli deiluað-
ilja í sjómannadeilunni og voru samningar þá undirritaðir
með þeim fyrirvara að sjómannafélögin samþykktu þá.
Aðalatriði samkomulagsins er að verð á bátafiski hækkar úr
kr. 1,05 í kr. 1,22 eða um rúml. 16%, og slysabætur við dauða-
slys verða tvöfaldaðar.
Þessi úrslit eru ekki aðeins
sigur sjómannasamtakanna hvað
snertir haekkunina á fiskverðinu,
heldur einnig er með þeim viður-
kennd sú regla, að sjómenn séu
sjálfir samningsaðiljar á hverjum
tíma um verð fiskjarins.
Þessi mikilvæga niðurstaða og
gifturíkur árangur deilunnar, er
fyrst og fremst að þakka fulltrú-
um sjómannasamtakanna frá Ak-
ureyri og Vestmannaeyjum,
þeim Tryggva Helgasyni og Sig-
urði Stefánssyni.
„Verkalýðsforingjar“ Alþýðu-
sambandsins og Alþýðuflokksins
komu aftur á móti fram sem
dragbítar í deilunni eins og venja
þeirra er. Á Akranesi var gerð
tilraun til klofnings imdir forystu
Sigríks Sigurðssonar, formanns
sjómannadeildar verkalýðsfélags-
ins þar, en sem hindruð var af
sjómönnunum sjálfum.
Þeir vilja fá Martein
Ýmsir munu hafa veitt því
nokkra athygli hve Dagur lætur
sér títt um Martein Sigurðsson,
þótt með nokkuð öðrum hætti sé
en ætla mætti, því að blaðið á
varla nógu góð orð til um þennan
fomvin sinn. Aðeins eitt þykir
Degi illa farið, sem sé það, að
Marteinn sé orðinn laumukomm-
únisti!! og ætli að hafa samstarf
við sósíalista, ef hann kemst í
bæjarstjórn. Á þessu er hamrað
blað eftir blað í þeirri veiku von
að eitthvert mark verði á tekið
og Marteinn kosinn í þeirri trú,
að honum hafi farið svona mikið
fram frá því að hann gengdi bæj-
arfulltrúastarfi fyrir Framsókn-
aríhaldið við þann orðstír að
hann væri gangliprasta atkvæða-
vél Jakobs Frímannssonar.
Sannleikurinn er sá, að Fram-
sókn vill fyrir hvem mun að
Marteinn nái kosningu og að
vinstri kjósendur verði blekktir
til að tryggja afturhaldsflokkun-
um þannig einn aukafulltrúa. Að
þessu vinnur Dagur öllum árum
og kann ekki að leyna því.
Ágætur fundur
kvenfélags sósíalista
Kvenfélag sósíalista efndi til
almenns kvennafundar í Ásgarði
sl. þriðjudagskvöld. Fundurinn
hófst með ávarpi form. kven-
félagsins, Ingibjargar Eiríksdótt-
ur, en síðan fluttu þær Guðrún
Guðvarðardóttir og Elísabet Ei-
ríksdóttir ræður um bæjarmálin
og bæjarstjómarkosningarnar og
Elísabet Geirmundsdkttir las upp
þrjú frumsamin ljóð, og að lokum
var sýnd falleg litkvikmynd frá
Bajkalvatni.
Fundurinn var vel sóttur og
gerðu konur mjög góðan róm að
máli ræðumanna og var greini-
legt, að þær voru einhuga í að
vinna ötullega að sigri C-listans.
Á sunnudaginn birti Alþýðu-
blaðið forystugrein, þar sem því
var haldið fram, að sjómenn
myndu sætta sig við kr. 1,25 fisk-
verð, en kröfur þeirra voru kr.
1,30. Er grein þessi í blaði, sem
vill telja sig málgagn verkalýðs,
mjög vítaverð og svívirðileg til-
raun til að rýra árangur samn-
inganna og bein rýtingsstunga,
þar sem vitað var að draga tók til
úrslita í deilunni.
Krafan um að sjómenn semdu
sjálfir um verð fiskjarins var
er þegar orðin sá bær á landinu
þar sem útsvars- og skattabyrð-
arnar eru þungbærastar fella
fulltrúar þessara flokka allar til-
lögur, sem fram eru bomar til
þess að létta þessar byrðar og
ekki nóg með það: jafnframt fella
þeir allar tillögur, sem miða í þá
átt að efla atvinnulífið og skapa
bæjarbúum betri atvinnuskilyrði
og þar með möguleika á því að
geta uppréttir risið undir nauð-
synlegum útgjöldum bæjarfélags-
ins.
Akureyringar, jafnt og aðrir,
verða að horfast í augu við þá
fyrst sett fram á sjómannaráð-
stefnu árið 1951. Stjórn Alþýðu-
sambandsins hefur legið á þeirri
samþykkt og aðhafðist ekkert í
málinu fyrr en sjómennirnir
knúðu hana til þess með þeim ár-
angri, sem nú er orðinn.
Hörmulegt slys
Það hörmulega slys varð hér í
bænum sl. þriðjudag að lítið barn,
Baldvina S. Guðmundsdóttir, Að-
alstræti 23, drukknaði við Leiru-
garðinn, þar sem hún var að leik
ásamt fleiri bömum.
12 ára piltur, Ágúst Karlsson í
Litla-Garði, kom þarna að og
tókst honum að ná til telpunnar
og hóf hann þegar lífgunartil-
raunir, en þær tilraunir, svo og
fullorðinna og lækna, er til voru
kvaddir, reyndust áranðurslaus-
staðreynd, sem aldrei verður þok-
að, að atvinnulífið er undirstaðan,
sem allt hvílir á. Þegar til lengd-
ar lætur hlýtur sú stefna að van-
rækja það, en viðhalda eða auka
álögumar, sem það verður að
standa undir að leiða til vaxandi
atvinnuleysis og örbirgðar og sí-
aukins fólksflótta úr bænum. Og
það kynni jafnvel að fara svo að
sumra þeirra afturhaldsfulltrúa,
sem undirrituðu síðustu dagskip-
un fráfarandi bæjarstjómar, um
10 milljón kr. álögurnar, biðu
þau örlög flóttans sem þeir svo
kappsamlega hafa verið að búa
vinnadi fólki í bænum síðustu
fjögur árin.
Útgerðarfélag Akureyringa h.f.
hefur sótt um og fengið ca. 25000
ferm. lands norðan Glerár og
hyggst koma þar upp fiskhjöllum
til viðbótar þeim sem félagið á nú
þegar. Alls mun félagið hafa í
hyggju að koma upp hjöllum fyr-
ir um 3000 lestir af blautfiski.
Tvennt mun einkum bera til að
áhugi Ú. A. beinist í vaxandi
mæli að skreiðarframleiðslu, hin
ágæta reynzla sem þegar er hér
fengin af þessari verkunaraðferð
r
I krafti atvinnurek-
endavaldsins
Framsóknarforingjarnir hér í
bænum eru löngu landfrægir fyr-
ir það að vilja helzt ekki þurfa að
horfa upp á nokkurn mann í
vinnu hjá fyrirtækjum þeim, sem
þeir hafa hreiðrað um sig í, nema
hann hafi eftirlátið þeim pólitíska
sannfæringu sína. Eitthvað virð-
ast þeir þó vera uggandi þessa
dagana um að bresta muni í ein-
hverju af þeim böndum, sem þeir
telja sig hafa bundið menn í krafti
atvinnurekendavaldsins, því að
tvisvar í viku er Dagur nú með
hnútasvipuna á lofti í formi
þeirrar kenningar að enginn geti
verið trúr samvinnuhugsjóninni
eða samvinnufélögunum nema að
hann játi Framsóknartrú.
Dagur og hlauparar Framsókn-
ar virðast vera búnir að gleyma
því, að þeir tímar eru liðnir að
hægt sé að skipa mönnum til
kosninga eins og fénaði. Hver
maður, sem einhvers metur
manngildi sitt, kýs eins og sann-
færing býður, jafnt hvort hann
vinnur fyrir brauði sínu hjá sam-
vinnufyrirtæki eða öðrum at-
vinnurekendum. Og almenningur
veit að samvinnustefnan er engin
einkaeign nokkurra Framsóknar-
foringja, heldur sameiginlegt mál
allrar alþýðu manna hvað sem
stjómmálaskoðunum líður.
Hæra fiskyerðs krafizt
í Noregi
Samningar standa yfir um fisk-
verð í Noregi. Krefjast fiskimenn
lágmarksverðs sem svarar ísl. kr.
1,61 fyrir kíló slægðs og hausaðs
þorsks. Fiskkaupmenn bjóða
sama lágmarksverð og í fyrra kr.
1,33, en raunverulegt verð var þá
að meðaltali kr. 1,77. Hér á ís-
landi var þá verðið fyrir slægðan
þorsk og hausaðan kr. 1,37 eða
40 aurum lægra en í Noregi. í
nýafstöðnum samningum hér var
samið um kr. 1,59 eða tveim aur-
um lægra verð en það sem farið
er fram á að verði lágmarksverð
í Noregi. Þar er hins vegar
venjulega ravmverulegt verð fyr-
ir fiskinn allmiklu hærra en lág-
marksverðið.
og einnig það að nú horfir nokkru
vænlegar en áður um að hér verði
komið upp frystihúsi En fram-
leiðsla skreiðar og upplag í frysti-
hús er mjög hagkvæm samtímis.
Lýgin er jafngóð,
hvaðan sem hún kemur
Haukur litli lepur í síðasta
Degi upp nauðaómerkilega lýgi
Alþýðublaðsins um að Þjóðvilj-
inn hafi birt mynd af Jónasi
Ámasyni í peysu!!! og leggur svo
út af í löngu máli. Jónasi skal
látið sjálfum eftir að svara Hauk
svo sem hann svaraði Alþýðu-
blaðinu, en þetta dæmi bregður
ljósi yfir vinnubrögð Framsókn-
arforkólfanna og málefnaauð-
legð (!!!) þeirra. En Jónas svar-
aði Alþýðubl. á þessa leið:
Alþýðublaðið segir í gær, að
„þjóðin á Þórsgötu 1“ hafi rifið
mig úr',,sparifötunum“, fært mig
í peysu og síðan drifið mig til
ljósmyndara og látið hann taka
mynd af mér — og allt þetta var
gert til þess eg gæti verið svolítið
sjóaralegur á framboðslista Sósí-
alistaflokksins til bæjarstjómar-
kosninga. Það er naumast maður
er farinn að skipta um föt með
dramatískum hætti.
Sannleikurinn er sá, að á um-
ræddri mynd er eg ekki i peysu
heldur jakka, asskoti góðum tvíd-
jakka („Hið heimsþekkta Hairis
tweed“, stóð í auglýsingunni), og
skammast míh ekkert fyrir það;
— enda hef eg það álit á þroska
reykvískrar alþýðu, að hún kjósi
menn, eða kjósi menn ekki, af
öðrum ástæðum en þeim, hvort
þeir klæðist peysu eða jakka. Eg
er sem sé þeirrar skoðunar að
þessar kosningar hljóti að snúast
um bæjarmál, en ekki klæðaburð
minn, né annarra. Og þegar Al-
þýðublaðið birtir magnaða grein
til að skálda á mig umrædda
prjónavöru, þá er það auðvitað
ekki annað en hlægilegur, og
jafnframt sorglegur vottur um
málefnafátækt þessa blaðs. Al-
þýðublaðið hefur ekki, frekar en
málgögn íhaldsins, getað firndið
annað svar við bæjarmálastefnu-
skrá okkar sósíalista en það, að
við séum undirlægjur Rússa og
gerum allt í þjónustuskyni við
hinn látna Jósep Stalin, og „ríms-
ins vegna“ er nú sem sé einnig
búið að færa okkur í „peysu frá
prjónastofunni Malin“.
Saminingarmenn
vinna á í Þrótti
Úrslit stjórnarkjörsins í Vöru-
bílstjórafélaginu Þrótti í Rvík
urðu þau að sameiningarmenn
bættu við sig 24 atkv. frá síðustu
kosningum og hlutu nú 109 atkv.
Svartfylkingin hlaut 141 atkv.
x C-listinn
Bezta handbókin. — Verð kr. 10.00.
Mynda-kosningahandbókin
fæst í kosningaskrifstofu C-listans,
Hafnarstræti 88.
Sósíalistafélag Akureyrar
heldur félagsfund í Ásgarði mánudag 25.
janúar, kl. 8.30 e, h.
DAGS KRÁ:
1. Bæjarstjórnarkosningamar.
2. Ræða: Ásmundur Sigurðsson.
Fjölmennið stundvíslega.
STJÓRNIN.
Kosningaskrifstofa C-listans
er í Hafnarstræti 88, að sunnan.
Opin alla virka daga kl. 9—12, 1—7 og 8—10.
Stuðningsmenn C-listans, hafið daglegt
samband við skrifstofuna.
SÍMI 1516.
ar.
- Fjárhagsáætluniu
(Framhald af 1. síðu).