Verkamaðurinn - 19.02.1954, Síða 2

2
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 19. febrúar 1954
C v"' ™ J ■ ....- =
VERKfUIUIÐURlim
- VIKUBLAÐ. -
Útiefandi: SÓSÍALISTAFÉLAG AKURBYRAR.
Ritnefnd: Björn Jónss., ábyrgðarm., Jakob Árnas., Þórir Daníelss.
Aígreiðsla: Hafnarstræti 88. — Sími 1516. — Pósthólf 21.
Áekriftarverð 30 kr. árg. Lausasöluverð 75 au. eintakið.
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Innflutningur erlendra sjómanna
Frá fyrsta fundi bæjarstjómar
Stórútgerðarmenn sækja nú
fast að ríkisstjórninni og Alþýðu-
sambandinu um leyfi til innflutn-
ings á færeyskum sjómönnum á
togarana og bátaflotann. Hefir
stjórn Alþýðusambandsins þegar
gefið samþykki sitt til þessa með
því skilyrði þó að verklýðsfélög
þau, sem hlut eiga að máli, veiti
einnig sitt samþykki. Ekki hefir
enn verið látið nema að litlu að
óskum útgerðarmanna hvað við-
kemur innflutningi mannafla á
togarana, en leyfi hefir þegar
verið veitt fyrir nokkrum hópi
sjómanna á bátana.
Það er fyllsta ástæða fyrir
þjóðina alla að veita vakandi at-
hygli þeirri öfugþróun, sem í
þessum atburðum felst og draga
af þeim rökréttar ályktanir.
Ástæða fyrir manneklunni á
fiskiskipin er vitanlega engin
önnur en sú að sjómönnum eru
ekki búin slík kjör að þau geti
talizt sambærileg við landvinnu,
ef tekið er tillit til erfiðis og
vinnutíma. Á bátaflotanum eru
enn engin takmörk fyrir vinnu-
tíma, á togurunum er unnið a.
m. k. 50% lengri vinnutími en
tíðkast í landi og auk þess allir
helgidagar jafnt og virkir. Þar
við bætist vosbúð og oft á tíð-
um lífshættuleg aðstaða til vinnu.
Samt bera sjómennirnir iðulega
lítið meira og jafnvel oft minna
úr býtum en lægst launaði land-
verkamaður. Og sé heppnin með
og tekjurnar fari verulega fram
yfir það, sem landverkamaðurinn
ber úr býtum, fer bróðurpartur-
inn af þeim mismun í skatta og
skyldur til þess opinbera og er
þá ekkert tillit tekið til þess að
sjómaðurinn eyðir drjúgum hluta
launa sinna í hlífðarföt og annan
kostnað við starf sitt, sem aðrir
hafa lítið af að segja. Síðast en
ekki sízt hefir sjómaðurinn litla
sem enga möguleika til eðlilegr-
ar þátttöku í félagslífi, skemmt-
analífi menningarlífi og eðlilegs
samlífs með fjölskyldu sinni.
Þannig eru kjör þeirra manna,
sem með starfi sínu bera megin-
þungann af því að framfleyta
þjóðinni. Er undur þótt þau
freisti ekki manna, þegar betra
býðst?
Til eru skýrslur og hagfræði-
legir útreikningar, sem sanna að
hver íslenzkur sjómaður dregur
að landi 6—7 sinnum meira fiski-
magn en hver sjómaður þeirrar
þjóðar, Norðmanna, sem næstir
koma í röðinni að afköstum. Slík-
ur er dugnaður og harðfengi sjó-
mannastéttar okkar, slík er auð-
legð íslandsmiða, þegar þau eru
sótt af atorku.
Ef nokkurt réttlæti ríkti í
skiptingu þjóðarteknanna ætti
sjómannastéttin að bera rífleg-
astan hlut frá borði allra þegn-
anna. En í stað þess er hún beitt
hinu skefjalausasta arðráni.
Bankavaldið, olíuhringarnir,
heildsalastéttin, embættismenn-
irnir veltir sér allt í hundraða
milljóna gróða af útgerðinni með-
an sjómennirnir strita við skarð-
an hlut. Hér þarf breyting á að
verða. Sjómannastéttin verður
að rísa upp og krefjast fyllsta
jafnréttis við aðrar stéttir þjóð-
félagsins. Hún verður að skapa
sér slík kjör og lífsskilyrði að at-
hafnaþrá hinna vöskustu af
hverri uppvaxandi kynslóð bein-
ist að því að sækja gull í greipar
hafsins, gull sem geti lagt grunn-
inn að velmegun og hagsæld allr-
ar þjóðarinnar, en verði ekki
leiksoppur gráðugra arðræningja.
Og þetta er ekki aðeins mál
sjómannastéttarinnar, það er
jafnframt og ekki síður eitt af
brýnustu hagsmunamálum allrar
þjóðarinnar. Þess vegna munu
sjómennirnir njóta fyllsta stuðn-
ings stéttarbræðra sinna meðal
alþýðunnar allrar og annara
þeirra, sem horfa lengu en til
næsta máls, í þeirri baráttu sem
þeir óhjákvæmilega eiga fyril
höndum til þess að rétta hiut
sinn og skapa stétt sinni þau lífs-
kjör sem henni sæma og sem hún
hefir fyllsta rétt til. — b.
FYRSTU SPORIN
Fyrir bæjarstjómarkosning-
arnar bauð Sósíalistafélag Akur-
eyrar Alþýðuflokknum og Þjóð-
varnarflokknum samstarf í bæj-
arstjórnarkosningunum. Foringj-
ar þessara flokka höfnuðu þessu
tilboði, þrátt fyrir eindreginn
vilja þorra óbreyttra flokks-
manna. Nú eftir kosningarnar er
sýnilegt og sannanlegt að sam-
fylking þessara flokka hefði a.
m. k. fengið 5 bæjarfulltrúa
kjörna — ef ekki sex — og þar
með hreinan meirihluta í bæjar-
stjóminni.
Eftir kosningarnar sneru bæj-
arfulltrúar sósíalista sér til full-
trúa Alþýðufloksins og Þjóðvarn-
ar og buðu þeim samkomulag í
kosningum nefnda í bæjarstjórn-
inni. í fyrstu tóku þeir ekki ólík-
lega í slíkt samstarf, en brátt
reyndist þó sú taug, sem ætíð
dregur þessa menn til sinna póli-
tísku föðurhúsa rammari en all-
ar hvatir þeirra til verkalýðssinn-
aðrar samvinnu. Og enn var neit-
að með þeim afleiðingum, að allir
þrír flokkamir fengu mun færri
fulltrúa kjörna í nefndir bæjar-
stjórnarinnar en orðið hefði með
fjögurra manna samstarfi þess-
ara fulltrúa. íhaldið með sína
4 fulltrúa fékk 38 aðalmenn
kjörna í nefndir en Þjóðvarnar-
flokkurinn, Alþýðufl. og Sósíal-
istaflokkurinn fengu allir til sam-
ans 26 menn kjörna (Sósíalistar
13, Alþýðufl. 10 og Þjóðvörn 3)
Öll aðstaða þessara flokka til
starfa í bæjarstjórn verður því
verri en þurft hefði að vera, ef
pólitískt ofstæki og taumlipurð
við Framsóknarfl. hefði ekki bor-
ið sigurorð af dómgreind Mar-
teins og Steihðórs.
Það er engan vegin nýlunda
að sjá Steindór Steindórsson
leiddan eins og ómálga barn af
bæjarstjórnarafturhaldinu, en
einhverjir hafa e. t. v. ætlast til
einhvers meira af Marteini Sig-
urðssyni, eftir öll sinnaskiptin,
en að sjá hann í hlutskipti Stein-
dórs. En hafi svo verið verða von-
brigðin mikil eftir að hann hefir
nú gengið fyrstu örlagasporin í
bæjarstjórninni eftir endurfæð-
inguna, ekki eins og sjálfstæður
flokksforingi heldur sem vesæll
pólitískur þurfamaður, sem af
ákefð grípur ólystilega mola af
borðum sinna fyrrverandi og að
því er bezt verður séð tilvonandi
húsbænda.
(Framhald af 1. síðu).
íþróttahúsnefnd: Tryggvi Þor-
steinsson, Þorsteinn Svanlaugs-
son, Ármann Dalmannsson og
Tómas Björnsson.
Varamenn: Gunnar Óskarsson,
Ármann Helgason, Alfreð Möller
og Vignir Guðmundsson.
Húsmæðraskólanefnd: Jóhann
Frímann og Guðmundur Jör-
undsson.
Kjörskrárnefnd: Haukur Siiorra
son, Jón Sólnes og Jón Þor-
steinsson.
Yfirkjörstjórn: Brynjólfur
Sveinsson og Kristján Jónsson.
Varamenn: Indriði Helgason og
Jón Þorsteinsson.
Bygginganefnd sjúkrahússins:
Óskar Gíslason, Jakob Frímanns-
son, Stefán Ág. Kristjánsson og
Jón Þorvaldsson.
Krossanesstjórn: Björn Jóns-
son, Guðmundur Guðlaugsson,
Jón Árnason og Guðmundur Jör-
undsson.
Varamenn Jóhannes Jósepsson,
Þorsteinn StefánssOn, Bragi Sig-
urjónsson og Jón G. Sólnes.
Sjúkrasamlagsstjórn: Rósberg
G. Snædal, Jóhann Frímann,
Halldór Friðjónsson og Gut.nar
H. Kristjánsson.
Varamenn: Jón Ingimarsson,
Arngrímur Bjarnason, Magnús
Albertsson og Sigurður Jónsson.
Endurskoðendur bæjarreikn.:
Brynj. Sveinsson, Páll Einarss.
Varamenn: Gísli Konráðsson
og Árni Sigurðsson.
Stjórn Sparisjóðsins: Haukur
Snorrason og Kristján Jónsson.
Varamenn: Skúli Magnússon
og Tómas Steingrímsson.
Endurskoðendur Sparisjóðsins:
Gestur Olafsson, Sigurður Jónas-
son
Varamenn: Áskell Jónsson og
Sveinn Tómasson.
Stjórn Eftirlaunasjóðs bæjar-
ins: Jón Sóines og Guðmundur
Guðlaugsson
Varamenn: Guðm. Jörundsson
og Þorst. M. Jónsson.
Vinnumiðlunameínd: Jón Ingi-
marsson, Halldór Ásgeirsson,
Ámi Þorgrímsson, Jón Þorvalds-
son og Sveinn Tómasson.
Varamenn: Svavar Jóhannes-
son, Haraldur Þorvaldsson, Arn-
finnur Arnfinnsson, Árni Böðv-
arsson og Jóhannes Halldórsson.
Sáttanefnd: Friðrik J. Rafnar
og Jón E. Sigurðsson.
Varamenn: Pétur Sigurgeirs-
son og Jóhann Frímann.
Áfengisvarnamefud: Einar
Kristjánsson, Eiríkur Sigurðsson,
Hannes J. Magnússon, Bjami
Halldórsson, Ragnar Steinbergs-
son og Stefán Ág. Kristjánsson.
Vallarráð: Ármann Dalmanns-
son, Sigurður Bárðarson, Einar
Kristjánsson.
Varamenn: Haraldur Sigurðs-
son, Þorsteinn Svanlaugsson,
Árni Sigurðsson.
Botnsnefnd: Ríkharð Þórólfs-
son og Gunnar H. Kristjánsson.
Lystigarðsstjórn: Anna Kvaran,
Steindór Steindórsson, Jón
Rögnvaldsson.
Varamenn: Amór Karlsson,
Ingibjörg Rist, Mart. Sigurðsson.
Fræðsluróð: Þórir Daníelsson,
Þórarinn Björnsson, Brynjólfur
Sveinsson, Friðrik J. Rafnar og
Aðalsteinn Sigurðsson.
Vinnuskólanefnd: Guðrún Guð-
varðardóttir, Árna Bjarfnarson,
Hlín Jónsdóttir og Guðmnudur
Jörundsson.
SKÁKÞÁTTUR
í dag er birt snjöll og skemmti-
leg skák, sem þýzki skáksnilling-
urinn Ludwig Engels tefldi gegn
Eggert Gilfer í Reykjavík 1937.
Engels keppti hér, sem gestur, á
25. Skákþingi Islendinga, sem
haldið var hér á Akureyri 1937.
Á þinginu varð .Engels efstur, en
tapaði einni skák á móti Guð-
bjarti Vigfússyni frá Húsavík.
Hvítt: Ludwig Engels.
Svart: Eggert Gilfer.
1. c2—c4 e7—e6
2. e2—e4 Rg8—f6
3. Rb8—c3 d7—d5
4. c4xd5 e6xd5
5. e4—e5 d5—d4
6. e5xf6 d4xc6
7. b2xc3 Dd8xf6
1 00 c7—c5
9. Rgl—f3 c5xd4
10. Bfl—b5f Bc8—d7
11. 0—0! Bf8—d6
12. Hfl—elf Ke8—f8
13. Bcl—g5 Df6—f5
14. Ddlxd4 Bd6—c5
15. Dd4—el2 h7—h6
16. Hei—e5 Df5—g6
17. He5xc5 BxB
18. Hc5—c8f Bb5—e8
19. Hs8xB Kf8xH
20. Dd2—d8 og mát.
Hjartkær sonur okkar og bróðir,
JÓN HERMANNSSON,
lézt af slysförum 11. febrúar 1954.
Guðrún Magnúsdótitr, Hermann Jakobsson og systkini.
Aðalf undur
Iðja félag verksmiðjufólks Akureyri, heldur aðalfund
sunnudaginn 21. þ. m. kl. 1.30 e. h. í Alþýðuhúsinu. !;
D A G S K R Á : ||
1. Inntaka nýrra félaga. ;j
2. Venjuleg aðalfundarstörf. j;
3. Önnur mál. ;j
Félagar! Mætið vel og stundvíslega! ;j
STJÓRNIN. jj
Tilkynning frá Iðju
Orðsending til trúnaðarmanna Iðju, á vinnustað. Sam-
kvæmt samningum ber að framkvæma læknisskoðun á
öllu starfsfólki verksmiðjanna í febrúarmánuði ár hvert.
Vinsamlegast fylgist með því að það sé framkvæmt.
MÍR MlR
Rússneska stórmyndin:
Hið ógleymanlega ár 1919 jj
verður sýnd í Asgarði n. k. sunnudag kl. 4 e. h. jj
AKUREYRARDEILD MÍR. j;