Verkamaðurinn - 12.03.1954, Blaðsíða 1

vERfanumnn
XXXVII. árg. Akureytri, föstudaginn 12. marz 1954 9. tbl.
Nýjir kaupendur
blaðsins fá yfirstandandi ár-
gang fyrir kr. 20,00. Hring-
ið í síma 1510 og gerizt
áskrifendur!
„Barátían gegn kommúnism-
anum" gengur illa
Nýafstaðnar kosningar víða um heim sýna yfir-
leitt vaxandi fylgi kommúnistaflokka og
annara verkalýðssinnaðra afla
Frakkland.
Kosningar, sem hafa farið í
ýmsum löndum undanfarna daga
og vikur hafa sýnt að vinstriöflin
eru víðast hvar í sókn og að
heimsveldisstefna Bandaríkjanna
á mjög í vök að vei-jast fyrir al-
menningsálitinu, bæði í Vestur-
Evrópu og einnig í Asíu. Einna
^reinilegast hefir þetta komíð
fram í Frakklandi, þar sem þjóð-
fylking borgara og verkalýðs er
nú að myndast gegn styrjaldar-
undirbúningi Bandaríkjanna og
margir þekktustu stjórnmála-
meim borgaraflokkanna svo sem
Herriot, Daladier og Pinay boða
nú til fjöldafunda með kommún-
istaflokki Frakklands til að mót-
mæla stofnun Vestv^r-Evrópu-
hers og hervæðingu V-Þýzka-
lands.
í aukakosningum sem fram
fóru nýlega í einú stærsta kjör-
dæmi Frakklands, Seine-et-Oise,
hlaut frambjóðandi kommúnista,
rithöfundurinn André Stil 97873
atkvæði af 253611 greiddum eða
39% og hækkaði hundraðstölu-
flokksins í kjördæminu um 7 frá
síðustu þingkosningum. 18 fram-
bjóðendur voru í kjöri. Er talið
að þessar kosningar muni hafa
mikil áhrif á frönsk stjórnmál á
næstunni.
Indland.
f kosningum í einu fjölmenn-
asta fylki Indlands, Travancore-
Cochin, unnu kommúnistar og
samstarfsflokkar þeirra mikinn
sigur og hlutu meirihluta í 62
kjördæmum af 117. Eru þessar
kosningar þeim mun athyglis-
verðari sem umrætt kjördæmi
sker sig úr öðrum kjördæmum
Indlands í því að menntun er þar
betri en í öllum öðrum fylkjum
landsins og kristindómur út-
breiddari.
Norðurlönd.
Bæjarstjórnarkosningar eru ný
afstaðnar í Danmörku, og unnu
Sósialdemokratar verulega á og
bættu við sig 55 nýjum fulltrúum.
Kommúnistar töpuðu nokkru at-
kvæðamagni. Kosningaþátttaka
var mjög lítil eða aðeins um 67%.
Kosningar fóru fram til finnska
þingsins í byrjun mánaðarins og
jók Alþýðufylkingin (flokkur
kommúnista og vinstri sósial-
demokrata) atkvæðamagn sitt
verulega, en hefir sömu þing-
Jörundur er fyrirmynd hinna
nýju togara Rússa
En þeir verða stærri og betur búnir
Sovétríkin hafa samið um smíði 20 togara hjá brezkri skipasnúða-
stöð, og enda þótt ekki sé gengið að fullu frá samningum, er þegar
hafiun undirbúningur að gerbreytingu á stöðinni, svo að hún geti
annazt smíði þessara togara, sem verða þeir fullkomnustu í heimi.
Jörundur verður fyrirmynd þeirra, en þeir verða að mörgu leyti
l'ullkomnari.
Frá þessu er sagt í síðasta hefti
af Fishing News. Sovésku togar-
amir eru ætlaðir til veiða í
Berenshafi og verða því að upp-
fylla strangari kröfur en Jörund-
ur sem talinn er fullkomnasta
fiskiskip, sem nú er í notkun.
Rússnesku togararnir eiga að
geta borið 1300 lestir, eða 50%
meira en Jörundur, sem ber 900.
Þeir verða lengri 168 fet (Jör-
undur 150) og verða sérstaklega
styrktir til að sigla í ís. Þeir
munu hafa mjög fullkomið hit-
unarkerfi og vistarverur skip-
legaverja verða einangraðar sér-
staklega til varnar hinum miklu
frostum á miðunum.
í hverju skipi verður lýsis-
bræðsla og fiskimjölsverksmiðja.
Forstjóri skipasmíðastöðvarinnar,
Dowsett segir að „enginn vafi sé
á því, að þessir togarar verði full-
komnustu og bezt búnu skip fyrir
þær veiðar sem þeim er ætlað að
stunda, sem nokkurn tima hefur
verið hleypt af stokkunum.“
Auk þessara 20 togara ætla
Sovétríkin að láta smíða sjö fljót-
andi fiskiverksmiðjur í Bretlandi.
Þau skip verða sjálf útbúin til
veiða en er einnig ætlað að taka
á móti fiski úr öðrum skipum.
Aðalfundur Sósíaiistafélags
Akureyrar
mannatölu, 43, og áður. Sósial-
demókratar bættu við sig einu
þingsæti og hafa nú 54, Bænda-
flokkurinn hlaut 53 sæti, finnski
þjóðflokkurinn hlaut 13 og
sænski þjóðflokkurinn 13. Hægri
flokkurinn (Lappómenn) hlutu
24 sæti, töpuðu 4. Sósíaldemo-
kratar og Bændaflokkurinn hafa
myndað samsteypustjórn.
Aðalfundur
r
Akureyrardeildar MIR
Aðalfundur Akureyrardei.'dar
MÍR var haldinn s. 1. sunnudag.
Flutti formaður deildarinnar,
Eyjólfur Árnason, skýrslu um
starfsemina á liðnu starfsári og
var hún allmikil. M. a. var efnt
tij margra kvikmyndasýninga og
einnig til tveggja kynningarsýn-
inga, annarar um myndlist í Sovét
ríkjunum og hinnar um bækur
og bókaútgáfu. Voru sýningar
þessar yfirleitt vel sóttar.
Félagsmönnum hafði fjölgað
allmikið á árinu.
Stjórn félagsins var öll endur-
kjörin og skipa hana Eyjólfur
Árnason form. Áskell Snorrason,
Kári Sigurjónsson, Sigtryggur
Helgason, og Jakob Árnason.
Sósíalistafélag Akureyrar hélt
aðalfund sinn s. 1. þriðjudag og
var hann vel sóttur af félags-
mönnum.
Formaður félagsins, Þórir
Daníelsson, flutti skýrzlu stjórn-
Þórir Danielsson, formaður
arinnár um starfsemi félagsins á
liðnu starfsári. Að lokinni skýrzlu
formanns og afgreiðslu reikninga
fór fram kjör stjórnar og fastra
nefnda. Stjórnin er þannig skip
uð:
Þórir Daníelsson formaður,
Björn Jónsson varaform.,
Guðmundur Snorrason ritari,
Sigtryggur Helgason gjaldk.,
Guðrún Guðvarðardóttir,
Tryggvi Helgason og Jón
Ingimarsson meðstjómendur.
Allmiklar umræður urðu um
starfsemi félagsins og mikill ó-
hugi og bjartsýni ríkjandi um
eflingu þess. Þrír nýjir félags-
menn gengu í félagið á fundinum.
Hefur enginn fundur verið hald-
inn svo í vetur að ekki hafi bæzt
við nýjir félagsmenn.
Ákveðið var að halda órshótíð
félagsins innan skamms.
Verður starfssfúlkunum við sjúkrahúsið synjað um
kjarajafnréfti við starfssystur sínar í Reykjavík?
Mikil óánægja hjá starfsstúlkunum yfir því óréttlæti að
þurfa að greiða fæðiskostnað fyrir máltíðir, sem þær óska
ekki eftir að neyta. — Meirihluti sjúkrahússnefndar hefir að
svo komnu neitað starfsstúlkunum um leiðréttingu mála
sinna.
Um þessar mundir standa yfir
samningaumleitanir milli starfs-
stúlknadeildar verkakvennafé-
lagsins Einingar, fyrir hönd
starfsstúlkna ó sjúkrahúsinu, og
sjúkmhúsnefndar um kaup og
kjör starfsstúlkna við stofnunina.
1. desember í haust gekk í
gildi í Reykjavík nýr samningur
um kaup og kjör milli starfs-
stúlknafélagsins Sóknar og stjórn
arnefndar ríkisspítalanna, Elli-
og hjúkrunarheimilisins Grundar
og Reykjavíkurbæjar. Með þess-
um nýja samningi fengu stúlk-
urnar ýmsar lagfæringar og kjara
bætur frá fyrri samningum og
með honum var bundfnn endi á
alllanga d«ilu milli þeirra og
stjórnar ríkisspítalanna varðandi
fæðiskaup stúlknanna.
Starfsstúlkur á Sjúkrahúsi Ak
ureyrar hafa óskað eftir samning
um við stjórn sjúkrahússins á
grundvelli þessa nýja Sóknar-
samnings, og var haldinn samn-
ingafundm- síðastliðinn þriðju-
dag. Á þeim fundi var fúllt sam-
komulag um flest atriði samn-
ingsins nema þann hluta þriðju
greinar, sem fjallar um fæðis-
kaup og hljóðar svo: „Starfs-
stúlkur, semkaupa fæðishlunn-
indi, geta kosið um að vera á
fullu fæði eða taka þær máltíðir,
sem falla á vinnutíma þeirra, og
reiknast þá gjald fyrir þann hluta
fæðis hlutfallslega miðað við
gjald fyrir fullt fæði. Starfstúlkur,
sem kjósa að vera í fullu fæði,
skulu eiga rétt á frádrætti fyrir
þær máltíðir er niður falla á frí-
dögum þeirra, enda sé við það
miðað, að minnst þrjár máltíðir
falh niður af hverjum fjórum
hvern fæðisdag.1'
Meirihluti sjúkrahússtjórnar-
innar taldi sig ekki geta sam-
þykkt þetta atriði, og strönduðu
samningar ó því á þessum fyrsta
fundi.
Eins og allir vita eru engar
íbúðir fyrir starfsstúlkur í eða
við sjúkrahúsið og verða þær því
að búa hér og þar út um bæ,
sumar langan veg frá vinnustaðn
um. Af þessu leiðir margvísleg
óþægindi fyrir stúlkurnar. Þær
verða að byrja hvern vinnudag
á því að fara oft langan veg í
misjöfnu veðri til vinnunnar og
dagfríin notast illa til hvfldar,
sökum þess að mikill hluti þeirra
fer í að fara á milli. Þetta er
meðal annars ástæðan til þess að
stúlkurnar halda fast við þá
kröfu að meiga ráða því hvort
þær eru í föstu fæði eða borði
aðeins þær máltíðir, sem falla í
vinnutíma þeirra. Margar þeirra
kjósa að borða út í bæ alla tima,
sem þær eru ekki að vinna og
firmst þá ósanngjamt að verða
að greiða mat, sem þær ekki
borða. Virðist manni þetta vera
sanngjörn krafa og hag stofnunar
eins og sjúkrahússins bezt borgið
með því að vel sé að starfsliðinu
búið og það hafi ekki verri kjör
en við sambærileg sjúkrahús
annars staðar. Er vonandi að
þessi deila verði leyst hið allra
fyrsta og ekki verði farið að
þjarka lengi um svo sjálfsagðan
hlut og hér er um að ræða.
Togararnir
Togarar Ú. A. hafa lagt upp
undanfama daga sem hér segir.
Svalbakur, 5. þ. m. 141 lestir af
saltfiski og 10—20 tonn af nýjum
fiski.
Harðbakur, 7. þ. m., 172 lestir
af saltfiski og 16 tonn nýr fiskur.
Sléttbakur, 9. þ ,m., 160 lestir
saltfiskur og lítilsháttar af nýjum
fiski.
Unnið hefur verið að fiskpökk-
un undanfarið og var 4000 pökk-
um saltfiskjar skipað út í danskt
fisktökuskip nú í vikunni.
Togarar Ú. A. munu verða
látnir stunda veiðar í salt a. m. k.
fyrst um sinn,