Verkamaðurinn - 26.03.1954, Blaðsíða 1

VERRRHUIÐURinn
XXXVII. árg. . Akureyri, föstudaginn 26. marz 1954_11. tbl.
SPILAKVÖLDIÐ
í ÁSGARÐI
fellur niður í kvöld, vegna
árhátíðarinnar annað kvöld
Nefndin.
Skriðdrekar fluttir til
hernámsliðsins
Vopna- og birgðaflutningar til bandariska hers-
ins aldrei stórkostlegri en síðan „endurskoðun
heraámssamningsins“ hófst
Liðinn er nú hálfur annar mán-
uður síðan bandarísk nefnd kom
til landsins og tilkynnt var að hún
ætti, í samráði við ríkisstjómina,
að „endurskoða“ og „endurbæta"
hernámssamninginn. Síðan hefur
verið hljótt um viðræðumar, rík-
isstjórnin hefur þagað sem fast-
ast, en um síðustu helgi birtist
Reykvíkingum og Suðumesja-
mönnum fyrirbrigði, sem gæti átt
að skoðast sem framkvæmd end-
urbótanna, en það var uppskipun
skriðdreka í Reykjavíkurhöfn. —
Ennfremur hafa hemámsliðinu
borizt í stríðum straumum efni
til byggingar stórra flugskýla, og
er af því augljóst að ætlunin er að
stórauka hér árásarflugflotann.
Innflutningur skriðdrekanna
mun þó vekja mesta athygli af því
sem gerzt hefur í hemámsmálun-
um um langt skeið og íslendingar
undrast hvaða fyrirætlanir og
ráðagerðir geta búið að baki slík-
um vmdirbúningi undir land-
hemað.
Kvenskátar á Akureyri
heiðra minningu Þor-
steins Þorsteinssonar
Síðastliðinn sunnudag afhentu
frk. Júdit Jónbjömsdóttir og
frk. Margrét Hallgrímsdóttir
Skógræktarfél. Akureyrar pen-
ingagjöf til minningar um hinn
ágæta ekógræktarmann Þorstein
sál. Þorsteinsson. Peningagjöfin
er frá kvenskátum á Akureyri og
afhent Skógræktarfélagi Akur-
eyrar til frjálsrar ráðstöfunar.
10 útgáfufélög bjóða bækur sínar
með góðum greiðsluskilmálum
Meðal bókanna er ný og vönduð útg% af
Þjóðsögum Jóns Árnasonar og fjöldi
annarra merkra bóka
Áml Bjamarson forstjóri bóka-
verzlunarinnar Eddu h.f. hefur
skýrt blaðamötinum frá þeirri
nýjung, að fyrirtæki hans hefux
nú umboð fyrir 10 útgáfufyrir-
tæki, sem samtals bjóða almenn-
ingi um eitt þúsund bækur með
vægum afborgunarskilmálum. —
Eru kjörin á þá lund að bækur
fyrir allt að 1000 kr. geta menn
fengið með 50 króna ársfjórð-
ungsgreiðslum (tæpl. 17 kr. á
mánuði) hjá hverju forlaganna,
en nokkur ritsöfn með 50 og 100
kr. mánaðargreiðslum. Útgáfu-
fyrirtækin eru þessi: Norðri, ísa-
foldarprentsmiðja h.f., Bókaút-
gáfan Edda, Bækur s.f. (forlags-
bækur Pálma H. Jónssonar),
Bókaforlag Þorst M. Jónssonar,
BS-útgáfan, ennfremur íslend-
ingasagnaútgáfan og útg. Ritsafns
Jóns Trausta, Orðabók Sigfúsar
Blöndals og þjóðsagna Jóns
Árnasonar.
1 hópi þessara 1000 bóka, sem
allar eru tilgreindar í bókaskrá,
er út hefur verið gefin af þessu
tilefni, er fjöldi hinna eiguleg-
ustu ritverka, þótt fátt verði hér
talið. Af Norðrabókum mætti
nefna: Ferðabók Sveins Pálsson-
ar, Göngur og réttir (5 bindi),
Hrakninga og heiðavegi (3 bindi),
Ljóðmæli og leikrit Páls J. Árdals
og mikinn fjölda skáldsagna,
þjóðfræða og ljóðmæla. ísafold-
arprensmiðja býður m. a. Ljóða-
safn Jóns Magnússonar, Einars
Benediktssonar, Sigurðar Breið-
fjörð, ritsöfn J. M. Bjamasonar,
Kristínar Sigfúsdóttur og miklnn
fjölda skáldsagna erlendra og
innlendra, æfisagna, þjóðsagna og
fræðibóka. Edda og Bækur s.f.
hafa á boðstólum hundruð skáld-
sagna, ferðabóka, bai-nabóka,
tímarita og æfisagna, sem of
langt yrði upp að telja.
Þær 1000 bækur sem á boð-
stólum verða eru að sjálfsögðu
mjög misjafnar að gæðum og
gildi, en tvímælalaust er þar að
finna nokkuð við flestra hæfi og
bókmenntasmekk og er ekki að
efa að þeir verða margir sem nota
sér þetta tækifæri til þess að
eignast góðar og nytsamlegar
Skallafrumvarp ríkisstjórnarinnar boðar
20 prósent lækkun á sköttum auðfélaga
-----------------------------@
Árshátíð Sósíalista
annað kvöld
Eins og auglýst er hér í blaðinu
í dag varður árshátíð Sósíalista-
félagsins og Æ. F. A. haldin ann-
að kvöld í Ásgarði. Verður þar
fjölbreytt skemmtiskrá.
Þar sem húsrúm er takmarkað
um of ættu félagamir ekki að láta
vmdir höfuð leggjast að tilkynna
þátttöku sína sem fyrst eða taka
aðgöngumiða í skrifstofu Sósíal-
istafélagsins.
Færri gjaldendur -
hærri útsvör
Bæjarstjómarmeirihluti íhalds-
ins og Framsóknar í Siglufirði
hefur nú gengið frá fjórhagsáætl-
un kaupstaða,rins fyrir yfir-
standandi ár. Hækkar útsvars-
upphæðin um 12,5% frá fyrra ári
þrátt fyrir það að gjaldendum
hefur fækkað verulega.
„MELK0RKA“
1. hefti Melkorku, tímarits
kvenna, er nýkomið út. Er það
hið vandaðasta að efni og frá-
gangi öllum, sem að venju. Af
efni ritsins má nefna: Minningar-
grein um Theódóru Thoroddsen,
Meimastjórn 50 ára, eftir Aðal-
björgu Sigurðardóttur, 8. marz,
eftir Nönnu Ólafsdóttur, Friður,
kvæði eftir Þorstein Valdimars-
son Að sigra ellina, eftir Olgu
Lepesjinskaja, Frá hinu forna og
nýja heimkynni listanna Mexíkó,
Dísa mjöll, eftir Drífu Viðar,
Neytendasamtök, eftir Þóru Vig-
fúsdóttur, Tízkan í dag, Um rétt-
indi kvenna og framhaldssagan,
Móðir í ánauð, ennfremur Utan
úr heimi og fleira smærri greina.
Melkorka kostar aðeins kr.
25,00 árgangurinn. Hér í bæ geta
nýjir áskrifendur pantað ritið í
síma 1516.
bækur með kjörum, sem verða að
teljast einhver þau viðráðanleg-
ustu, sem boðin hafa verið.
Þrátt fyrir þá flóðbylgju er-
lendra ómenningaráhrifa, sem yf-
ir okkur hefur dunið á undan-
fömum árum, er lestrarhneigð
enn rík í öllum þorra þjóðarinn-
ar, ekki sízt meðal alþýðunnar og
vel sé hverri þeirri tilraim, sem
gerð er til þess að íslenzk heimili
geti svalað þessari hneigð og jafn
framt víggirt sig fyrir for-
heimskunnarásókn hazarblaða og
glæparita, sem nú er efld gegn
uppvaxandi kynslóð.
Krafan um skattfríðindi sjómanna sniðgengin
Ríkisstjómin hefur lagt fram
margboðað skattafrumvarp sitt.
íhaldið og Framsókn leggja það
fram án þess að verða við rétt-
mætum kröfum þúsunda ís-
lenzkra sjómanna um skattfríð-
indi, án þess að lækka í nokkru
skatta á lágtekjum einstaklinga,
svo einungis tvennt sé nefnt.
En á sama tíma og ráðamenn
Ihalds og Framsóknar telja sig
ekki geta lagt slíkt til, er í frum-
varpi þeirra kveðið svo á, að öll
ríkustu auðfélög landsins skuli fá
20% lækkun á tekjuskatti, tekju-
skattsviðauka og stríðsgróða-
skatti. Á því hefur ríkisstjóm ís-
lenzku burgeisanna efni.
Ríkisstjómin lagði sl. þriðjudag
fram á Alþingi (í neðri deild)
frumvarp um breytingu á lögun-
um um tekjuskatt og eignarskatt.
Þau atriði, eem þegar hefur
verið minnzt á hljóta að vekja
sérstaka athygli. Hins vegar eru
í frumvarpinu nokkur ákvæði, er
teljast mega til lagfæringa á nú-
verandi skattalöggjöf, og eru aft-
urhaldsflokkamir þar á vuidan-
haldi fyrir kröfum sem fólkið
sjálft hefur borið fram á undan-
förnum árum, með sívaxandi
þunga, þar eru t. d. atriði sem
sósíalistar hafa flutt í frumvarps-
formi á Alþingi en stjórnarflokk-
arnir svæft eða fellt, þó þeim hafi
nú verið þröngvað til að breyta
um afstöðu.
Meðal breytinga og nýmæla er
sérstaklega tilnefnt í greinargerð
frumvarpsins: „Hækkun á per-
sónufrádrætti11, (hann verður
6500 kr. fyrir einstakling, 12000
kr. fyrir hjón, 4500 kr. fyrir hvert
bam), „sérstakan skattstiga að
því er snertir tekjur hjóna, nokk-
um frádrátt hjá fjölskyldum sem
gjalda háa húsaleigu, aukinn frá-
drátt vegna keyptrar heimilisað-
stoðar, frádrátt vegna kostnaðar
við stofnim heimilis, frádrátt
vegna sérstaks hlífðarfatakostn-
aðar og fæðiskostnaðar fiski-
manna ,frádrátt vegna kostnaðar
við lengri ferðir til atvinnusókn-
ar, undanþágu frá skattgreiðslu
ar framlagi ríkisins vegna jarð-
ræktarlaga, aukningu heimildar
til frádráttar iðgjalds til lifeyris-
trygginga og lífsábyrgðar“. Loks
er ákvæði um skattfrelsi spari-
fjár.
Skattgjald cinstaklinga.
Það er játað í greinargerð
frumvarpsins, að einstaklingar,
sem notið hafa að fullu umreikn-
ingsins, greiði svipaða skatta og
áður. Og hér hefst skattaálagn-
ingin þegar af 1000 kr. skatt-
skyldum tekjum. Skattgjald ein-
| staklinga er þannig ákveðið í
írumvarpinu:
Ef skattskyldar tekjur eru undir 1000 kr., greiðist. enginn skattur.
Af 1—2 þús. kr. greiðist 1%.
ú.f 2— 5 þús. kr. greiðist 10 kr. af 2 þús. og 2% af afg.
- 5- 9 — 70 — — 5 - - 3% — —
- 9- 20 — — — 190 — _ 9 - - 4% —
- 20- 30 — — — 630 — _ 20 - - 6% — —
- 30- 40 — — 1230 30 - - 10% — —
- 40- 50 — — — 2230 — — 40 - - 15% — —
— 50— 60 — — 3730 — — 50 - - 20% — —
- 60- 70 — — — 5730 — _ 60 - - 25% — —
- 70-100 — — — 8230 — — 70 - - 30% — —
- 100-130 — — — 17230 100 - - 35% — —
— 1S0 þús. og yfir — 27730 — — 130 - - 40%
Núverandi vísitöltn-eikningur
feílur niður, en skattstigar frum-
varpsins eru miðaðir við meðal-
vísitölu ársins 1953 og breytast
tekjutölur þeirra í réttu hlutfalli
við breytingar sem verða kunna
á kaupgjaldsvisitölu til hækktm-
ar eða lækkunar.
Með frumvarpinu er kveðið á
um einn tekjuskatt í stað þriggja,
tekjuskatts, tekjuskattsviðaúka
og stríðsgróðaskatts. Sú breyting
nær þó ekki til skattgreiðslu fé-
laga.
Segir í greinargerð frumvarps-
ins, að Skattstofan telji, að tillög-
ur þær sem í frumvarpinu felast,
lækki skatta „til jafnaðar um 29%
að því er skatta af tekjum snertir
hjá persónulegum skattgreiðend-
um.“
Félögum, og þar með að sjálf-
sögðu öllum mestu auð- og
gróðabrallsfélögum landsins,
tryggir frumvarpið 20% lækkun
á skatti.
Ársskemmtim skólabarna. Um
næstk. helgi verður hin venju-
lega ársskemmtim skólabarna. —
Að venju er þar margt á boðstól-
um, svo sem leiksýningar, smá-
þættir ýmsir, dansar, fimleika-
sýning .skrautsýning og svo kór-
söngur. Þarna kemur þó fram að
nokkru leyti annar kór en fyrir-
hugað er að fari til Noregs, og
ekki eins vel æfður. Ágóðinn af
skemmtunum þessum rennur í
ferðasjóð skólabarna. Ágóðinn af
síðustu sýningunni á mánudags-
kvöld rennur þó allur í utanfar-
arssjóð Barnakórs Akureyrar.