Verkamaðurinn - 30.04.1954, Blaðsíða 1
vERKmuRi nn
XXXVII. árg.
Akureyri, föstudaginn 30. apríl 1954
15. tbl.
1. maí á Akureyri.
Vinnuveitendur neifa að breyta
uppsagnarákvæðum samninganna
Verkalýðsfélögin því tilneydd að segja samn-
ingum upp frá L júní
Gerum 1. maí að sigurdegi í baráttu alþýSunnar lyrir
atvinnu, fyrir velmegun, fyrir sjállstæSi þjóSarinnar,
fyrir friSi
Ávarp frá 1. maí nefnd verkalýðsfélaganna
á Akureyri
1. maí er hvort tveggja í senn, hátíðisdagur vinn-
andi manna og baráttudagur þeirra. Hátíðisdagur
því meiri, sem fleiri og staerri sigrr hafa unnizt
verkalýðshreyfingunni fyrir velferð alþýðustéttar-
innar, baráttudagur því meiri, sem fleira er óunníð
og fleira þarf að verja unninna sigra.
Þótt margs góðs sé að minnast úr sögu verka-
lýðshreyfingarinnar og margt hafi á unnizt, dylst
þó ekki, að nú er, ekki síður en áður, brýn nauð-
syn á því að efla alþýðusamtökin og styrkja til
nýrra dáða, og að enn er margt af þeim kjarabót-
um, sem þau hafa unnið félögum sínum, í bráðri
hættu, ef full gát er ekki á höfð, og þau eru ekki reiðubúin
til varnar og sóknar, hvenær sem þörf gerist.
Atvinnulíf þjóðar vorrar hvílir nú að verulegu leyti á
ótraustari grunni en oft áður, og augljóst er hverjum heil-
skyggnum manni, að almennt atvinnuleysi, með öllum sínum
hörmungum, getur skollið yfir hvenær sem er, ef ekki verður
að gert. Þá eru og uppi ráðagerðir um, að framkvæma nýja
gengisfellingu í einhverri mynd og skerða á þann veg hlut-
deild vinnandi fólks í tekjum þjóðarinnar.
Skammt er nú umliðið síðan reynd voru ægilegustu morð-
tól, er mannkynssagan kann frá að greina, svo feiknleg að
eyðingarmætti, að orð fá ekki lýst. Um víða veröld mun verka-
lýðshreyfingin og friðarhreyfing þjóðanna rísa sem veggur
gegn framleiðslu og notkun þessa gereyðingarvopns, vítis-
sprengjunnar, og krefjast friðar. íslenzka þjóðin og verka-
lýðshreyfing hennar hafa ríkar ástæður til þess að láta sinn
hlut hvergi eftir liggja í þeirri baráttu. í friðarbaráttunni er
fólgin lífsvon íslenzku þjóðarinnar, möguleikar hennar til
sjálfstæðis og velmegunar.
Hvort sem litið er nær eða fjær, verður því ljóst, að verka-
lýðshreyfingin hefur ærinn starfa að vinna, stórbrotin verk-
efni blasa hvarvetna við hinni voldugu mannfélagshreyfingu
alþýðustéttanna, hvort sem mælt er á kvarða fámenns bæjar,
borgar, lands eða alirar veraldar.
Við, sem unnið höfum að undirbúningi 1. maí hátíðahald-
anna hér í bæ, höfum leitast við að haga störfum okkar á þann
veg, að fullkomin eining gæti orðið um hátíðisdag okkar og
að allir þættir hátíðahaldanna bæru þess vott. Við heitum á
alþýðu bæjarins að sýna samheldni sína 1. maí og að taka
virkan þátt í öllum dagskrárliðum hátíðahaldanna, og þó
fremur öllu í útifundinum og kröfugöngunni. Við erum þess
fullviss, að mikil þátttaka þar, er einn bezti undirbúningur
að árangursríkri sókn í hagsmunabaráttunni.
Við væntum þess einnig, að sem flestir bæjarbúar beri
merki alþýðusamtakanna á hátíðisdegi þeirra.
Alþýða Akureyrar! Gerum 1. maí að sigurdegi í baráttu
okkar fyrir atvinnu, fyrir velmegun, fyrir sjálfstæði þjóðar-
innar, fyrir friði.
1. maínefnd verkalýðsfélaganna.
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna:
Guðrún Guðvarðardóttir. Ragnar Skjóldal. Magnús Snæbjömsson
Ingibjörg Jóhannsdóttir. Lórenz Halldórsson. Jóhannes Jósepsson
Verkamannafélag Akureyrarkaupstaðar:
Bjöm Jónsson. Torfi Vilhjólmsson. Sverrir Georgsson.
Þórður Valdimarsson. Gunnar Aðalsteinsson.
Sjómannafélag Akureyrar:
Tryggvi Helgason. Tómas Kristjánsson. Bemharð Helgason.
Eins og áður hefur verið frá skýrt
hér í blaðinu hafa mörg verka-
lýðsfélaganna samþykkt að heim-
ila stjórnum sínum að segja gild-
andi kjamasamningum við vinnu
veitendur upp, sérstaklega í þeim
tilgangi að fá uppsagnarákvæðum
samninganna breytt, þannig að
þeir verði uppsegjanlegir með
eins mánaðar fyrirvara hvenær
sem er. Meðal þeirra eru Dags-
brún, Iðja og mörg önnur af
Reykjavíkurfélögunum. Ennfrem
ur fjöldi annarra félaga víðs veg-
ar um land, þeirra á meðal
Verkamannafélag Akureyrar-
kaupstaðar. Onnur verkalýðsfé-
lög hafa samþykkt uppsagnir til
víðtækari breytinga á samning-
unum, og er Verkakvennafélagið
Eining, Þróttur á Siglufirði og
Verkamannafélag Glæsibæjar-
hrepps þeirra á meðal. Er þar
einkum um að ræða kröfur um
samráemingv á kjörum við önnur
félög og launajafnrétti.
Nú hefur Vinnuveitendasam-
band Islands tekið þá afstöðu að
neita öllum breytingum á upp
sagnarákvæðunum og eru því
stjómir félaganna tilneyddar að
segja samningunum upp nú fyrir
mánaðamótin og renna þeir þá út
(Framhald á 4. síðu).
1. maí hátíðahöldin
1. maí-hátíðahöldin hefjast með
útifundi við Verkalýðshúsið kl.
1,15. Þar leikur Lúðrasveit Akur-
eyrar, bæði í byrjun fundarins og
milli ræðuhalda og einnig í
kröfugöngunni. Einnig syngur
Karlakór Akureyrar á útifundin-
um. Ræðumenn verða þessir:
Elísabet Eiríksdóttir, Stefán
Árnason, Þórir Daníelsson, Jón
Rögnvaldsson, Jón Ingimarsson
og Tryggvi Helgason.
Að útifundinum loknum hefst
kröfugangan og leikur Lúðra-
sveitin fyrir göngunni. Gengur
hvert félag undir sínum félags-
fána, eftir því sem við verður
komið.
Merki dagsins verða seld á göt-
unum allan daginn.
Kl. 3,15 verður kvikmyndasýn-
ing í Nýja-Bíó og fjölbreytt
barnaskemmtun í Alþýðuhúsinu.
Um kvöldið verða dansleikir að
C
Varðborg og í Alþýðuhúsinu. —
Gilda sömu að,göngumiðar að
báðum dansleikjunum. — Verða
þeir seldir í Verkalýðshúsinu frá
kl. 10 f. h.
í Glerárþorpi verður kvöld-
skemmtun. Verður þar sýnd
kvikmynd, Bragi Sigurjónsson
flytur ræðu og að lokum verður
dansað.
Ekki þarf að efa að þátttaka í
hátíðahöldunum verður meiri en
nokkru sinni áður. Fullkomin
eining hefur ríkt innan félaganna
um allan undirbúning og fyrir-
komulag dagsins og áhugi roikill
innan samtakanna um að gera
hann að sigurdegi alþýðunnar.
A morgun er það á valdi alþýð-
unnar að sýna valdhöfum þjóð-
félagsins mátt samtakanna. Fjöl-
menn kröfuganga, undir kjörorð-
um alþýðusamtakanna, talar máli
sem ekki verður misskilið og
Ieggur grundvöll að framtíðar-
sigrum alþýðunnar. Þess vegna
má enginn alþýðumaður eða
kona, enginn verkalýðssinni,
enginn frjálslyndur maður, sitja
heima á morgun! Allir í kröfu-
göngu verkalýðssamtakanna!
Iðja, félag verksmiðjufólks Akureyri:
Ingibergur Jóhannsson. Amfinnur Amfinnsson. Ólöf Tryggvadóttir.
Jón Ingimarsson.
Bílstjórafélag Akureyrar:
Kristbjöm Bjömsson. Tryggvi Gestsson. Jón Þórarinsson.
Sveinafélag járniðnaðarmanna:
Stefán Snæbjörnsson. Jóhann Indriðason. Svanlaugur Ólafsson.
Verkakvennafélagið Eining:
Kristín Hermundardóttir. Hallfríður Ólafsdóttir. Lisbet Tryggvad.
Vörubílstjórafélagið Valur:
Guðmundur Stefánsson. Guðmundur Armannsson. Óskar Jónsson.
Vélstjórafélag Akureyrar:
Kristján Kristjánssoon.
Verkamannafélag Glæsibæjarhrepps:
Ami Jónsson.
1. maí nefndarfundir
í kvöld
Allir þeir, sem skipa 1. maí-
nefnd verkalýðsfélaganna, era
minntir á að mæta á fundi
nefndarinnar, sem haldinn
verður í kvöld kl. 8,30 í Verka-
lýðshúsinu.
Einnig era þeir félagsmenn í
verkalýðsfélögunum, sem vilja
og geta tekið að sér einhver
verkefni í sambandi við fram-
kvæmd hátiðahaldanna, beðnir
að mæta á fundinum, og er það
mjög áríðandi að þeir verði sem
flestir.
Vegna samsöngs Kirkjukórs
Akureyrar n.k. sunnudag, fellur
áður auglýst messa niður þann
dag. — Sóknarprestur.
Landsþing Slysavamafélags ís-
lands samþykkti á fundi sínum í
fyrradag að gefa eldri sjúkrar
flugvél sína til reksturs og notk-
unar á Norðurlandi og verði hún
staðsett hér á Akureyri.