Verkamaðurinn - 26.11.1954, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 26. nóv. 1954
SÖNGSKEMMTUN
t
Hönnu Bjarnadóttur
Byggingu dvðlarheimilis aldraðra sjó-
manna lokiS innan þriggja ára
Hús og íbúðir verða vinningar í happdrætti heimilisins á næsta ári
Miðvikudaginn 17. nóv. áttu
Akureyrarbúar þess kost aS
hlýða á söng ungrar og efnilegr-
ar söngkonu. Það var frú Hanna
Bjarnadóttir. Vafalaust kannast
flestir bæjarbúar við hana, því að
hún er upp alin hér í bæ og söng
í Kantötukór Akureyrar.
Frú Hanna byrjaði söngnám
hjá Guðrúnu Þorsteinsdóttur og
síðan hjá Sigurði Birkis. En síð-
astliðið námsár lærði hún hjá
amerískri söngkonu: Florence
Lie-Holzmann, en hún lærði hjá
hinum heimsfræga tenorsöngvara
og söngkennara Jan de Reszké,
sem. af mörgum var talinn mesti
söngvari síns tíma, jafnvel fremri
sjálfum Caruso. Florence Lie-
Holzmann starfaði lengi að loknu
námi sem aðstoðarkennari hjá
Jan de Reszké. Má af því marka
álit hans á henni. Frú Þóra
Matthíasson (Gunnarsdóttir),
sem söng hér síðastliðið sumar,
er nemandi hennar.
Enn er of snemmt að dæma frú
Hönnu sem fullnuma söngkonu.
En það er óhætt að fullyrða, að
hún er óvenju efnileg. í vöggu-
gjöf hefir hún hlotið ágæta söng-
rödd og næmt eyra, tilfinningu
fyrir sál söngsins og innsæi í
sjálfan anda listarinnar: allt það,
sem nemanda í söng er nauðsyn-
legt.
Og söngur hennar bar fagurt
vitni þeirri ágætu kennslu, er hún
hefir hlotið. Líklega hefir enginn
íslenzkur söngvari verið heppn-
ari með kennara. Er nú mjög
mikilsvert, að frú Hanna fái notið
þessa frábæra kennara sem
lengst.
Söngurinn hófst með þrem
söngperlum eftir Pergolese, Don-
audy og Sarti. Næst voru tvö af
hinum yndislegustu smálögum
Schumanns og Vögguvísa Maríu
eftir Max Reger. Þriðji kaflinn
var íslenzk lög eftir S. Kaldalóns,
Sigf. Einarsson og Eyþór Stefáns-
son.
Þá komu tvö lög eftir H. H.
Beach og Harriet Ware og að síð-
ustu tvær óperuaríur eftir
Puccini og Verdi.
Það er óhætt að fullyrða, að öll
þessi lög voru mjög vel flutt og af
óvenjumikilli smekkvísi. Ekkert
yfirdrifið, hvergi vottaði fyrir
tilgerð. Er sérstaklega ástæða til
að benda á meðferðina á lögum
Schumanns og íslenzku lögunum.
Sofnar lóa eftir Sigfús Einarsson
hefði reyndar mátt vera veikara
sungið, Draumalandið eftir sama
höfimd og Vorvindur, eftir S.
Kaldalóns voru snilldarlega
sungin.
Aheyrendur fögnuðu söngkon-
imni ákaflega vel, varð hún að
syngja mörg lögin aftur og mörg
aukalög. Voru þau engu miður
sungin. Blómvendir bárust í
stríðum straumi.
Frú Margrét Eiríksdóttir var
við hljóðfærið. Það er eigi oft nú
orðið, sem tækifæri býðst til að
heyra þessa góðu listakonu leika
á hljóðfæri. En það var verulega
ánægjulegt í þetta sinn, ekki
fyrst og fremst vegna glæsilegrar
tækni, heldur þeirrar innilegu
hlýju er hún lagði í leik sinn, og
hversu hún lyfti söngkonunni og
studdi hana í túlkun laganna.
A. S.
Byggingu fyrstu verksmiðj-
unnar í Albaníu, sem framleiðir
dúka úr ull, er nú nær lokið. Hún
er að öllu leyti búin nýtízku vél-
um og útbúnaði og er áætlað að
hún geti fullnægt þörf Albaníu
hvað snertir ullardúka.
1 Frankfurt am Main í Vestur-
Þýzkalandi er árlega haldin stór,
alþjóðleg bókasýning. Á þessu ári
voru þar til sýnis yfir 40 þús.
tegundir af bókum frá rúmlega
1000 forlögum. Þar voru bækur
frá Englandi, Bandaríkjunum,
Norðurlöndum og mörgum öðr-
um löndum. Að sjálfsögðu voru
þarna fjölmargar bækur frá
Franco-Spáni, en stranglega var
bannað að nokkur bók, prentuð
og útgefin í Austur-Þýzkalandi
væri á sýningunni.
523 vestur-þýzk forlög sýndu
þar um 6000 nýjar bækur. Lang-
flestar voru um tækni, trúar-
brögð, bamabækur, um hagfræði
o. s. frv. Af fagurfræðiritum fyr-
irfannst nær ekkert nýtt frá
Vestur-Þýzkalandi. Auk hinna
raunverulegu fagbóka voru naz-
istaritin og „hershöfðingjabæk-
urnar“ yfirgnæfandi þar.
Uggvænleg bókaheiti.
Málgagn vestur-þýzkra bóka-
útgefenda birti t. d. langar áróð-
ursgreinar fyrir slíkum bókum.
Hér fara á eftir nöfnin á nokkr-
um þess háttar bókum, sem var
getið á aðeins einni síðu blaðsins:
„Adolf Hitler — æskuvinur
minn“. „Fjallahersveitir“. „Herinn
á Norðurheimskautasvæðinu —
Happdrætti dvalarheimilis aldr-
aðra sjómanna hefur nú starfað í
fimm mánuði og hefur þegar lagt
hálfa milljón króna að mörkum
til byggingar dvalarheimilisins og
greitt um kr. 400.00.00 í vinninga.
frásögn herforingjaráðsins rnn
hemaðaraðgerðir þýzka hersins í ‘
Lapplandi“. „278. fótgönguliðs-
hersveitin í ftalíu 1944/45“.
„Þýzku birgðahersveitirnar í
annarri heimsstyrjöldinni“. „Flak
— saga þýzka loftvamahersins
1935/45“. „Herskiptingin 1939“.
„Metorðalistar hersins 1944/45“.
„Riddarakrossberarnir 1939/45“.
Hefndarbókmenntir.
Fjölmargir bókatitlarnir eiga
að vera áróður fyrir „Stór-
Þýzkalandi“ og endurheimtingu
hinna „töpuðu landsvæða“. í hópi
þeirra eru t. d. eftirfarandi bóka-
heiti: „Hinn heiðvirði Austur-
Prússi“, „Sudet-þýzk myndabók"
eða „Harmleikur Slésíu", sem er
beint gegn Sovétríkjunum,
Tjekkoslóvakíu og Póllandi.
Hershöfðingjar nazistahers-
ins hafa gefið út sæg af bókum.
Hinir háttsettu nazistaforingjar
og stríðsglæpamenn njóta nú
hárra eftirlauna hjá Bonn-stjórn-
inni og hafa nægan tíma til að
skrifa endurminningar sínar.
Hópur þeirra hefur gefið út bók
sem heitir „Scharnhorst-Buch-
kameradschaft". Inngangur þeirr
ar bókar er ekki skrifaður af
ómerkari manni en Konstantin
Hierl, ríkisatvinnuforstjóra Hitl-
ers, og lýsir hann sjálfum sér og
kumpánum sínum sem ofsóttum
hugsjónamönnum. Meðal þessara
hugsjónamanna eru hershöfð-
ingjar, svo sem Guderian, stríðs-
glæpamaðurinn frá Noregi og
Balkanskaga, Rendulic, van Roh-
mann og von Vormann.
Önnur bók er gefin út af gene-
raloberst Hauser, og ber hún
nafnið „Waffen-SS í bar-
Vinningar hafa verið einn í
hverjum fiokki, þ. e. Chevrolet-
fólksbifreið af vönduðustu gerð
og hlaut Hafnfirðingur þá fyrstu,
Reykvíkingar þrjár næstu og nú
Akureyringur þá fimmtu.
Eftir áramót verður vinningum
fjöigað og verða þá tveir og þrír
í hverjum flokki. Happdrættisár-
ið er talið frá 1. maí til 1. maí.
Uppselt hefur verið í happ-
drættinu frá því viku fyrir drátt
í 1. fL, og hefur eftirspurnin eftir
miöunum verið ákaflega mikil.
Hús og íbúðir sem vinningar.
Á Alþingi er nú á ferðinni
frumvarp þess efnis, að happ-
drættinu verði leyft að taka inn í
hús og íbúðir sem vinninga og j
hefur frumvarpið þegar verið af-
greitt samhljóða frá fyrstu um-
ræðu. En nái frumvarp þetta fram
að ganga, hyggst sttjórn happ-
drættisins að fjölga útgefnum
hlutum upp í 50.000, eins og
reglugerð þess leyfir, og gæfist
þá þeim mörgu, er ekki hafa náð
að gerast þátttakendur í þessu
vinsæla happdrætti ennþá, kostur
á að vera með.
Næst mest sala á Akureyri.
Happdrættið starfrækir á öllu
landinu 84 umboð og er stærst
þeirra aðalumboðið í Austur-
stræti 1 í Reykjavík, með um
15000 miða eða helming alls
landsins. Þá kemur Akureyri með
áttu“. Flughershöfðinginn Hans-
Ulrich Rudel, sem flýði eins og
blauður hundur eða rotta til
Suður-Ameríku til þess að forð-
ast refsingu fyrir stríðsglæpi sína,
er líka í hópi hinna stóru höf-
unda.
Nazista-útgefandinn Hans
Grimm — með viðurnefninu
„Volk-ihne-Raum“ — sýndi að
sjálfsögðu sæg af bókum á sýn-
ingunni. Ein þeirra hét: „Hvers
vegna — Hvaðan — En hvert?“
með undirtitlinum: „Fyr, nú og
eftir hina sögulegu uppkomu
Adolfs Hitlers".
Allar fyrmefndar stríðsáróð-
urs- og nazistabækur eru að
sjálfsögðu bannaðar í Austur-
Þýzkalandi.
um 1500 miða, Hafnarfjörður með
1100, Keflavík 1000, Akranes 750,
Vestmannaeyjar 600, Siglufjörður
500, Keflavíkurflugvöllur 500,
fsafjörður 450, Neskaupstaður
375, Stykkishólmur 300 og Húsa-
vík 250. Fæstir þessara staða
hafa getað sinnt eftirspurn. Á
Norðurlandi öllu eru seldir sam-
tals um 3500 miðar.
Byggingu lokið innan 3 ára.
Byggingu dvalarheimilis aldr-
aðra sjómanna miðar vel áfram
og standa vonir til að Ijúka megi
þeim hluta, sem nú er í smíðum,
sem er um 2/3 alls heimilisins, á
næst u2—3 árum, en þá gæti
starfræksla þess hafizt með um
100 vistmönnum.
Filmía stofnað á
Akureyri
Að undanfömu hafa tveir menn
hér í bænum, Magnús Björnsson,
-forstjóri, og Sigurður Jónasson,
starfsmaður hjá Ú. A., beitti sér
fyrir stofnun félagssamtaka sem
heita Filmía. Tilgangur þeirra er
að sýna kvikmyndir frá Det
danske Filmia Museum. Er ein-
göngu um að ræða góðar, gamlar
myndir.
Sams konar félagsskapur var
stofnaður í Rvík fyrir um það
bil 2 árum og hefur verið mjög
mikil aðsókn að sýningunum þar.
Fyrsta kvikmyndasýning Filmía
verður væntanlega um næstu
helgi. Er það þýzk mynd í Afga-
litum um stórlygarann heims-
kunna, Miinchhausen. Leika
margir frægir leikarar í mynd-
inni. — Sýningar Filíma verða
ekki á venjulegum bíó-tíma og
verða sýningarnar algjörlega lok-
aðar, þ. e. a. s. aðrir fá ekki að-
göngumiða en þeir, sem gerast
meðlimir Filmía.
Gjaldi verður mjög stillt í hóf,
eða til að standa straum af sýn-
ingarkostnaði og leigu kvikmynd
anna. Þeir, sem hafa áhuga á að
gerast meðlimir í Filmía, geta
skrifað sig á lista, er liggur
frammi í Bókaverzl. Axels. —
Kvikmyndasýningar Filmía verða
í Nýja-Bíó.
UERKflnwouRinn
Útgefandi: Sósíalistafélag Akureyrar.
Ritnefnd: Björn Jónsson, ábyrgðarm., Jakob Amason, Þórir Daníelss.
Afgreiðsla: Hafnarstræti 88. — Sími 1516. — Pósthólf 21.
Áskriftarverð 30 kr. árgangurinn. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Akureyri. — Prentverk Odds Bjömssonar h.f.
„Adolf Hitler - æskuvinur minn"
Nazista- og stríðsáróðursbækur á bókasýningu
í Vestur-Þýzkalandi