Verkamaðurinn - 10.12.1954, Blaðsíða 1
VERKflmnÐURinn
XXXVU. árg.
Akureyri, föstudaginn 10. desember 1954
41. tbl.
LESENDUR!
lleinið jóLtviðskiptumuu
til þeirra, sem auglýsa í
blaðinu.
i
Sameiginlegt álit fulltrúa Sósíalistaflokksins og Aþýðu-
flokksins í fjárveitinganefnd:
Stefna ríkisstjórnarinnar í fjármáium er hættuleg
atvinnuvegunum og afkomu almennings
Fulltrúar Sósíalistaflokksins og
Alþýðuflokksins í fjárveitinga-
nefnd Alþingis, þeir Lúðvík Jós-
efsson og Hannibal Valdimai-sson,
lýsa því yfir í 1 sameiginlegu
nefndaráliti. að þeir hafi klofið
nefndina vegna þess að þeir telji
stefnu ríkisstjómarinnar í fjár-
málum, þá stefnu sem frumvarp-
ið er byggt á, i-anga og hœttulega
atvinnuvegum landsins.
í nefndaráliti þeirra segir svo
m. a.:
„Stefna núverandi rikisstjómar
í fjármálum.er hin sama og stefna
fyrrverandi ríksstjómar, þeirrar
sem mynduð var árið 1950 og hóf
störf sín með gengisfellingunni.
Aðaleinkenni fjármálastefnu
þessara tveggja ríkisstjórna hefur
verið að hœkka álögur á lands-
menn í einu eða öðru formi og
aulía þannig tekjur ríkissjóðs.
Jafnhliða hafa svo ríkisútgjöldin
vaxið og fyrst og fremst -farið í
síhœkkandi embættisbákn og til
þess að hlaða upp margföldu
styrkjakerfi.
Til sönnunar þessu má benda
á, að undanfarin 5 ár hafa ríkis-
tekjurnar verið þessar:
1950 .... 306 millj. kr.
1951 .... 413 millj. kr.
1952 .... 420 millj. kr.
1953 .... 510 millj. kr.
1954 áæt.l. 550 millj. kr
Auk þessarar gífurlegu skatt-
heimtu hefur svo verið lagður á
bátagjaldeyrisskattru og nú síðast
bílaskattur í þeim tilgangi að
koma í veg fyrir algera stöðvun
framleiðsluatvinnuveganna. Þann
ig hefur skattpíningarstefnan
birzt þjóðinni í framkvæmd.
Útgjöld ríkisins hafa hækkað
í sömu hlutföllum, og þó hafa
fjárveitingar til beinna, verklegra
framlcvæmda, eins og vegamála,
hafnai-mála og brúargerða lækk-
að verulega, miðað við verðlag nú
og fyrir 5(árum.
Þegar gengislækkunin var gerð
á öndverðu ári 1950, var því
haldið fram af forsvarsmönnum
þeirrar stefnu, að jafnframt
mundu allar uppbótargreiðslur og
styrkir til atvinnuveganna falla
niður. Reynslan hefur orðið allt
önnur. Siðastliðið ár voru greidd-
ar um 50 milljónir króna í niður-
gi-eiðslur úr ríkissjóði, aðallega
til verðlækkunar á landbúnaðar-
afurðum. Enn er ráðgert að
greiða sömu fjárhæð á næsta ári
í þessu skyni. Auk þessa eru svo,
eins og áður er á minnzt, miklar
fjárhæðir greiddar til stuðnings
bátaútveginum og nú síðast tog-
araútgerðinni. Uppbótargreiðslur
og styrkir eru því sannarlega í'
framkvæmd enn og reyndar í
miklu ríkari mæli en nokkru
sinni áður, enda varla við öðru
að búast eins og skattpíningar-
vélinni hefur verið beitt gegn at-
vinnulífi landsmanna.
Annar höfuðþáttur í fjáimála-
stefnu núverandi ríkisstjórnar
hefur verið sá að gefa braskara-
og gróðabrallslýð sem lausastan
tauminn til þess að raka saman
gróða á viðskiptunum við lands-
menn og atvinnuvegina. Þær ok-
urálagningar og brask hafa verið
afnumdar ein eftir aðra undir því
fagra kjörorði, að verið væri að
auka á „frelsi“ einstaklinganna.
Þetta „frelsi“ hefur birzt í
iví, að gæðingar stjórnarflokk-
anna hafa fengið einkaaðstöðu til
Dess að ráðska með alla útflutn-
ingsverzlun landsins. Það 'hefur
birzt í því að leyfa ótakmarkaða
álagningu á flestar vörutegundir,
sem fluttar eru inn í landið. Og
Dað hefur smám saman leitt til
Dess, að nokkrir stórir innflytj-
endur í hvorum stjórnarflokki
eru að verða allsráðandi í vöru-
innfiutningi til landsins og verzl-
un landsmanna. Afleiðing þessa
hefur svo orðið sú, að dýrtíðin
eykst stöðugt, milliliðir raka að
sér gróða á kostnað atvinnuveg-
anna, en síðan verður að grípa til
nýrra og nýrra neyðarráðstafana
til þess að koma í veg fyrir
stöðvun atvinnulífsins.
Starfskerfi ríkisins stækkar
jafnt og þétt. Frá ári til árs
hækkar kostnaðurinn við ríkis-
stjómina, við dómgæzlu og lög-
reglustjórn, við opinbert eftirlit,
við tolla- og skattinnheimtu. Ný
ótrúlega dýr ráðuneytisdeild hef-
ur verið sett á stofn, svokölluð
varnarmáladeild, og nú síðast er
ríkissjóðtu- orðinn stór þátttak-
andi í gróðabrallsfyrirtæki stjóm
arflokkanna í sambandi við fram-
kvæmdir á vegum hemámbsliðs-
ins.
Við ei-um algerlega andvígir
þessari fjármálastefnu ríkis-
stjórnarinnar.’ Við teljum hana til
tjóns fyrir eðlilegt atvinnulíf
þjóðarinnar og að hún hljóti að
bitna á afkomu almennings í
landinu."
Þeir Hannibal og Lúðvík ræða
síðan tillögur sínar og verður
nánar skýrt frá þeim síðar.
Lætur ríkisstjórnin enn
léggja togaraflotanum
um áramótin?
í „Alþýðublaðinu“ sl. þriðju-
dag er frá því skýrt, að sú frétt
hafi komizt út á meðal almenn-
ings, að Félag botnvörpuskipa-
cigenda hafi skrifað öllum með-
liinum sínum bréf um að stöðva
rekstur togaraima 1. jan. næstk.,
en þá falla úr gildi lög ríkis-
stjórnarmnar um togaragjaldcyr-
inn.
£kki er fullvitað, hvað hæft
er í frétt þessari, en hitt er víst
að ríkisstjórnin hefur enn ekki
boðað neinar ráðstafanir til að-
stoðar togaraútgerðinni, enda
þótt mjög líði nú að jólaleyfi Al-
þingis.
120 býli hafa fengið
rafmagn
Sl. þriðjudag var rafstiaum
hleypt á heimtaugar til 60 bæja í
Glæsibæjarhreppi, Skriðuhreppi
og Arnameshi eppi, en áður var
rafmagn komið í flest býli
í Árskógshreppi og nágrenni Dal-
víkur Hafa þá um 120 býli í
Eyjafirði fengið rafmagn á þessu
n
Akureyri getur ekki staðizt
1« | >*■ rr
an fiskiðjuvers
í ræðu, sem fjármálaráðherra, Eysteinn
Jónsson, hélt í boði bæjarstjórnar Akureyrar,
sl. sunnudag, komst hann m. a. svo að orði
að „btorg eins og Akureyri, sem byggir at-
vinnulif sitt að verulegu leyti á togaraútgerð,
getur ekki staðizt án þess að eiga fullkomið
fiskiðjuver“ — „til þess að hrinda því máli í
framkvæmd, þarf að sameina alla krafta . . .“
Ér það vissulega gleðilegt að Eysteirm Jónsson hefur gert
hinn einfalda sannleika um lifsnauðsyn harðfrystihúss hér í
bænum fyrir togaraútgerðina og afkomu bæjarbúa að síniun
orðurn og gæti það táknað það að ríkisstjómin gerði sér ljóst
að hún getur ekki lengur þverskallast um að veita frystihúss-
málinu nokkum stuðning, eftir að loks hefur tekizt að fá um
það fullkomna einingu og samstarf meðal bæjarbúa af öllum
flokkum.
Hins vegar er það næsta broslegt að sjá tilburði Dags af til-
efni þessara orða Eysteins, en svo er að sjá í uppsláttargrein
blaðsins að ráðherrann hafi boðað einhvem nýjan og óvæntan
sannleika, og honmn hælt á hvert reipi fyrir það „hve vel
hann fylgist með málum bæjarins“. Flestir aðrir mundu ætla,
að það tilheyrði fmmstæðustu embættisskyldum fjármálaráð-
herra að vera svo vel að sér um hag næst stærsta bæjar lands-
ins, að mál sem varðar það, hvort hann „getur staðizt“ færi
ekki fyrir utan garð og neðan hjá homun.
„Betra er seint en aldrei“, segir máltækið, en vissulega
hefði „boðskapiu,“ Eysteins verið dýrmætari ef hann hefði
komið fram fyrr, helzt einhvem tíma á fyrrihluta þess f jögurra
ára tímabils, sem „Dagur“ og flokkur hans, með meirihluta
íhaldsins í taumi, stóðu sem fastast gegn öllum framkvæmd-
um í frystihússmálinu, þrátt fyrir allar þær röksemdir af hálfu
sósíalista og annarra stuðningsmanna málsins, sem liggja að
baki hinna tilfærðu ummæla. Þá hefði togaraútgcrðin hér og
ratvinnulíf bæjarins verið firrt áralöngum vandræðum og
milljónatjóni.
Akureyrarflugvöllur tekinn í notkun sl. sunnudag
Kirkjan. Messað í Akureyrar-
kirkju kl. 2 e. h. á sunnudaginn
kemur. — P. S. — Messað í Gler-
árþorpi næstk. sunnudag kl. 2 e.
h.—K.a
Skömrnu fyrir hádegi ,sl.
sunnudag, hnitaði Snæfaxi, nýj-
asta flugvél Flugfélags fslands,
hringi yfir bænum og tók síðan
land hægt og virðulega á hinum
nýja flugvelli á Eyjafjarðar-
hólmum og vígði þar með völlinn
til notkunar. Flutti flugvélin þrjá
ráðherra, flugráð, þingmann bæj-
arins o. fl. gesti, auk fréttamanna
blaða og útvarps, er allir voru
komnir til að taka þátt í vígslu
flugvallarins.
Á flugvellinum hafði fjöldi bæj-
arbúa safnast saman, þrátt fyrir
kludaveður. Er vígslugestir höfðu
lent fluttu flugmálaráðherra, Ing-
ólfur Jónsson, flugmálastjóri,
Agnar Kofoed-Hansen, Öm
Johnson, forstjóri Flugfélags ís-
lands, Steinn Steinsen, bæjarstj.,
Friðjón Skarphéðinsson, þæjar-
fógeti og Hjörtur Gíslason verka-
maður, ræður og fögnuðu allir
þeim góða áfanga sem flugvallar-
gerðin væri fyrir samgöngur bæj-
ar og héraðs. En að því búnu
hafði bæjarstjórn boð inni að
Hótel KEA fyrir gestina og voru
þar enn fluttar margar ræður.
Flugbraut sú, sem tekin hefur
veri ðtil notkunar, er 1000 metrar
að lengd og um 50 m. breið, en®
ætlunin er að lengja hana um 50C
—800 m. og breikka mikið. Mur
láta nærri að flugvallargerðin sé
nú hálfnuð og enn skortir einnig
allan nauðsynlegár byggingar við
völlinn. Aðeins hefur verið reist
bráðabirgðaskýli til afgreiðslu-
starfa.
Til vallarins hafa verið veittar
um millj. kr. og töldu forráða-
menn flugmálanna, að svo hag-
kvæmlega hefði að flugvallar-
gerðinni verið unnið, að hér hefði
flugvallargerðin orðið sú ódýr-
asta, sem þekkzt hefði hérlendis.
Er það ekki sízt þakkað verk-
fræðingunum Marteini Björns-
syni og Ólafi Pálssyni, Kristni
Jónssyni, framkv.stj., og verk-
stjóranum, Júlíusi Þórarinssjmi.
Sextugur er í dag Hermann
Jakobsson, verkamaður, Aðalstr.
54, hér í bæ. Hermann er nú
sjúklingur á Kristneshæli, þar
sem hann hefur dvalið undanfar-
in ár. Hann hefur verið sjúkling-
ur fast að tuttugu árum, en borið
veikindi sín af miklu æðruleysi
og kjarki.
Þ jóðvil jahappdrættið
Dregið var í Þjóðviljahapp-
drættinu sl. laugardag og verð-
ur vinningaskráin birt í næsta
blaði.
Happdrætinu var tekið frá-
bærlega vel um allt land og
hefur orðið Þjóðvilj. og öðrum
blöðum Sósíalistaflokksins mik
ilsverður stuðningur og sýnt
greinilega hug islenzkrar al-
þýðu til þess mikla verks, er
þau hafa að vinna.
Hér í bænum og Glerárþorpi
seldust rúml. 1600 miðar, og er
það ágætur árangur, enda unnu
fjöldi manna að sölunni af
miklum dugnaði og er þeim
hérmeð þakkað ágætt starf. í
þessari tölu eru meðtaldar
nokkrar blokkir, sem enn hafa
ekki verið gerð skil fyrir og er
þess vænst að þau verði gerð
við fyrstu hentugleika.