Verkamaðurinn - 06.01.1956, Síða 1

VERKRDIflÐURinn
07 o
irr
XXXIX. árg.
Akureyri, föstudaginn 6. janúar 1956
I. tbl.
Kommúnislaflðkkur Frakklands vinnur
glæsilegan sigur
Fékk nú 151 þingmann í stað 98 áður
Afturhaldið skelfingu lostið
í þingkosningunum í Frakklandi,
sem fóru fram 2. þ. m., unnu
franskir kommúnistar stórfelldan
sigur. Kosningunum er þó enn ekki
lokið í Alsír, en þar á að kjósa 30
þingmenn.
Samkvæmt þeim úrslitum, sem
þegar eru kunn, fengu kommúnist-
ar 151 þingmann, en höfu áður 98.
Þá vakti það einnig mikla athygli
að „pólitísk" samtök, Poujadeistar,
sem neita að greiða skatta, en
leggja ekkert jákvætt til mála,
hlutu 52 þingsæti, en þessi samtök
hafa ekki tekið þátt áður í þing-
kosningum.
Samkvæmt upplýsingum franska
innanríkismálaráðuneytisins fengu
7 stærstu flokkamir eftirfarandi
atkvæðamagn:
Kommúnistar......... 5,5 millj.
Sósialdemokratar..... 3,2 millj.
íhaldsmenn ...........3,0 millj.
Katólskir ............. 2,3 millj.
Gaulleistar ...........0,9 millj..
Kommúnistafl. er því langsterk-
asti flokkurinn. Bætti hann við sig
480 þús. atkv. og sósialistar 500
þús. atkv. Juku verkalýðsflokkarn-
ir þannig atkvæðamagn sitt um 1
millj.
Allar líkur benda til þess að
hreyfing Poujadeista sé álíka sápu-
bóla eins og hreyfing Gaullista,
sem springur fyrr en varir. Hreyf-
ing ruglaðra smáborgara og auð-
borgara, sem hafa meiri áhuga á
að elska aurinn sinn en eyða tíma
í að hugsa.
Það er ekki einungis franska
íhaldið, sem er skelfingu lostið,
vegna hins glæsilega sigurs komm-
únista. I London og Washington
ríkir einnig uggur og ótti vegna
sigurs kommúnista, og þá er skelf-
ingin ekki minnst í aðalstöðvum
yfirherstjórnar Atlantshafsbanda-
lagsins.
Allt er á huldu enn um stjómar-
myndun í Frakklandi. En enginn
vafi er á því að afturhaldsöflin
munu neyta allra ráða til að reyna
að hindra að mynduð verði vinstri
stjórn, raunhæf vinstri stjórn, með
þátttöku kommúnista.
Miðstjórn kommúnistaflokksins
telur að kosningaúrslitin sýni það
greinilega að frönsk alþýða sé al-
gjörlega andvig nýlendukúgunar-
og afturhaldsstefnu ríkisstjórna
síðustu ára og krefjist þess að ný
stjórn verði mynduð, sem vinni
að framförum, þjóðfélagsumbót-
um, frelsi nýlenduþjóðanna og
friði. Hefir miðstjómin boðið
sósialdemokrötum og öðrum
vinstri öflum á þingiaðmyndameð
þeim stjóm á þessum grundvelli.
Róttæktir ............ 2,9 millj.
Poujadeistar ......... 2,4 millj.
Aðalfundur Verkamannafélagsins
Verður Friðrik efstur?
8. umferð skákmótsins í
Hastings lauk í gær. Að lok-
inni þeirri umferð voru þeir
Friðrik og Kortsnoj efstir með
61/2 vinn. hvor, Ivkoff með 6
og Tajmanoff með 5. Níunda
og síðasta umferðin er í dag.
Stjórnin kosin einum rómi

Nýr Moggi í Reykjavík
Ritstjóraskipti urðu hjá „Degi“ nú um áramótin. l.ætur
Haukur Snorrason nú af ritstjórn blaðsins og fetar í fótspor
Dr. Kristins og Tómasar Árnasonar og flytur til R.víkur.
Mun honum ætlað það hlutverk af V Þór og öðrum stór-
bröskurum „Framsóknar1' að gera Tímann að Mogga R.vík-
ur nr. 2 og mun sú tiltrú byggð á þeirri staðreynd að Hauk
hefir tekizt með brauki og bramli (að ógleymdum auglýs-
ingamokstri KEA og SÍS í þetta einkablað „FramsóknarflA)
að gera „Dag“ að Mogga Akureyrar, svo að gallharðir
íhaldsmenn hafa engan mun getað gert á þessum tveim
Moggum.
Mun V. Þór og öðrum peningasálum „Framsóknarfl.“
þykja nauðsynlegt að efla hægri öflin við „Tímann“, svo að
þeir standi betur að vígi í baráttunni við hákarla „Sjálfstæð-
isfl.“ um helmingaskiptin á gróðanum af hermanginu og
öðru álíka vel fengnu fé.
í þessu sambandi er einnig mjög hagkvæmt að fá sem
nýjan ritstj. mann, sem er auðmjúkur dýrkandi utanríkis-
málastefnu eindregnasta, og starblindustu auðkýfingastjórn-
ar heimsins, stjórnar Bandaríkjanna, landsins þar sem sam-
vinnustefnan er algjörlega máttlaus.
Fráfarandi ritstj. „Dags“ hefir nú ekki einungis gefist upp
við að efna það loforð að stöðva flóttann til Suðurnesja og
rétta við hlut dreifbýlisins, heldur er hann nú beinlínis orð-
inn einn í flóttamannahópnum og á sem ritstj. hins nýja
Mogga R.víkur að vinna af alefli að því að efla Reykjavík-
urvald beinhákarla Framsóknar og Sjálfstæðisflokksins, og
auðvitað á grundvelli hinnar alkunnu helmingaskiptareglu.
Að vonum vaknar nú almennt sú spurning: Hvaða „Fram-
sóknar“-íhaldsforingi flýr nú næst suður, eftir að hafa svikið
öll sín vinstri loforð og þar með samvinnustefnuna.
I r##############################################################J
Aðalfundur Verkamannafélags
Akureyrarkaupstaðar var haldinn
í gærkvöldi. Tillögur uppstillinga-
nefndar um stjóm og trúnaðar-
mannaráð vom samþykktar einum
rómi. Er stjórn og trúnaðarmanna-
ráð nú þannig skipað:
Stjórn. Formaður: Bjöm Jóns-
son, varaform.: Þorsteinn Jónat-
ansson, ritari: Stefán Aðalsteins-
son, gjaldkeri: Torfi Vilhjálmsson,
varagjaldk.: Hallgrímur Stefáns-
(Framhald á 4. síðu).
Félags
jsvist Sósíalista-
félaganna í Ásgarði
í kvöld
í kvöld kl. 8,30 verður fyrsta
spilakvöld af fjórum, sem sósí-
alistafétögin efna til nú í árs-
byrjun. Glæsileg verðlaun
verða veitt fyrir samanlagðan,
hæsta slagaíjölda á öllum
kvöldunum og auk þess verð-
laun fyrit hvert kvöld.
Aðalverðlatmin eru borðbún-
aður úr silfri, bókaflokkur Máls
og menningar 1955 (irtnb.) og
ljóðasafn Jóhannesar úr Kötl-
um.
Ef eitthvað verður óselt at
aðgöngumiðum verða þeir seld-
ir við inngangirm í kvöld. —
Heimilt er að taka með sér
gesti.
Mætið stundvíselga.
NEFNDIN.
| r»#########################
Marteinn framfærslu-
fulltrúi
Á síðasta bæjarstjórnarfundi fór
fram kjör framfærslufulltrúa og
var Marteinn Sigursson kjörinn
með 6 atkvæðum. Hlaut hann
stuðning sjálfs sín, Steindórs
Steindórssonar og allra fulltrúa
íhaldsins. Jón Ingimarsson hlaut 2
atkv. og Axel Jóhannsson 1 atkv.
Tveir seðlar voru auðir (St.
Reykjalín og Guðm. Guðlaugsson).
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna og
Leikfélag Akureyrar ætla að starf-
rækja leikskóla í sameiningu
Að tilhlutan stjórnar Leikfélags
Akureyrar og nefndar frd Fulltrúa-
rdði verkalýðsfélagannavar tiðinda-
mönnum útvarps og blaða skýrt frd
þvi í geer, að Leikfélagið og Full-
trúardðið hefðu dkveðið að starf-
rœkja i sameiningu leikskóla.
Innan Leikfélags Akureyrar hef-
ur þetta mál verið til umræðu í
mörg ár, en málið hefur aðallega
strandað hingað til á kostnaðarhlið-
inni. En í haust gerðist svo það, að
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna til-
kynnti, að það hefði í hyggju að
gangast fyrir námskeiði í upplestri
og framsögn. Bauð Fulltrúaráðið
Leikfélagi Akureyrar samstarf í
þessu máli, og taldi Leikfél. mjög
æskilegt og að öllu leyti hagkvæmt
að starfrækja slfkan skóla eða nám-
skeið í sameiningu.
Niðurstaðan varð þess vegna sú á
sameiginlegum fundi fyrrnefndra
aðila í fyrradag, að hafizt skyldi
handa og auglýst eftir þátttakend-
um og að fá Jónas Jónasson fyrir
kennara. Gert er ráð fyrir að kenna
upplestur, framsögn, leiklist og lát-
bragðslist.
Væntanlegir nemendur leikskól-
ans munu ekki þurfa að greiða
nema mjög viðráðanlegt kennslu-
gjald.
Er þess að vænta, að sem flestir
taki þátt 1 námskeiðum leikskólans,
en kennslan mun verða á kvöldin,
af eðlilegum ástæðum.
Hvað býr undir hjali
Framsóknar um
vinstri stjórn?
í sxðastliðnum sex árum ha£a
orðið sextán sinnum stjórnarskipti
í Frakkiandi. Nýjum ríkisstjórnum
hefur verið hnoðað saman jafn-
harðan og aðrar hafa oltið úr há-
sætinu, vegna megnrar óánægju
almennings. Nýjar ríkisstjórnir —
en aldrei skipt um stjórnarstefnul
Kosningaúrslitin nú í Frakklandi
sýna, að almenningur er að verða
fullsaddur á sífelldum loforðum
nýrra stjórna, sem jafnharðan eru
svikin.
Hér á Islandi hefur einnig verið
mögnuð óánægja um langt skeið
með stjórnarfarið, og óánægjan fer
nú mjög vaxandi. Ríkisstjórn aftur-
haldsins er á góðum vegi með að
vinna sér heimsfrægð. Laxness varð
heimsfragur, er hann hlaut verð-
laun Nóbels, og nafn Friðriks Ól-
afssonar er nú þekkt um víða ver-
öld eftir afburða afrek hans í Hast-
ings. En ríkisstjórn Islands er að
verða heimsfræg fyrir óstjóm.
Hún hefur sýnt dugnað í því að
sóa gjaldeyri þjóðarinnar, og þegar
gjaldeyrir er þrotinn, stöðvar hún
íiskiskipaflota landsmanna. JÞegar |
verkamönnum tekst, eftir langvinnt I
verkfall, að bæta lítils háttar kjör ■
sin, í harðri andstöðu við ríkis- '
stjómina, heimta ráðherrarnir 47% ]
kauphækkun sjálfirl Þegar þjóðar- ]
nauðsyn krefst þess, að togarafloti ]
landsmanna sé endurnýjaður og
aukinn, svo og önnur fiskiskip, þá
hrúgar ríkisstjómin í staðinn bíl-
um inn í landið og fyllir nær allar
götur Reykjavíkur og annarra bæja.
; Pegar vinnuafl skortir til að fram-
] leiða meira af útflutningsvörum,
]þá skipuleggur ríkisstjórnin vinnu
við að byggja herstöð á Suðurnesj-
um, svo tryggt sé, að sem flestum
landsmönnum verði banað í einu
vetfangi, ef heimsstyrjöld skellur á,
og þær fáu hræður, sem eftir lifðu,
geti hjarað lengri eða skemmri
tima við hin mestu harmkvæli. Og
þegar rlkisstjórnin óttast að þjóðin
uni ekki lengur óstjórn hennar,
hótar hún að stofna her, til að
halda almenningi í skefjum með
vélbyssum og handsprengjum í
höndum Heimdallarskríls, svo að
braskarar og fjárplógsmenn, kjöltu-
börn ríkisstjórnarinnar, geti áfram
mergsogið almenning.
Svo er nú samt komið, að ríkis-
stjórnin mun hafa í hyggju að
segja af sér, efna síðan til kosninga,
þyrla upp moldviðri fyrir þær, og
íáta svo sína sömu flokka mynda
nýja ríkisstjórn — án breytinga á
stjórnarstefnu.
Framsóknarblöðin eru þegar far-
in að tala um að þörf sé á því að
mynda vinstri stjórn. En það verð-
ur, að fenginni reynslu, ekkert
mark tekið á þeim skrifum þeirra,
nema þau sýni vilja sinn í verki
' með því að mynduð verði raun-
' veruleg vinstri stjórn fyrir kosn-
]ingar. — Og það yrði aldrei nein
] vinstri stjórn, sem mynduð yrði af
[ Vilhjálmi Þór og Stefáni Jóhanni,
! handbendum þeirra eða vasaútgáf-
! um.
U. M. F. A. minnzt
í kvöld efna U. M. S. E. og í. B.
A. til kvöldvöku í Samkomuhúsi
bæjarins til minningar um að 50
ár eru nú liðin frá því að Ung-
mennafélag Akureyrar var stofnað.
Á kvöldvökunni verður m. a. frum-
sýnd ný kvikmynd, sem var tekin
á Landsmóti U. M. F. 1. í sumar.
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna
hefur ákveðið að halda jólatrés-
fagnað fyrir böm í Alþýðuhúsinu
sunnudaginn 8. þ. m. kl. 2 e. h. —
Aðgöngumiðar seldir á skrifstofu
verkalýðsfélaganna kl. 3—5 á
laugardag og við innganginn.
Hvað er að gerast í flokkshreiðri Sjálfstil. og Jakobs Frím. í skrifstofum Útgerðarfélags Ak.?
LAÍJQSBÓKAS’Fn!
m 2 0 u 9 s ‘j
| ISLAÍ’O^