Verkamaðurinn - 20.01.1956, Blaðsíða 1

VERKRltlflÐURltltl
XXXIX. árg.
Akureyri, föstudaginn 20. janúar 1956
3. tbl.
Aflurhaldið slórhækkar útsvörin frá þvf í fyrra
12 millj. 403.500 kr plús 10% vanhaldaálagning
Allar breytingatillögur sósíalista felldar samkv.
fyrirfram ákveðinni stefnu
A fundi bæjarstjómar Akureyr-
arkaupstaðar s.l. þriðjudag var
samþykkt fjárhagsáætlun fyrir
þetta ár.
Niðurstöðutölur áætlunarinnar
eru 15.375.500.00 kr.
Af því eru útsvörin áætluð kr.
12.403.500.00, og er það mikil
hækkun frá því í fyrra. Við þetta
bætist svo 10 prósent vanhalda-
álagning, sem afturhaldið rígheldur
sér í.
Steind. Steind. bar fram tillögu
um að vanhaldaálagningin yrði
5% í stað 10%. Var hún felld með
5 atkv. gegn 4. Þótti það tíðindum
sæta að Mart. Sigurðsson, útgef-
andi Norðanfara sáluga, fyrrv.
Framsóknarmaður og núverandi
málaliði hjá Sjálfstæðisfl. (íhald-
ið, hemámsflokkurinn, kaus hann
fyrir framfærslufulltrúa sinn!)
greiddi atkv. gegn till. Steindórs.
Breytingartillögur sósíalista voru
allar felldar. Er það yfirleitt ófrá-
víkjanleg stefna hjá afturhaldinu.
Samþykktur var 10 þús. kr.
rekstursstyrkur til leikskóla Bama-
verndunarfélagsins.
Þá samþykkti bæjarstjórnin 5
þús. kr. gjöf til Friðriks Olafssonar
sem viðurkenningu á afrekum hans
á sviði skáklistarinnar.
Sósíalistar höfðu m. a. lagt til að
fasteignaskatturinn á íbúðarhús-
næði yrði lækkaður þannig að
hann yrði aðeins innheimtur með
200% álagi í stað 400%, eins og
tíðkast hefur síðan dr. Kristinn,
sem nú er blýfastur í segulbandi
amerískra herþræla, „rétti“ Akur-
eyringum sem vinargjöf áður en
hann hljóp suður til að þjóna her-
srælunum.
Þá var einnig m. a. felld tillaga
sósíalista um hækkun á lántöku
vegna hlutabréfakaupa í Möl og
Sandur s.f.
Verður það mál rætt nánar í
næsta blaði.
Aðalfundur Sjómanna-
félags Akureyrar
var haldinn 12. þ. m. Stjóm fé-
lagsins var öll endurkjörin, en
hana skipa þessir menn:
Tryggvi Helgason, formaður.
Lórenz Halldórsson, varaform.
Ólafur Daníelsson, ritari.
Jónas Tryggvason gjaldkeri og
Jón Halldórsson, meðstjómandi.
Varamenn í stjóm félagsins
voru kosnir: Sigurður Rósmunds
son, Marteinn Sigurólason og Páll
Marteinsson.
Fundurinn samþykkti, að ár-
gjöld félagsmanna skyldu hækka
úr kr. 110.00 í kr. 150.00.
Tala félagsmanan er nú 190.
r
Kvikmyndasýning MIR
Næstkomandi sunnudag kl. 4 e
h. sýnir MÍR rússnesku stór-
myndina Orlög Marínu. Myndin er
í afga-litum og mjög fallegar senur
í henni. Hún fjallar um konu sem
vinnur fullnaðarsigur eftir langar
og strangar þrengingar. Er myndin
mjög spennandi og áhrifamikil. —
Hún verður sýnd í Ásgarði (Hafn-
arstræti 88). — Öllum heimill að
gangur meðan húsrúm leyfir.
— Aðgöngumiðarnir kosta aðeins
5 krónur.
Mjög siæmar atvinnuhorfur
í bænum
LA sýnir „Þr já eigin-
menn“ til ágóða fyrir
orgelsjóð kirkjunnar
Leikfélag Akureyrar hefur ákveð-
ið að sýna leikinn Þrjá eiginmenn
næstk. laugardagskvöld í Sam-
komuhúsinu til ágóða fyrir orgel-
sjóð Akureyrarkirkju. Hefur félag-
ið nú sýnt leikinn 13 sinnum við
ágæta aðsókn og átti síðasta sýn-
ingin að vera síðastliðið sunnu-
dagskvöld, en nú hefur verið
ákveðið að sýna leikinn einu sinni
enn, eins og fyrr getur, það er n.k.
laugardagskvöld, og á allt, sem inn
kemur iyrir aðgöngumiða, að
renna í orgelsjóð kirkjunnar.
Aðgöngumiðar seldir í blaðasöl-
unni við Ráðhústorg og við inn-
ganginn.
Alvarlegt ástand rikir nú í at-
vinnumálunum. Á fundi bæjarráðs
5. þ. m. var lagt fram erindi frá
Vinnumiðlunarnefnd Akureyrar.
Vekur nefndin athygli á því í er-
indi sínu, að slæmar horfur séu
hvað snertir atvinnu í bænum. Fór
nefndin þess á leit við bæjarráð
að hafizt yrði handa um að bæta
úr atvinnuleysinu með því að láta
vinna við verklegar framkvæmdir,
sem unnt væri að vinna að yfir
veturinn.
Árshátíð Verkamanna-
félags Akureyrarkaup-
staðar og Verkakvenna-
félagsins Einingar
Ákveðið hefur verið að Verka-
kvennafélagið og Verkamannafé-
lagið haldi sameiginlega árshátíð
í Alþýðuhúsinu laugardaginn 28.
þ. m. Enn hefur ekki verið gengið
til fulls frá dagskrá samkomunnar,
en reynt verður að vanda til henn
ar eftir föngum. Verður dagskráin
og annað fyrirkomulag nánar aug-
lýst í næstu viku.
Samþykkti bæjarráð að láta
hefja vinnu við holræsagerð í Að-
alstræti og í Glerárþorpi. Enn-
fremur að leggja vatnslögn í Ása-
byggð.
Hins vegar munu ekki margir
verkamenn hafa orðið feitir af
þessari vinnu ennþá.
Væri nú mikill munur ef hrað-
frystihúsið væri komið í fullan
gang.
Aðalfundur Skákfélags
Akureyrar
Skákfélag Akureyrar hélt aðal-
fund sinn sJ. mánudag.
Form. var kosinn Jón Ingimars-
son, ritari Haraldur Ólafsson,
gjaldkeri Friðgeir Sigurbjömsson.
Áhaldavörður Anton Magnússon
og spjaldskrárritari Guðmundur
Eiðsson.
Varaformaður Júlíus Bogason,
vararitari Haraldur Bogason og
varagjaldkeri Margeir Steingríms-
son.
Gert er ráð fyrir að félagið tefli
bráðlega símskák við Taflfélag
Húsavíkur.
Bandaríkin ætla að stórauka
framlag sitt til vígbúnaðar
í fjárlagafrumvarpi því sem Eis-
enhower forseti hefur sent Banda-
ríkjaþingi er m. a. gert ráð fyrir
því að útgjöldin til vígbúnaðar
I verði aukin um allt að milljarð
Tékkar buðu vélar og spennistöðv-
ar í nýju virkjanirnar með
lægstu verði
Ákveðið að taka tilboðum þeirra
Síðastliðið vor leituðu rafmagns-
veitur ríkisins tilboða í vélar,
spennistöðvar og fleira efni fyrir
þær virkjanir og veitur, sem nú
éru í undirbúningi á vegum ríkis-
ins samkvæmt 10-ára áætlun rík-
isstjórnarinnar í raforkumálum.
Fjöldi tilboða barst frá ýmsum
löndum. Ákveðið var að kaupa
vélarnar og spennistöðvamar í
Tékkóslóvakíu. Samkomulag hefur
náðst um þessi kaup í öllum aðal-
atriðum og gengið verður formlega
frá samningum nú á næstunni.
Tilboð Tékka vom lægst og er
gert ráð fyrir allt að 8 árá greiðslu
fresti. Mun verðmæti kaupanna í
Tékkóslóvakíu nema 20—-30 millj.
kr. Þær virkjanir, sem um er að
ræða era í Fossá í Bolungarvík,
Mjólkurá í Bjamarfirði og Grímsá
á Austf jörðum.
dollara. Einkum er gert ráð fyrir
að auka framleiðslu á múgmorðs-
vopnum, svo sem kjarnorku- og
vetnissprengj um.
í viðtali við Life, eitt útbreidd-
asta blað Bandaríkjanna, sagði
Dulles, utanríkisráðherra, að
Bandaríkin hefðu þrívegis hótað
að útkljá deilumál með kjarnorku-
árásum.
Þessi ummæli réðherrans hafa
ekki aðeins sætt harðri gagnrýni í
Bretlandi og Frakklandi, heldur
jafnvel einnig í f jölmörgum banda-
rískum blöðum.
Dulles hefur viðurkennt að um-
mælin væru rétt eftir sér höfð og
Eisenhower hefur lýst sig sam-
þykkan þeim með því að andmæla
þeim ekki og lýsa því hins vegar
yfir jafnframt að Dulles sé sá
bezti utanríkisráðherra, sem hann
hafi kynnst
FRIÐRIK OG LARSEN.
Einvígi Friðriks Ólafssonar og
Bents Larsens um skákmeistaratit-
il Norðurlanda hófst í R.vík s.l.
þriðjudag. 1. skákinni er enn ekki
lokið, fór tvívegis í bið. Friðrik
vaim 2. skákina. Þriðja skákin er
tefld i kvöld.
Selur og svikur
Síðan um áramóc hefur allur <
bátafloti landsmanna verið bund- J
Landssamband ísl. útvegs- J
manna hefur bannað alla útgerð J
sökum ágreinings við rikisstjórnina. J
Mikili hluti af togarafiotanum er
einnig bundinn. Engin fjárlög hafa
verið afgreidd. Rikisstjómin situr
og situr aðgerðarlaus. óstjórnin og
spillingin í herbúðum stjórnarinn-
ar og stjómarflokkanna fer í vöxt
dag frá degi.
Tjónið af stöðvun bátaflotans
nemur um 3 milljónum á dag, og
uú eru liðnir 20 dagar frá áramót-
um. Ríkisstjómin hefur, með þvi
að semja ekki við útgerðarmennina,
hreinlega stolið 60 miUjónum af
ijóðinni í dýrmætum gjaldeyri.
Ef maður brýzt inn, eftir nám i
jjófnaði og gripdeildum í amerísk-
um kvikmyndum og hasardblöðum,
og hnuplar sér nokkrum cigarettu-
pökkum og tugum eða hundruð-
um króna, er honum refsað. En
ráðherrarnir eru látnir ganga laus-
ir, þó þeir séu sannanlega, með
stöðvun framleiðslunnar, búnir í
raun og veru að hnupla mörg
hundruð milljónum króna af þjóð
inni nú og fyrr.
Þegar ríkisstjórnin er spurð um,
hverjar tillögur hennar séu í ;
vandamálum útgerðarinnar, þá J
svara ekki einu sinni ráðherrarnir. 1
Þeir steinþegja, eins og þeir séu 1
málbundnir. En þegar verkamenn j
hafa farið fram á lítilsháttar kaup- j
hækkanir til að vega ögn upp á
móti hinum skipulögðu verðhækk-
unum ráðherranna og flokksmanna
þeirra, þá ausa þeir illyrðum yfir
verkamenn og beita ríkisvaldinu
til hins ýtrasta til að reyna að
hindra að verkalýðurinn geti rétt
ögn við hlut sinn. Og til að kóróna
athæfi sitt, heimtuðu svo ráð-
herrarnir sjálfir 47% kauphækkun!
Á sama tíma og stjórnleysið og
ringulreiðin fer vaxandi, vex áhugi
ríkisstjórnarinnar fyrir því að selja
og svikja sem mest af landinu eða
gæðum þess í hendur hemámsliðs-
ins eða Breta. Ekkert er hirt um
þjóðarhagsmuni. En ráðherramir
og gæðingar stjórnarflokkanna
keppast hins vegar við að hirða,
samkvæmt helmingaskiptareglunni,
ágóðann af sölunum og svikunum,
Hornsteinar vest-
ræns lýðræðis
Halldór Kiljan Laxness var í
haust sæmdur Nobelsverðlaunun-
um fyrir frábær skáldafrek. Skák
snillingurinn Friðrik ólafsson vann
glæsilegt afrek á skákmótinu í Has-
tings. En Englandsdrottning vann
hins vegar þáð afrek, að láta undir-
tyllur sínar húðstrýkja böm og
unglinga á eynni Kýpur, sem Bret-
ar stálu fyrir löngu síðan og
þrjózkast enn við að skila. Húð-
J strýkingin á Kýpur er framin í
nafni vestræns lýðræðis, í nafni At
lantshafsbandalagsins. Morð þau
sem undirtyllur Englandsdrottn
ingar fremja daglega í Kenya, Mal
akkaskaga og í öðrum þeim lönd'
um, sem Bretar hafa stoiið og rænt,
eru einnig framin í nafni vestræns
iýðræðis. Frakkar leika sömu listir
í Norður-Afríku — til að vernda
lýðræðið — og Bandaríkin ganga
skrefi lengra: Þau hóta, samkvæmt
frásögn sjálfs utanríkisráðherrans,
Dullesar, að myrða tugi milljóna
með atom- og vetnissprengjum,
jafnvel að eyða öllu lífi á þessum
hnetti — til að bjarga lýðræðinu
og frelsinu. Og Eisenhower lýsir
yfir, að Dulles sé sá bezti utanrikis
ráðherra, sem hann geti hugsað sér.
Það sem er verið að reyna að
vernda og bjarga með þessum
glæpum og glæpsamlegu hótunum,
er ekkert annað en peningar og
völd gjörspilltrar yfirstéttar. Yfir-
,stéttin ærist, er hún heldur, að
peningarnir og völdin séu að renna
úr greipum hennar. Hún verður
að trylltu, blóðþyrstu óargadýri.
Það er þetta dýr, sem veður nú
uppi á Kýpur og býr sig undir að
rtfa skólabörnin á hol í næsta
J J stökki — í nafni Englandsdrottn-
ingar, í nafni vestræns lýðræðis.