Verkamaðurinn - 13.04.1956, Blaðsíða 4
4
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 13. apríl 1956
íhaldið lýsir yfir:
Erlend stjórnarvöld eiga að ráða
því hvort hernáminu verður aflétt
Þingmenn Sjálfstæðisflokksins
og málgögn hans hafa nú gert
landslýð öllum ljósa grein fyrir af-
stöðu sinni í hernámsmálunum.
Við afgreiðslu Alþingis á þings-
ályktunartillögunni um brottför
hersins stóðu þingmenn flokksins
allir gegn endurskoðun hernáms-
samningsins og öllum breytingum
a hernáminu.
í blöðum flokksins hefur svo
flokkurinn áréttað þessa afstöðu
sína og lýst því yfir að ísland eigi
ekki aðeins að vera hernumið um
ófyrirsjáanlegan aldur, heldur séu
það svik á „samkomulagi lýðræð-
isflokkanna" og „svik við samn-
inga íslands og hinna vestíænu
þjóða“, ef herinn verði rekinn á
braut án samþykkis Atlantshafs-
bandalagsráðsins.
Nú er það alkunnugt að sam-
kvæmt hernámssamningnum er
það á valdi íslendinga sjálfra að
meta það hvenær „friðartímar"
séu og hvenær „heimsástandið sé
það tryggt“ að ekki sé „þörf her-
verndar".
Þessum rétti íslendinga vill
íhaldið farga fyrir fullt og allt og
veita Bandaríkjamönnum og A.-
bandalagsráðinu sjálfdæmi um
framtíð landsins. íhaldið er því
orðið bandarískara en bandarískir
stjórnmálamenn sjálfir þykjast
vera.
..............................
I Peðið |
I Flestum verkamönnum mun j
\ enn í fersku minni afstaða Þjóð |
I varnarflokksins í verkföllunum |
| miklu á sl. vori, er blað þeirra, 5
| „Frjáls þjóð“, snerist í lið með |
\ svartasta íhaldinu og afflutti |
1 málstað þeirra þúsunda, sem f
1 þá þreyttu fangbrögð við \
\ skammsýna afturhaldsstjórn og \
| handbendi hennar. Enginn 5
I verkamaður gaf þá gaum f
§ gjammi Bergs Sigurbjörnssonar i
i og félaga hans, er þeir reyndu i
i af sinni litlu getu, en ótvíræð- 5
i um vilja, að spilla traustri sam- |
i stöðu verkfallsmanna, enda \
| gengu þeir með sigur af hólmi |
i þrátt fyrir klofningstilraunir :
i hinna einangruðu angurgapa. i
1 Enn vegur Þjóðvarnarflokk- |
f urinn, eða meirihluti foringja i
\ hans, nú í sama knérunn og i
i tekur sér stöðu gegn bandalagi i
I alþýðunnar. Hinir gætnari og f
i frjálslyndari menn flokksins, =
I sem eindregið vildu standa við f
i hlið alþýðusamtakanna, hafa \
[ verið ofurliði bornir, en æfin- f
i týramennirnir hafa tekið þar \
| alla stjórnartauma. i
i En útkoman mun verða hin j
i sama og í vor. Alþýðusamtökin i
i munu nú enn síður en þá gefa j
f gaum að glamri æfintýralýðs- f
i ins og standa saman í komandi i
i kosningum eins og þau gerðu í f
i verkfallinu.
i Hingað til hefur Þjóðvarnar- \
í flokkurinn verið peðið í ís- j
i lenzkum stjórnmálum. Eftir i
| næstu kosningar verður hann f
i ekki lengur með í leiknum. i
j Jafnvel hlutverk peðsins reyn- f
I ist honum um megn.
..........MMMM.....MMMMMMMMMII...
En þaðá lxka von nokkurrar um-
bunar. í bandarískum blöðum er
nú mjög rætt um það að „á sviði
eínahaésmálanna bjóðist Banda-
ríkjunum nú möéuleikar til éaÉn~
leéia aðéerða, sem kynnu að hala
heppileé áhrit á slendinéa þeéar
þeir éanéa að kjörborðinu í júní“,
eins og New York Times segir 1.
þ. m.
Það er sýnt að bandarískir ráða-
menn halda að íslendingar láti fal-
ar skoðanir sínar eins og íhaldið
hefur þeim jafnan verið falt og
varla þarf að efa í gegnum hvaða
greipar mútuféð á að renna, en
það er jafnvíst að íslendingar
munu launa það að maklegleikum.
Fyrirhugaðar fram-
kvæmdir bæjarins við
gatnagerð í sumar
Á fundi bæjarstjórnar Akureyr-
ar 27. f. m. lágu fyrir til afgreiðslu
tillögur bæjarverkfræðings um
framkvæmdir við gatnageerð og
holræsa- og gangstéttalagnir. Sam-
kvæmt tillögum eru hinar fyrir-
huguðu framkvæmdir þessar
helztar:
Holræsalögn í Aðalstræti, mal-
bikun Geislagötu norður að
Gránufélagsgötu og gangstéttar-
lögn með henni að austan þangað.
Holræsalögn í Sandgerðisbót,
kantsteinn lagður með Fjólugötu
að sunnan, Byggðavegur gerður
fær milli Þingvallastrætis og
Hrafnagilsstrætis, norðureendi Að-
alstrætis malbikaður ofan á göt-
una (án púkkunar), holræsalögn í
Tryggvabraut og gatan malbikuð,
gangstétt lögð í Kaupvatngsstræti
um 120 m. spöl, löguð gatnamót
Brekkugötu og Helgamagrastrætis,
gangstétt lögð í Ránargötu frá
Eyrarvegi og í Grenimel, Ásvegur
gerður akfær og lagt þar holræsi
í 220 m. spöl, og holræsalögn í
Lögmannshlíð og Stórholt.
Alls er áætlað, að þessar fram-
kvæmdir, auk viðhalds malbik-
aðra gatna, kosti um 1.4 millj. kr.
Ný ferðabók
HEYRT OG SÉÐ ERLEND-
IS, eftir Guðmund Jónsson,
garðyrkjumann.
Nýlega er útkomin bók eftir
Guðmund Jónsson, garðyrkju-
mann. Er bókin þættir úr minn-
ingum höfundar frá þeim árum, er
hann var starfandi garðyrkjumað-
ur í Danmörku og frá ferðum hnas
erlendis.
Frásögnin er létt og fjörleg og
þarf engum að leiðast félagsskap-
ur Guðmundar.
Bókin er 132 bls., smekklega út-
gefin, svo sem algilt er um bækur
frá Prentverk Odds Björnssonar.
Ferminéarmessa kl. 10.30 f. h.
á sunnudaginn kemur í Akureyrar-
kirkju. — P. S.
Stefán Guðmundsson, Brekku-
götu 5 B, Akureyri, verður sjötug-
ur 15. þ. m.
Hjúskapur. Á páskadag voru
gefin saman í hjónaband ungfrú
Guðný Þórhalla Pálsdóttir og
Baldur Sveinsson húsasmíðanemi.
Heimili Oddagata 7, Akureyri. —
6. apríl: Ungfrú Guðrún Ingveldur
Benediktsdóttir og Hilmar Símon-
arson, togarasjómaður. Heimili:
Skipagata 5, Akureyri.
Næstu sýninéar Leikfélaésins
eru n.k. laugardags- og sunnudags-
kvöld. — Aðgöngumiðasími 1639.
Fjáröflunardaéur Kvenfélagsins
Hlífar á Akureyri verður fyrsta
sumardag, að venju. Þá verður
merkjasala, kaffisala og fleira. —
Allur ágóði rennur til barnaheimil-
isins Pálmholts.
Bæjarbúar hafa á undanförnum
árum kunnað að meta þessa starf-
semi og munu enn gera. Barna-
heimilið Pálmholt er eftirsóttur og
vinsæll staður og bætti að mun
aðstöðu sína með byggingu leik
skálans, sem tekinn var í notkun
fyrrasumar.
Frá héraðslækni. Erlendur Kon-
ráðsson, læknir, gegnir störfum
fyrir héraðslækni í Akureyrarhér-
aði frá 10. apríl til 10. maí næstk.
Dánardæéur. Látinn er í Fjórð-
ungssjúkrahúsinu hér í bænum
Skafti Eiríksson, Brekkugötu 29.
Var hann um áratuga skeið starfs-
maður á Gefjun.
Þá er og nýlátin ekkjan Rósa
Guðmundsson, Brekkugötu 2, fyrr
um húsfreyja að Botni í Hrafna
gilshreppi.
Toéararnir. Harðbakur kom af
veiðum 3. apríl. Landaði 120 tonn
um af saltfiski og 10 tonnum af
nnýjum fiski. Fór á veiðar 4. apríl.
— Svalbakur kom af veiðum 4.
apríl. Landaði 111 tonnum af salt-
fiski og 70 tonnum af nýjum fiski.
Fór á veiðar . apríl. — Kaldbakur
kom af veiðum 5. apríl. Landaði
108 tonnum af saltfiski og 5 tonn-
um af nýjum fiski. Fór á veiðar 6.
apríl. — Sléttbakur kom af veið-
um 6. apríl. Landaði 89 tonnum af
saltfiski. Fór á veiðar 7. apríl.
Hjúkrunarkonur ljúka
prófi
í marz í vor voru eftirtaldar
hjúkrunarkonur brautskráðar frá
Hjúkrunarkvennaskóla Islands.
Ásdís Óskarsdóttir frá Vík
Mýrdal, Ester Kristjánsdóttir frá
Hvoli í Mýrdal, Guðbjörg Pálma
dóttir frá Akureyri, Guðrún Alda
Kristjánsdóttir frá Akureyri,Helga
Karlsdóttir frá Reykjavík, Hólm
fríður Stefánsdóttir frá Sandgerði
Hrefna Þórdís Egilsdóttir frá
Reykjavík, Ingibjörg Þóranna
Melsteð frá Reykjavík, Jóhanna
Rósinkranz frá Reykjavík, Vigdís
Magnúsdóttir frá Hafnarfirði, Þór-
hildur Gunnarsdóttir Hólm frá
Keflavík, Þuríður Selma Guðjóns-
dóttir frá Vestmannaeyjum.
AlþýðubandaSagið og
Álþýðusamhandið
Málgögn Hræðslubandalagsins og íhaldsins halda
enn áfram óráðshjali sínu um „misnotkun Alþýðu-
sambandsins“ í sambandi við stofnun Alþýðu-
bandalagsins. Það er því ekki úr vegi að rifja upp
hver þessi afskipti hafa verið og í hverju „misnotk-
unin sé fólgin:
Alþýðusambandið gerði ítrekaðar tilraunir til þess
að vinstri stjórn yrði mynduð á grundvelli stefnu-
yfirlýsingar sinnar, með þeim þingmeirihluta, sem
vinstri flokkarnir áttu. Verkalýðssamtökin um allt
land studdu viðleitni Alþýðusambandsins. Aðeins
eitt félag af 160 lýsti andmælum sínum.
Eftir að sýnt var að foringjar Framsóknar- og Al-
þýðuflokksins mundu hindra myndun vinstri
stjórnar ákvað fullskipuð sambandsstjórn og full-
trúar fjórðungssambandanna að beita sér fyrir
stofnun kosningasamtaka alþýðunnar til þess að
hindra að stjórnmálalegt afl hennar yrði tætt í
sundur og lamað í kosningunum, heldur yrði það
sameinað að því marki að efla áhrif alþýðusamtak-
anna á Alþingi, m. a. til þess að koma í veg fyrir
dýrkeypt verkföll og vinnudeilur og koma fram
réttindæamálum alþýðu í samræmi við lög og
stefnuskrá Alþýðusambandsins.
í samræmi við þessa ákvörðun hafði svo stjórn ASÍ
milligöngu og forgöngu um stofnun Alþýðubanda-
lagsins. Sósíalistaflokknum, Alþýðuflokknum og
Þjóðvarnarflokknum var öllum boðin þar þátttaka
á jafnréttisgrundvelli, en hægri foringjar tveggja
hinna síðarnefndu börðu fram neitun á þessu sam-
starf i í óþökk þúsunda óbreyttra fylgismanna
flokkanna og margra forystumanna, sem hafa skip-
að sér um málstað vinnustéttanna í komandi kosn-
ingum.
Það, sem gerzt hefur, er því í sem stytztu máli
þetta: Alþýðusambandið hefur lagt því lið, eftir
getu, að mynduð yrðu sem sterkust stjórnmálasam-
tök vinstri manna á verkalýðssinnuðum grundvelli
og það hefur ráðlagt félögum sínum að styðja þessi
samtök til þess að efla áhrif alþýðunnar á Alþingi
og komast þannig hjá verkföllum og vinnudeilum.
Með stofnun Alþýðubandalagsins er lokið afskipt-
um ASI af kosningabaráttunni. Það hefur gegnt
þeirri skyldu sinni að leggja grundvöll að einingu
alþýðunnar og hvatt hana til þess að standa fast
saman á þeim grundvelli, og nú er það hlutur
hvers alþýðumanns að velja og hafna.
i Það er næsta athyglisvert að málgögn Ihalds og
Hræðslubandalagsins telja sér nauðsynlegt að ljúga
því gegn betri vitund, að Alþýðusambandið hafi
verið gert að pólitískum flokki, að það bjóði fram
í kosningunum, að það eigi að standa undir kosn-
ingabaráttunni fjárhagslega o. s. frv„ o. s. frv. Ekk-
ert af þessu hefur gerzt eða mun gerast og enginn,
sem nokkru lætur sig skipta sannleikann, trúir
einu orði af blekkingavaðli þeirra.
) Á því er ekki vali að stjórnmálaþroski íslenzkrar
alþýðu er Jiað mikill, að lnin lætur hvorki ginnast
af fagurmælum liinna frægu reiknimeistara
Hræðslubandalagsins né óráðshjali þeirra og heila-
spuna um „mistnotkun“ Alþýðusambandsins. Þeim
mun ekki treinast veganesti blekkinganna fram til
24. júní, er íslenzkar vinnustéttir gera upp sakirnar
við |)á flokka, sem staðið liafa saman í 9 ára stríði
gegn hagsmunum þeirra.
VERKHlflÐURinn
Útgefandi: Sósíalistafélag Akureyrar.
Ritnefnd: Björn Jónsson (áb.), Einar Kristjánsson, Jakob Árnason.
Afgreiðsla: Halnarstræti 88. Sfrni 1516. Pósthólf 21.
Áskriftarverð 40 krónur árg. Lausasöluverð 1. kr. eintakið.
Akureyri. — Prentverk Odds Björnssonar h.f.