Verkamaðurinn - 27.04.1956, Side 4

4
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 27. aprfl 1956
Sameinisl um hin slóru mál
samtaka vorra
Ávarp 1. maí-nefndar verkalýðsfélaganna
- á Akureyri
Verkalýðssamtökin og till aljjýða standa nú andspænis liin-
urn örðugustu viðfangsefnum. Á sl. ári var hafin ný verð-
liækkunarherferð af hálfu framleiðenda, kaupsýslumanna og
annarra, er þjónustu seija launþegum. Mikill hluti verð-
hækkana þessara var með öllu tilefnislaus og í engu samræmi
við launabæ’ur þær, sem verkalýðshreyfingin knúði fram í
varnarbaráttu sinni vorið 1955. Verðhækkanirnar voru fram-
kvæmdar í skjóli afturhaldssamrar ríkisstjórnar, sem dauf-
heyrðist við öllum kröfum verkalýðssamtakanna um verðlags-
eftirlit, takmörkun á ofsalegum milliliðagróða og öðrum
haldkvæmum aögerðum til ]>css að stöðva verðbólguskriðuna
og vernda kaupmátt verkalauna.^En ríkisvaldið lét ekki sitja
við aðgerðaleysi gagnvart ósvífnum verðhækkunum, heldur
gerðist þar umsvifamesti þátttakandinn. Strax á sl. hausti
framkvæmdi það umtalsverðar hækkanir og lagði á nýja tolla.
Þessar nýju álögur eru þó smámunir einir hjá þeim stór-
telldu álögum, í formi nýrra tolla og skatta, sem Alþingi sam
Jjykkti nú í ársbyrjun og nema á þriðja hundrað milljón
króna og látið er heita að halda eigi atvinnuvegunum gang-
andi, enda þótt viðurkennt sé af öllum, að fullkomin stöðvun
þeirra sé nú á næsta leiti.
Augljóst er, að efnahag og allri lífsafkomu vinnustéttanna
er stefnt í fullkominn voða með þeim aðgerðum, sem hér
liafa verið nefndar, því að haldi svo fram sem horfir, verða
launin ekki einasta skert að miklum mun, heldur skellur
einnig yfir almennt atvinnuleysi. Slík þróun býður heim
gengisfellingu og kaupbindingu, sem talsmenn milliliða og
braskara eru reyndar þegar farnir að hafa á orði.
Gegn J>essari öfugþróun í landi, sem hefur alla möguleika
til þess að veita vinnustéttum sínum síbatnandi lífskjör, með
aukinni tækni, aukinni framleiðslu og bættum stjómarhátt-
um, verður verkalýðshreyfingin að rísa af öllum sínum mætti
og beita öllum löglegum aðferðum, sem hún ræður yfir í
sókn sinni fyrir rétti sínum og framtíð.
Fyrsta skilyrði fyrir sigursælli verkalýðsbaráttu er stéttar-
leg eining. Við, sem skipum 1. maí-nefndina skomm á alþýðu
Akureyrar að gera 1. maí í ár að einingardegi sínum, með því
að sameinast um öll hátíðahöld dagsins, fjölmenna á útifund-
inn og skipa sér einhuga undir félagsfána sína og sameiginleg
kjörorð í kröfugöngunni.
Víkjum til hliðar öllum srnærri ágreiningsmálum! Samein-
umst um hin stóm mál samtaka vorra. Gemm 1. maí að sam-
eiginlegum sigurdegi allrar verkalýðsstéttarinnar.
Hittumst heil við hátíðahöldin 1. maí.
í l.-inaínefnd verkalý&félaganna.
Guðrún Guðvarðardóttir,
Elísabet Eirfíksdóittir,
Kristín Jóhannesdóttir,
Friðrikka Einarsdóttir,
Olafur Magnússon,
Kristján Larsen
Hreiðar Aðalsteinsson,
Indriði Sigmundsson,
Sveinbjöm Jónsson,
Jóhann Indriðason,
Gestur Jóhannesson.
Kolbeinn Helgason,
Björn Jónsson,
Rósberg G. Snædal,
Karl Steingrímsson,
Jónas Jónsson,
Ingólfur Kristjánsson,
Bernharð Helgason,
Ingiberg Jóhannesson,
Jón Ingimarsson,
Ingólfur Ámason.
Hlutafélag myndað um
strætisvagnareksfur
Áhugamönnum, sem unnið hafa
að undirbúningi félasskapar um
rekstur strætisvagna í bænum hef-
ur nú tekizt að fá innflutnings-
leyfi fyrir einum vagni, en leigu-
tími þeirra vagna, sem nú eru not-
aðir, rennur út 1. maí næstk.
Ekki er þess þó að vænta að
nýji vagninn komi í gagnið fyrr en
í júní, og er því líklegt að rekstur-
inn stöðvist um einhvern tíma.
Ákveðið er nú að hlutafélagið
verði stofnað og mun það nefnast
Strætisvanar Akureyrar h.f. Gef-
in hafa verið út hlutabréf 200, 500
og 1000 króna. Veltur að sjálf-
sögðu á að sala þeirra gangi
greiðlega.
Strætisvagnarnir hafa sannað,
þótt þeir hafi verið reknir við erf-
ið skilyrði að þeirra er full þörf og
að margr bæjarbúar mundu verða
fyrir miklu óhagræði ef rekstur
þeirra stöðvaðist til langframa.
Hækkun á kaupi
verkakvenna
Alþýðusamband íslands hefur
ritað sambandsfélögum þeim, sem
samninga hafa um kaup verka-
kvenna, og hvatt þau til að reyna
að ná samkomulagi við vinnuveit-
endur, með eða án uppsagna, um
að kaup verði hvergi lægra en kr.
7.83 í grunnl. á klst.
Um síðasta þing ASI var kaupið
frá kr. 6.60—7.20, en kr. 7.70 er
nú einna algengast og gildir það
kaup nú hér í bænum. Allmörg fé-
lög hafa nú náð samningum um
kr. 7.83 á klst. og þ. á. m. alveg
nýlega Framsókn í Rvík og verka-
lýðsfélögin á Vestfjörðum. Hæsta
kvennakaup á landinu er nú í
Flatey á Breiðafirði, kr. 8.65 í
grunnl. á klst.
Frá Einingu
Verkakvennafélagið Eining hélt
fj.ölmennan félagsfund í fyrra-
kvöld. Var þar einróma samþykkt
að fela félagsstjórn að vinna að
því að hækkaður yrði hið bráðasta
kauptaxti verkakvenna, úr kr.7.70,
sem nú gildir, í kr. 7.83, en sú
hækkun hefur nú fengist fram hjá
allmörgum verkakvennafélögum,
án samningsuppsagna.
Þá kaus fundurinn fulltrúa á
jþing Alþýðuasmab. Norðurlands,
er halda á 2. júní næstk. og hlutu
kosningu: Elísabet Eiríksdóttir,
Guðrún Guðvarðardóttir og Mar-
grét Steindórsdóttir.
Framsóknarmadaman greiðir atkvæði
„Fylgist með því sem
gerist í kringum okkur“
Blaðið sem „fylgist með því, sem
gerist í kringum okkur“, eða þyk-
ist gera það, minnist ekki einu
orði á almenna kjósendafundinn
sl. sunnudag, og er hann þó aðal
umræðuefni manna þessa dagana.
Blaðið gleymir því líka alger-
lega að þakka formannii Fram-
sóknarflokksins hér fyrir frammi-
stöðuna á fundinum og þykir
mönnum elja hans að litlu launuð.
Formaðurinn gerði þó flokki sín-
um þann mikla greiða að opinbera
fyrir Akureyringum hvaða kröfur
hann gerir til andlegs atgervis
fremstu forustumanna sinna og
hefur margur hlotið lof í Degi fyr-
ir minna.
En kannske er „gleymska“ Dags
í þessu efni eitthvað skyld þeirri
að „gleyma“ að skýra frá því, að
Framsóknarþingið felldi tillögu
Hannesar frá Undirfelli um að
Framsóknarflokkurinn skyldi ekki
mynda stjórn með íhaldinu eftir
kosningar.
Skráning
atvinnulausra
manna og kvenna, lögum
samkvæmt, fer fram á bæjar-
skrifstofunum dagana 2., 3. og
4. maí kl. 1—5 síðdegis.
Akureyri, 26. apríl 1956.
BÆJARSTJÓRI.
Eormaður Framsóknarfélags Akureyrar: „Framsóknarmenn
hér á Akureyri hafa undanfarið fleygt atkvæðum sínum í
tóma tunnu.“ — (Ummæli Ásgríms Stefánssonar á kjósenda-
íundinum síðastliðinn sunnudag.)
Sími Alþýðubandalagsins er 1169

STIKLUR
ROKFRÆÐl BRAGA.
Bfragj heíur nú fengið AU
þýðubandalagið svo á heilatm,
að hann skrifar heilsíðugrein í
blað sitt um eirm furtd þess, en
lætur sér nægja 25 l'mur um
alla opinbera ftmdi hræðslu-
bandalagsins til þessa. Og svo
nékvæmlega fylgist harm með
hverri hræringu stuðnings-
manna þess, að harrn getur til-
tekið í blaði stnu hvernig til-
greindir merm hafi verið klædd
ir og jafnvel hvernig hitaskynj-
un þeirra hafi verið: „Stóð
Björn í frakka. ... og virtist
kalt. . . .“ stendur þar. Og ekki
stendur á skýringutmi á þessu
fyrirbrigði: „Kannske fær harm
ekki að vera í framboði," kann-
ske „hafa þeir félagar ekki feng
ið að taka til máls.“
Þá vitum við það hvernig
þeir hafa það i hrœðslubanda-
laginu: Ef þið mætið Braga
Sigurpónssyni, Steindóri eða
öðrum slíkum, og þeir skildu
vera í frakka, þá er ekki um
að villast. Þá er alveg fullsarm-
að að þeir hafa ekki fengið að
fara í framboð, og ef þeir væru
heldur kuldalegir ásýndum, þá
er líka öruggt að Gylfi eða
Haraldur hafa bannað þeim að
tala!
A (alias Aquila) barnafræð-
arinn, sem hefur þá tómstunda-
iðju að skrifa í Dag stjórnmála-
greirtar, þeirrar teundar sem
& ritstjórinn hefur ekki geð í sér
til að fást við, rifjar í næst sið-
asta blaði upp hartnær þrítug-
an atburð, er ofbeldismerm at-
vinnurekenda í Botungarvík
vestur, fluttu Hannibal Valdi-
marsson nauðugan til ísafjarð-
ar, en harm var þar komirtn til
þess að stofna verkalýðsfélag á
staðnum. Kjamsar Jræðarirm“
ákaft á óþverraverki þessu og
vergur velþóknun hans ekki
leynt er harm óskar þess heitt
og irmilega að slík virmubrögð
verði endurtekin til þess að
knesetja forseta Alþýðusam-
bandsins.
En sagnfræði Aquila er í
samræmi við skoðanir hans á
skoðanafrelsi og lýðræði. Hon-
um gleymist nefnilega endir
sögunnar, en sá varð endir á
ferðum ofbeldismarmarma, að
þeir voru handteknir et til ísa-
fjarðar kom, en Hatmibal fór
rakleiðis aftur ti lBolungarvík-
ur ásamt tugum verkamanna og
lauk þar erindum sínum. Of-
beldið reyndist þar jafn hald-
laust eins og hin bjánulegu
skrif Aquila barnafræðara í
Degi eru gerónýt til framdrátt-
ar hræðslubandalaginu.
TUNNUSKÝLIÐ.
Dagur birtir grein, með mynd-
um, um Turmuverksmiðjuna og
er það sízt að alsta. Greinar-
höfundut er líka svo skarp-
skyggn að koma auga á að ekk-
ert skýli er fyrir turmurnar og
að þær liggja undir skemmdum
í staflanum fyrir sól og regni.
Ef harm hefði verið Iangmirm-
ugur, heíði harm getað bætt í
greinina sögurmi um tunnuskýl-
ið, sem Aki Jakobsson, þáver-
andi atvinnumálaráðh., hafði
gengið írá kaupum á í Bret-
landi 1946, en Framsókv og
íhaldið létu rifta þeim kaupum
og hældu sér aí á Alþingi. Svo
koma leigupennar þeirra nú
fyrir kosningar og þykjast
hneykslast á skýlisleysinu og
aðbúnaði verkamanna á þess-
um vinnustað. Þvílík hræsnil