Verkamaðurinn - 18.05.1956, Blaðsíða 2
2
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 18. maí 1956
Hver kýs KAUPLÆKKUN?
Kjör verkalýðs og launþega verða ákveðin
á næsta Alþingi
Hvaða verkamaður kýs
kauplækkun? Hvaða verka-
kona á þá ósk heitasta að fá
minna kaup? Hvaða verzlun-
ar- og skrifstofufólk, eða opin-
berir starfsmenn, þrá það
innilegast að fá lægri laun um
hver komandi mánaðamót?
Og þó hlýtur að vera til svona
fólk. Á meðan til er nokkur verka-
rnaður, verkakona eða launþegi,
sem kýs Sjálfstaeðisflokkinn, er til
fólk sem kýs kauplækkun sér til
handa. Því að nú er það að
minnsta kosti alveg augljóst hverj-
um manni, að stefna Sjálfstæðis-
flokksins í launamálum er engin
önnur en KAUPLÆKKUN verka-
fólks og allra launþega.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur vit-
anlega alla tíð haft þessa stefnu,
en hann hefur falið hana fyrir
vinnandi fólki með margs konar
blekkingum. En nú hefur hann
játað opinberlega, að kauplækkun
alls vinnandi fólks sé hans stefna,
hans bjargráð við öllu öngþveit-
inu í atvinnumálum. Það stafar
að hans dómi allt af 11% kaup-
hækkun, sem verkalýðurinn, og á
eftir öll launþegastéttin, allt til
háembættismannanna, fékk í fyrra
til þess að vega á móti miklu
meiri dýrtíðarhækkun. Eina lækn-
ingin er því að lækka kaupið!
Skattarnir í vetur voru 250
milljón króna kauplækkun. Þeir
eru teknir af kaupi fólksins, þegar
það kemur með það í búðirnar til
þess að kaupa fyrir það nauðsynj-
ar sinar. Þar innheimtir kaupmað-
urinn „framleiðslusjóðsgjald" Ól-
afs Thors og söluskatt og tolla Ey-
steins.
Nú hefur enginn heyrt verka-
mann, skrifstofumenn eða embætt
ismann heimta lægra kaup, krefj-
ast minna til að lifa af handa sér
og sínum. Kaupmenn, sem segjast
vilja, að fólkið, sem verzlar við
þá, hafi minna handa á milli til að
kaupa fyrir, eru heldur ekki á
hverju strái.
En vinnandi fólk, sem kýs Sjálf-
stæðisflokkinn, þótt sá flokkur
telji það allra meina bót að
kaupið lækki og beiti öllum áhrif-
um sínum til þess, hefur því mið-
ur mátt finna fram að þessu.
Og kaupmenn, sem halda uppi
áróðri fyrir flokk, sem notar völd-
in til þess að minnka þann skerf
sem launafólkið hefur til að
kaupa fyrir vörur í búðum þeirra,
hefur mátt finna í annarri hverri
búðarholu.
En þegar 250 milljóna skattarn-
ir voru lagðir á nauðsynjavörur al-
mennings í vetur, og nú þegar þeir
eru að setja atvinnuvegina í
strand eftir að þeir hafa aukið
dýrtíðina um allan helming, hafa
augu fjölda manna opnast fyrir
því að verkafólk og launþegar,
sem styðja Sjálfstæðisflokkinn og
Framsókn til valda, eru að vinna
á móti sínum eigin hagsmunum og
velferð sinni.
í verkalýðssamtökunum innan
Alþýðusambands Islands eru nú
28 þúsundir vinnandi manna og
kvenna, og í öðrum launþegasam-
tökum ótaldar þúsundir.
Allt þetta fólk viðurkennir þann
tilgang samtakanna, að hækka
kaup og bæta lífskjör meðlima
sinna. Það þakkar samtökunum
réttilega, að það lifir við mann-
sæmandi kjör. Það veit vel, að ef
verkalýðssamtökin hefðu ekki
staðið í harðri baráttu um áratugi,
væru lífskjör og menning xslenzkr-
ar alþýðu á allt öðru og lægra
stigi.
Meira að segja er það auðsann-
að mál, að án baráttu verkalýðs-
samtakanna væri íslenzka þjóðin
öll á lægra efnahags- og menning-
arstigi.
En við hverja hefur sú
barátta verð háð? Ekk að-
eins við atvinnurekendur
sem slíka, heldur einnig við
flokk þeirra, Sjálfstæðis-
flokkinn, og blöð hans.
Hver minnist þess og getur nefnt
þess eitt einasta dæmi, að Sjálf-
stæðisflokkurinn og blöð hans hafi
lagt verkalýðnum lið í kjarabar-
áttu hans? Hvenær hefur Morgun-
blaðið, Vísir eða önnur íhaldsblöð
tekið málstað verkalýðssamtak-
anna í baráttu þeirra fyrir bætt-
um kjörum meðlima sinna?
I hverju einasta verkfalli,
sem háð hefur verið á Is-
landi, hafa blöð íhaldsins
barizt gegn málstað verka-
lýðs og launþega, reynt að
sundra samtökunum, æsa
almenningsálitið gegnþeim
og stundum jafnvel hvatt
til þess að samtökin væru
barin niður með ofbeldi.
Kenning Sjálfstæðisflokksins í
launamálum hefur alltaf verið sú,
að hver kauphækkun, sem farið
hefur verið fram á, hlyti að sliga
atvinnuvegina og borgaði sig þá
alls ekki fyrir launþegana. Kaupið
hefur alltaf verið of hátt fyrir
gjaldþol atvinnuveganna, þurft
fremur að lækka en hækka! Sama
máli hefur gegnt um vinnutímann.
Þegar togaravökulögin voru sett á
Alþingi var það „sannað“ af full-
trúum íhaldsins og í blöðum þess,
að öll togaraútgerð á íslandi hlyti
að leggjast niður, ef sjómenn
ynnu skemur en 16 tíma á sólar-
hring. Oft hefur svo reynslan sýnt
að atvinnuvegunum hefur vegnað
betur, eftir að verkafólk fékk
styttri vinnutíma og hækkað kaup.
Betri skipulagning vinnunnar,
betri nýting vinnuafls og véla,
fylgja hverri kauphækkun, ef rétt
er á haldið.
En nú á síðustu árum hef-
ur ríkisstjóm Sjálfstæðis-
flokksins og Framsóknar
fundið ráðið til þess að
LÆKKA kaupið - j^. e. hið
raunvemlega kaup — aftur
eftir hverja kauphækkun,
sem verkafólk hefur fengið
fram, oft með löngum og
fórnfrekunt verkföllum. —
Það er gert með því að láta kaup-
mennina hækka vöruverðið miklu
meira en kauphækkununum svar-
ar og með því að láta Alþingi
leggja nýja skatta til ríkissjóðs á
vörurnar, sem almenningur þarfn-
ast til neyzlu og atvinnuvegirnir
til reksturs.
Þetta er gert til þess ekki sízt
að sanna verkalýðnum að verföll
borgi sig ekki, eins og Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur alltað haldið
fram.
Það er staðreynd, að hægt er að
auka dýrtíðina svo ört með ráð-
stöfunum á Alþingi, að engin
verkföll megni að halda hinu
raunverulega kaupi uppi.
Þegar Alþýðusamband íslands
bendir launþegunum á þessa stað-
reynd og skorar á meðlimi verka-
lýðssamtakanna að afla sér full-
trúa á Alþingi, sem berjist þar
gegn því, að kaupið sé lækkað og
kjörin rýrð með löggjafarráðstöf-
unum, þá er rekið upp mikið
kvein, um „misnotkun Alþýðu-
sambandsins og verkalýðssamtak-
anna“, pólitíska misbeitingu þeirra
o. s. frv.
Fram að þessu hefur enginn
hneykslast á því, þótt verkalýðs-
samtök eða önnur félög hafi látið
ráðstafanir Alþingis til sín taka,
mótmælt þeim eða lýst ánægju yf-
ir þeim.
En þegar verkalýðssamtökin
vilja fylgja mótmælum sínum
gegn síendurteknum árásum lög-
gjafarvaldsins á lífskjör alþýðunn-
ar eftir með því að bindast sam-
tökum um að ná auknum áhrifum
á löggjafarþingi þjóðarinnar, þá er
hrópað um misnotkun samtak-
anna.
Þau mega ekki gera verkföll til
þess að halda uppi lífskjörum al-
þýðunnar, það borgar sig ekki.
Það eru úrelt vinnubrögð.
Þau mega heldur ekki taka upp
ný vinnubrögð og freista þess að
fá áhrif á Alþingi til þess að koma
í veg fyrir að þar verði árangur
verkfallsbaráttunnar gerður að
engu og lífskjörin skert með lög-
gjafarráðstöfunum.
Hvað mega verkaíýðssamtökin
þá gera? Mega þau yfirleitt vera
til? Um svar íhaldsins þarf ekki
að efast: Þau mega vera til, ef
þau eru eins og málfundafélagið
Óðinn, fylgja atvinnurekendum og
styðja íhaldið. En embættismanna
klíka Alþýðuflokksins og Þjóð-
varnarpiltarnir, sem þykjast vera
hlynntir verkalýðssamtökunum,
en taka sömu afstöðu og íhaldið
til baráttu þeirra, eiga eftir að
gera grein fyrir því með rökum,
hvaða baráttuaðferð verkalýðs-
samtökin eigi að beita gegn hin-
um lævíslegu aðferðum íhalds og
Framsóknar að eyðileggja kaup-
mátt launanna á Alþingi, jafnóð-
um og kaupið fæst hækkað með
fórnfrekum verkföllum.
Eru það síendurtekin verkföll,
sem þessir flokkar ráðleggja nú
verkalýðnum? Eða á hann að gef-
ast upp, leggja árar í bát og láta
íhaldið og Eystein ráða kjörum
sínum?
STIKLUR
<$*$x$x$x^<§x$x$x$x$>
Voru þeir Jxá að vinna
fyrir íhaldið.
Síðasta aldarf jórðunginn hef-
ur Alþýðuflokkurinn verið
minnstur allra flokka hér á Ak-
ureyri, þar til Þjóðvörn kom til
sögunnar í síðustu kosningum.
Allan þann tíma hafa hinir and
stöðuflokkar í haldsins haft
miklum mun meiri sigurmögu-
leika gegn Ihaldinu en hann.
Þrátt fyrir þetta hefur Alþýðu-
flokkurinn alltaf haft hér menn
i framboði eins og hann að
sjálfsögðu hefur haft fullan rétt
á.
Nú telja málgögn Alþýðufl.
og írambjóðandi hans hér það
stuðning við íhaldið að Alþýðu
bandalagið skuli yfirleitt voga
sér að brjóða fram, þóit það
hafi margfalt fylgi við það sem
Alþýðuflokkurinn hefur nokkru
sinni fengið.
Eigi samrœrni að vera í hlut-
unum hlýtur spurrtingin sú
að vakna: Heíur Alþýðuflokk-
urinn hér í bænum verið vísvit-
andi að styðja Ihaldið hér í
ald arfjórð ung?
Fólkið ræður en ekki
óskhyggja hægri krata,
Nú ræður óskhyggja hægri
krata að sjálfsögðu ekki úrslit-
um kosningarma og enginn get-
ur með neinni vissu sagt fyrir
um úrslit þeirra, en svo mikið
er víst að fjölmörgum, sem til
þessa hafa fylgt Alþýðuflokkn-
um eða Framsókn, eru nú
ráðrtir í því að styðja Alþýðu-
bandalagið og virtna að svo
glæsilegum sigri þess, að það
geti orðið úrslitavald á Alþingi
Margir eru og þeirrar skoðunar
hér í bæ, að algerlega sé óvíst
hvort Hræðslubandalagið eða
Alþýðubandalagið hljóti meira
fylgi og þar til úrslit liggja fyr-
ir er það ekki á færi neinna
reikningsmeistara að AKVEÐA
hver úrslitin verði, þótt þeir
haldi að það sé á þeirra færi
að fyrirskipa fullveðja fólki
hvernig það hagi atkvæðum
sinum á kjördegi. Þeir eru eirtn
ig ófáir, sem íinnst að aldrei
hafi verið mtrtni ástæða til að
styðja Alþýðuílokkinn en ein-
mitt nú, er hann hefur fyrir
fullt og fast skorið á öll tengsl
við verkalýðshreyfinguna og
gerzt hjú Framsóknar til Iíts-
tíðar.
„Óvéfengjanlegar
lýðræðisreglur. “
Friðjón sýslumaður sagði á
Hræðslubandalagsfundinum á
dögunum, að bandalag Alþýðu-
ílokksins og Framsóknarílokks-
ins byggðist á ,.óvéfengjanleg-
um Iýðræðisreglum“. — Sá er
ekki eins „blankur“ og hann
sýrtist vera. Það er yfirlýst
stefna Hrœðslubandalagsins að
að fá 28 þingmenn af 52 með
því atkvæðamagni sem þessir
flokkar hlutu í síðustu kosning-
um. Hvað var það mikið? Það
var 37,5% greiddum at-
kvæðum. Sem sagt: Friðjón
Skarphéðinsson telur það ó v é-
tengjanlegt 1ýðræði
að 37,5% þjóðaritmar stjórni
landinu gegn vilja 62,5% þjóð-
arinnar. Það er satmarlega ekki
að ótyrirsynju að slíkir menn
telji sig hina einu og sönnu
verndara og talsmenn lýðræðis
og lýðréttinda, sem hafa kjark
til þess að verja slík höfuðsvik
gegn lýðræði og þingræði í
landinu, jafnvel þótt hægt sé
með prettum að smjúga með
þau fram hjá bókstöíum lag-
anna.
<eX$X$X$X$>^X§X$x$X$X$><$X§X$X$X$X$X$X$X$X$X$X$X$K«5X$X$X$X$X$X$>3x$X$X$X$X$X$><$x^<$X§X$X$X§X§>^^>
FILADELFIA LUNDARGOTU 12
Hátíðasamkornur okkar verða sem hér segir:
Laugardaginn 19. maí kl. 8.30 síðdegis.
Hvítasunnudag kl. 8.30 síðdegis.
Á annan í hvítasunnu kl. 4 e. h. Minnumst þá 20 ára
afmælis starfsins.
Önnur samkoma um kvöldið kl. 8.30.
Ræðumenn á þessum samkomum verða:
Ásmundur Eiríksson, Tryggvi Eiríksson, Daníel Glad,
Þorsteinn Einarsson og Erik Ásbö.
Einsöngvari: Svavar Guðmundsson.
Kvartettsöngur (Fíladelfiukvartettinn Rvík)
Verið hjartanlega velkomin meðan húsrúm leyfir.
Rýmingarsala
Margsk. varningur selst á hagstæðu verði.
VÖRUHÚSIÐ H.F.