Verkamaðurinn - 28.09.1956, Blaðsíða 1

VERKnmflÐURinn
XXXIX. árg.
Akureyri, föstudaginn 28. september 1956
51. tbl.
MUNIÐ ÞJÓÐVILJA-
HAPPDRÆTTIÐ!
Miðar eru seldir í skrif-
^tofu Sósíalistafélags Ak-
ureyrar og hjá ýinsum
einstaklingum.
Ægir Hjartarson, blaðsölumaður
____ > "J, VÍ/í-V t Cí' A Ck C I .
Blaðasölumenn eru nú orðnir fáir hér í bæ, og má segja, að Ægir
lialdi orðið einn uppi sóma stéttarinnar. Hér sézt hann með blaða-
söluvagn, sein hann lét smíða í sumar og er þar um algera nýjung
að ræða hér á landi.
i
Ályktanir 15. þings Æ.F.
Iðníræðslulögin verði
endurskoðuð
15. þing Æ. F. vítir harðlega hve illa er búið að iðnaðar-
æsku landsins. Krefst þingið þess, að þegar verði orðið við
réttmætum kröfum iðnnema um bætt kjör og menntunar-
skilyrði.
Þingið beinir þeirri áskorun til stjómarvaldanna að láta
fara fram gagngera endurskoðun á iðnfræðslulögunum. Telur
þingið að með tilliti til sívaxandi þarfar iðnaðarins á vel
menntuðum iðnðarmönnum, sé núverandi iðnnámsfyrirkomu-
lag á margan hátt úrelt og því beri hið fyrsta að athuga mögu
leika á stofnun fullkominna verknámsskóla, er í framtíðinni
gegni því hlutverki, sem meisturum og fyrirtækjum er nú
ætlað.
15. þing Æ. F. vítir Iðnfræðsluráð harðlega fyrir að van-
rækja gersamlega eftirlit með framkvæmd verklegrar kennslu
iðnnema. Vill þingið í þessu sambandi vekja athygli á náms-
reglum þeim, er Iðnfræðsluráð hefur nýlega sett og tryggja
eiga eftirlit með verklegu kennslunni. Væntir þingið þess, að
þær reglur komi strax til framkvæmda og þar með tryggt
raunhæft eftirlit með verkkennslunni.
Meðan verklegt iðnnám fer enn fram hjá meisturum heitu
Æ. F. iðnnemum fullum stuðningi fyrir áframhaldandi bar-
áttu fyrir eftirtöldum kröfum:
1.
Lágmarkskaup iðnnema verði ákveðinn hundraðshluti af
grunnkaupi sveina, og skiptist þannig:
1. námsmár 40%. — 2. námsár 50%. — 3. námsár 60%. —
4. námsár 70%.
Iðnnemum verði ekki gert að greiða skatta og útsvör.
Að iðnskólanám fari undantekningarlaust fram að degin-
um alls staðar á landinu.
Að öll ákvæði Iðnskólalaganna komi nú þegar til fram-
kvæmda.
Kosning lulltrúa á 25. þing AlþýSusam
bands Islands hófst síSasfl. sunnudag
KA Norðurlandsmeistari
í knattspyrnu
Úrslitaleikur Norðurlandsmóts-
ins fór fram sl. sunnudag. —
Kepptu þá Akureyrarfélögin KA
og Þór, en þau höfðu áður skilið
jöfn. Nú fóru leikar svo, að KA
vann með 2 mörkum gegn 1. Er
þetta í 5. sinn, sem KA vinnur
mótið, og vann félagið nú til
eignar farandbikar, sem keppt
hefur verið um.
Að endingu skorar þingið á stjómarvöldin að veita nægi-
legt fjármagn til framkvæmda á framangreindum atriðum.
OKUR í VERSTÖÐVUM.
15. þing Æ. F. vill beina athygli ríkisvaldsins að því ósvífna
milliliðaokri, sem sjómenn og verkamenn eiga við að búa í
verstöðvum landsins.
Vill þingið benda á félagsmötuneyti sem æskilega lausn og
jafnframt byggingu nýtízku húsa með öllum þægindum til af-
nota fyrir sjómenn og verkafólk í þeim verstöðvum, þar sem
slíks er talin þörf, enda verði leitað álits hjá stéttarfélögum
sjómanna og verkamanna á viðkomandi stöðum.
Hvert á að kæra?
Vegna fyrirspurna, sem blað
inu hafa borizt, um það fyrir
hverjum eigi að kæra verðhækk-
anir, sem nú eru ólöglegar eftir
verðfestingarlögunum, skal þetta
tekið fram:
í hverjum kaupstað er starf
andi verðlagsdómur og er hér-
aðsdómari á hverjum stað for-
maður hans, og fyrir honum ber
að kæra öll verðlagsbrot.
Héraðsdómari hér á Akureyri
er Friðjón Skarphéðinsson, bæj-
arfógeti, en þar sem gera má ráð
fyrir að hann verði allmikið
fjarverandi úr bænum, tekur
settur bæjarfógeti að sjálfsögðu
einnig sæti hans í verðlagsdómi.
Meðdómari í verðlagsdómi er
Bjarni Halldórsson, gjaldkeri, og
varamaður hans Marteinn ‘ Sig-
urðsson, framfærslufulltrúi.
Verðlagsdómur mun hafa fyr-
irmæli um að taka öll verðlags-
brot til afgreiðslu án tafa.
Þingið verður haldið í Reykjavík í nóvember-
mánuði. Alls hafa 157 verkalýðsfélög rétt til að
senda fulltrúa á þingið, og er gert ráð fyrir að
fulltrúarnir veri 320-330 a ðtölu. Kosning full-
trúa hófst 23. þ. m. og á að vera lokið 15. október
FRA SKAUTAFÉLAGI
AKUREYRAR.
Aðalfundur félagsins verður
haldinn sunnudaginn 7. október
kl. 4 e. h. í íþróttahúsinu.
Þessar kosningar til Alþýðu-
sambandsþings eru mjög þýðing-
armiklar, og má raunar segja, að
svo geti farið, að þær hafi ekki
minni þýðingu fyrir alþýðu
manna og þjóðina alla en Alþing-
iskosningarnar.
Núverandi sambandsstjóm hef-
ur verið mjög athafnasöm og
unnið alþýðu landsins meira
gagn en nokkur sambandsstjórn
hefur gert um langan tíma.
Á síðasta Alþýðusambands-
þingi tókst vinstri mönnum í
verkalýðshreyfingunni að frelsa
Alþýðusambandið undan áhrif-
um íhaldsins, og gera það þar
með að virku baráttutæki alþýð-
unnar, en það hafði það ekki
verið um sex ára bil. Nú gengur
íhaldið berserksgang til að
freista þess að eyðileggja aftur
áhrif Alþýðusambandsins og
hefur eins og fyrri daginn, fengið
til liðs við sig í þeim ljóta leik
hægri leiðtoga Alþýðuflokksins.
Ef svo illa tækist til, að íhaldinu
heppnaðist að ná aftur yfirhönd-
inni á Alþýðusambandsþingi
væri þar með búið að kippa
grundvellinum undan samvinnu
alþýðusamtakanna og ríkis-
stjómarinnar um lausn aðkall-
andi vandamála. Er lítt skiljan-
leg afstaða þeirra manna, sem
telja sig stuðningsmenn núver
andi ríkisstjórnar, en láta íhaldið
hafa sig til að styðja það til slíkra
Skipadeild SÍS10 ára
r
Islendingar eignast stórt olíuskip
Síðastl. laugardag bættist
skipaflota landsins langstærsta
skipið, sem íslendingar hafa
eignast til þessa, er fulltrúar
Sambands íslenzkra samvinnu-
félaga og Olíufélagsins h.f. tóku
við 16.700 lesta olíuflutninga-
skipi, sem þessir aðilar hafa
keypt. Fór afhendingin fram í
bænum Nynashamn, skammt frá
Stokkhólmi. Við það tækifæri
var skipinu gefið nafnið Hamra-
fell.
Hamrafell er sjöunda skip Sam
bands íslenzkra samvinnufélaga,
en Olíufélagið er helmings eig-
andi að hinu nýja skipi og Litla-
felli, sem notað er til olíuflutn-
inga innanlands. Fyrsta skip
Skipadeildar SÍS, Hvassafell,
kom til landsins 27. sept. 1946 eða
fyrir réttum tíu árum. Samtals er
smálestatala samvinnuskipanna
nú 27.000 DWT.
Hið nýja skip, sem nú hefur
verið gefið nafnið Hamrafell, var
smíðað í Þýzkalandi 1952, og er
seljandi þess Compania de Nave
gacion Lajas. Skipstjóri á því
verður Sverrir Þór, en hann
hefur verið með skipinu undan-
(Framhald á 4 .síðu.)
óheillaverka og grafa þannig
grundvöllinn undan viðreisnar-
baráttu ríkisstjórnarinnar og
vinstri flokkanna.
Mörg félög hafa þegar kosið.
Mörg félög, einkum í Reykja-
vík, kusu fulltrúa sína strax á
sunudaginn, og nú er daglega
kosið í einhverjum félögum og
úrslita beðið af miklum áhuga
um allt land.
f Sjómannafélagi Reykjavíkur
var kosið á fundi á sunnudaginn,
en það er eitt þeirra félaga, þar
sem íhaldið og hægri klíka Al-
sýðuflokksins hafa brætt sig
saman. f engu félagi hefði virzt
eðlilegra að fram hefði farið alls-
herjaratkvæðagreiðsla, því að
sjálfsögðu geta sjómennimir,
sem dreifðir eru um öll heimsins
höf, ekki mætt á fundi, sem boð-
aður er í Reykjavík með litliun
fyrirvara. En það var ekki hug-
myndin að sjómennimir réðu
sjálfir sínum fulltrúum, landlið
íhaldsins og hækjulið þess þóttist
einfært um það, enda fulltrúaval
eftir því.
Á Akureyri.
Frá Akureyri munu væntan-
lega fara 20 fulltrúar á þetta
úng, og skiptast þeir þannig milli
félaga: Frá Verkamannafélagi
Akureyrarkaupstaðar 5, frá ISju,
félagi verksmiðjufólks, 4, frá
Verkakvennafélaginu Einingu 3,
frá Sjómannafélagi Akvueyrar,
Bílstjórafélagi Akureyrar og Fé-
lagi verzlunar- og skrifstofufólks
2 frá hverju og frá Sveinafélagi
jámiðnaðarmanna og Vélstjóra-
félagi Akureyrar 1 frá hvoru.
í aðeins einu þessarra félaga
hefur fulltrúakjör þegar farið
fram, er það í Iðju, félagi verk-
smiðjufólks, en þar kom aðeins
einn listi til fulltrúakjörs fram,
borinn fram af stjó.rn og trún-
aðarráði félagsins, og var hann
því sjálfkjörinn. Samkvæmt því
verða fulltrúar Iðju:
Jón Ingimarsson,
Hjörleifur Hafliðason,
Friðþjófur Guðlaugsson og
Ingibergur Jóhannsson.
Verkakvennafélagið Eining kýs
sína fulltrúa á fundi í kvöld.