Verkamaðurinn - 05.10.1956, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURINN
Föstudaglnn 5. október 1956
VERKMWRinn
Ritstjóri: ÞORSTEINN JÓNATANSSON.
Útgefandi: Sósíalistafélag Akureyrar.
Rlafístjórn: Björn Jónsson, Einar Kristjánsson, Jakob Árnason.
AfgTeiðsla: Hafnarstræti 88. Sími 1516. Pósthólf 21.
Askriftarverð 40 krónur árg. LausasöluverS 1. kr. eintakið.
Akureyri. — Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Vinstri menn í sókn
Kosningar fulltrúa á þing Al-
þýðusambandsins hafa nú farið
fram í fjölmörgum félögum um
land allt, en þau félög, sem ekki
hafa þegar kosið fulltrúa sína,
munu gera það í næstu viku, þar
sem kosningunum á að vera lok-
ið fyrir 15. þ. m.
Þess hefur hvarvetna orðið
vart, að vinstri menn innan
verkalýðsfélaganna eru í öruggri
sókn. íhaldið hefur haft í frammi
mikinn bægslagang í sambandi
við þessar kosningar, en allar
vonir standa til, að uppskera
þeirra verði með rýrasta móti.
Ættí því að mega vænta þess, að
á þessu þingi gæti minna, en að
undanförnu hefur verið, spilling-
aráhrifa verkalýðsandstæðinga,
og að þingið verði af þeim
ástæðum friðsamara og starfhæf-
ara og um leið árangursríkara
fyrir alþýðu landsins.
í tveimur fjölmennum verka-
lýðsfélögum í Reykjavík voru
fulltrúar kosnir með allsherjar-
atkvæðagreiðslu um síðustu
helgi. í öðru þeirra, Félagi jám-
iðnaðarmanna, lauk kosningu
svo, að listi vinstri manna hlaut
175 atkvæði, en íhaldslistinn 117.
Elr þetta mjög glæsilegur sigur
miðað við það, sem áður hefur
verið í þessu félagi. í hinu félag-
ihú, Iðju, gengu erindrekar
íháldsins hvað mestan berserks-
gang og var kosningavél þess sett
í fullan gang. Þar skyldu vinstri
mennirnir fá hina eftimainnileg-
ustu útreið. En þegar atkvæði
voru talin, kom í ljós, að íhaldið
hafði fengið þá útreið, sem vænt-
anlega verður því eftirminnileg.
LiSti vinstri manna hafði hlotið
384 atkvæði, en íhaldslistinn að-
eins 242.
Slíka útreið, sem í þessum
tveimur félögum, þarf íhaldið að
fá sem víðast. Verkafólkið þarf
að sýna þeim mönnum, sem láta
hafa sig .til að ganga erinda
íhaldsins og atvinnurekenda í
verkalýðsfélögunum, að það vilji
ekkert með þá hafa. Áhugi þess-
arra manna fyrir fulltrúakosn-
ingum nú er ekki tilkominn af
áhuga fyrir velgengni verkalýðs-
samtakanna, heldur hinu gagn-
stæða. Og þeir menn úr verka-
lýðsstétt, sem láta hafa sig til að
vinna að sundrung verkalýðs-
samtakanna, eru engrar virðing-
ar verðir.
Þeir menn, sem nú gerast sendi
menn íhaldsaflanna, eru ekki
þekktir að miklum eða góðum
störfum innan verkalýðsfélag-
anna. Þeir hafa ekki lagt á sig
miklar fórnir fyrir félög þau, sem
þeir eru i. Þeir hafa ekki verið
neinir kraftar við stofnun þeirra
eða uppbyggingu. Þeir hafa ver-
ið sjaldséðir á fundum félaganna,
og þegar þess hefur verið óskað,
að þeir ynnu einhver ákveðin
störf fyrir félögin, hafa þeir alla
jafna beðizt undan því. Þeir hafa
ekki staðið á verkfallsverði fyrir
félag sitt, þegar mest hefur reynt
á félagsþroska og fórnfýsi með-
limanna. Ymist hafa þeir þá neit-
að störfum og horfið af sjónar-
sviðinu, eða beinlínis unnið gegn
hagsmunum samtakanna, eins og
þeir nú eru að gera. Sumir þeirra
eru þekktir verkfallsbrjótar. Það
er aðeins, þegar þessir menn
geta unnið verkalýðssamtökun-
um eitthvert ógagn, sem þeir eru
fúsir til starfa. Þegar þeim gefst
tækifæri til að brjóta niður, það
sem forystumenn verkalýðsins
hafa byggt upp á löngum tíma
með miklu og fórnfúsu starfi.
íhaldið á íslandi vill verka-
lýðssamtökin feig og hefur alla
tíð viljað. Lengi framan af var
ekkert farið leynt með þessa af-
stöðu í íhaldsblöðunum. En á
síðari árum hefur þetta breytzt,
og íhaldið hefur tekið að predika,
að það væri hinn eini sanni vin-
ur og verndari verkalýðsins. En
sú „verkalýðsvinátta" er aðeins
herbragð þess, til að reyna að ná
aðstöðu til að eyðileggja verka-
lýðssamtökin innan frá. Verka-
lýðshreyfingin er orðin svo sterkt
afl, að íhaldið er vonlaust orðið
um, að því takzt að sigra hana
með ofbeldi, eins og það dreymdi
;lengi um. Þess vegna hefur það
breytt um hernaðaraðferð og
:reynir nú að etja verkalýðsand-
stæðingum fram til áhrifa innan
samtakanna í þeirri von, að fá
þannig unnið bug á styrkleika
þeirra.
Sem betur fer er miklum meiri
hluta fólks í verkalýðsfélögunum
ljós þessi afstaða íhaldsins og
lætur því ekki blekkjast af fag-
urgala þess ,en full ástæða er þó
fyrir hvert félag að vera vel á
verði gegn flugumönnum, sem
gerðir eru út af svörnustu and-
stæðingum samtakanna, til að
vinna þeim tjón.
Núverandi samstarf um stjórn
landsins byggist fyrst og fremst
á styrk verkalýðssamtakanna. —
Þetta er íhaldinu, ekki síður en
vinstri mönnum ,ljós staðreynd.
Þess vegna leggur það nú ofur-
kapp á að veikja samtökin með
því að lauma sendimönnum sín-
um, ýmist opinberum eða dul-
búnum, í áhrifastöður innan
þeirra, til að veikja þannig þann
grundvöll, sem stjórnarsamstarf-
ið byggist á. Þetta verður hver og
einn meðlimur verkalýðssamtak-
anna, sem styðja vill og styrkja
stjórnarsamstarfið, að gera sér
ljóst.
Hver, sem lætur það henda sig,
að styðja að auknum áhrifum
HERINN BURT!
Undirbúningur er nú hafinn að
samningum um nedurskoðun
varnarsamningsins milli íslands
og Bandaríkja Norður-Ameríku
frá 1951, svo sem ákveðið var
með samþykki Alþingis á sl. vori.
Er Emil Jónsson utanríkisráð-
herra nú í Bandaríkjunum til
undirbúnings samningaviðræðim
um, en sjálfir samningarnir
munu þó fara fram hér á landi.
Er vonandi, að stjórnarvöld
landsins fallizt aldrei á neins
konar framlengingu hins ill-
ræmda herverndarsamnings,
heldur verði þeir einir samning-
ar gerðir, að herinn verði héðan
á burt, þegar er núverandi samn-
ingstími er úti, enda er ekkert
annað í samræmi við vilja þjóð-
arinnar.
Réttur okkar til að krefjast
skilyrðislausrar brottfarar hers-
ins er einnig ótvíræður, og er í
því sambandi vert að benda á
ummæli Lester Pearsons, utan-
ríkisráðherra Kanada og eins af
forystumönnum Atlantshafsbanda
lagsins, er hann lét falla í við-
ræðum við blaðamenn í Reykja-
vík, þegar hann var þar á ferð
fyrir skemmstu. En hann mælti á
þessa leið: — Það er íslendinga
sjálfra og engra annarra að
ákveða, hvort þeir telja að við-
horf í heiminum hafi breytzt svo
á síðustu árum, að ný stefna sé
tímabær í varnarmálum þeirra.
Enda þótt samningar séu nú að
hefjast um þessi mál, ber ekki,
því miður, að skilja það svo, að
líkur séu til að herinn hverfi
héðan næstu daga. Samkvæmt
samningunum við Bandaríkin
mun það taka a. m. k. 18 mánuði
að koma honum burtu, en alþýða
landsins treystir núverandi ríkis-
stjórn til að halda þannig á þess-
um málum, að við losnum við
herinn af íslenzkri grund svo
fljótt sem verða má.
BROTABROT
Landsími íslands varð 50 ára
29. fyrra mánaðar, en skeytasam-
bandið milli Reykjavíkur og út-
landa var opnað 29. september
1906. Fyrsta skeytið til íslands
var þó sent til Seyðisfjarðar 31.
ágúst 1906. Símamenn í Reykja-
vík og víðar um land minntust
afmælisins með hátíðahöldum á
afmælisdaginn.
Framlengdur hefur verið loft-
ferðasamningur við Svía, og hafa
þeir fallist á, að veita Loftleiðum
h.f. rétt til að fljúga áfram til og
frá Svíþjóð til 20. maí 1957. Sem
kunnugt er hafa Svíar verið
tregir til að veita íslenzkum
flugvélum lendingarréttindi þar í
landji, en vonandi er sú leiða
deila nú úr sögunni fyrir fullt og
allt.
fhaldsins eða hækjuliðs þess á
þingi Alþýðusambands íslands,
verður að gera sér það ljóst, að
hann er um leið að grafa grund-
völlinn undan því vinstra sam-
starfi, sem nú hefur tekizt um
stjórn landsins.
Sósíalistafélag Ákureyrar
FÉI.AGSFUNDUR verður í Ásgarði n. k. sunnudag,
7. þ. m., klukkan 4.30 síðdegis.
D A G S K R Á :
1. Stjórnmálaviðhorfið (Framsögumaður Björn Jónsson,
alþingismaður ).
2. Félagsmál.
3. Stutt kvikmyndasýning.
Fjölmennið stundvislega.
STJÓRNIN.
Skákfélag Akureyrar
heldur fund n. k. mánudagskvöld, kl. 8.30, í Ásgarði.
JÚLÍUS BOGASON, skákmeistari Norðurlands, segir
frá Olympiuskákmótinu i Moskvu.
F.nn fremur verður rlett um vetrarstarfið.
STJÓRNIN.
ORÐSENDING
til manna er búa í leiguhúsnæði
Vegna athugunar á leigukjörum þeirra, er húsnæði hafa
á leigu, eru það vinsamleg tilmæli nefndar Jreirrar, er
hefur það mál til athugunar, að leigutakar húsnæðis
sendi henni upplýsingar um leigukjör sín.
Þess er vænzt, að þetta nái til alls leiguhúsnæðis, hvort
sem það er íbúðar-, iðnaðar-, verzlunar- eða skrifstofu-
húsnæði. Áríðandi er, að leigutakar taki fram hve marg-
ir fermetrar húsnæðið er. Hvernig húsnæðið er staðsett
(kjallari, hæð eða ris) svo og aldur þess ef hægt er. Bezt
er að fá einnig upplýsingar um rúmmál húsnæðisins og
herbergjafjölda svo og hversu það er búið þægindum.
Tekið sé fram, hvort stærðin sé miðuð við utan- eða
innanmál.
Taka þarf fram raunverulega mánaðarleigu, hvað af
henni er talið í húsaleigusamningi og hvað er borgað
utan hans, svo og hversu mikil fyrirframgreiðsla hefur
verið greidd.
Þeir, sem senda slíkar upplýsingar, tilgreini nafn sitt
og heimilisfang. Allar upplýsingar verður farið með sem
trúnaðarmál og engin nöfn gefin upp í hugsanlegum
umræðum um leigukjör. Sérstaklega er skorað á leigu-
taka húsnæðis i Reykjavík, Kópavogi, Hafnarfirði,
Keflavík, Akranesi, Akureyri og Vestmannaeyjum að
senda slíkar upplýsingar, svo hægt sé að mynda sér skoð-
un um húsaleigu á þessum stöðum.
Þeir, sem gefa oss upplýsingar um framanskráð atriði,
þurfa að senda svör sín fyrir 10. okt. n. k. og alls ekki
síðar en 15. október.
Allar upplýsingar sendist Hannesi Pálssyni, cjo Gimli,
Reykjavik.
Reykjavík, 30. sept. 1956.
Hannes Pálsson,
0
Tómas Vigfusson, Sigurður Sigmúndsson.
Framboðslistum
til fulltrúakjörs Verkamannafélags Akureyrarkaupstaðar
á 25. þing Alþýðusambands íslands skal skilað til for-
manns kjörstjórnar félagsins, Jóhannesar Jósefssonar,
Rauðumýri 4, fyrir kl. 18 sunnudaginn 7. okt. 1956.
Á listunum skulu vera nöfn fimm aðalfulltrúa og
fimm varafulltrúa, svo og meðmæli minnst 45 fullgildra
félagsmanna.
Kjörstjórn Verkamannafélags Akureyrarkaupstaðar