Verkamaðurinn - 15.05.1959, Síða 1
VERKHmflÐURinn
XLII. árg.
Akureyri, föstudaginn 15. maí 1959
18. tbl.
Alþingiskosningar lara fram 28. júní næslkomandi
Þinghaldi ársins 1958 lauk í gær
Hinn 11. þ. m. gaf forseti fs-
lands út forsetabréf um þingrof
og almennar kosningar til Al-
þingis 28. júní 1959. Alllengi hef-
ur verið búizt við því, að kosn-
ingar yrðu þennan dag og ýmiss
undirbúningur kosninganna haf-
inn, m. a. hafa stjórnmálaflokk-
arnir þegar tilkynnt mörg fram-
boð og eru sem óðast að ganga
frá framboðum í þeim kjördæm-
um, þar sem það hefur ekki ver-
ið gert ennþá.
Ekki er ennþá fullljóst, hversu
margir flokkar bjóða fram að
þessu sinni ,en það verða a. m. k.
Alþýðubandalagið, Alþýðuflokk-
urinn, Framsóknarflokkurinn og
Sjálfstæðisflokkurinn. En að auki
má búast við að Þjóðvernar-
flokkurinn bjóði fram í einhverj-
um kjördæmum, sennilega þó
ekki nema í Reykjavík. Umræð-
ur hafa að undanförnu farið fram
milli Þjóðvarnarflokksins og Al-
þýðuflokksins um, að þessir
flokkar biðu fram sameiginlega í
Reykjavík og þá undir nafni A1
þýðuflokksins til þess að reyna
þannig að tryggja Alþýðuflokkn-
um að fá mann kosinn í Reykja-
vík, en fullyrt er nú, að endan-
lega hafi slitnað upp úr þessum
viðræðum og Alþýðuflokkurinn
muni neyðast til að róa einn á
báti í Reykjavík. En furðulegt
verður það að teljast, að Þjóð-
varnarflokkurinn, sem hefur það
eina mál á sinni stefnuskrá, að
herinn verði látinn víkja úr landi,
skuli hafa léð máls á því, að til
greina kæmi sameiginlegt fram-
boð hans og Alþýðuflokksins,
harðsvíraðasta hernámsflokksins.
Um kosningahorfur almennt er
nokkuð snemmt að spá ennþá, en
óhætt er þó að slá því föstu, að
Þjóðvarnarflokkurinn fær engan
mann kjörinn, þó að hann kunni
að bjóða fram, og mjög sterkar
líkur eru til að eins fari fyrir Al-
þýðuflokknum. Að vísu er talið
að Sjálfstæðisflokkurinn ætli að
veita honum stuðning á Seyðis-
Framhald á 2. siðu.
Framboð Alþýðu-
bandalagsins
í Útsýn, blaði Alþýðubanda-
lagsins, sl. mánudag voru þessi
framboð tilkynnt:
í Hafnarfirði: Geir Gunnarsson,
skrifstofustjóri Hafnarfjarðarbæj
arf. Geir er fæddur í Hafnarfirði
12. apríl 1930 og hefur alla tíð átt
þar heima. Hann var í framboði í
Hafnarfirði við síðustu kosningar
og náði þá mjög góðum árangri.
Hann varð þá annar landskjörinn
varaþingmaður Alþýðubanda-
lagsins og hefur nokkrum sinnum
setið á þingi í forföllum á kjör-
tímabilinu. Nú hafa Hafnfirðing-
ar mikinn hug á að tryggja hon-
um setu á þingi.
í Austur-Húnavatnssýslu: Lár-
us Valdimarsson verðlagseftir-
litsmaður. Lárus er fæddur að
Kollugerði á Skagaströnd 29.
nóv. 1928. Hann var einnig í
framboði fyrir Alþýðubandalagið
í Austur-Húnavatnssýslu í kosn
ingunum 1956 og gat sér hið
bezta orð. Hann er fulltrúi A1
þýðubandalagsins í hreppsnefnd
Höfðakaupstaðar og hefur látið
sér mjög annt um framfaramál
kauptúnsins og sýslunnar allrar.
Kosningaskrifstofa Aiþýðubanda-
lagsins opnuð í dag
Verður opin kl. 10-12 og 16-19 daglega
Alþýðubandalagið, Akureyri, opnar í dag kosningaskrif-
stofu sína og verður hún framvegis opin alla daga frá kl. 10
til 12 fyrir hádegi og kl. 4 til 7 eftir hádegi. Skrifstofan verður
í Ásgarði (Hafnarstræti 88), sími augl. í næsta blaði.
Mjög áríðandi er, að stuðningsmenn Alþýðubandalagsins
hefji nú þegar vinnu við undirbúning kosninganna af fullum
krafti og hafi sem oftast samband við skrifstofuna. Þar liggur
frammi kjörskrá fyrir Akureyrarkaupstað, og er þeim, sem ný-
lega haía flutt í bæinn, sérstaklega bent á að athuga, hvort
þeir eru á kjörskrá.
Nauðsynlegt er, að skrifstofunni berist sem fyrst upplýsing-
ar um alla þá, sem líklegt er að dveljist utan bæjar á kjördag,
svo að unnt verði að hafa samband við þá og atkvæði þeirra
komist til skila í tæka tíð.
Skrifstofan tekur við framlögum í kosningasjóð Alþýðu-
bandalagsins. Alþýðubandalagið á enga sjóði til að kosta und-
irbúning kosninganna og verður í þeim efnum algerlega að
treysta á frjáls framlög stuðningsmanna sinna, skilning og
fórnfýsi. Undirbúningur kosninganna kostar mikla vinnu og
mikið fé, en á miklu veltur, að sá undirbúningur sé nægjan-
lega vel af hendi leystur. Alþýðubandalagið hefur mikla
möguleika til að vinna stóra sigra í þessum kosningum, og þá
möguleika verður að nýta til fulls.
Atvinnutekjur af yfirvinnu við út-
flutningsframleiðsluna skaftfríar
Tillaga Alþýðubandalagsins um þetta loks samþ.
Árið 1954 var í fyrsta skipti
flutt á Alþingi frumvarp þess
efnis, að tekjur manna af yfir-
vinnu í þágu útflutningsfram-
leiðslunnar yrðu ekki skattlagð-
ar. Var frumvarpið þá flutt af
Stiórnmálasambandi viS Brela verði sliliS
og afhugaS um úrsögn úr
bandalaginu
Skorinorð ályktun sýslunefndar Eyjafj.sýslu
Sýslufundur Eyjafjarðarsýslu
var haldinn á Akureyri dagana 4.
—9. maí sl. og voru nefndarmenn
mættir fyrir alla hreppa sýslunn-
ar. Fundinum stjórnaði Sigurður
M. Helgason settur sýslumaður.
Afgreidd voru öll venjuleg
sýslufundarmál auk ýmissa ný-
mæla. Helztu málefni sýslufund-
arins, eins og jafnan, voru vega-
málin. Áætlað fé til sýsluveganna
á þessu ári er rösklega 377 þús.
krónur. Helztu liðir á gjaldaáætl-
un sýslusjóðs eru stjórn sýslu-
mála 36 þús., til menntamála um
24 þús., þar af 10 þús. til byggða-
safns, til búnaðarmála 122 þús.,
til heilbrigðismála um 83 þús. og
45 þús. í ýmis gjöld, þar af 10 þús.
til kaupa á nýrri flugvél til
sjúkraflutninga.
Fundurinn sendi Friðjóni
Skarphéðinssyni, dómsmálaráð-
herra, og Þórarni Eldjárn, sýslu-
nefndarmanni, sem ekki gat mætt
sökum sjúkleika, kveðjur fund-
arins.
í landhelgismálinu samþykkti
fundurinn svohljóðandi ályktun
„Aðalfundur sýslunefndar
Allanlshals-
Eyjafjarðarsýslu, haldinn á
Akureyri í maí 1959, lýsir ein-
huga fylgi sínu við stækkun
landhelginnar í 12 mílur og
þakkar landhelgisgæzlunni
drengileg og vel unnin störf í
erfiðri og áhættusamri baráttu
sinni á hafinu undanfarna
mánuði, við hina brezku of-
beldismenn.
Jafnframt skorar fundurinn
á rikisstjórnina að slíta nú
þegar stjórnmálasambandi við
Breta og taka til alvarlegrar
íhugunar að íslcndingar segi
sig úr Atlantshafsbandalaginu
meðan ein voldugasta þjóð þess
lætur sér sæma að beita
smæsta aðildarríkið svo skefja-
lausu, hernaðarlegu ofbeldi.“
Karli Guðjónssyni, en varð ekki
afgreitt. Síðan hafa þeir Karl og
Gunnar Jóhannsson flutt sams
konar frumvarp á hverju þingi en
án árangurs.
Nú í vikunni gerðust hins veg-
ar þau tíðindi, er efri deid hafði
til meðferðar stjórnarfrumvarp
um breytingar á lögunum um
tekju og eignaskatt, að Björn
Jónsson tók upp í breytingartil-
lögu við það frumvarp meginefn
ið úr frumvarpi þeirra Karls og
Gunnars. Fékk Björn Sigurvin
Einarsson til að flytja tillöguna
með sér og var hún samþykkt í
deildinni, og síðan staðfest af
neðri deild. Hefur þannig þessu
mikilsverða hagsmunamáli verka
fólks verið komið fram.
Ákvæði laganna um skattfrelsi
yfirvinnunnar er á þá leið, að frá
tekjum skuli draga áður en
skattur er á þær lagður „at'
vinnutekjur þær, er skattþegn
hefur aflað sér með eftir-, næt
ur- og helgidagavinnu við störf
þágu útflutningsframleiðslunnar
og ekki eru orlofsskyldar."
Þetta þýðir það, að af tekjum,
sem menn hafa af yfirvinnu við
þessi störf verður ekki skattskyld
Framhald á 2. siðu.
Eldhússdagsumræð-
urnar
Á mánudags- og þriðjudags-
kvöld fóru fram eldhússdagsum-
ræður á Alþingi, og gafst þjóð-
inni þá tækifæri til að hlýða á
málflutning fulltrúa þingflokk-
anna, og hafa ræður þeirra verið
helzta umræðuefni manna síðan.
Stjómarliðið var mjög slappt
að þessu sinni, enda erfitt fyrir
það að koma fram fyrir þjóðina,
ekki sízt „verkalýðsflokkinn“,
sem í öllum málum hefur svikið
verkalýðinn á því þingi, sem nú
er að ljúka og jafnvel ráðist á
kjör hans af meiri ósvífni en
sjálft íhaldið hefur nokkru sinni
þorað að gera. Alþýðuflokks-
menimir voru enda rislægstir í
þessum umræðum, og var t d.
auðfundið, að varaforseta Alþýðu
sambandsins, Eggert Þorsteins-
syni, leið mjög illa.
íhaldsmennimir reyndu að
belgja sig út og þvo hendur sínar
af óhæfuverkum ríkisstjómar-
innar, en gekk það ekki vel, enda
er sama, hvað þeir segja, allir
vita, að Alþýðuflokksráðherram-
ir eru aðeins þægir þjónar íhalds
foringjanna.
Framsóknarmennirnir töluðu
mest um kjördæmamálið, og
berja enn höfði við steininn með
»ví að halda fram, að verið sé að
vinna óhæfu- og ólánsverk með
>ví að jafna kosningarétt kjós-
enda í landinu og styrkja þannig
lýðræðið. Hétu þeir ákaft á
bændur og aðra íbúa sveitanna
að duga sér nú og gefa sér meiri
hluta á þingi til að koma í veg
fyrir kjördæmabreytinguna. —
„Mikil er trú þín, kona“, var ein-
hvem tíma sagt. Og ekki er álit
Framsóknarmanna á sveitafólk-
inu mikið, ef það heldur að það
geti vélað svo um fyrir því, að
það trúi því að svart sé hvítt og
hvítt svart, réttlæti ranglæti og
ranglæti réttlæti.
Ræður þingmanna Alþýðu-
bandalagsins einkenndust af
þrótti og trú á framtíðina. Þó að
íhaldið ráði nú mestu í þessu
landi, er Alþýðubandalagið sann-
fært um, að betri tímar em fram-
undan fyrir alþýðu þessa lands,
ef hún lærir að standa saman um
sín málefni, og einmitt nú eru
miklar vonir til að svo verði. Al-
þýðubandalagið er nú sá eini
flokkur, sem á sviði stjórnmál-
anna heldur uppi vörn og sókn
fyrir alþýðu þessa lands, og um
það hlýtur alþýðan að fylkja sér í
þeim kosningum, sem í hönd fara.
Verðlaun handa krötum
í síðasta blaði Útsýnar er rit-
stjórum Alþýðublaðsins heitið
góðum verðlaunum, ef þeir geti
upplýst eftirfarandi:
„Hvar í heiminiun, utan fs-
lands, er til Alþýðuflokkur
(sósíaldemókratiskur flokkur),
sem hefur verið lyft til valda af
flokki stóreignamanna og atvinnu
rekenda og hlítir forsjá íhalds-
manna í stjórnarráði, þingi, bæj-
arstjómum og verkalýðsfélög-
um?“
Kosningaskrifstofa Alþýðu
bandalagsins er í Ásgarði. Opii
alla daga kl. 10—12 og 16—17. -