Verkamaðurinn - 05.02.1960, Page 1
VERKflltlflÐURintl
XLIII. árg.
Akureyri, föstudaginn 5. febrúar 1960
ITRÚI ÞEIR,
!SEM VILJA
= „Sérfræðingar“ þeir, sem i
I samið hafa frumvörp ríkis-:
| stjómarinnar um gengisfell- i
I inguna og aðrar ráðstafanir í 1
i efnahags- og peningamálum, i
i halda því fram, að þcssar ráð- i
i stafanir muni aðeins hafa í för i
i með sér kjaraskerðingu, sem i
| nemi tæplega 3% frá því, sem i
i nú er, og fyrir marga, er þar i
i átt við bammargar fjölskyld- i
| ur, verði engin kjaraskerðing. i
i Ja, trúi þeir, sem vilja.
| Það á að hækka allan er-„i
í lendan gjaldeyri í verði þann- i
i ig, að bandarískur dollar jafn- i
i gildi 38 kr. í stað þess, að =
í gengi hans hefur verið skráð á i
i kr. 16.26. Það á að leggja á i
| þjóðina 500 millj. kr. í nýjum i
i sköttum og tollum og það á i
i að hækka vexti um helming. i
| Allt þetta segja „sérfræðing-1
i amar“ að jafngildi aðeins 3% i
| kjaraskerðingu og tæplega |
| það. Trúi þeir, sem vilja.
•nnimiimiimiiimiiimmiiiiiiimmiiimiiiiiiiiimmir
SÝNINGUM FRESTAÐ.
„Ævintýri á gönguför“. Síðasta
sýning að svo stöddu verður ann-
að kvöld. Síðar í vetur verða sýn-
ingar teknar upp að nýju.
Fyrirætlunum um kjaraskerðingu ber
aS svara með eindreginni samstöðu um
verndun lífskjaranna
r
Alyktun aðalfundar Verkamannafélags
Akureyrarkaupstaðar
Aðalfundur Verkamannafélags
Akureyrarkaupstaðar var hald-
inn sunnudaginn 24. janúar. For-
maður félagsins flutti skýrslu
stjórnarinnar. Félagsmenn voru
um síðustu áramót 463 talsins. —
Félagið sagði upp kaup- og
kjarasamningum sínum á árinu,
en nýir hafa ekki verið gerðir.
Hrein eign félagsns var um ára-
mót kr. 219.486.00 og hafði vaxið
um rösklega 30 þús. kr. á árinu.
Snemma í janúar auglýsti fé-
lagið eftir listum til stjórnar-
kjörs, en aðeins einn listi barst,
svo sem áður hefur verð frá
skýrt, og varð hann því sjálfkjör-
inn. Stjórn félagsins skipa nú:
Formaður Björn Jónsson, vara-
formaður Þórir Daníelsson, ritari
Aðalsteinn Halldórsson, gjaldkeri
Ólafur Aðalsteinsson, varagjald-
keri Sigurður Benediktsson, með-
stjórnendur Björn Gunnarsson inn
og Ingólfur Ámason.
samhljóða atkvæðum eftirfarandi
ályktun um kjaramál:
„Aðalfundur Verkamannafé-
lags Akureyrarkaupstaðar, hald-
inn 24. jan. 1960, telur, að hlutur
verkamanna í vaxandi þjóðartekj
um sé orðinn óviðunandi, og því
brýn þörf endurskoðunar á
kjarasamningum.
Fundurinn lítur svo á, að
gegndarlausum áróðri fyrir frek-
ari kjaraskerðingu láglauna-
mannanna og fyrirætlunum í þá
átt beri að svara með eindreginni
samstöðu allrar verkalýðshreyf-
ingarinnar um vemdun lífskjar-
anna.“
Þá var ennfremur samþykkt
svohljóðandi tillaga varðandi
Tunnuversmiðju ríkisins á Akur-
eyri:
„Aðalfundur Verkamannafé-
lags Akureyrarkaupstaðar, hald-
24. jan. 1960, lýsir eindreg-
andstöðu við hugsanlcgan
ins brott frá Akureyri til Dag-
verðareyrar.
Felur fundurinn stjóm félags-
ins að kynna Síldarútvegsnefnd
þessa skoðun félagsins og þau
!■ ■ 111111111i11i*ii11i11i•■iiii111n |.
FRUMVARPIÐ j
KOMIÐ
= Frumvarp ríkisstjómarinnar =
\ um efnahagsmál var lagt fram |
________ I á Alþingi á miðvikudaginn. — \
g | Blaðinu hefur ekki ennþá bor- =
§ izt frumvarpið og getur því |
i ekki rakið efni þess nákvæm- i
i lega. En samkvæmt útvarps- =
= fréttum á miðvikudagskvöldið i
i og frásögnum sunnanblaða í i
i gær er allt rétt, sem sagt var i
i í síðasta blaði um væntanleg- i
Í ar aðgerðir í efnahagsmálum. i
i Því er þó haldið fram í grein- i
| argerð frumvarpsins, að verð- i
Í lagseftirlit verði ekki lagt nið- i
i ur, en sannleikurinn mun þó i
Í sá, að á því verði gerðar i
i breytingar, sem jafngildi því, i
| að eftirlitið sé úr sögunni. Um i
Í nokkur einstök atriði tillagna i
rök, sem til hennar liggja. Einnig i ríksstjómarinnar er rætt á |
heitir fundurinn á bæjarstjórn i ®®rum stuðum * hlaðinu. |
., , , „ = Frumvarpið verður til 1. =
Akureyrar að vera vel a verði i £ dag) og verða út. |
um hagsmuni bæjarins þetta j varpsumræður því sennilega i
varðandi.“ \ ekki fyrr en eftir helgi.
Fundurinn var fjölsóttur. i.................„„„„„„!
Verkamannafélagið heldur fund
um efnahagsráðsfafanirnar
mni
Aðalfundurinn samþykkti með flutning Tunnuverksmiðju ríkis-
Verkamannafélag Akureyrar-
kaupstaðar hefur boðað til félags-
fundar um efnahagsráðstafanir
ríkisstjórnarinnar á sunnudaginn
kemur, og hefst hann kl. 1.30 í
Alþýðuhúsinu.
Þar sem vitað er, að hinar boð-
uðu ráðstafanir koma til með að
skerða stórlega kjör verkamanna
og launþega yfirleitt, er eðhlegt,
að félögin ræði ráðstafanirnar nú
þegar og móti afstöðu sína til
þeirra. Enda er augljóst, að verka
lýðsfélögin verða fljótlega að
ákveða á hvern hátt þau reyni að
ná rétti sínum og tryggja með-
limum félaganna lífvænleg lífs-
kjör. Verkalýðsfélögin geta ekki
verið þegjandi áhorfendur, þegar
kaupmáttur laimanna er skorinn
niður og auk þess stefnt að at-
vinnuleysi.
Nýstárleg skáknámskeið
Aðalfundur Iðju skorar a Alþingi að rýra
ekki kjör verkafólks
Stjórn félagsins var einróma endurkjörin
Aðalfundur Iðju, félags verksmiðjufólks á Akureyri, var
haldinn sl. sunnudag. Fór þar m. a. fram stjómarkjör og var
stjómin einróma endurkjörin, en hún er þannig skipuð: Jón
Ingimarsson, formaður, Amfinnur Arnfinnsson, ritari, Hjör-
leifur Hafliðason, gjaldkeri, Friðþjófur Guðlaugsson, varafor-
maður, og Hallgrímur Jónsson, meðstjórnandi.
í trúnaðarráði félagsins eiga
sæti auk stjórnarinnar: Jóhannes
Ólafsson, Ingibjörg Björnsdóttir,
Ingiberg Jóhannesson og Jóhann
Hannesson.
Iðja er nú orðin langfjölmenn-
asta verkalýðsfélagið á Akureyri.
Á aðalfundinum gengu inn 83 ný-
ir félagar, og að þeim meðtöldum
voru félagsmenn í lok aðalfund-
arins 647 talsins. Hagur félagsins
er góður, og höfðu eignir þess
vaxið á árinu um 100 þús. kr.
Aðalfundurinn gerði nokkrar
ályktanir um kjaramálin og fleira
og fara tvær þeirra hér á eftir.
KAUP VERKAFÓLKS MA
EKKI SKERÐA.
Eftirfarandi áskorun til Al-
þingis var einróma samþykkt:
„Aðalfundur Iðju, félags verk-
smiðjufólks á Akureyri, haldinn
31. janúar 1960, lítur svo á, að
kaup verkafólks sé það lágt, mið-
að við verðlag, að ekki komi til
mála að skerða launakjör frá því
sem nú er. Fundurinn skorar því
á Alþingi og ríkisstjóm, að gera
engar þær ráðstafanir í efnahags-
málum þjóðarinnar, scm miðuðu
að því að rýra kjör verkafólks.“
GÆTA BER HÓFS UM
ÚTSVARSALÖGUR.
Þá var ennfremur samþykkt
einróma svofelld áskorun til bæj-
arstjórnar um að samþykkja ekki
hækkun útsvara á þessu ári:
„Aðalfundur Iðju, félags verk-
smiðjufólks á Akureyri, haldinn
31. janúar 1960, skorar eindregið
á bæjarráð og bæjarstjórn að
samþykkja ekki þá miklu hækk-
un, sem ráðgerð er á fjárhags-
áætlun bæjarins fyrir árið 1960.
Bendir fundurinn á, að gjaldþol
bæjarbúa þoli ekki stórfelldar
hækkanir bæjarútgjalda ár frá
ári, þar sem kaupgjald almennt
hefur lækkað og minnkað að
verðgildi í hinni vaxandi dýrtíð.
Ennfremur benda þær ráðstaf-
anir, sem nú er verið að gera í
efnahagsmálum þjóðarinnar á, að
enn verði gengið allfreklega á
hlut alþýðumanna, og vinnukjör
stórlega rýrð, og ber því að gæta
hófst í útsvarsálögum á bæjar-
menn.“
OKURLÖGUM BREYTT
Ein af ráðstöfunum ríkisstjóm-
arinnar er sú, að ákveða hækkun
allra útlánsvaxta, og scnnilcga
einnig innlánsvaxta. En til þess
að svo mikil hækkun gæti orðið,
sem nú er ætlunin, varð að fella
niður úr lögum, hinum svo-
nefndu okurlögum, ákvæði um
okurvexti, til þess að bankar og
sparisjóðir yrðu ekki dæmdir að
lögum fyrir okur.
Nú eiga nefnilega lánastofnan-
imar að taka okurvexti.
Aðalfundur Verkakvennafé-
lagsins Einingar verður haldinn í
Ásgarði á sunnudag kl. 20.30 e. h.
Kennari Freysteinn Þorbergsson
Innan skamms hefst hér á Ak-
ureyri óvenjulegt námskeið í
skók. Verður það ekki eins og áð-
ur hefur tíðkast um skákkennslu
hér á landi, að einn maður leið-
beini nemendum að tafli, eða sýni
byrjanir og endatöfl á veggborði,
heldur er hér um að ræða skák-
kennslu í fyrirlestraformi eins og
tíðkast í Sovétríkjimum og öðr-
um miklum skáklöndum, þar sem
fyrirlesarinn hefur tvö til þrjú
veggborð og aðstoðarmann til
hjálpar og flýtisauka, svo að
kennslan geti gengið það hratt,
að áhorfendur hafi ætíð nóg af
skemmtilegum verkefnum til að
glíma við. Eru það Æskulýðs-
heimili templara og Skákfélag
Akureyrar, sem hafa fengið
hinn kunna skákmann Freystein
Þorbergsson til þess að annast
námskeið þetta, en hann hefur
meðal annars stundað nám í Sov-
étríkjunum og kynnzt skáklífi
þar. Mun Freysteinn einkum
leggja áherzlu á, að skákkennslan
verði fróðleg og skemmtileg
dægradvöl fyrir fólk á öllum
aldri, allt frá byrjendum til
meistara. Mun hann sýna mikið
af skákdæmum eða skákmynd-
um, eins og kalla mætti þetta, til
aðgreiningar frá hinum venju-
legu mátþrautum. í skákdæmum
þessum er sýnt hvernig hvítur og
svartur nær jafntefli eða vinnur
á skemmtilegan og lærdómsríkan
hátt. Einnig mun Freysteinn
kenna byrjanir, miðtafl og enda-
tafl sérstaklega og leggur þá
meiri áherzlu á hugmyndir að
baki leikjanna heldur en vélræna
minnisfestingu leikjaraða.
Námskeiðið stendur í tæpan
mánuð og verður skipt í flokka
eftir aldri, byrjunarkunnáttu
þátttakenda og því, hvenær þeir
hafa sína frítíma. Miðað er við
tvö skipti í viku fyrir hvern
flokk og tvær stundir hverju
sinni, eða 14 tíma alls. Hjá böm-
um verður fyrirlestur aðeins fyrri
stundina, en æfing og tilsögn þá
síðari. Börnum verður væntan-
lega kennt fyrir kvöldmat, öðrum
eftir vinnutíma. í barnaflokki
verða veitt bókaverðlaim fyrir
góða hegðun og stundvísi, þannig
að þátttökuspjald gildir sem happ
drættismiði, ef hlutaðeigandi
kemur vel fram. Reykingar ungl-
inga eru bannaðar á fyrirlestnm-
um. Þá verða einnig veitt fleiri
verðlaun í sambandi við lausnir
þrauta.
Innritun og námskeiðsgjald hef-
ur verið auglýst annars staðar,
en innritun lýkur mánudaginn 8.
febrúar, þegar Freysteinn heldur
fyrirlestur um skáklíf í Sovét-
ríkjunum og fleira. Fyrirlestur
þessi hefst klukkan 20.30 í Gilda-
skála KEA. Er hann opinn fyrir
alla. Sjálf námskeiðin hefjast svo
10.—11. febrúar.
Aðalfundur ÆFA
var haldinn um síðustu helgi. —
í stjórn voru kosnir: Jón Gunn-
laugsson, formaður, Anton Jóns-
son, varaformaður, Angantýr
Einarsson, ritari, Óttar Einarsson,
gjaldkeri, og Sigurður Jónsson,
meðstjórnandi.