Verkamaðurinn - 26.08.1960, Blaðsíða 4

4
VERKAMAÐURINN
Föstudagiim 26. ágúst 1960
ALÞYÐUSAMBANDSÞING
0G ALÞÝÐUFLOKKUR
Yerða þetta síðustu tunnurnar?
Þessi mynd var tekin við Tunnuverksmiðjuna á Akureyri nú í vikunni. Það er verið að gera við þær
tunnur, sem skemmst hafa við geymsluna úti undir berum himni, síðan á að senda þær suður til Faxa-
flóahafna. Vegna síldarleysisins liggja hér ennþá tugir þúsunda af tunnum. í fimmtán ár hefur ríkið
svikizt um að reisa hér tunnugeymslu, og nú á að nota geymsluskortinn sem átyllu til að flytja verk-
smiðjuna burtu úr bænum og svíkja um leið áður gefin loforð um tunnusmíði hér á Akureyri. —
Boðað hefur verið, að kosning-
ar til Alþýðusambandsþings
megi hefjast 17. næsta_ mánaðar.
Úrslitanna í þeim kosningum
verður beðið með mikilh eftir-
væntingu, ekki aðeins af með-
limum verkalýðsfélaganna, held-
ur einnig af öðrum landsmönn-
um, og þá ekki sízt forystumönn-
um þeirra stjómmálaflokka, sem
nú fara með stjóm landsins. —
Þetta má greinilega sjá nú þegár
af málgögnum Alþýðuflokksins.
Leiðari Alþýðumannsins á þriðju
daginn bar yfirskriftina „Alþýðu-
sambandsþing'1 og í Alþýðublað-
inu birtist á miðvikudaginn
grein eftir Jón Þorsteinsson lög-
fræðing undir nafninu „Alþýðu-
sambandskosningar og hlutverk
verkalýðshreifingar".
Og hver er svo ástæðan til
þess, að þessarra Alþýðusam-
bandskosninga verður beðið með
svo mikilh eftirvæhtingu? Hún
er sú, að þessar kosningar verða
í raiminni atkvæðagreiðsla alls
verkalýðs um það, hvort hann
vill sætta sig við hinar stórkost-
legu kjaraskerðingar síðustu
tveggja ára og bera sívaxandi
dýrtíð bófalaust eða, hvort hann
ætlar einhuga og ákveðið að
heinita sinn rétt, krefjast þess
aftur sem af honum hefur verið
rænt.
Það vita allir, að núverandi
ríkisstjóm og stuðningsflokkar
hennar hafa ákveðið að berjast
sem ljón gegn því að verkafólk
fái nokkrar kjarabætur. Oll
þeirra „viðreisn" er byggð á því,
sem aðalforsendu, að kaupgjaldi
sé haldið niðri, og forsætisráð-
herrann hefur jafnvel látið hafa
það eftir sér nýlega í viðtali við
erlent blað, að það verði að binda
kaupið. Þegar flugmenn hugðust
bæta kjör sín á liðnu sumri,
setti ríkisstjórnin af skyndingu
bráðabirgðalög, sem bönnuðu
þeim að fara í verkfall til að
knýja kröfur sínar fram. Þetta
var auðvitað sama og að segja
við flugfélögin: Þið þurfið ekki
að gera neina nýja samninga við
þessa menn. Margir óttast, og
það ekki að ástæðulausu, að eins
muni ríkisstjómin fara að gagn-
vart öðrum stéttarfélögum, ef að
því kemur, að þau boði verkföll.
En það verður engin ríkis-
stjórn vinsæl af því að binda
kaup og banna verkföll, allra sízt
ef slíkt er gert á sama tíma og
verðlag allt stígur hraðar en
dæmi eru til áður og verkafólk
sér fram á það, að launin muni
alls ekki hrökkva fyrir brýnustu
nauðsynjum. Þess vegna vilja
stjómarflokkarnir auðvitað. helzt
komast hjá þessum óvinsælu ráð-
stöfimum en ná sama markmiði
eftir öðrum leiðum. Og sú leið,
sem þeir sjá helzta og vilja nú
reyna að gera að veruleika, er
að koma þægum þjónum sínum
til valda í Alþýðusambandinu og
láta þá síðan segja við meðlimi
verkalýðsfélaganna: Við getum
alls ekki og megum ekki gera
neinar kröfur núna; það er ekki
tímabært og blátt áfram stór-
hættulegt fyrir atvinnulíf þjóðar-
innar.
Þeir eru að vísu ekki mjög
bjartsýnir á að þetta takizt, for-
ingjar kratanna og íhaldsins, því
að þeir vita, að vinsældir þeirra
hjá launþegum landsins hafa
ekki aukizt upp á síðkastið. En
þeir gera sér ennþá nokkrar von-
ir um að geta ráðið það miklu á
Alþýðusambandsþinginu í haust,
að þingið verði áhrifalítið og að
þar verði kosin sambandsstjóm,
sem verði svo ósamstillt, að hún
verði máttlaus til að hafa nokkra
forystu í kjarabaráttunni eða geti
leitt hana þann veg, sem æski-
legast væri fyrir verkalýðsstétt-
iná.
Við skulum aðeins líta á það,
hvert er aðalinnihaldið í greinum
Alþýðumannsins og Alþýðublaðs-
ins um væntanlegar kosningar til
Alþýðusambandsþings. í báðum
þeim greinum, sem nefndar voru
hér að framan, er áherzla lögð á
það, að til Alþýðusambandsþings
skuli ekki kjósa menn eftir póli-
tík. Það er dálítið skemmtilegt að
heyra þetta frá fulltrúum Al-
þýðuflokksins, flokksins, sem í
hálfan þriðja áratug stjómaði
því, að engir fulltrúar voru tekn-
ir gildir á Alþýðusambandsþing
nema þeir lýstuyfir stuðningi við
Alþýðuflokkinn. Nú hefur flokk-
urinn misst þessa forréttindaað-
stöðu og mest af fylgi sínu hjá ís-
lenzkum verkalýð, og þá á ekki
lengur að velja menn eftir póli-
tískum skoðuhum til setu á Al-
þýðusambandsþingi.
En eru þessir menn þá sjálfum
sér samkvæmir í boðskap sínum?
Nei, ekki aldeilis. Þeir ræða báð-
ir um það, hvernig þeir vilji, að
stjóm Alþýðusambandsins verði
skipuð og koma þá illa upp um
sig, því að þeir vilja velja menn
í hana eftir póhtískum línum. —
Bragi segir í Alþýðumanninum:
„Sennilega yrði málefnum ASÍ
bezt borgið með því, ef hægt yrði
að ná samkomulagi um sam-
bandsstjóm á breiðum, faglegum
grundvelli, þar sem enginn einn
stjórnmálaflokkur hefði hreinan
meirihluta.“ Og Jón segir í Al-
þýðublaðinu, að viðhorf Alþýðu-
flokksins eigi að hans dómi að
vera á þessa leið: „Vinna að
kosningu sambandsstjómar á
breiðum, faglegum grundvelli,
þar sem menn af öllum flokkum
eiga sæti, en enginn einn flokkur
eigi meirihluta.“
Það er glöggt af skyldleikanum
í orðalagi þessarra tilyitnana, að
í þeim kemur fram mótuð stefna
Alþýðuflokksins, en ekki neinar
sérskoðanir þessarra tveggja
manna. Þeir tala báðir fallega
um að velja stjórn á breiðum
faglegum grundvelli, en það á
svo bara ekki að hugsa meira um
þennan faglega grundvöll en svo,
að það á að velja mennina eftir
póhtískum ht. Enginn einn
stjómmálaflokkur á áð hafa
meirihluta. Og hvers vegna
skyldi það nú vera? Auðvitað af
því, að útilokað er, að Alþýðu-
flokkurinn geti verið sá flokkur,
sem þann meirihluta hafi. Ef lík-
ur væru til þess, að Alþýðu-
flokkurinn gæti náð meirihluta í
stjóm ASÍ, myndu þessir menn
áreiðanlega ekki tala um, að eng-
inn einn flokkur mætti hafa
meirihluta í sambandsstjóminni.
Jón gengur feti lengra en
Bragi, þegar hann talar um, að
allir flokkar eigi menn í sam-
bandsstjóminni. Það er greini-
legt, að Alþýðuflokkurinn unir
vel íhaldssamvinmmni í ríkis-
stjórninni fyrst hann vill líka fá
íhaldið með sér í stjóm Alþýðu-
sambandsins. Nú skal því stillt
upp sem baráttumáli í Alþýðu-
sambandskosningunum að leiða
íhaldið tíl sætis í æðstu stjórn
stéttarsamtaka verkalýðsins, auð
valdið í landinu, stóratvinniurek-
endur og braskarar eiga að fá
tækifæri til að koma sendimönn-
um sínum inn í stjóm Alþýðu-
sambandsins. Hver halda menn,
að sé tilgangurinn með því? —
Hann er áreiðanlega ekki sá, að
gera Alþýðusambandið að sterku
baráttutæki í kjaramálum verka-
lýðsstéttarinnar.
Hér skal ekki rakið meira að
sinni af boðskap þeirra Braga
Sigurjónssonar og Jóns Þorsteins
sonar um það, hvemig velja skuli
menn á Alþýðusambandsþing
eða í stjóm Alþýðusambandsins.
Undir það skal fúslega tekið, að
það á ekki að velja þingfulltrúa
eftir því, hvaða stjórnmálaflokk
þeir em vanir að greiða atkvæði
við Alþingiskosningar, en það á
heldur ekki að velja sambands-
stjóm eftir slíku. Þar með er alls
ekki sagt, að pólitík skuli vera
Alþýðusambandinu óviðkomandi
eða að póhtískar skoðanir skipti
engu við val manna á þing eða í
stjóm Alþýðusambandsins. Það
Merkisafmæli
Frú Guðrún Kristjánsdótt-
ir, Rauðumýri 22 á Akureyri,
kona Áskels Snorrasonar tón-
skálds, átti sjötugsafmæli mið-
vikudaginn 24. þ. m. Verka-
maðurinn sendir henni beztu
kveðjur og árnaðaróskir.
segir sig sjálft, að þá menn, sem
vegna pólitíkur eða af öðrum enn
þá annarlegri ástæðum hafa svik-
ið stétt sína og berjast gegn hags-
munum hennar, á alls ekki að
kjósa á Alþýðusambandsþing.
Og það er fáránlegt að ætla
verkafólki að kjósa á þing sitt og
jafnvel í stjóm samtakanna full-
trúa frá höfuðandstæðingi verka-
lýðsstéttarinnar, ihaldsflokknum.
Og auðvitað verður verkafólk
líka að gera sér ljóst, að þeir,
sem ráðleggja slíkt, eru sjálfir
ekki aðeins varasamir heldur
stórhættulegir.
Nú er framundan mikil kjara-
barátta fyrir verkalýðsstéttina og
að sjálfsögðu er áríðandi, að Al-
Fyrir síðustu helgi töldu flest-
ir, að vonlaust væri orðið, að
knattspymulið Akureyringa
héldi sæti sínu í fyrstu deild í
knattspymunni, heldur myndi
það falla niður í aðra deild. En
nú hafa aftur vaknað nokkrar
vonir, því að á sunnudaginn
gerðist það óvænta: Akureyring-
ar unnu KR með 5 mörkum
gegn 3. Ennþá eru Akureyring-
arnir að vísu neðstir að stiga-
tölu, en það munar mjóu á þeim
og Keflvíkingum, aðeins einu
þýðusambandið hafi þar forystu
á hendi. Einmitt þess vegna þarf
að vanda sérstaklega vel val
fulltrúa á Alþýðusambandsþing
og kosningu sambandsstjómar,
þegar á þing kemur. Það, sem
hver verkamaður og hver verka-
kona verður fyrst og fremst að
athuga, þegar þau velja sína full-
trúa er, hvernig þeir muni reyn-
ast í þeirri þýðingarmiklu kjara-
baráttu, sem framundan er, hvort
þeir séu líklegir til að leiða þá
baráttu til sigurs fyrir alþýðu
manna eða hvort líklegt sé, að
þeir gugni og gangi á mála hjá
auðvaldinu. Þá, sem þegar hafa
játað íhaldinu stuðning sinn ber
auðvitað sérstaklega að varast.
stigi, og Akureyringar eiga tvo
leiki eftir, en Keflvíkingar að-
eins einn. Þeir leikir, sem Akur-
eyrarliðið á eftir, ’eru við Fram
og KR og báðir á heimavelli. Það
verður áreiðanlega fylgzt vel
með þeim leikjum.
Stigatala fyrstu deildar félag-
anna er nú þessi: Akranes 12
stig, Fram 11, Valur 9, KR 9,
Keflavík 5, Akureyri 4.
Næsti leikur Akureyrarliðsins
verður við Fram á sunnudaginn
er kemur.
BÍLLINN OPEL KAPITAN DE LUXE,
verð 250.000 kr., er aðalvinningurinn í
HAPPDRÆTTI STYRKTARFÉL. VANGEFINNA.
En auk hans eru 9 aðrir ágætir vinningar.
Forgangsréttur bifreiðaeigenda til kaupa á happdrætt-
ismiðum með skrásettum númerum bifreiðanna er í
gildi til 31. ágúst n. k., en ekki lengur.
Eftir þann tíma verður sala miðanna frjáls.
Hver vill láta einhvern annan fá vinning á bílnúmerið
sitt? Auðvitað enginn. — Gleymið þess vegna ekki
bifreiðaeigendur, að taka ykkar eigin miða, áður en
þeir lenda í klónum á öðrum. Munið, fyrir 31. ágúst.
Þessir einstæðu happdrættismiðar eru til sölu hjá Bif-
reiðaeftirlitinu og frú Björgu Benediktsdóttur,
Bjarkastíg 1, sími 1656.
STYRKTARFÉLAG VANGEFINNA.
Á sunnudag: iBA - Fram