Verkamaðurinn - 21.10.1960, Blaðsíða 4

4
VERKAMAÐURINN
Föstudaginn 21. október 1960
SAGT OG SKRIFAÐ
Pabbi og yngri synirnir tveir. (Ljósmynd: Edvard Sigurgeirsson.)
Vel af staS farið hjá Leikfélaginu
Pabbi er fyrsta verkefni félagsins á þessu leikári
Leikstjóri Jónas Jónasson
FORYSTUGREIN „ALÞM.“ í
þessarri viku ber yfirskriftina:
Fávislegt tiltækL Og hvert skyldi
svo það fávíslega tiltæki vera,
sem blaðið skrifar um? Jú, það
er mótmælaganga hemámsand-
stæðinga í Reykjavík gegn samn-
ingamakkinu við Breta um land-
helgina og varðstaða sömu
manna við ráðherrabústaðinn í
Tjamargötu, sem einnig var í
mótmælaskyni við téða samn-
inga.
Þetta hvort tveggja telur
„Alþm.“ fávíslegt tiltæki, eða
með öðrum orðum sagt: „Alþm.“
telur það fávíslegt, að íslenzkir
menn skuli leyfa sér að andmæla
því, að stjómarvöld landsins skuli
hafa tekið upp samninga við
brezku ofbeldismennina og með
því gefið imdir fótinn með það,
að þeim verði veittar ákveðnar
ívilnanir eða réttindi innan áður
ákveðinnar og löglegrar fisk-
veiðilögsögu okkar þjóðar.
Rökrétt áframhald af þessum
skrifum „Alþm.“ væri, að blaðið
lýsti því næst yfir, að sjálfsagt
væri að semja við Bretana og
verða við kröfum þeirra um
veiðiréttindi í fiskveiðilandhelgi
okkar. Það verður þó að vona, að
svo fari ekki. Það verður að
vona, að það sé ekki skoðun að-
standenda „Alþm.“ að sjálfsagt
sé að semja við Breta, heldur
hafi aðeins verið um fávíslega
blaðamennsku að ræða, þegar
nefnd forystugrein var skrifuð.
*
RITSTJÓRI „ALÞM.“ þykist
hafa lesið það í Verkamanninum,
að Eysteinn Jónsson, Karl Krist-
jánsson, Jakob Frímannsson og
Vilhjálmur Þór væru „vinstri
menn“. Eitthvað virðist lestrar-
kunnáttu ritstjórans áfátt, því að
þetta hefur hann aldrei séð í
Verkamanninum. Hitt er satt, að
hér í blaðinu hefur Framsóknar-
flokkurinn stundum verið talinn
til vinstri flokka, og er það vegna
þess, að mikil meirihluti fylgis-
manna Framsóknarfokksns eru
vinstri sinnaðir, aðhyllast vinstri
stefnu í stjórnmálum. En innan
Framsóknarflokksins eru líka
allmargir mjög íhaldssamir
menn, og þá er fyrst og fremst
að finna í forystuliði flokksins.
Alþýðuflokkurinn hefur líka
oft verið nefndur vinstri flokkur
hér í blaðinu. Samkvæmt stefnu-
skrá þess flokks er hann það líka
óumdeilanlega. Aftur á móti er
nú svo komið, að innan þess
flokks, ekki síður en Framsókn-
arflokksins, hafa hreiðrað um sig
og náð miklum áhrifum, mjög
íhaldssamir og hægri sinnaðir
SJÁLFSBJÖRG
AKUREYRI
Aðalfundur félagsins verð
ur haldinn að Bjargi
sunnudaginn 23. október
kl. 2 e. h.
STJÓRNIN.
menn. Þess vegna hefur að und-
anfömu oltið á ýmsu um pólitík
flokksins, hann hefur hrakizt
eins og stjórnlaust skip í vindi
og ýmist hallast til hægri eða
vinstri. Á síðasta ári, og þó enn-
þá fremur yfirstandandi ári, hef-
ur þetta kjölfestulausa flokks-
tetur hrakið svo hratt til hægri,
að margir eru teknir að efast um,
að hann beygi framar til vinstri.
Vekamaðurinn vill þó enn inn
sinn halda í þá von, að Alþýðu-
flokkurinn sjái villu síns vegar
og taki á ný stefnu til vinstri, en
á meðan þess sjást engin merki,
að úr rætist fyrir flokknum, mun
Verkamaðurinn telja hann til
hægri flokka í íslenzkum stjórn-
málum.
MÁLGÖGN ríkisstjómarinnar
hér í bæ em að vonxun ekki sem
ánægðust með úrslit í kosning-
unum til Alþýðusambandsþings.
íslendingur ber sig þó borgin-
mannlega og reynir að telja les-
endum sínum trú um, að það sé
svo sem ekkert sem stjórnarand-
stæðingar hafi unnið á, og lætur
í það skína, að þeir hafi ekkert
nýtt fylgi imnið. Þar segir t. d.
um kosninguna í Bílstjórafél. Ak-
ureyrar: „Verkamaðurinn talar
xun stórsigur stjómarandstæð-
inga í Bílstjórafélagi Akureyrar,
en þar hefur engin allsherjarat-
kvæðagreiðsla farið fram undan-
farin ár og því við ekkert að
miða.“
Rétt er það, að allmörg ár eru
liðin síðan allsherjaratkvæða-
greiðsla fór fram í þessu félagi,
en síðan hafa líka orðið þar
straumhvörf. Hvort stjórnarflokk
amir hafa verið að smátapa þar
fylgi allan þann tíma eða það
hefur hrunið af þeim á þessu ári,
skipttr ekki ýkjamiklu máli. Hitt
er aðalatriðið, að fylgi þeirra með
bílstjórastéttinni er ojrðið mjög
lítið, og er það ekki að undra, en
það sannaðist nú, ekki aðeins
hér, heldur einnig í Reykjavík.
En fsléndingi er vissulega ekki
of gott að berja höfðinu við stein-
inn og reyna að telja íhaldsliðinu
trú um, að það hafi engu tapað.
„Alþm.“ ber sig aftur á móti
verr, og verst yfir því, að Braga
skyldi ekki takast að fá Fram-
sóknarmenn og Alþýðubanda-
lagsmenn til að semja við sig um
fulltrúana, en láta kosningar í fé-
Iögunum niður falla. Og það
undrast víst enginn, þó að Bragi
uni þeim málalokum illa, því að
afleiðingin varð sú, að Alþýðu-
flokkurinn fékk aðeins einn full-
trúa kjörinn á Alþýðusambands-
þing héðan frá Akureyri, og gott
ef ekki er, að það sé eini fulltrú-
inn frá þeim flokki, sem kemur
til með að sitja á Alþýðusam-
bandsþingi af Norður- og Austur-
landi. En undrast Bragi það
nokkuð nú, þegar úrslitin eru
kunn, þó að Alþýðubandalags-
menn og Framsóknarmenn væru
ekki óðfúsir til samninga við
hann á þeim grundvelli, að Al-
þýðuflokkurinn fengi þriðjung
fulltrúanna frá Akureyri.
Fyrsta sýning Leikfélags Ak-
ureyrar á þessu leikári var á
sunnudagskvöldið, en þá var
frumsýndur gamanleikurinn
Pabbi eftir bandarísku leikrita-
höfundana Howard Lindsey og
Russel Crouse. Sigurður Gríms-
son þýddi leikritið á íslenzku.
Leikstjóri er Jónas Jónasson. —
Leikrit þetta var fyrir nokkrum
árum sýnt í Þjóðleikhúsinu við
mjög góðar imdirtektir.
Tæpast verður sagt, að leikur
þessi sé stórbrotinn að efni, enda
sjaldnast um gamanleiki. Öllu
gamni fylgir þó nokkur alvara
og svo er einnig hér. Hinn stór-
brotni og á stundum nokkuð
ruddalegi Clarence Day, sem er
aðalpersóna leiksins, vill allt
hafa að sínu skapi og öllu stjóma
á heimilinu, sannfærður um, að
honum skjátlist aldrei. En út-
koman verður dálítið önnur, í
rauninni stjórnar hann fæstu á
heimilinu. Það gerir kona hans
og beitir til þess ýmsum brögð-
um. Þó sýnist hún á yfirborðinu
næsta fávís og smátt hugsandi,
spillt af tízku og hégómagirni.
Látbragð og stjómsemi Pabba
og vélabrögð Mömmu vekja
ósvikinn fögnuð og kátínu leik-
hússgesta, svo að hláturinn sýður
í öllum meðan á sýningu stendur
og kannski dálítið lengur.
Hér voru ýmsir kvíðnir um, að
meðferð þessa leiks tækist ekki
sem skyldi, þegar það fréttist um
bæinn, að meira en helmingur
leikendanna, sennilega nær
tveimur þriðju, en þeir eru 15
alls, hefðu aldrei fyrr á leiksvið
komið. En nýliðarnir bregðast
ekki, og trúlega má mikið þakka
það leikstjóranum, sem hefur
lagt sig mjög fram um að gera
leikinn svo vel úr garði, sem
framast væri kostur. Enginn ný-
liðanna veldur alvarlegum von-
brigðum, og flestir standa sig
með prýði.
Með aðalhlutverkið, Pabba, fer
Jón Kristinsson og hefur hann
með því unnið mikinn leiksigur
og verður að teljast ört vaxandi
stjarna á hinum smáa leikstjörnu
himni þessa bæjar.
Björg Baldvinsdóttir leikur
annað aðalhlutverkið, Mömmu.
Hún skilar því einnig vel, en nær
þó varla jafnlangt og Jón. Þó ber
á það að líta, að sennilega er
hennar hlutverk -erfiðara, þó að
minna sé.
Jón Ingimarsson leikur prest,
Kjartan Ólafsson lækni og
JCristín Konráðsdóttir eldabusku.
Allt eru þetta broslegar mann-
gerðir og til þess gerðar að vekja
kátínu áhorfenda. Þau eru öll
þrjú eins konar 'spéspeglar við-
komandi stétta og ferst það
býsna vel úr hendi.
Barnaverndardagur
Barnaverndarfélögin hafa val-
ið fyrsta vetrardag til að vekja
athygli á starfsemi sinni og aflá
sér fjár. Barnaverndarfélag Ak-
ureyrar hefur fjársöfnun fyrir
starfsemi sína á morgun (laugar-
dag). Fer þá fram merkjasala fé-
lagsins, einnig verður þá seld hin
vinsæla barnabók Sólhvörf. Þess
er vænst að bæjarbúar muni þá,
eins og jafnan áður, taka vel á
móti sölubörnunum. Þá verða
kvikmyndasýningar á vegum fé-
lagsins í Borgarbíó á sunnudag
klukkan 3 og í Nýja-Bíó á laug-
ardag klukkan 5 og 9.
Allur ágóði barnaverndardags-
ins gengur til leikskóla félagsins
— Iðavallar. Þar eru nú 45 böm.
Forstöðukona leikskólans er
Dóróthea Kristinsdóttir.
Enn skuldarfélagið mikið eftir
hið myndarlega átak að byggja
hinn smekklega leikskóla á Odd-
eyri. En það er trú forráðamanna
félagsins, að bæjarbúar muni
með velvild sinni hjálpa félaginu
yfir þá erfiðleika.
Hjónaefni. Nýlega opinber-
uðu trúlofun sína Kristín
Gunnur Gunnarsdóttir, Völl-
um, Reykjadal, og Steingrímur
Ingi Björnsson, Lyngholti 3,
Aðrir leikendur eru: Arnar
Jónsson, Börkur Eiríksson, Einar
Haraldsson, Úlfar Hauksson,
Ester Jóhannsdóttir, Guðný Sig-
urðardóttir, Soffía Jakobsdóttir,
Vilhelmína Sigurðardóttir, Frey-
gerður Magnúsdóttir og Guðrún
Ámadóttir.
Úlfar Hauksson er yngstur af
leikendahópnum, aðeins átta ára,
en skilar hlutverki sínu ekki lak-
ar en aðrir.
ÁFENGISSALAN
þriðja ársfjórðung 1960
(1. júlí til 30. sept.).
I. Heildarsala: Selt í og frá
Reykjavík kr. 40.429.619.00. —
Selt í og frá Akureyri kr.
5.513.775.00. — Selt í og frá ísa-
firði kr. 1.560.797.00. — Selt í
og frá Seyðisf. kr. 1.697.518.00.
— Selt í og frá Siglufirði kr.
2.509.387.00. — Samtals kr.
51.711.096.00.
II. Sala í pósti til héraðsbann-
svæðis frá aðalskrifstofunni í
Reykjavík: Vestmannaeyjar kr.
692.320.00.
III. Áfengi selt frá aðalskrif-
stofu til vínveitingahúsa kr.
767.985.00.
Á sama tíma 1959 var salan
eins og hér segir: Reykjavík kr.
37.607.686.00. — Akureyri kr.
5.209.260.00. — ísafjörður kr.
1.459.274.00. — Seyðisfjörður
kr. 1.411.039.00. — Siglufjörður
kr. 2.379.305.00. — Samtals kr.
48.084.564.00.
Frá 1. jan. til 30. sept. 1960
nemur áfengissalan alls kr.
132.844.026.00.
Á sama tíma 1959 kr.
124.490.874.00.
Allmikil verðhækkun varð á
áfengum drykkjum síðara hluta
vetrar.
Salan til vínveitingahúsa fer
aðeins að nokkru leyti fram um
bækur aðalskrifstofunnar. Gef-
ur skýrsla þessi því mjög óljósa
hugmynd um áfengiskaup vín-
veitingahúsanna.
Samkvæmt heimild frá
Áfengisverzlun ríkisins.
Áfengisvarnaráð.